________________
મહાપાપનું કારણ છે. તમારા શ્રાવકના અતિચારના અર્થનું વર્ણન કરીએ તો ૧૨ મહિના ઓછા પડે. સ્મારા માટે ગુજરાતીમાં અતિચાર દ્વારા કેટલું બધું તત્ત્વ સંક્ષિપ્તમાં વર્ણવ્યું. શ્રાવકનાં ૧૨ વ્રતો પર કબાટ ભરાય એટલા ગ્રંથો મળશે. તે સાંભળી–ભણી ન શકો માટે નટશેલમાં સંક્ષિપ્ત કર્યું અને ગુજરાતીમાં અતિચાર મહાપુરુષોએ સંગ્રહરૂપે મૂક્યા; પણ તેનું પણ મંથન કરવાની તમારી તૈયારી નથી. આમ અતિચારના ૧૨૪ ભેદ, પણ તેના પેટાભેદો અસંખ્ય થાય. આ ૧૨૪ અતિચારમાં શ્રાવકજીવનનું એવું એક પાસું નહિ હોય જેનું વર્ણન નહિ હોય.
વ્યાખ્યાન ૮
તા. ૨૯-૦૧-૯૮, મહા સુદ એકમ-બીજ, ૨૦૫૪, ગુરૂવાર
અનંત ઉપકારી અનંત જ્ઞાની શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓ જગતના જીવોને આચારપ્રધાન એવા શુદ્ધધર્મની પ્રાપ્તિ કરાવવા આ ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરે છે.
પરમાત્માના શાસનમાં જે પણ ધર્મ છે તે આચારપ્રધાન છે. તેનું કારણ એ છે કે, કોઈપણ વ્યક્તિના જીવનમાં ભાવ પેદા થયો કે ગુણ પેદા થયો તેની ખાતરી શું છે? તેનો આચાર. તમારા મનમાં શુભભાવ પેદા થયો હોય તો તે આચારમાં આવ્યા વિના ન રહે. માટે આ જગતમાં જેઓ કોરી ભાવોની વાતો કરનારા છે પણ આચારરહિત છે, તેમના માટે સંશય થાય કે વાતો કરે છે, પણ સાચો ભાવ પકડ્યો છે તેની ખાતરી શું? હૃદયમાં જે ભાવ હોય તેને અનુરૂપ આચાર આપમેળે આવે છે..
સભા - તેવું અધર્મ માટે પણ ખરું ને? તંદુલિયા મલ્યનું શું? સાહેબજી હા, શક્તિ-અવકાશ હોય તો વ્યક્ત થાય જ. તમે એકલા તંદુલિયા મલ્યનું દિયંત પકડો છો, પણ જેના પાપ માટેના સંયોગો અનુકૂળ હોય અને ભાવ હોય તો તે પ્રકારની પ્રવૃત્તિ કર્યા વિના રહે જ નહિ. તંદુલિયો મત્સ્ય વિચારે છે કે આના જેવી મારામાં શક્તિ હોય તો હું શું કરું? એકે નાના જીવને જીવતો ન જવા દઉં. તે પોતે મોટા માછલાની આંખની પાંપણમાં પડ્યો છે, પણ પડ્યો પડ્યો શું વિચારે છે? શક્તિ ન હોવા છતાં ભાવ કેવો છે? મારી વાત એ છે કે જીવનમાં જો સંયોગો હોય તો ભાવ અભિવ્યક્ત થયા વિના નહિ રહે.
- આચાર એ ભાવને ઓળખવાનું-માપવાનું બેરોમીટર છે. કોઈ કહે દર્શનગુણ પામેલો છે, તો તેની ખાત્રી શું? તેના જીવનમાં દર્શનાચાર કેવો છે, તેનાથી જાણી શકાય. દર્શનાચાર એ દર્શનગુણની અભિવ્યક્તિનો આચાર છે. આચાર દ્વારા જ મોટે ભાગે ભાવોનો ખ્યાલ આવે છે. ભાવો વ્યક્ત કરવાનું માધ્યમ આચાર છે. માટે તમારા જીવનમાં દર્શનગુણ પ્રગટ્યો છે, તે નક્કી કરવા માટે દર્શનાચાર જ બેરોમીટર બનશે. સમકિતગુણ પ્રગટ્યો હોય, તેના જીવનમાં આ બધો દર્શનાચાર વ્યક્ત રીતે વ્યાપક રીતે દેખાશે. આપણે ત્યાં જેટલા મહાશ્રાવકો થયા છે તે બધાના જીવનમાં આ આઠે પ્રકારનો દર્શનાચાર આબેહૂબ મળે. વસ્તુપાલદર્શનાચાર) ક ક ક ક (૫૧) મીકી ક ક ક ક ર જ
