Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1261

હવન
ર૯
હમણાં.'
ગયાની અસર, ભીનાશ, ભેજ [નાને હવા, અવે હવન કું. [સં ન હોમ. (૨) યજ્ઞ [૦માં પડવું (ર.અ.) હવા(-૨)ડી અકી. [જએ “હવા(-૧)ડો+ ગુ. “ઈ' પ્રત્યય)
વ્યર્થ ભેગ આપવો. (૨) ખાટી ચાતમાં પડવું. ૦માં હાડકું હવા(વે) મું. [જ “અવા(-૨)ડે.'] ઓ “અવાજ (રૂ.પ્ર.) વિન]
[કો હવા(-) કર (રૂ.પ્ર.) આપધાત કરો] છે હવસ પું. [અર. એક પ્રકારનું ગાંડપણું] (લા) કામવાસના હવાતિયું ન. [અર. “હવા' દ્વારા) (લા.) મિશ્યા છે હવસખેર વિ., પૃ. [+ ફા. પ્રત્યય] કામવાસનાવાળો મારવાં એ, વલખાં, બાથાડિયાં. [૦ મારવાં (૨.મને પુરુષ, કામી માણસ
નિરર્થક પ્રયત્ન કરો] હવસખેરી સી. [+ ફા. પ્રત્યય] કામવાસનાની પ્રબળ વૃત્તિ હવા-દાર વિ. [અર. + ફા. પ્રત્યય] જેમાં હવાની આવહવસી વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત.ક.] એ “હવસ-ખેર.” થતી હોય તેવું, હવાવાળું, વન્ટિલેઈટેડ’ હવા સ્ત્રી. [અર.] વાયુ, પવન. (૨) (લા.) વાતાવરણ. હવા-દારી સ્ત્રી. [અર. + કા. પ્રત્યય] હવાદાર હોવાપણું, (૩) ભેજ, ભીનાશ. (૪) ખોટી સાચી ચાલતી ખબર, “વેન્ટિલેશન”
[વાતાવરણ અફવા. [ ઊતરી (રૂ.પ્ર.) બેટી વાત ફેલાવી. ૦ ખાવી હવા-પાણી નબ.વ. [અર. + જુઓ “પાણી.'' આબે-હવા (રૂ.પ્ર.) સ્વચ્છ હવા મેળવવી. (૨) કાંઈ ન મળવું. હવા-ફેર પું. [અર. + જ ફેર.'] માંદા કે સાજાને પણ ૦ ચંગ, કરવી (ચ) (રૂ.પ્ર.) ઉડાડી મૂકવું. ૦ થઈ જવું વધુ તંદુરસ્તી મેળવવા વધુ સારી આબેહવાવાળા સ્થાનમાં (રૂ.પ્ર.) કોપડી નીકળવું. પાણી (રૂ.પ્ર.) આબોહવા. જઈ રહેવું એ, હવા-પલટ, “ચેઈજ ઑફ એર' ૦ ફેરવી (રૂ.પ્ર.) બહાર પાડી દેવું. ૦ બદલવી (રૂ.પ્ર.) હવાબંધ (બંધ) વિ. [અર. + સં] જુએ “હવા-ચુસ્ત.' સમયને અનુકુળ થઈ વર્તવું. ૦માં અધ(-)ર લટકવું હવા-બાયુિં ન. [અર. + જુઓ બાર + ગુ. ‘છયું સ્વાર્થે (રૂ.પ્ર.) ટિચાયા કરવું. ૦માં ઊડી જવું (રૂ.પ્ર.) નિરર્થક ત.ક.], હવા-બારી સ્ત્રી, [+જએ બારી.'] જેમાંથી પુરવાર થવું. (૨) નકામું જવું. (૩) ગુમ થવું. ૦માં તાજી હવા આવ્યા કરે તેવું જાળિયું, વેન્ટિલેટર' જિલ્લા બાંધવા (રૂ.પ્ર.) ખેટી આશાઓ બાંધવી. ૦માં હવા-ભાર-માપક ન. [અર. + સં.] હવાનું વજન માપવાનું બાચકા ભરવા (રૂ.પ્ર.) ફોકટ પ્રયાસ કરવો. ૦ લાગવી યંત્ર, વાયુ-ભાર-માપક, ‘બેરેમૌટર' (રૂ.પ્ર.) ભેજનો અસર થવી. (૨) સોબતની અસર થવી. હવામાન ન. [અર. + સં.] હવામાં રહેલી ગરમીનું માપ, ૦ સાથે લઉં (રૂ.પ્ર.) નકામું આખડી પડતું. ૦ સુધરવી (૨) વાતાવરણ, આ હવા, હવા-પાણી (રૂ.પ્ર.) સંચારી રોગ નષ્ટ થો]
