________________
XXXIV
[पिण्डस्थध्यानम् ] 1877 ) पिण्डस्थं च पदस्थं च रूपस्थं रूपवर्जितम् ।
चतुर्धा ध्यानमाम्नातं भव्यराजीवभास्करैः ॥१ 1878 ) पिण्डस्थे पञ्च विज्ञेया धारणा वीरवर्णिताः ।
संयमी यास्वसंमूढो जन्मपाशान् निकृन्तति ॥२ 1879 ) पार्थिवी स्यात्तथाग्नेयी श्वसनाख्याथ वारुणी ।
तत्त्वरूपवती चेति विज्ञेयास्ता यथाक्रमम् ॥३॥ तद्यथा--
1877) पिण्डस्थं च-ध्यानं चतुर्धा आम्नातं कथितम् । तदेवाह। पिण्डस्थम् । च पुनः । पदस्थम् । च पुनः । रूपस्थम् । चकारात् रूपजितम् । कैः । भव्यराजीवभास्करैः भव्यकमलसूर्यैः । इति सूत्रार्थः ।।१।। अथ पिण्डस्थध्यानमाह ।
____1878) पिण्डस्थे-पिण्डस्थे ध्याने पञ्चधारणा विज्ञेया। कीदृशी। धीरवणिता। संयमी यासु धारणासु अमूढः दक्षः । जन्मपाशान् निकृन्तति छिनत्ति । इति सूत्रार्थः ।।२।। अथ तासां स्वरूपमाह।
1879) पार्थिवी-पञ्चतत्त्वरूपवती रूपयुक्ता। शेषं सुगमम् । इति सूत्रार्थः ॥३॥ तद्यथा दर्शयति ।
जो भव्य जीवों रूप कमलोंको सूर्यके समान प्रफुल्लित किया करते हैं उन जिनेन्द्र देवोंने पिण्डस्थ, पदस्थ, रूपस्थ और रूपातीतके भेदसे ध्यानको चार प्रकारका कहा है ॥ १॥
पिण्डस्थ ध्यानमें श्री वीर जिनेन्द्रके द्वारा निर्दिष्ट की गयीं वे पाँच धारणाएँ जान लेने योग्य हैं, जिनके विषयमें मूढ़तासे रहित होकर योगी संसाररूप फाँसोंको काटता है ॥२॥
पार्थिवी, आग्नेयी, श्वसना, वारुणी और तत्त्वरूपवती; ये वे पाँच धारणाएँ क्रमसे जान लेने योग्य हैं ॥३॥
१. All others except P M J पिण्डस्थं । २. SX R श्वसना वाथ, J°नाख्या च। ३. J क्रमात् । ४. PM तद्यथा ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org