Darshanachar

Author(s): Yugbhushanvijay
Publisher: Gitarth Ganga

Page 61

જવાબદારી ખરી ને? ઘણા કહે, મહારાજ મહારાજનું ફોડી લેશે. આમેય તમે સાધુથી ધરાયેલા છો. તમને શું થાય? અમારે જ્યારે ધર્મ આરાધના કરવી હોય ત્યારે કરી લઇ ચાલતા થવાનું. આવા લોકો તો સ્થિર કરવાના પ્રસંગે પણ અસ્થિર કરશે. સ્થિર કરવા કેટલો દૃઢ ભાવ જોઇએ? શાસ્ત્ર કહે છે, શ્રાવક કેવા હોય? સાધુ પડતો હોય તો પડતાને સ્થિર કરે. એવાં કેટલાં દૃષ્ટાંત મળે કે મહાત્મા કોઇ નિમિત્તવશ પડતા હોય તો સ્થિર કરે? શાસન તો અસ્થિરને સ્થિર કરવાની વાત કરે છે, પણ તમે સ્થિરને પણ સ્થિર રહેવા દેશો? સ્થિરીકરણ માટે તો સંયમી સાધુનાં પડખાં સેવવાં પડે, પડખે રહેવું પડે.
સંયમી સાધુને દઢ બનાવવા ક્યાં ક્યાં સામગ્રીની જરૂર છે, તેના માટે સતત ચિંતિત રહેવાનું. તમારા દીકરાની ચિંતા કેટલી છે કે અમારા દીકરા સેટ નહિ થાય તો તેના ભવિષ્યનું શું? તમારા છોકરાની ભૌતિક ચિંતા છે, એટલી સંયમી સાધુના સંયમની ચિંતા ખરી? અમે દેવ-ગુરુ-ધર્મને માનીએ છીએ એટલું કહેવા માત્રથી શું? દેવ-ગુરુ-ધર્મ હૈયામાં વસ્યા છે? તમને દીકરા જ પોતાના લાગે છે, દેવ-ગુરુ-ધર્મ તો પારકા લાગે છે ને? સમકિતીને શું લાગે? આ જગતમાં દેવ-ગુરુ-ધર્મ સિવાય મને કોઇ શરણ નથી. કુટુંબ પણ તેને પરાયું લાગતું હોય. તેવા જ આત્માઓ દેવ-ગુરુ-ધર્મ માટે ઘસાવાના અને તે જ પ્રશસ્ત સ્થિરીકરણ કરી શકશે. સ્થિરીકરણ તમારી પાસેથી આ બધું માંગશે. દા.ત. શ્રાવક નવો નવો જોડાયો હોય. તેવા શ્રાવકને વધારે સ્થિર કરવા તમારું તેની સાથેનું વલણ કેવું હોવું જોઇએ? તેના જીવનમાં રસ લો, તેની પ્રશંસા-ઉપબૃહણા કરો, તેનાથી આગળ વધી કાંઇક એવો પુરુષાર્થ-પરિચય કરો જેનાથી પેલા ધર્મમાં સ્થિર થાય. ઘણા નવા હોય તો અધર્મના વિકલ્પો હોય, પુણ્ય-પાપમાં અશ્રદ્ધા હોય, તેવા બધાનો પરિચય કેળવી, સાથે તેમના જીવનમાં રસ લઇ, તેમની શંકા-કુશંકા દૂર કરવી, ધર્મઅનુષ્ઠાન સમજાવવાં, સંસારમાં પણ અગવડતા હોય તો ભોગ આપી સ્વસ્થ બનાવવા વગેરે બધું આવે. લિસ્ટ બહુ લાંબું આવશે. પણ જગતમાં શ્રેષ્ઠમાં શ્રેષ્ઠ ઉપકાર જીવને ધર્મમાં સ્થિર કરવો તે છે. તમને થવું જોઇએ, મનુષ્ય ભવ મળ્યો છે, સાધવા જેટલું સાધવું જોઇએ; ને આ જ શાસનની ખરી સેવા છે.
ઉપબૃહણા, સ્થિરીકરણ, વાત્સલ્ય અને પ્રભાવના આ ચાર કરતાં જેને આવડે તેવો શ્રાવક જૈન શાસનની પાયાની ઇંટ બને. તેને થાય કે અનંતા ભવમાં આ શાસન મળ્યું છે અને તેની એવી ઉપાસના કરું, તન-મન-ધનથી એવો ઘસાઉં કે ભવોભવ શાસનથી વિખૂટા ન પડાય. તમને ધર્મમાં આસ્થા કેટલી? અને અમારું વર્ણન સાંભળી અમે અવ્યવહારુ લાગીએ ને? પણ આવા મહાશ્રાવકો હતા. આજે તો પંખીના મેળાની જેમ ભેગા થાય અને ઊડી જાય.
સભા :- અમારું Preliminary Stage(શરૂઆતનો તબક્કો) છે. સાહેબજી :- કેટલાં વર્ષ સુધી Preliminary Stage રહેશે? દુનિયામાં એવી કોઇ સ્કૂલ ખરી કે તેમાં ૨૫ વર્ષ સુધી એક જ ક્લાસમાં રહે? પણ પોલ છે. આગળ વધવું જ નથી: કેમ કે સંસારમાં વિષય-કષાયનો રસ એટલો છે કે છોડવાની તૈયારી નથી અને ધર્મ હાડોહાડ વસ્યો નથી, દુર્લભ લાગ્યો નથી. મનુષ્યભવમાં આચરવા લાયક, પામવા લાયક, મેળવવા
દર્શનાચાર
૫૬