Book Title: Darshanachar
Author(s): Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga

View full book text
Previous | Next

Page 68
________________ તે વાસ્તવિક ભય બતાવીએ છીએ. અને જેને વાસ્તવિક ભયનો ભય ન હોય તે તો મૂર્ખ કહેવાય. આ મકાનમાં આગ લાગી હોય તો સમજદાર ભાગે, પણ છ મહિનાનું બાળક ખીલખીલતું હસતું રહે, તો તે નીડર છે? ડાહ્યો છે? જેને સલામતીની ચિંતા છે એને વાસ્તવિક ભય હોય જ અને જેને ભય, ભય તરીકે ન દેખાય તે મૂર્ખા છે. જે જીવો સંસારમાં પાપ અને પાપને કારણે ઊભી થતી આત્માની અસલામતી, ચારે બાજુ દેખાવા છતાં વિચારવા તૈયાર નથી, તેને અમે નીડર-સાહસિક નહિ, પણ ગમાર કહીએ. તમે જ્યાં બેઠાછો ત્યાંથી દુર્ગતિની ભેંકારતા દેખાય છે, છતાં તેનો કોઈ વિચાર-ભય નથી, તો તમે આંધળોભીંત અને ગમાર છો. પરિણામે દુઃખ આવશે ત્યારે પોકે પોકે રડશો, પણ ત્યારે હાથમાં કાંઈ નહિ હોય. તેથી પાપનો ડર પેદા થાય એટલે સમજવાનું કે કુદરતની વ્યવસ્થાને તમે કાંઇક સમજતા થયા. તમારામાં જેમ જેમ પાપનો ભય પેદા થાય, તેમ તેમ તમારી જાતને સમજદાર માનજો, કેમ કે પાપનો ડર એ ગુણરૂપ છે. વ્યક્તિ એક એક દર્શનાચાર સમજીને પાળતો થાય તો નવા નવા ગુણો પેદા થાય. સ્થિરીકરણ માટે ઘણા ગુણો જોઈએ. કોઈને ધર્મમાં સ્થિર કરો અને કોઈને અધર્મમાં સ્થિર કરો તો તે બંને સામ સામે વિચારશો, તો અપ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ કેટલું ભયંકર છે તે સમજાશે. અપ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ અને અસ્થિરીકરણ બેય જુદાં છે. દા.ત. ઘણા ઘણીવાર એક વાક્ય પણ એવું બોલી દે કે “આ મહારાજ ઠીક છે, પણ બીજા કેવા હોય છે તે ખબર છે?” તો આવું સાંભળી પેલો નવો નવો ધર્મ કરવા આવનાર ધર્મી ધર્મમાં અસ્થિર થઈ જાય, એટલે તેનાથી તે જીવનું અસ્થિરીકરણ થવાનું અને કોઈ અધર્મી હોય તે તમારા વિચાર-વર્તનથી અધર્મમાં સ્થિર થાય, તો તે અપ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ કર્યું કહેવાય. શાસ્ત્ર તો કહે છે કે નવા દીક્ષિત થયેલા કે સામાન્ય કક્ષાના સાધુ સ્થિર રહે માટે, જૂના - દીક્ષિત સાધુએ ખૂબ ધ્યાન રાખવાનું છે; તેમ નવા શ્રાવક-શ્રાવિકાને પણ સ્થિર કરવા જૂના ધર્મીઓએ કાળજી રાખવાની છે. પણ એ તો વર્ષોથી ધર્મ કરનારા નવાને એવું સંભળાવે, ત્રિાટકે, કેગભરાઈને બીજે દિવસથી તે આવતો બંધ થઈ જાય. નવાને ન આવડે તો શીખવાડે, પ્રસંગે પ્રસંગે પ્રોત્સાહન આપે તો પેલો સ્થિર થાય ને? વર્ષોથી પક્ષાલપૂજા કરતો હોય અને નવો કોઈ આવીને ભૂલ કરે તો તૂટી પડે ને? પેલો વિચલિત થાય તો અસ્થિરીકરણનું પાપ લાગે ને? પછી તો કાયમ ખાતે ધર્મથી અસ્થિર થયો અને પાપ કરે, તેની જવાબદારી તમારી આવે. તેમ કોઈ જીવ અધર્મમાં સ્થિર હતો અને તમારા વાણી-વિચાર-વર્તનથી ત્યાં વધુ સ્થિર બને તો કેટલું પાપ લાગે? સભા:- મિથ્યાત્વી ધર્મગુરુને ઘણું પાપ લાગે? સાહેબજી - હા, જાણીબૂઝી સાચું સમજતો હોય છતાં, પોતાના સ્વાર્થ ખાતર, ભોળા લોકોને ગેરમાર્ગે લઈ જતા હોય, તો ઘોર પાપ લાગે. પણ તેમને પ્રામાણિકતાથી લાગે કે આ ધર્મ સાચો-સારો છે, મને સારું મળ્યું છે, તેનાથી મારું-બીજાનું કલ્યાણ થશે; તેમ માની ભલમનસાઇથી બીજાને ઉપદેશ આપે, તો મોટું પાપ નથી. પણ પોતાના પંથ-મત ચલાવવા, પોતાના અનુયાયી વધારવા, ખોટી વાત લોકોમાં કરે; પોતે સાચું સમજતા નથી, બીજાને ત્રાચાર) કરી કરી ગ્રીક ગ્રીક ગ્રીક ગ્રીક ગ્રીક ગ્રીક ક ક ક & &

Loading...

Page Navigation
1 ... 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114