________________
६९२
ज्ञानार्णवः
2198 ) तदासौ निर्मलः शान्तो निष्कलङ्को निरामयः । जन्मजानेक दुर्वारबन्धव्यसनविच्युतः ||५० 2199) सिद्धात्मा सुप्रसिद्धात्मा निष्पन्नात्मा निरञ्जनः । निष्क्रियो निष्कलः शुद्धो निर्विकल्पो ऽतिनिश्चलः ॥ ५१ 2200) आविर्भूतैयथाख्यातचरणो ऽनन्तवीर्यतः ।
परां शुद्धि परिप्राप्तो दृष्टेर्बोधस्य चात्मनः ॥ ५२ 2201) अयोगी त्यक्तयोगत्वात् केवलो ऽत्यन्तनिर्वृतः । साधितात्मस्वभावश्च परमेष्ठी परः प्रभुः || ५३
2202) लघुपश्चाक्षरोच्चारकालं स्थित्वा ततः परम् । से स्वभावाद्व्रजत्यूर्ध्वं शुद्धात्मा वीतबन्धनः || ५४
१०
2198) तदासौ – [ जन्मजानेकदुर्वारबन्धव्यसनविच्युतः । जन्मनः जाताः अनेके दुर्वारा: ये बन्धाः त एव तेषां वा व्यसनेभ्यः विच्युतः मुक्तः । अन्यत्सुगमम् ॥ ५० ॥ ] अथ पुनस्तमेवाह । 2199 ) सिद्धात्मा - [ निरञ्जनः कलंकरहितः । निर्विकल्पः संकल्पविकल्परहितः । निष्कलः निरंशः । अन्यत्सुगमम् ||५१ ॥ ] अथ परमशुद्धेः हेतुमाह ।
2200) आविर्भूत - तदा आविर्भूतयथाख्यातः प्रगटीभूतयथाख्यातचारित्रः । पुनः कीदृशः अनन्तवीर्यवान् * । च पुनः । आत्मनः बोधस्य ज्ञानस्य । दृष्टेः सम्यग्दर्शनादेः । परां शुद्धि परिप्राप्तो भवतीति सूत्रार्थः ॥५२॥ अथायोग्यत्वमाह ।
[ ३९.५०
2201) अयोगी–अत्यन्तनिर्वृतः प्रचुरसौख्यमयः । शेषं सुगमम् ॥ ५३ ॥ पुनर्योगस्वरूपमाह । 2202) लघुपञ्चाक्षरोच्चार - स्वस्वभावात् ऊर्ध्वं व्रजति । परं किं कृत्वा । लघुपञ्चाक्षरोच्चारकालम् ‘अइउऋलृ' इत्युच्चारकालं स्थित्वा । इति सूत्रार्थः ||१४|| अथ पुनस्तदेवाह ।
Jain Education International
उस समय वे अयोगी जिन निर्मल, शान्त, कर्मरूप कलंकसे रहित, रोगसे विहीन, जन्म-मरणरूप संसारके अनेक दुर्निवार बन्धजनित आपत्तियोंसे विमुक्त, सिद्ध, अतिशय प्रसिद्ध व निष्पन्नस्वरूपसे संयुक्त, कर्म -कालिमासे रहित, क्रियासे वियुक्त, शरीरसे रहित, शुद्ध, निर्विकल्प, अतिशय निश्चल, प्रकट हुए यथाख्यातचारित्रसे सहित अनन्त वीर्यसे विशिष्ट होकर अपने सम्यग्दर्शन व सम्यग्ज्ञानकी उत्कृष्ट विशुद्धिको प्राप्त, योगोंसे रहित हो जाने के अयोगी, असहाय, अतिशय सुखी, आत्मस्वरूपकी सिद्धिको प्राप्त, परमेष्ठी, सर्वोत्कृष्ट और अपूर्व प्रभावशाली होकर चौदहवें गुणस्थान में पाँच ( अ इ उ ऋ लृ ) ह्रस्व अक्षरों के उच्चारणके कालप्रमाण स्थित रहते हैं और तत्पश्चात् वे शुद्ध स्वरूपको प्राप्त होकर कर्मबन्धसे सर्वथा मुक्त होते हुए स्वभावतः ऊर्ध्वगमन करते हैं ।। ५०-५४ ॥
१. IF J सुप्रतिष्ठात्मा । २. M निःकलो निःक्रियः । ३. T निर्मलः यो ऽति । ४ SXY R निर्मलः । ५. J आविर्भूतो । ६. All others except P वीर्यवान् । ७. J X R केवलोत्पादनि । ८. M सादि
o
रात्मा स्वभा । ९. M N T परप्रभु, L SF J X Y R परं प्रभुः । १०. MN LT F स्व for स ।
1
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
