Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1289

હીમાં
એક ઉદ્ગાર. (૩) બસ. (૪) સંમતિદર્શક ઉદગાર. [॰ હા કરવી, ૰ હા મચાવવી (રૂ.પ્ર.) નકામા બખાળા કાઢવા] [બીજાનું એળવી લેવું] હાઇયાં કે,પ્ર. [રવા.] જુએ ‘આહિયાં.' [॰ કરવું (રૂ.પ્ર.) હાઈશ (હાä) ભ.કા., એ.વ. [જુએ હા,’-એનું પ.પુ., એ.વ. અને બી.પુ., એ.વ.નું રૂપ સં. વિષ્વામિ-મવિષ્પત્તિ >પ્રા. ફોસ્લામિોસ્કત્તિ] સ્થિતિ કરી રહીશ (સંશયાર્થ). હાઇશું (હાઇશું) બ.કા., મ.વ. [જુએ ‘હા,’ એ.નું ૫.પૂ, અ.વ.નું રૂપ. સં. મવિષ્યમ: >પ્રા,હોલ્લાન્રુ] સ્થિતિ કરી રહીશું. (સંશયાર્થ)
હાઉ* (હૅ) વર્તે.કા., ૫.પુ, એ.વ. [જએ ‘હે,’એનું રૂપ. સં. મવમિં> પ્રા. હોમિ>અપ. હો, અપ. તત્સમ] સ્થિતિમાં રહું (સંશયાથૅ)
હાલી (હાકલી) સ્ત્રી. [જ ‘હૉકલે’ + ગુ. ઈ.' - પ્રત્યય.] હાકાની તદ્દન નાની આકૃતિ, હૂકલી હોકલિયા (હાકલિયા) પું. જુઓ ‘હાકલેા’ + ગુ, ‘ઇયું’ સ્વાર્થે ત.પ્ર.] જએ હોય' (પદ્મમાં.) હાકલા (હાકલા) પું. [જ હા' + ગુ, લ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] વચલા માપના હોકા [એ ‘હાકા-યંત્ર.’ હાકા સ્ત્રી. [જાપાની ‘હાકાઇ.'] ઉત્તર દિશા. (૨) ન. હાકાટવું (હૅકિાટલું) અ.ક્ર. [જુએ ‘હાકાટા,’-ના,ધા...] હાકાટા પાડવા, મેટેથી બૂમ પાડવી. (ર) (લા.) ઢપા રવા. (૩) ભાંડવું, હેાકટાણું (ઢાકાટાનું) લાવે, ક્રિ હોકાટાવવું (હોકાટાવવું) કે.,સ.ક્રિ. હેકાટાળવું, હોકાટાણું (હોકાટા-) જએ ‘હાકાટવું'માં હેકાટ (હામ્રાટા) પું. [રવા.] મેટથી બૂમ પાડવી ઍ,
હાકાટા
લોત
હેાજ (હાજ) પું. [અર. હવ] જેમાં પાણી ભરવામાં આવ્યું હોય તેવા બનાવેલું પગથિયાં વિનાના ચેરમ નાના કુંડ (મોઢામાં હેય છે.) હાજ (હૅોજ) દ્વી, જએ ‘એઝટ.’ હાજર (હાટ) સ્ત્રી, જમીનદાર અને ખેડૂત વચ્ચેના
વાર્ષિક હિસાબ
૨૩૨૪
હજ-બંધ (હાજ-અન્ય) પું. [જુએ હાજ’+ સં] હૉજના આકારમાં અક્ષરે ગેાઠવવાનું એક ચિત્ર-કાવ્ય. (કાવ્ય.) હેરિયું ન., એક પ્રકારનું ગૂંથણીનું કપડું હાજરી શ્રી,, -રુ” ન[જએ એઝરી,રું.'] જએ ‘એઝથી.' [॰પુ` ભરવું (૨.પ્ર.) પેટ-પૂર ખાવું] હૅાઝિયરી . [અં.] ઊની અને સુતરાઉ ગંથણીના છફરાક કાનટોપી જી સ્વેટર મફલર મેાજાં વગેરે સામાન હાટે(-ટ)લ ી, [અં.] પૈસા આપી જ્યાં બેસી ચા-પાણી નાસ્તા મેળવી—પી શકાય તેવું મારુ સ્થાન. (૨) યુરાપીય બનું વિશ્રામ-સ્થાન
.
