Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1219

૨૨૫૪
સૂત્રગ્રંથ
સૂગ અ.ક્ર. [સં. રાd > પ્રા. (ા-] વિચારને - પુરુષ. (૪) સાધિ. (૫) સ્વત-જાતિનો મહાભારતની કથા ઉદભવ થા, વિચાર એકાએક ઊભે થવો. (૨) ગમ શૌનકાદિ ઋષિઓ સમક્ષ રજૂ કરનાર એક વક્તા, આવવી. (૩) (લા.) દષ્ટિમાં આવવું, ખાવું. સુઝાવું રોમહર્ષણ (નામનો.) (સંજ્ઞા) (૬) એ રોમહર્ષણને છે. સ.કિ.
[વસ્ત્રોને સટ ભાગવતની કથા કહેનાર પુત્ર, રોમહર્ષણિ. (સંજ્ઞા). સટ૧ . અં.] કેટ પાટલાન વગેરે વિદેશી પ્રકારનાં સૂતક ન. [૪] યતિ, જન્મ. (૨) બાળકના જન્મને સટર ૫. [અ.) (અદાલતમાં કરવામાં આવતો) , કારણે કુટુંબને લાગતું વૃદ્ધિ -સૂતક, વરધી. (૩) મરણ કરિયાદ
[(ચામડા પ્લાસ્ટિક વગેરેની) થતાં કુટુંબીઓને લાગતું આશૌચ. (૪) કોરેન્ટાઇન.” કેસ . (અં] ચાલુ કપડાં રાખવાની પ્રવાસની પિટી ( ક) (૫) હડતાળ. (કિ.ઘ) સ૮ ન. જિઓ “સૂડવું.'] મૂળિયાં ઉખેડવાં એ. (૨) સૂતકી વિ. [ S] જેને હરકોઈ પ્રકારનું સૂતક આવ્યું (લા) જડમૂળથી નાશ કરવો એ. [ કાઢી ના(-નાંખj(ર. હાય તેવું, સૂતકવાળું મ.) સર્વનાશ કરી નાખો ].
સૂતપુત્ર છું. [૪] (સારથિને ત્યાં ઉછર્યો હોવાને કારણે સર વિ. સીધું અને સામઢ (વ્યાજ), (૨) પં. ગામડાના દુર્યોધનનો સાથીદાર) કર્ણ દાનેશ્વરી હિસાબે ઉપરથી સારાંશરૂપે તારવી તૈયાર કરેલા હિસાબસૂતર ન. [સં. શત્ર, વિપ્રકર્ષથી અર્વા. તદ્દભવ) માંથી (૩) જરીક ખરડે, ક્ષેત્રફલ-પત્રક, સુ-વહી
બનાવેલ કાચ કે પાકો રે. (૨) વિ. (મુ. વિકાસ) સલે જ “+ ગુ. ‘લું’ સ્વાર્થ ત.પ્ર.) સરળ સ્વભાવનું, સીધા સ્વભાવને, (૩) સગવડ-ભરેલું. કાંડલા વિનાને પોપટ, સુડે (ઘમાં)
સૂતરફથી રમી. [+દે.પ્રા. નિગી સૂતરના તાંતણાના સૂલવું. જિઓ “ડ” ગુ. “હું' વાર્થે ત.] આકારની (મુખ્યત્વે સુરતની એક મીઠાઈ (સંજ્ઞા) મોટી મૂડી, સૂડો (પઘમાં)
સૂતર-શા(-સા)ળ () સી.,યું. (સં. સુત્ર-શife છું. અવ. સદ-વહ છે. જિઓ સ૮૨ + “વહી.'' જ એ “સડ તદભવી ચાખાની એક જાત સૂવું સ ક્રિ. [૩. સૂત્ > પ્રા. રૂટ-] ઝાડ ડ વગેરેનાં સૂતરું લિ. [જ “સૂતર'+ગુ, ઉ ત..] (સૂતર જેવું) ડાળી - ડાંખળાં, પાંદડાં કાપવાં. (૨) (ને સેટી મારી સીધું સરળ, સહેલું એમાંથી) ધળ કચરે વગેરે દૂર કરવાં. સુતાલું કમાણ, સૂતળ૬ સ કે. [સ, સત્ર-5 મા. ૨] સાંકળતું, જિ. સુડાવ પ્રેસ કિ.
ગાંઠવું, જેડવું, સૂતળવું કર્મણિ, સૂતળા સઠ-વ્યાજ ન. જિઓ “સૂડ' + સં] રૂપિયા રહ્યા હોય છે. સ.કિ.
