________________
વિચારે કે અંહીં કોને ભેગા કરવા છે? શાસ્ત્રમાં કહ્યું કે લાયક જીવોને આકર્ષવા જેવા છે. માટે ચમત્કારનો ઉપયોગ ક્યાં કરવાનો? લાયક જીવ હોય અને તે ચમત્કાર વિના ખેંચાય નહીં, તો તેને ખેંચવા પૂરતો ચમત્કાર કરાય; બાકી ચમત્કારથી જ શ્રદ્ધા જામે અને તે જ સાચી શ્રદ્ધા છે, એવું માનતા હો તો તેવું નથી. આત્માનો સ્વભાવ તે ધર્મ છે, તો પછી ધર્મની શ્રદ્ધા એટલે શું? આત્માના સ્વરૂપની શ્રદ્ધા. હવે આત્માના સ્વરૂપની શ્રદ્ધા અને ચમત્કારથી થતી શ્રદ્ધા, બે વચ્ચે તફાવત જાણો છો? તમને જીવનમાં આત્મસ્વભાવની શ્રદ્ધા છે કે ધર્મના કોઇ અવનવા ફળ ઉપર શ્રદ્ધા છે? ધર્મની શ્રદ્ધા છે ખરી?
સભા ઃ- હાજી, ધર્મની શ્રદ્ધા છે.
સાહેબજી :- તો આત્માના સ્વભાવ પર શ્રદ્ધા છે?
સભા :- આત્મજ્ઞાન થાય પછી જ આત્માના સ્વભાવ પર શ્રદ્ધા થાય ને?
સાહેબજી :-ના, પહેલાં સ્વભાવની શ્રદ્ધા થશે, પછી જ આત્મજ્ઞાન થશે. આત્મશ્રદ્ધા પહેલું પગથિયું છે. ઘોડાગાડીમાં ઘોડો પહેલો હોય અને પછી ગાડી હોય. પૂજ્ય દેવચંદ્રજી મહારાજ સાહેબે શીતલનાથ ભગવાનની સ્તવના કરતાં લખ્યું “એમ અનંત દાનાદિક નિજગુણ, વચનાતીત પંડુરજી; વાસન ભાસન ભાવે દુર્લભ, પ્રાપ્તિ તો અતિ દૂરજી.’ આ તો ગુજરાતી ભાષા છે, છતાં તેનો અર્થ નહીં સમજાય. આ મહાપુરુષ શું કહે છે? “હે પ્રભુ આપનો જે આત્મા છે, તે જગતમાં મૂળભૂત વિશુદ્ધ આત્મા છે.” એટલે સિદ્ધ ભગવંતનો આત્મા જ સંપૂર્ણ વિશુદ્ધ આત્મા છે. સો ટકા શુદ્ધ આત્મા ભગવાનનો છે. તેમનો સ્વભાવ તે અનંતા દાનાદિક ગુણોથી ભરપુર છે. દયા-દાન-તપ-ત્યાગ-ગંભીરતા-ઉદારતા-દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રવંગેરે અનંતા ગુણો છે. ભગવાનના ગુણોને લખવાનું ચાલુ કરો તો નોટો ભરાઇ જાય, પણ પાર ન આવે. પણ જીવને આત્માના ગુણોની શ્રદ્ધા થવી દુર્લભ છે. માટે લખ્યું વાસન ભાસન ભાવે દુર્લભ, પ્રાપ્તિ તો અતિ દૂર છે; પણ શ્રદ્ધા પણ દૂર છે. તમને તમારા આત્માના સ્વભાવની શ્રદ્ધા હોય, તો થાય કે, જગતમાં જે રિદ્ધિસિદ્ધિ, વૈભવ, ઐશ્વર્ય, સુખ, શાંતિ મારી પાસે છે, તે આ દુનિયામાં ક્યાંય નથી. આત્માની અચિંત્ય શક્તિ છે. આજના ભલભલા વૈજ્ઞાનિકો પણ આશ્ચર્ય પામે તેવી આત્માની શક્તિઓ આજે પણ જોવા મળે છે, છતાં તમે બહાર ફાંફાં મારો છો. તમને તમારી જાતમાં જ રસ નથી અને કંટાળો છે. તેમાં કારણ શું? એક જ કે હજી આત્માના સ્વભાવની શ્રદ્ધા નથી. આત્માના સ્વભાવની સાચી શ્રદ્ધા થાય, પછી વીતરાગ સિવાય બીજો દેવ ફાવે નહીં. આજે તમને વીતરાગની ઉપાસનામાં રસ નથી, અને બીજે અહોભાવ, ભક્તિ થાય છે, તે શું બતાવે છે? ગમે તે દેવ-દેવીઓને પૂજો, તેમની પાસે જાઓ તે બધું મિથ્યાત્વ જ છે ને? જૈનશાસનમાં સમ્યગ્દર્શન પામેલા જીવને ઈશ્વર તરીકે વીતરાગસર્વજ્ઞ જ આરાધ્ય લાગે, ગુરુ તરીકે પંચમહાવ્રતધારી નિગ્રંથ ગુરુ જ આરાધ્ય લાગે, ધર્મ તરીકે કેવલી ભગવંતે પ્રરૂપેલો અહિંસામૂલક-નિષ્પાપ ધર્મ જ આરાધ્ય લાગે અને ધર્મી તરીકે તે ધર્મને આરાધનારા જ ગમે. તમને દેવ-ગુરુ-ધર્મ-ધર્મી છોડી બીજે ક્યાંય પૂજ્ય બુદ્ધિ થાય? તમારી પૂજ્યબુદ્ધિનાં આ ચાર જ કેન્દ્ર છે? જકારપૂર્વક કહું છું, તે સિવાય બીજે નહીં? હા,
દર્શનાયાર)
૯૫