હઠ પું. [સં. મોટ≥પ્રા. મોટ્ટ, હોટ્ટ] માંના પ્રદેશનાં ઉપર-નીચેનાં આચ્છાદન, એઠ. [॰ કરવા (રૂ.પ્ર.) સ્વાદિષ્ઠ વસ્તુના મેાંમાં સ્વાદ રહી જવા. ૰ખાટા કરી ના(-નાં)ખવા (૩.પ્ર.) સખત માર મારવા. ૦પપડવા, ૦ કુવા (રૂ.પ્ર.) કાંઈ એલતું રહેવું. • કુઢાવવા (૩.પ્ર.) ધીમું ધીમું કાંઈક એલવું, ખખડવું. • ભેગા થવા ન (રૂ.પ્ર.) ખડખડાટ હસવું. ૦ રંગાવા (-૨†ાવા)(રૂ.પ્ર.) સખત માર ખાવા. ॰ હલાવવ (૬.પ્ર.) ખેલવું. -ઠે આવી રહેલું (રવું) (રૂ.પ્ર.) ખેાલવાની તૈયારીમાં હોવું, -કે જેમણી પઢવી (૩.પ્ર.) મોન રાખવું] [વગાડવી તે. (ના.૪.) હાડ-સિસેાટી શ્રી. [+જુએ ‘સિસેાટી.’] હેઠથી સિસેાટી કા-પાણી (ઢાકા-) ન.,બ.વ. [જુએ ‘હોકા' + પાણી.'] હોઢા પું. [સં. ઓઇલ > પ્રા. ઓટ્ટુબ-, હોટ્ઠમ-] (લા.) ચણતર હાકા અને પાણી. બંધ કરવાં (બન્ધ-) (૩.પ્ર.) કે ઢાળામાં જરા બહાર નીકળતા ભાગ. [॰ લેવા (૩.પ્ર.) ખાવા પીવાના સંબંધ તાડી નાખવા, નાત બહાર મકવું] એવા ઊપસેલા ભાગ કે ઢારા દૂર કરવા] હેકા-યંત્ર (યન્ત્ર) ન. [જાપાની ‘હાકકાઇ’ઉત્તર દિશા + હાડ (-ડથ) સ્ત્રી.શરત, સ્પર્ધા, હરીકાઈ. (૨) દાવ. [૰ બકવી, સં.] ઉત્તર દિશા બનાવનારું યંત્ર [બરાડા મારવી, ૰માં ઊતરવું (રૂ.પ્ર) શરત કરવી] હા-કાર (àાકાર) પું. [રવા.] અમાટા, બુમરાણ, હોકારા,હાયકી` સ્ત્રી. [જુએ ‘હાડકું' + ગુ. ‘ઈ ' પ્રત્યય.] તદ્ન હોકારા (-હા-કારા) પું. [+ગુ. એ' સ્વાર્થે ત...] ‘હા’
。
નાની હોડી
હેકી''શ્રી, જિએ હૉકી' + ગુ. ઈ' સ્ત્રીપ્રત્યય.] નાના કા હેકી` શ્રી. [અં.] વાળેલી લાકડીથી વડે રમવાની એક મેદાની રમત. (૨) એની લાકડી [બુમરાણ, ગેાકીરા હેકીરા (હકાર) કું. [રવા.] હો' એવા અવાજથી હા હું. [અર. હુકહ] તમાકુની ધૂણી પીવાના લાંબી પેાલી દાંડીવાળે છેડે શૈલકા અને એની ઉપર ચલમ હાય તેવા એક ઘાટ, હુક્કા, (૨) વિ. (લા.) મર્ખ, એવ [શેર-ખકાર, ઘાંઘાટ હા-ગે ૧ર (-ગોકીરા) પું. એ‘હા' +‘ગેાકીરા']
એને સ્વીકારતા શૃંગાર, ઢાંકાર. (ર) જએ હોંકાર.’હેડકી સ્ત્રી. ત્રણ વર્ષની અંદરની વાછડી, વાડકી, [॰ દેવા, ૰ પૂરવેા (રૂ.પ્ર.) વાત કરનારના કથનને હા’હાડકું ન. [જએ ‘હાડું'+ગુ, ‘' સ્વાર્થે ત.×.] નાનું કહી આગળ ચલાવેા' એવા ભાવ બતાવવા.] હોડું, પનાઈ. (૨) મેટું ખકડિયું [સ્પર્ધા, હરીફાઈ હકારા-બકારા (હા-કારા-) પું. [+જુએ બકાર.] હાર-તેર (હાડય-જોડષ) શ્રી. જિઆહ' + 'શે¢.'] નકામી માધ્યમ હોઢણું ન. [૪આ હાડું, + ગુ. ‘લ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] નાનું હું (પદ્મમાં.) [સ્પર્ધા, ચડસાન્યાસી હાડા-હાઢ (-ડેય) સી. [જ જોડ' ના ઢિર્ભાવ,] હેયુિં ન. [જઆ ‘હારું’+ ગુ. ફ્યુ' સ્વાર્થે ત...] 'મેટું ખકડિયું [પનાઈ હોડી શ્રી. [જએ ‘હોડું' + ગુ. ‘ઈ ' શ્રીપ્રત્યય.] નાનું હોડું, હેડું ન. [ર્સ. ફોન,પું.] નાના મવે, નાવડું હાડા જુએ‘એઢો.’
હાર પું. મેાજું, તરંગ, માટી લહેર. (બ.ક.ઠા.) હેત (હાત) ક્રિમ. [જએ ‘હો,’-એનું ક્રિયાતિપત્યર્થનું ૩૫૬
Jain Education International_2010_04