Book Title: Bruhad Gujarat kosha Part 2
Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
________________
હુકમ-ટ
(૩.પ્ર.) બાજમાં પાનાં જે જાતનાં હોય તે પાનાં નિયામક બનાવવાં. ૦ બહાર પઢવા (-બાઃર-) (રૂ.પ્ર.) આજ્ઞા જાહેર થવી]
હુમ-કાટ પું. [જએ કાટ' (પરાજય).] પેાતાની પાસે હુકમનાં પત્તાં હાવા છતાં બાજી હારી જવી એ હુકમનામું ન. [+જુએ ‘નાસું.’] અદાલતે પસાર કરેલા હુકમમા પત્ર, શાસન-પત્ર
હુકમ-ખાજી સી. [+જુએ ‘ભાજી.’] સાત હાથ કે છકડીની ગંજીફાની રમત [હુકમનું પત્તું હુમ-સર` પું. [+ જએ સર.'] ગંજીફાની રમતમાં હુકમ-સર? ક્રિ.વિ. [+ જ સર.'] હુકમ પ્રમાણે હુકલા(-ળા)વવું જુએ ‘હૂકલ(-ળ)વું'માં, હુક્કા(-કો)-પાણી ન.,બ.વ. [જુએ ‘હુકો' + ‘પાણી.'] જએ ‘હોકા-પાણી.’
હુક્કો ક્યું. [અર. હુક્ક] જુએ ‘હાકા(૧).' હુકો-પાણી જ ‘હુક્કા-પાણી.’-હાકા-પાણી.’ હજરા હું. [અર. હુજહ્ ] કોટડી. (૨) મુલાંને મસીદમાં
રહેવાની કાટડી
[તકરાર, ઝઘડા હુજત સી. [અર.] જિદ, મમત, હઠ, દુરાગ્રહ. (૨) હુજ્જત-ખેર, હુન્નત-બાજ વિ. [ન ફા. પ્રત્યય, હુજતી વિ. [અર.] હુંજજત કરનાર [તરખેડવું હુકારનું સ.ક્રિ. [વા.] ‘હ' એમ કહેલું, તુચ્છકારવું, હુતાવવું સક્રિ, તુચ્છકારવું. (૨) ધમકાવવું હુદંગા (૬ફંગા) પું. [હિં, હુડદંગ] કસરતી અને ખેલાડી નાગે। ખાવે. (૨) (લા.) સમઝાળ્યે સમઝે નહિ તેવા માણસ
હુઠાવવું સર્કિ. રિવા,] જએ ‘હુકારવું,’ હુડુડુ ક્રિ.વિ. [રવા] ‘હુડુડુ' એવા અવાજથી હુડુ-યુદ્ધ ન. [સ.] ઘેટાંની લડાઈ. (૨) (લા.) અંતર અંદરની નિરર્થક સાઠ-મારી
૨૩૧૪
Jain Education International_2010_04
કલાઈ
સામાન્ય સારા ધંધા
હુન્નર-કલા(-ળા) સી. [+ સં] કારીગરી, શિપ, સમ હુન્નર-ખાન પું. [+žા.] (લા.) હુન્નર કરનાર પુરુષ હુન્નર-બાજ વિ. [...] હુન્નર કરનારું (૪.૯.ડા.) હુન્નર-શાલા(-ળા) સ્રી. [ + સં.] જયાં હુન્નરા શીખવવામાં આવે તેવી નિશાળ, કલાન્સવન હુન્નરી વિ. [વા. હુનરી] જએ હુન્નર-માજ.' હુબક(ક) સ્ત્રી.[રવા.] હૈાંશ, ઉમળકેા, ઊલટ, ઉત્સાહ, ઉમંગ હુબઢકી સ્ત્રી. [રવા.] બીક બતાવનાર રાદા, ડારે, ધમકી હુમેશ (-થ) સ્રી, [રવા.] ઢાંશ, ઊલટ, ઉત્સાહ, ઉમંગ હુએ-વતન ન. [ફા.] માતૃ-ત્રિ તરફના પ્રેમ, વતન તરી" ના આદર-બ્લાવ, (૨) દેશાભિમાન હુમત શ્રી. [સં. સુમત્તિ,] સમતિ (પારસી.) હુમલા-ખાર વિ. [જ‘હુમલે’+ફા પ્રત્યય] હુમલેા કરનાર, હુમલેા કરવાની આદતવાળું
હુમલાખારી સ્ત્રી. [ + ક઼ા. પ્રત્યય] હુમલેા કરવાની આદત
હુમલે પું. [અર. હમ્લભ્ ] હલ્લ્લા, ચડાઈ, ઘસારા, આક્રમણ
હુમા ન. [ફા.] એક કાલ્પનિક ચમત્કારી પક્ષી હુર પું. સિધમાં વસતી એક તેાફાની લેપ્કાની મુસ્લિમ થઈ ગયેલી કામ અને એના પુરુષ. (સંજ્ઞા.)
