Darshanachar

Author(s): Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga

Page 55

અમારે એક પાઠ હતો. “નાખૂન ક્યો બઢતે હૈ?' તે પાઠમાં સમીક્ષા હતી કે પહેલાં જંગલી મનુષ્યના નખ મોટા હતા, તે અત્યારે પણ હેરીડીટરીના કારણે વધે છે. આપણા માટે આ બિનજરૂરી છે, પણ આપણા બાપ-દાદાઓને નખની જરૂર હતી. વિકાસ પામેલા માણસને નખ બિનઉપયોગી થઈ ગયા, માટે કાપવા પડે છે. આવું ભણનાર પછી આત્મા માને? .
ગુજરાતીમાં એક પાઠ હતો. ધર્મ ક્યાં છે?” પછી ધર્મના નામથી જે વર્ણન કરવામાં આવે તેનાથી ભાષા ભણતાં ભણતાં કેટલું ઝેર માથામાં આવે? તમારા દીકરા અબૂઝ-મૂર્ખ રહે તેમાં અમને રસ નથી. શાસ્ત્ર કહે છેશ્રાવકે સુશિક્ષિત બનવું જોઇએ. અમને પણ મૂળ શિક્ષણ સાથે વાંધો નથી, અમે ફક્ત વિકતિના વિરોધી છીએ.
અમને સ્કૂલમાં જૈનધર્મ ઉપર એક પાઠ આવતો હતો. તેમાં પ્રસંગ લીધેલો કે જેનો અહિંસા કેવી પાળે?' તે પાઠમાં વર્ણન હતું કે “મહારાજ સાહેબ વ્યાખ્યાન વાંચતા હતા. સામે પ-૨૫ ડોસા બેઠા હતા. બે-પાંચ ઝોકાં ખાતા હતા. તેમાં એકને ઘેન ચડ્યું, ઊંઘતા હતા, તેમાં મોં પહોળું થઈ ગયું. તેમાં એક અનાડી છોકરાને મન થઈ ગયું, એટલે નાનું દેડકાનું બચ્ચું લાવી ડોસાના મોંમાં મૂક્યું. દેડકો કૂદ્યો એટલે ડોસો જાગ્યો. મોં બંધ થઈ ગયું, દેડકો અંદર ઉતરી ગયો. લોકોનાં ટોળાં ભેગાં થયાં. પંચેન્દ્રિય જીવ બચાવવા ડોસાના પેટ પર ચીરો મૂક્યો.” તેમાં જૈનોની અહિંસા પર જે કટાક્ષ કરેલા, તે વાંચી તમારો છોકરો માનતો થાય કે આપણી અહિંસા એટલે વેવલી અહિંસા. આવા કેટલાય પાઠ આવે. આ તો ભાષાની વાત છે, બીજા વિષયોની તો વાત જ નથી. અત્યારે બધું અધર્મ પોષક જ શિક્ષણ છે. અહીં તોં મારી વાત એ છે કે તમારા છોકરા ડીગ્રી મેળવી આવે અને તમે પીઠ થાબડો, તો ધૂળ પડી તમારા જીવનમાં.
આપણે ત્યાં જૈનોમાં વિદ્વાન શ્રાવકોનો દુકાળ છે. કોઈ ક્ષેત્રમાં માંગ નહિ હોય એટલી ધર્મના ક્ષેત્રમાં અત્યારે સમાજમાં તેમની માંગ છે. સામાન્ય પંડિતોને ૧૦000 રૂપિયા મળે છે, ત્યાં ડીગ્રી મળ્યા પછી ૨૦૦૦ રૂપિયામાં પગ ઘસે છે. છતાં ત્યાં જવા તૈયાર છે, અહીં આવવા તૈયાર નથી, તે આધુનિક શિક્ષણનો ખોટો મોહ સૂચવે છે. પરંતુ તમે ધમાં થઇ અધર્મના શિક્ષણની પ્રશંસા ન કરશો. આ રીતે તૈયાર થશો તો જ પાંચમો ઉપબૃહણા દર્શનાચાર હસ્તગત કરી શકશો.
૬. સ્થિરીકરણ દર્શનાચાર - પાંચમા દર્શનાચાર કરતાં છઠ્ઠા દર્શનાચારમાં ગુણાકાર રીતે ફળ આવવાનું. એક કરતાં બીજો, બીજા કરતાં ત્રીજો, એમ એક એક દર્શનાચાર વધુ ને વધુ ઊંચો છે. એક એક દર્શનાચારલો તો પુણ્યબંધ-નિર્જરાનો ગુણાકાર થાય તેવી વાતો છે. આ છઠ્ઠો આચાર વ્યવસ્થિત સાંભળો તો ખબર પડશે કે, તમારા માટે આ કર્તવ્યમાં કઈ કઈ જવાબદારી આવે છે. તેના પણ બે ભેદ કર્યા છે. પ્રશસ્ત અને અપ્રશસ્ત. તમે કોઇને પણ તપ-ત્યાગ-સંયમ-સામાયિકજાપ-ધ્યાન-ધર્મની આરાધનામાં સ્થિર કરો, તો પ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ; અને કોઇને પણ ખોટામાં સ્થિર કરો અથવા ખોટામાં સ્થિર થાય તેવું વર્તન કરો, તો અપ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ છે.
પ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ ઉત્તમ પુણ્યબંધ અને નિર્જરાનું સાધન છે અને અપ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ કરાર કરી ચૂકી રાક ૫૦ એકર રોક કદાચાર)