Book Title: Bruhad Gujarat kosha Part 2
Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
________________
સંકલના
૨૯૮
સંકેર
કાયદા, લે ઍક ઍસોશિયેશન'
સંકેત-રૂપ (સકત) વિ. [સં.] શરતી અર્થવાળું, સીતાર્થ સંકલના (સલના સ્ત્રી. [સં.] ગોઠવણ, રચના સંત-લિપિ (સાત) સી. (સં.1 સાંકેતિક લેખન-પદ્ધતિ, સં-કલયિતા (સલચિતા) . સિં૫.1 સંકલન કરનાર લઘુલિપિ, “ૉર્ટ હેન્ડ' સંકલિત (સલિત) વિ. [સ.] જેનું સંકલન કરવામાં સંતવું (સાત) સ.કિ. [સ. , -ના.ધા] સંકેત
આવ્યું હોય તેવું, એકઠું કરેલું. (૨) ગંગેલું. (૨) સાંકળેલું કરે. સનસા કરવી, ખાનગી ગોઠવણ કરવી. સંકેતવું સંકલ્પ ( ૫) પું. સ.] મનની ધારણા, કાંઈ કરવા (સતાવું) કર્મશિ.જિ. સંકેતાવવું (સકેતાવવું) છે. સ.કિ. વિશેનો મનસૂબે, ઈરાદ, (૨) નિશ્ચય, ઠરાવ. (૩) સંકેત-શબ્દ (સત) છું. [સ.] અર્થ જ થતું ન હોય ધર્મ-કર્મ કરવા માટે લેવામાં આવતી પ્રતિજ્ઞા. (૪) તરંગ. યા સામાન્ય ભાષામાં જુદા જ અર્થ થતો હોય તે [ ઊઠ (ર.અ.) તુક્કો જાગ. ૦ મણ (ર.અ.) કોઈ અમુક ચોક્કસ અર્થમાં વાપરવાને ગુપ્ત રાખ વેપારીઓ પણ પ્રકારની ધાર્મિક ક્રિયા કરતાં પહેલાં એ કરવાની તેમજ કારીગર કોમે, ચાર-લુટારા વગેરે આવા પોતપ્રતિજ્ઞા લેવી]
પોતાના ક્ષેત્રમાંના જ લોકો સમઝી શકે તેવી ઉભી કરેલીસંકલ્પન (સ૫ન) ન. [સં] સંકલપ કરવાની ક્રિયા પારસી' બોલીને તે તે રાખ), “સ્લે-ગ” સંક૯૫-બલ(ળ) (સ
(સ ) ન. સિં.1 પ્રબળ મનો-ધારણા, સંતસ્થાન (સકત) ન. [સં] નાયક-નાયિકા કે ચાર પ્રબળ મનસૂબો
ડાઓએ મળવાને માટે નક્કી કરેલું ગુત ઠેકાણું સંકલ્પ-નિપું [. બ.શ્રી.] કામ-દેવ
સંકેતાક્ષર (સતાક્ષર) પૃ. [+સં અક્ષર,4] સાંકેતિક વર્ણ, સંક૯પ-વિકલ્પ (સકપ-) બ.વ. [સં] શું કરવું અને કોડ લેટર' શું ન કરવું એની મથામણ, ગડમથલ
સંકેતાર્થ (સતાર્થ, પૃ. [સં. અર્થ] સાંકેતિક અર્થ, ત્રીજો સંકલ્પ-શક્તિ (સાપ) સી., સંકલ્પ-સામર્થ્ય (સહw-> ન સમઝી શકે તેવો માઇન, ગુપ્ત અર્થ. (૨) વાકષમાં ન. [સ.] જ “સંકહપ-બલ.'
શરત બતાવનારે ક્રિયાપદને અર્થ. (ભા.) -પિત (સપિત) વિ. [સ.] જેના વિશે મનસૂબે સંકેલવું (સકેલવું) સ.કિ. મા. જે. (વસ્ત્ર વગેરે) કરવામાં આવે છે, તેવું, ધારેલું
ગડી બંધ કરવું. (૨) ભેગું કરવું. (૩) આપવું, સંકેલાઈ સંકટ (સઈ) ન. [સં.] કષ્ટ, દુઃખ. (૨) આફત, સંકટ (સઉકેલા) કર્મણિ, ક્રિ. સંકેલાવવું (સલાવવું) છે,સ.કિ. સંકષ્ટ-ચતુથી (સર) સી. [સં.) એ “સંકટચતુર્થી.” સંકેલાવવું, સંકેલાઈ (સોલા) જ સંકેલવું'માં. સંકળાવવું, સંકળાવું જ એ “સાંકળમાં.
