Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1231

સેલારવું
સેલારવું સક્રિ, સખત માર મારવા. સેલારવું કર્મણિ, ક્રિ. સેાલારાવવું છે.,સ.ક્રિ. સેાલારાવવું. સેલારાણું જુએ ‘સેાલારનું માં, સેલિસિટર વિ.,પું. [અં.] વકીલને મુકદ્માની વિગતા તૈયાર કરી એને સલાહ આપનાર સનંદી માણસ સાલા પું. મગજમાં ઊભા થતા તુક્કો, વિચારના પ્રમળ આવેશ, તરંગ.[॰ ઊપડવા, ॰ ચડ્ડી(-ઢી) આવા (રૂ.પ્ર.) મગજમાં તુક્કો ઊઠવા] સાજર [અં] ગેારા સેનિક સેહજરી' વિ. [+ ગુ. ‘ઈ' ત.પ્ર.] [॰ સ્પિરિટ (૩.પ્ર.) લશ્કરી હૃદય-ખળ] સેહજરી3 સ્રી. [+ ગુ. ઈ ' ત.પ્ર.] સેાજરની કામગીરી સેલ્યુશન ન. [અં.] દવા કે બીન્ત પદાર્થ પાણીમાં મેળવી કરાતું દ્રાવણ. (૨) એવું ચેાટાડવા માટેનું ઘટ્ટ દ્રાવણ, (૩) ઉદેલ, ખુલાસે
સેાજ્જરને લગતું.
સાલાસ વિ. [સં. સુ. + ઉલ્હાસ] ઉમંગ-ાનંદવાળું, (૨) ક્રિવિ. ઉમંગ-આનંદી, ઉમળકાથી
‘સેવું’માં.
સેાઢા(-રા)વવું જ
સેવરીન પું. [અં.] બ્રિટનના સેનાના સિક્કા, પાઉન્ડ સેવાર હું. [જુએ ‘સેાવનું' + ગુ, આર' .પ્ર.] આમ-તેમ અથડાયું એ. (ર) ગભરાટ
સેવાવું જુએ ‘સેવું’માં. સેાવા(-હા)સ(-સે)! (ણ્ય), -ણી જ આ ‘સુવાસણ,ણી,’ સેવિયેટ ન. [અ.] પંચાયત જેવું સ્વસત્તાક રાજ્ય (જેમકે ‘સેવિયેટ રશિયા)
૨૨૬૬
સેવું સક્રિ. પડાથી દાણામાંના કચરો હલાવી ઝાટકી દૂર કરવા. સેવાવું કર્મણિ,ક્રિ. સેાવડા(-)વવું સેશિયલ વિ. [અં.] મળતાવડું (ર) સામાજિક સેાશિયાલિઝમ ન. [અં.] સમાજવાદ સેશિયાલિસ્ટ વિ.[અં ]સમાજ-વાદમાં માનનારું, રામાજવાદી સેસ હું [સં. ચોવ> પ્રા. ક્ષોત્ત, તત્સમ] કંકમાં પડતું સુકવાણ. (૨) (લા.) કિંકર, ચિંતા. (૩) તીવ્ર ઇચ્છા. [૦ પાવા (રૂ.પ્ર.) ગળું સુકાવું. (ર) સખત તરસ લાગવી] સાસર શ્રી.,ન. [અં.] રકાબી જેવું છીછરું વાસણ સાસવાનું અ.ક્રિ. [જુએ સેસવું.’] રસ-કસનું સુકાનું. (૨) (લા,) મનમાં થતા ઉચાટથી સુકાતા જવું સેસવું સ ક્રિ. [સં. સુષ્ય>પ્રા. સુસ્ત, સોસ, પ્રા. તત્સમ] રસ-કસ ી લેવા, સૂવું, શાષવું. (ર) (લા.) અ.ક્રિ. સહન કરવું, ખમવું. સેસાનું ક્રર્મણિ,-ક્રિ સાસાવવું કે.,સ.ક્ર. સાસાઈ શ્રી. [જુએ ‘સાસનું’ગુ. ‘આઈ ’ત.પ્ર.) સેાસળાપણું, બેદરકારી. (૨) ભુલકણાપણું
1
Jain Education International_2010_04
સાળા