હુરમ સ્ત્રી. [અર. હરમ્ ] મેાટા ઘરની સ્ત્રી, ગૃહસ્થ સી, (૨) દાસી, લેાંડી, ચાકરડી, નાકરડી
હુરમત . [અર.] આબરૂ, ઈજજત, સાખ, પ્રતિષ્ઠા, [॰ રાખવી (રૂ.પ્ર.) શરમ સાચવવી] [માણાદાર હુરમત-દાર વિ. [+žા પ્રત્યય] આબરૂદાર, પ્રતિષ્ઠિત, રિયા પું. [અં. હા; રવા.] મજાક તુચ્છકાર વગેરે બતાવવાના કરાતા એવા ઉદ્ગાર, (૩) (લા.) કુશ્તી, ભવાય. [૦ આલાલવા (૩.પ્ર.) ‘હુરિયા' ‘હરિયા’ કરવું, (ર) બદનામી કરવી]
અલિ-દાન
હુલકાવવું જુએ હલકછું'માં. હુલમાવવું જ ‘હલમાનું’માં, હુલરાવતું જએ ‘સ્કૂલરનું’માં. હુલાવવું જએ ‘હલવવું’માં, હુલસાવવું જુએ ‘ફૂલસનું’-‘હુલાવું'માં. હુલામણુ, હું ન. [જુએ ‘હુલાવનું ’+ ગુ. ‘આમણ,હું' કૃ.પ્ર.] હુલાવવા માટેનું નામ અને લડામણ હુલામા પુ. [જુએ હુલાવવું' + ગુ. ‘આમે 'કૃ.પ્ર.] ઉછાળા. (૨) ધમાલ હુલાવવું॰ સ.ક્રિ. [જ
હલ,’ના.ધા.] (અણીદાર હથિ
હુણાવવું જએ ‘હુણાવું’માં, હુણાવું .હિ. [રવા.] છાતી કઢાવી. હુણાવવું કે.,સ.ક્રિ. હુત વિ. [સં.] હામેલું. (૨) ન. હેામવાની ક્રિયા. (૩) [ત પદાર્થ હુત-દ્રશ્ય ન. [સં.] હેામવા માટેની સામગ્રી, હામવાના તે હુત-ભુજ પું. [ä. °મુળ], હુત-હ પું. [સં.] યજ્ઞની વેદીમાંના અગ્નિ, પછી સર્વ-સામાન્ય અગ્નિ [પદાર્થ હુત-શેષ પું, [સં.] યજ્ઞમાં હોમ કરતાં બાકી રહેલા પ્રસાદી હુતાગ્નિ છું. [+સં. અગ્નિ] જએ ‘હુત-ભુજ.' હુતાત્મા વિ., પું. (સં. અશ્મા, ખત્રી.] જેણે કાઈ સારા કામ માટે ગૃહના ભેગ આપ્યા હૈાય તેવે પુરુષ, શહીદ હુતાશ, શન પું. [+ સં. મા, અન] જુએ ‘હુત-ભુજ.’હુલાવવું-ફુલાવવું સ.ક્રિ. જએ ‘હુલાવવું?' + ‘ફુલાવવું.'] હુતાશની વિ., સ્ત્રી. [ + સં. મરાની] ફાગણ સુદ પૂનમને દિવસે લાકડાં વગેરેની જે માંડી સળગાવવામાં આવે છે. તે, હાળી. (ર) ફાગણ સુદિ પૂનમની તિથિ, હેાળીનું પર્વ હુ-તુતુતુ શ્રી., ન. [રવા.] એ નામની એક મેદાની રમત હુન્નર હું. [ા. હુનર ] કળાકારીગરીવાળા ઉદ્યોગ, કસબ હુન્નર-ઉદ્યોગ શું. [ + સં.] કારીગરીવાળા અને સર્વ
યાર) સામાના શરીરમાં ઘેોંચી દેવું હલાવવું સક્રિ. [રવા.] લાડ લડાવવું, પ્રેમથી રમાડવું
મોટાઈ આપવી, વધુ પડતું વખાણનું [કે.,સ.ક્રિ. હુલાવું .ક્રિ. [રવા.] આનંદથી ફુલાવું. હલાવવું હુલ્લ૮૧ વિ. જુએ ‘ઉલ્લડ,’ [દંગા-ખાર હુલ્લૐ ન. ખંડ, ખળવે, હંગામા, ઇંગ હુલ્લ‹-ખાર વિ. [+žા. પ્રત્યય] ખંડ-ખાર, બળવા-ખેર, હુલ્લડાઈ સી. [ + ગુ. ‘આઈ ' ત.પ્ર.] હુલડ-ખેાર વર્તન
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294