Page Text
________________
સંકલના
૨૯૮
સંકેર
કાયદા, લે ઍક ઍસોશિયેશન'
સંકેત-રૂપ (સકત) વિ. [સં.] શરતી અર્થવાળું, સીતાર્થ સંકલના (સલના સ્ત્રી. [સં.] ગોઠવણ, રચના સંત-લિપિ (સાત) સી. (સં.1 સાંકેતિક લેખન-પદ્ધતિ, સં-કલયિતા (સલચિતા) . સિં૫.1 સંકલન કરનાર લઘુલિપિ, “ૉર્ટ હેન્ડ' સંકલિત (સલિત) વિ. [સ.] જેનું સંકલન કરવામાં સંતવું (સાત) સ.કિ. [સ. , -ના.ધા] સંકેત
આવ્યું હોય તેવું, એકઠું કરેલું. (૨) ગંગેલું. (૨) સાંકળેલું કરે. સનસા કરવી, ખાનગી ગોઠવણ કરવી. સંકેતવું સંકલ્પ ( ૫) પું. સ.] મનની ધારણા, કાંઈ કરવા (સતાવું) કર્મશિ.જિ. સંકેતાવવું (સકેતાવવું) છે. સ.કિ. વિશેનો મનસૂબે, ઈરાદ, (૨) નિશ્ચય, ઠરાવ. (૩) સંકેત-શબ્દ (સત) છું. [સ.] અર્થ જ થતું ન હોય ધર્મ-કર્મ કરવા માટે લેવામાં આવતી પ્રતિજ્ઞા. (૪) તરંગ. યા સામાન્ય ભાષામાં જુદા જ અર્થ થતો હોય તે [ ઊઠ (ર.અ.) તુક્કો જાગ. ૦ મણ (ર.અ.) કોઈ અમુક ચોક્કસ અર્થમાં વાપરવાને ગુપ્ત રાખ વેપારીઓ પણ પ્રકારની ધાર્મિક ક્રિયા કરતાં પહેલાં એ કરવાની તેમજ કારીગર કોમે, ચાર-લુટારા વગેરે આવા પોતપ્રતિજ્ઞા લેવી]
પોતાના ક્ષેત્રમાંના જ લોકો સમઝી શકે તેવી ઉભી કરેલીસંકલ્પન (સ૫ન) ન. [સં] સંકલપ કરવાની ક્રિયા પારસી' બોલીને તે તે રાખ), “સ્લે-ગ” સંક૯૫-બલ(ળ) (સ
(સ ) ન. સિં.1 પ્રબળ મનો-ધારણા, સંતસ્થાન (સકત) ન. [સં] નાયક-નાયિકા કે ચાર પ્રબળ મનસૂબો
ડાઓએ મળવાને માટે નક્કી કરેલું ગુત ઠેકાણું સંકલ્પ-નિપું [. બ.શ્રી.] કામ-દેવ
સંકેતાક્ષર (સતાક્ષર) પૃ. [+સં અક્ષર,4] સાંકેતિક વર્ણ, સંક૯પ-વિકલ્પ (સકપ-) બ.વ. [સં] શું કરવું અને કોડ લેટર' શું ન કરવું એની મથામણ, ગડમથલ
સંકેતાર્થ (સતાર્થ, પૃ. [સં. અર્થ] સાંકેતિક અર્થ, ત્રીજો સંકલ્પ-શક્તિ (સાપ) સી., સંકલ્પ-સામર્થ્ય (સહw-> ન સમઝી શકે તેવો માઇન, ગુપ્ત અર્થ. (૨) વાકષમાં ન. [સ.] જ “સંકહપ-બલ.'
શરત બતાવનારે ક્રિયાપદને અર્થ. (ભા.) -પિત (સપિત) વિ. [સ.] જેના વિશે મનસૂબે સંકેલવું (સકેલવું) સ.કિ. મા. જે. (વસ્ત્ર વગેરે) કરવામાં આવે છે, તેવું, ધારેલું
ગડી બંધ કરવું. (૨) ભેગું કરવું. (૩) આપવું, સંકેલાઈ સંકટ (સઈ) ન. [સં.] કષ્ટ, દુઃખ. (૨) આફત, સંકટ (સઉકેલા) કર્મણિ, ક્રિ. સંકેલાવવું (સલાવવું) છે,સ.કિ. સંકષ્ટ-ચતુથી (સર) સી. [સં.) એ “સંકટચતુર્થી.” સંકેલાવવું, સંકેલાઈ (સોલા) જ સંકેલવું'માં. સંકળાવવું, સંકળાવું જ એ “સાંકળમાં.