હવામાનચંદ (-ચત્ર) ન. [ + સં.] વિમાન વગેરેમાં વાતાહવાઈ વિ. [ + ગુ. “આઈ' ત.ક.] હવાને લગતું. (૨) વ૨ણ તેમજ ભૌગોલિક પરિસ્થિતિ માપવાનું યંત્ર હવામાં ફરનારું. (૩) હવાના રૂપનું. (૪) (લા.) કહ૫ના હવારે મું. લોટ ચાળવાની ઝીણી ચાળણું જન્ય, મનસ્વી, તરંગી, ખાલી, મિથ્યા. [૦ કિલ્લા બાંધવા હવાલ પું. બ.વ. [અર. અવાક્ ] હાલત, અવસ્થા, દશા, (ઉ.પ્ર) મૂળ-માથા વિનાનાં સ્વપ્નાં સેવવાં, મેહક વિચાર સ્થિતિ. (મોટે ભાગે “હાલહવાલ એ જેડિયો પ્રોગ)
હવાલદાર ૬. જિઓ ‘હવાલે’ + ફા. પ્રત્યય] અમુક હવાઈ* સી. [જ “હવા' દ્વારા.] આકાશમાં ઉડાડવાની સંખ્યાના સિપાઈ એને હવાલે ધરાવનાર કાજી અધિકારી
એક આતશબાજી. [૦ છૂટવી (ઉ.મ) અમુક અફવા જેસ- હવાલદારી સ્ત્રી. [+ ફા. પ્રત્યય] હવાલદારને દરજજો તેમ બંધ ચાલુ થવી]
કામગીરી હવાઈ છત્રી અમી. જ એ “હવાઈ' + “છત્રી.”] ઊંચે વિમાન- હવાલે ક્રિ.વિ. [જ ‘હવાલે’ + ગુ. “એ” સા.વિ.પ્ર.]
માંથી ઊતરવા માટેની ખાસ પ્રકારની છત્રી, પેરેગ્રૂટ' સુરત, કબજે. [૦ કરવું (ર.અ.) સોંપી દેવું] હવાઈ જહાજ ન. [ઓ “હવાઈ"+ “જહાજ.'] વિમાન, હવાલો છું. [અર. હવાલ] કબજો, તા. (૨) સુપરત, રેà(૦)ન'
સોપણી, ભાળવણી. (૩) કારભાર. (૪) એકબીજો ખાતાં હવાઈ દા સ્ત્રી. [જ “હવાઈ" + “ડાક.”] વિમાન દ્વારા માંડી વાળવા લખાતું સામસામે ઊતરી જાય એ પ્રકારનું
આવતો-જતી ટપાલ, “ઍર-મેઇલ” [વાપરવાની તે ચોપડાનું લખાણ. (૫) સંદર્ભ, “રેફરન્સ.' [ આપો હવાઈ તપ , જિએ “હવાઈ + “તાપ.”] વિમાનમાં રાખી (.પ્ર.) આધાર કે સંદર્ભ ટાંક. ૦દે (રૂ.પ્ર.) પતાવણી હવાઈ દલ(ળ) ન. [જઓ હવાઈ"" + સં] વિમાની લાકર કરવી. ૦ ના(નાંખો (રૂ.પ્ર.) નામામાં ખાતે - જમેનું હવા-ખાર વિ. જિઓ હવા + કા. પ્રત્યય] હવા ખાવાનો નામું સામસામું ઊતરી જાય તે પ્રમાણે લખવું. ૦ લેવા ટેવવાળું
(રૂ.પ્ર.) કબજો સંભાળવા]. હવારી સી. [ + ફા. “ઈ' પ્ર.] હવા ખાવાની ટેવ હવાવું અ.ક્રિ. [અર. “હવા,-ના.ધા.] હવા લાગવી, હવા-ગાડી સ્ત્રી, જિઓ હવા + “ગાડી.'] (જાણે કે હવામાં ભેજ લાગવો, ભીનાશવાળું થવું ઊડતી હોય એમ ચાલતી હોઈ) (લા) મોટર-ગાડી હ(હા)નાં કિ.વિ. [સ. અથવા > પ્રા. અાવા > જગુ. હવાચુત વિ. [ + જ એ “ચુસ્ત.”] હવાની હેર-ફેર ન દવા “હવે' + જ.ગુ. ‘આ’ સા.વિ.પ્ર.] જુએ “હવે.” કરવા દે તેવું, બહારના વાયુથી અભેદ્ય, “ઍરે-ટાઈટ' (જને પ્રયોગ) હવાટ કું. [અર, “હવા દ્વારા] હવાની આÁ અસર, હવાઈ હવિ છું,ન. [સં. વિન્ , ન.] યજ્ઞમાં અપાત બલિ,
કરવા]