[વાને કામ લાગતી) શણની તેરી તેટલા સમયનું સામટું વ્યાજ
સૂતળી સ્ત્રી. [જ સૂતળનું+ગુ. “ઈ' ત...] (બાંધસૂકા-પંખું પખું) વે. જિઓ “સૂડો' + સં. વક્ષ > સૂતિ રહી. [૩] સુવાવડી સીન
મા. વહ + ગુ. “G” તમ] પિોપટના જેવી પાંખવાળું. સૂતિકાગાર ન. [+ સે. બળ] સુવાવડીન એર (૨) પોપટની પાંખના જેવું. (૩) પોપટિયા રંગનું સૂતિકા-ગૃહ ન, સિં. શું ન.] સુવાવડ-ખાનું, પ્રસતિ-ગૃહ, સૂડાસૂ૮ (ડ) સ્ટી. જિઓ “સૂડવું,'દ્વિર્ભાવ.] કાપા-કાપી, “મેટર્નિટી હોમ' સમલ ઉદ
સૂકાર પું[સં.] “સ સુ' એવો અવાજ ઋષિ ન. જિઓ સૂડ' + ગુ. ‘યું? ત...] દરરોજની સૂકારી જિ. [સ. ૫.] ગાતી વેળા “સૂ સૂ' એવો અવાજ
લેવડદેવડનો પરચરણિયો પડે, ઘડિયું, દનિયું, ઠેસિયું કરનાર ગાયક. (એ દેવ છે.) (સંગીત.) સડિયર વિ. [ઇએ સૂડ' + ગુ. ‘ઈયું’ સ્વાર્થ ત.પ્ર.] સૂત્ર ન. સિ.] ડર, ધાગે, ત્રાગ, તંતુ, તાંતણે. (૨) સાદુ (વ્યાજ)
[(પિપટ)ની માતા દેરડું, રસ્સી. (૩) કરર, મેખલા, (૪) શ્રેય તરીકે સડ૧ ડી. જિઓ સૂડો' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય.] ડા- રવીકારેલું કે વાકય, બૅકસિમ.' (૫) વિશાળ અર્થવાળું સૂર . [ઓ “સ”+ગુ. ' સતીપ્રત્યય.] પારી કે હેતુવાળું વા, “ઍરેમિ ' (૧) ગણિતનું સિદ્ધાંતના કાતરવાનું બે-પાંખિયું પાનાવાળું સાધન. [ ૭ વચ્ચે મૂળમાંનું સ્વરૂપ, “ફોર્મ્યુલા.” (૭) નિયમ વાકય. (તર્ક)(૮) સેપારી (રૂ.પ્ર.) ઘણી કડી સ્થિતિ
જેના મુળ આગમ ગ્રંથામાં તે તે મહાવીરના ઉપરાશ-રૂપ સુડે . [સ વી - પ્રા. સુર + ગુ. ‘હું' સ્વાર્થે તે પ્ર.] ગ્રંથ (જેન) કાંલા વિનાને પોપટ
સૂત્ર-કાર વિપું [૪] સૂત્ર-કાલમાં અને પછી પણ સૂવાસૂર મું. સોપારી કાપવાની બે પાંખિયાંની પાનાવાળી મક ગ્રંથ કે ગ્રંથોનો તે તે લેખક (જેમકે ધર્મસત્રકાર
મેટી મૂડી. (૨) અથાણાની કાચી કેરી કાપવાનું લાક- જેમિનિ, બ્રહ્મસૂત્રકાર બાદરાયણ વ્યાસ, વ્યાકરણ-સૂત્રડામાં જડેલું બે પાંખિયાંનું મેટા પાનાવાળું સાધન કાર પાણિનિ વગેરે) સુણ અ.ક. સિં. રાન > પ્રા. ભક, પ્રા. તસમ, સૂત્ર-કાલ(ળ) . [૩] ઉપનિષત્કાલ અને મહાકાવ્ય-કાલની ના.ધા.] સૂજી જવું, સોજો આવવો
વચ્ચે ટંકાં ટૂંકાં સૂત્રોવાળા ગ્રંથની રચનાને બુદ્ધના સત વિ. [સ.) જવામાં આવેલું, જન્મ પામેલું. (૨) સમયની પર્વને સમય (આશરે ૮૦૦ વર્ષો), સૂત્ર-યુગ ૫. (મનુસ્મૃતિ પ્રમાણે) ક્ષત્રિયથી બ્રાહ્મણીમાં થયેલો પુત્ર. સૂત્ર-કંથ (-ગ્રન્યો . [૩] સૂત્રોના રૂપમાં લખાયેલું તે તે (૩) ભાટ-ચારણની પ્રાચીન એક અતિ અને એનો પુસ્તક