________________
ज्ञानार्णवः
[ ३९.२२2168) अपृथक्त्वमवीचारं सवितकं च योगिनः ।
एकत्वमेकयोगस्य जायते ऽत्यन्तनिर्मलम् ॥२२ 2169) द्रव्यं चैकमणुं चैकं पर्यायं चैकमश्रमः
चिन्तयत्येकयोगेन यत्रैकत्वं तदुच्यते ॥२३ 2170) उक्तं च
एक द्रव्यमथाणुं वा पर्यायं चिन्तयेद्यदि ।
योगेनैकेन यदक्षीणं तदेकत्वमुदीरितम् ।।२३*१।। इति । 2171) अस्मिन् सुनिर्मलध्यानहुताशे प्रविम्भिते ।
विलीयन्ते क्षणादेव घातिकर्माणि योगिनः ॥२४
2168) अपृथक्त्वम्-एकयोगस्य एकत्वं जायते। शेषं सुगमम् । इति सूत्रार्थः ।।२२।। अथ पुनराह। __2269) द्रव्यं चैक-एकयोगेन चिन्तयति। तदुच्यते एकत्वं यत्र। शेषं सुगमम् । इति सूत्रार्थः ।।२३।। उक्तं च।
2170) एकं द्रव्यम्-एकेन योगेन यत् कर्म क्षीणं तदेकत्वम् उदीरितम् । शेषं सुगमम् । इति सूत्रार्थः ।।२३*१।। अथ कर्मक्षयत्वमाह ।
2171) अस्मिन्-योगिनः घातिकर्माणि क्षणादेव विलीयन्ते । अस्मिन् सुनिर्मलध्यानहुताशे अग्नौ प्रजृम्भते शोभते । इति सूत्रार्थः ॥२४॥ अथ शुक्लध्यानमाह।
पृथक्त्व व वीचारसे रहित तथा वितर्कसे सहित वह अतिशय निर्मल एकत्वध्यान तीन योगोंमें-से किसी एक ही योगवालेके होता है ॥२२॥
जिस शुक्लध्यानमें योगी बिना खेदके एक द्रव्य, एक परमाणु और एक पर्यायका एक ही योगके द्वारा चिन्तन करता है वह एकत्व वितर्क शुक्लध्यान कहलाता है ॥२३॥ कहा भी है
किसी एक योगसे जो एक द्रव्य, एक परमाणु अथवा एक पर्यायका चिन्तन किया जाता है वह परिपूर्ण एकत्ववितक शुक्लध्यान कहा जाता है ।।२३+१॥
इस अतिशय निर्मल ध्यानरूप अग्निके वृद्धिंगत होनेपर उसमें योगीके घातिया कर्म क्षणभरमें भस्म हो जाते हैं ।।२४।।
३. M Y°द्यतिः । ४. ML F J यत्क्षीणं ।
१. L F J चैकमग्रिमं । २. T यत्रकत्वमुदीरितं । ५. T तत्रैकत्वं तदुच्यते । ६.X Y निश्चल ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org