________________
છે. પ્રભાવના જેનામાં હોય તેનામાં સતત આરાધના તો આવી જ જશે. કેમ કે પોતે નિઃશંક હશે તો જ મક્કમતાથી બોલી શકશે, આગળના બધા દર્શનાચાર તો તેની સાથે વણાઈ જ જશે..
બધા પ્રભાવકો સમ્યગ્દર્શન ગુણથી ઝળહળતા હીરા જેવા છે, અને એક એક લાયક જીવ માટે આલંબન બને છે. વસ્તુપાલ-તેજપાલ તેમના દર્શનાચારને કારણે જીવનમાં કેટલાયને આરાધનામાં આલંબનરૂપ બન્યા. જેમનો દર્શન ગુણ સોળે કલાએ ખીલેલો હોય, તેમના દર્શન થકી કેટલાયને દર્શન પ્રગટે. દીવાથી દીવો પ્રગટે તેમ આ બધા દીવાઓ હજારો દીવાને પ્રગટાવનારા હોય. આવા સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક-શ્રાવિકા શાસનની મૂડી છે. આ ધર્મ કાંઈ નિસ્તેજ નથી, પણ તેને ટકાવવા અને વિસ્તારવા આધાર-આલંબન ધર્મી જીવો જ છે. આ જીવનમાં કાંઇપણ ગુણ મેળવવાની ઇચ્છા થાય, તેની અભિલાષાપૂર્વક મહેનત કરો, તો એક ગુણ પણ મહા લાભનું કારણ છે, તેમનો આ ભવ નિયમા સફલ છે. '
વ્યાખ્યાન ૧૫
તા. ૧૧-૨-૯૮, મહા સુદ પૂનમ, ૨૦૫૪, બુધવાર
- દર્શનાચારની સમીક્ષા:અનંત ઉપકારી અનંત જ્ઞાની શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓ જગતના જીવોને નિર્મલ સમ્યગદર્શન ગુણની પ્રાપ્તિ થાય તે માટે આ ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરે છે.
ભગવાનના શાસનમાં સમ્યગ્દર્શનગુણની પ્રધાનતા છે, તે ક્યાં અર્થમાં? આપણામાં જે કાંઈ તત્ત્વનું દર્શન, તત્ત્વની રુચિ, તત્ત્વનો વિવેક હોય તો તે દર્શનગુણને આભારી છે, જેનાથી તીર્થકરો પણ પ્રગતિના માર્ગ ઉપર ચઢે છે. બીજા આરાધકોને ચઢવા માટે પણ પાયાનો ગુણ સમ્યગ્દર્શન છે. ધર્માચાર્ય વગેરે પણ તે ગુણથી વિકાસ કરતાં કરતાં પોતાના આત્મામાં દર્શનગુણને પરાકાષ્ઠાનો બનાવતા હોય છે. ઉત્તમપુરુષો દર્શનગુણથી ઝળહળતા હોય, તેથી આત્મામાં આ ગુણ પ્રગટાવવા માટે અને પ્રગટ્યા પછી તેને સ્થિર કરવા માટે પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.
સભા - દર્શનગુણ ક્યાં સુધી રહે? સાહેબજી - દર્શનગુણ મોક્ષમાં પણ રહે છે.
સભા-રુચિનો પરિણામ બધાનો સરખો હોય? સાહેબજી - સચિરૂપ પરિણામ તો સરાગદશા સુધી હોય છે, પણ જીવ વીતરાગદશા તરફ ગયો પછી તત્ત્વપ્રતીતિરૂપ દર્શનગુણ રહેશે. દર્શનગુણનો પ્રારંભ ચોથા ગુણસ્થાનકથી થાય છે અને તે ઉત્તરોત્તર વિકાસ પામી અંતે મોક્ષમાં પણ રહે છે. તે આત્માનો મૂળભૂત ગુણ છે. સામાન્ય રીતે વિભાગ કરવા હોય તો બે રીતે કરી શકાય. (૧) સરાગદશા-એટલે તત્ત્વના
કરી જ શક કરી ૧૦૦) એક સ્ત્રી એક જ દર્શનાચાર)