સંકોચ (સાચ) ૪. [૪] ભિડાવું એ, બિહાનું એ, સંકીર્ણ (સકીર્ણ) વિ. [સં.] સંકર, મિશ્રિત. (ર) સંકડાવું એ, સંકેવું એ. (૨) ખચકાવું એ, અચો. વેરાયેલું. (૩) ખુબ ભીડ કે ગિરદીવાળું. (૪) (લા) (૩) સંકડાશ. (૪) તંગી, અછત. (૫) (લા.) લજજા, શરમ ગૂંચવણ ભરેલું, અઘરું
સંકેચપૂર્વક (સકેચ-) કિ.વિ. સિં] સંકોચ સાથ, સંકીર્ણ-તિ સી. (સં 1 નવ કે નવમાંશ માત્રાના સંકોચાતાં સંકોચાતાં, ખચકાઈ ને. ટુકડાવાળા તાલની જાત. (સંગીત.)
સં ચવું (સંકોચવું) સ.જિ. [સ. સમ+૩-ક તત્સમ] સંકીર્ણવું (સક્કીમું) અ.જિ. [સં. -જીર્ણ, -ના.ધા.] બડવું, ભીડતું, સડવું. (૨) મર્યાદિત કરવું. સંકેચા સંકીર્ણ થવું, સંકીર્ણતા પામવી. (ના.ક.)
(
સચાણું) કર્મણિ, ક્રિ. સંકેચાવવું (સાચવવું) સંકીર્તન (સકીર્તન) ન. સિં] ગાન સાથેનું ભજન, એસકિ. ગીતવાળી આરાધના
સંકોચ-રnલ (સકકોચ-) વિ. [સં.] સંકેચ કરવા ટેવાયેલું, સંકુચિત (સકુચિત) વિ. [સ.] સંકોચાયેલું, સંકડાયેલું. સંકેચાઈ જાય તેવું. (૨) સંકેડાવા–બિઠાવાના સ્વભાવનું (૨) બિડાયેલું, ભિડાયેલું. (૩) સાંકડું
સંકેચાવવું, સંકોચાવું (સાચા) એ “સચવું'માં. સંકુલ (સકકુલ) વિ. [૩] જુઓ “સંકુચિત.... (૨) નેધ: “સંકોચાડુનો કર્મણિ પ્રગ વ્યક્તિના સંદર્ભે ધડા વિનાનું. (૩) ગંચવણ-ભરેલું, ગુંચવાયેલું. (૪) ન. ભાવે પ્રકાર છે: “મારે સંકોચાવું નહિ' મંડળ. (૫) યુદ્ધ, લડાઈ
સંકેવું (સડવું) સક્રિ. [૨.પ્રા. સંજોઢ, પ્રા. તત્સમ] સંકેત (સૂત) મું [સં.] ઇશારો, સનસા. (૨) અગાઉથી ફેલાયેલું સાંકડું કરવું, સાચવું. સંકેવું (સોડાવું) કરેલી છૂપી ગોઠવણ. (૩) પ વાયદા, પી શરત. કર્મણિ, કિં. સંકેતાવવું (
સ ડાવવું) છે. સ.કિ. (૪) અર્થ-બાધ કરનાર ચિન. (૫) જાણકાર વ્યક્તિ જ સંકાવવું, સંકાવું (સકેડા) એ “સંકોડવુંમાં. સામસામા સમઝી શકે એ પ્રકારની ચેષ્ટા કે યાંત્રિક તાર સંકોરી (સકેરણી) સી. [જ “સં કરવું' + ગુ. જેવી યોજના. (૬) અમુક શબ્દોને આ અમુક જ અર્થ “અણી' કપ્ર.] સંકારવું એ, વર્ષ એમ કરવું એ. (૨) થાય એવી સમઝતી, (કાવ્ય.) (૭) ખાનગી રીતે મળ- (લા) કરીશું વાનું નક્કી કરેલું સ્થાન
સંકિરવું સરj) સક્રિ. વધે એમ કરવું, ખંખેરી વધુ સોત-નાણું (સકેત) ન. [+જુઓ “નાણું.”] એના ખીલે એમ કરવું. (૨) સંકોડવું. (૩) (લા.) ઉશ્કેરવું. પિતાના મૂલ્ય કરતાં વધારે મુય આપે તેનું ચલણ સંકિરવું (સરાવું) કર્મણિ,કિં. સંકારાવવું (સોનાણું, “ટોકન-મની
રાવજી પ્રેસ.કિ.
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294