સંકોચ (સાચ) ૪. [૪] ભિડાવું એ, બિહાનું એ, સંકીર્ણ (સકીર્ણ) વિ. [સં.] સંકર, મિશ્રિત. (ર) સંકડાવું એ, સંકેવું એ. (૨) ખચકાવું એ, અચો. વેરાયેલું. (૩) ખુબ ભીડ કે ગિરદીવાળું. (૪) (લા) (૩) સંકડાશ. (૪) તંગી, અછત. (૫) (લા.) લજજા, શરમ ગૂંચવણ ભરેલું, અઘરું
સંકેચપૂર્વક (સકેચ-) કિ.વિ. સિં] સંકોચ સાથ, સંકીર્ણ-તિ સી. (સં 1 નવ કે નવમાંશ માત્રાના સંકોચાતાં સંકોચાતાં, ખચકાઈ ને. ટુકડાવાળા તાલની જાત. (સંગીત.)
સં ચવું (સંકોચવું) સ.જિ. [સ. સમ+૩-ક તત્સમ] સંકીર્ણવું (સક્કીમું) અ.જિ. [સં. -જીર્ણ, -ના.ધા.] બડવું, ભીડતું, સડવું. (૨) મર્યાદિત કરવું. સંકેચા સંકીર્ણ થવું, સંકીર્ણતા પામવી. (ના.ક.)
(
સચાણું) કર્મણિ, ક્રિ. સંકેચાવવું (સાચવવું) સંકીર્તન (સકીર્તન) ન. સિં] ગાન સાથેનું ભજન, એસકિ. ગીતવાળી આરાધના
સંકોચ-રnલ (સકકોચ-) વિ. [સં.] સંકેચ કરવા ટેવાયેલું, સંકુચિત (સકુચિત) વિ. [સ.] સંકોચાયેલું, સંકડાયેલું. સંકેચાઈ જાય તેવું. (૨) સંકેડાવા–બિઠાવાના સ્વભાવનું (૨) બિડાયેલું, ભિડાયેલું. (૩) સાંકડું
સંકેચાવવું, સંકોચાવું (સાચા) એ “સચવું'માં. સંકુલ (સકકુલ) વિ. [૩] જુઓ “સંકુચિત.... (૨) નેધ: “સંકોચાડુનો કર્મણિ પ્રગ વ્યક્તિના સંદર્ભે ધડા વિનાનું. (૩) ગંચવણ-ભરેલું, ગુંચવાયેલું. (૪) ન. ભાવે પ્રકાર છે: “મારે સંકોચાવું નહિ' મંડળ. (૫) યુદ્ધ, લડાઈ
સંકેવું (સડવું) સક્રિ. [૨.પ્રા. સંજોઢ, પ્રા. તત્સમ] સંકેત (સૂત) મું [સં.] ઇશારો, સનસા. (૨) અગાઉથી ફેલાયેલું સાંકડું કરવું, સાચવું. સંકેવું (સોડાવું) કરેલી છૂપી ગોઠવણ. (૩) પ વાયદા, પી શરત. કર્મણિ, કિં. સંકેતાવવું (
સ ડાવવું) છે. સ.કિ. (૪) અર્થ-બાધ કરનાર ચિન. (૫) જાણકાર વ્યક્તિ જ સંકાવવું, સંકાવું (સકેડા) એ “સંકોડવુંમાં. સામસામા સમઝી શકે એ પ્રકારની ચેષ્ટા કે યાંત્રિક તાર સંકોરી (સકેરણી) સી. [જ “સં કરવું' + ગુ. જેવી યોજના. (૬) અમુક શબ્દોને આ અમુક જ અર્થ “અણી' કપ્ર.] સંકારવું એ, વર્ષ એમ કરવું એ. (૨) થાય એવી સમઝતી, (કાવ્ય.) (૭) ખાનગી રીતે મળ- (લા) કરીશું વાનું નક્કી કરેલું સ્થાન
સંકિરવું સરj) સક્રિ. વધે એમ કરવું, ખંખેરી વધુ સોત-નાણું (સકેત) ન. [+જુઓ “નાણું.”] એના ખીલે એમ કરવું. (૨) સંકોડવું. (૩) (લા.) ઉશ્કેરવું. પિતાના મૂલ્ય કરતાં વધારે મુય આપે તેનું ચલણ સંકિરવું (સરાવું) કર્મણિ,કિં. સંકારાવવું (સોનાણું, “ટોકન-મની
રાવજી પ્રેસ.કિ.
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016073 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1294 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 39 MB |