શાભા જનક ઉત્સવ, (૨) એવા ઉત્સવમાં પરસ્પર મળવું ર સેાહરા(-ઢા)વવું (સાઃવરા(-ડા)વડું) જએ સાહવું’માં, સેહલું (સાયેલું) વિ. [સં. રુક્ષમ> પ્રા. JC-જીભ-] સુલભ (૨) સરળ, સહેલું. (ર) ન. મઝા પડે તેવી રમત સેહલા (સાયલા) શું. [જએ ‘સેાહલું.'] આનંદ ઉત્સવ સેહવાવું (સા:વાવું) જએ ‘સેાહવું'માં. સેહવું (સોનું) .હિઁ, [સ, જી-શોમ > પ્રા. સો] શાભા ધારણ કરવી, રૂડું દેખાયું, શે।ભવું, સાહાનું. [આ ધાતુન રૂપ ‘મેહનું' જેવાં] સેહલાવું (સૉ:વાયું) ભાવે., ક્રૂ સેહાલવું, સેાહુડા(-રા)વવું (સાઃવડા(-રા)વનું) કે.,સ.ક્રિ સેહ (સેહમ્) ૩.પ્ર. [સં.૬: + અક્ક્ષોમ્ ] એ બ્રહ્મ હું છું' એવા અદ્વૈત-ભાવ બતાવતા-ઉદગાર સાહાગ (સાહાગ) જુએ ‘સુહાગ,’ સાહાગ(-ગે): (ણ્ય) જએ ‘સુહાગ(-ગે)ણ.’ સાહાગિણી જ ‘સુહાગિણી.’ સાહાગી જએ ‘સુહુણી,’ સાહાગેણુ (-શ્ય)
એ ‘સાહાગણ’-‘સુહાગણ.’ સેહામણું વિ. [જુએ સેહનું + ગુ. ‘આમણું' રૃ.પ્ર.] શેાભાવાળું, શાભી ઊઠતું, શાભાનું, સુન્ગેાભિત સેહાવવું, સેહાણું જુએ ‘સેાહવું'માં, સાહાસ(-સે)ણ (ણ્ય) જએ ‘સુહાસ(સે),' સેહાસણી જએ ‘સુહાસણી.’ સેહાસિની જુએ ‘સુહાસિની,’ સાહાસેણ (-ણ્ય) જુએ ‘સાહાસણ’-‘સુહાસણ ’ સેહિણી શ્રી. [સં. કોમિનિ> પ્રા. સોÍિળિયા] એ નામની એક રાગિણી. (સંગૌત.) એ ‘સેાહલું.'
સાસનું વિ. યાન વિનાનું, બેદરકાર. (૨) ભુલકણું સાસાયટી સી. [અં.] સમાજ, (૨) મંડળી, સભા સેસાવવું, સાસાવું જએ ‘સેસનું’માં, સેાહ (-રા)વવું (સાઃવડા(રા)વનું) જુએ સાહવું'માં. (ભાષામાં આવું રૂપ ખાસ પ્રચલિત નથી.) સહણું (સા:વણું) ન. [જએ‘સાહવું' + ગુ, ‘આણં’ કૃ×,]
કે.,સ,ક્રિસેહ્યલું
સાળ (સોળ) વિ. [સં. છોકરા > પ્રા. સો] દસ અને ૪ ની સંખ્યાનું. [॰ કળાનું (રૂ.પ્ર.) સંપૂર્ણ ખીલેલું. • વાહને એક રતી (૩.પ્ર.) સર્વશે સાચું, શને શક્કરવાર, (૩. (૩.પ્ર.) કદી જ નહિ. ળે કળા (ફ.પ્ર.) સંપૂર્ણ ચડતી. -એ ઢળાએ પ્રકાશ (૩.પ્ર.) સંપૂણૅ ચડતી, -ળે શણુગાર, (૩.પ્ર.) શરીરનાં બધાં ધરેણાં. -ળે સંસ્કાર (સંસ્કાર) (રૂ. પ્ર.) ખધાં સુખદુઃખ વીતવાં એ.-ળે સેક્ર(-ગ)ઢ1(-ઢી) કાર્યો (રૂ.પ્ર.) તદ્દન નિષ્ફળતા. -ળે સેપારા ભથ્થુવા (૬.પ્ર.) અધી રીતે કુશળ થયું. હું સેાળ આની (-સાળ-) (૩.પ્ર.) સંપૂર્ણ રીતે, પૂરેપૂરું [પાતળા લાંબા સેાજો, ભરાડ સેાળ (સાળ) લાકડી વગેરેના મારના શરીર ઉપર થતા સાળ-સું (સાળ-મું) વિ. [જુએ ‘સેાળÖ' + ગુ. ‘મું' ત.પ્ર.] સેાળની સંખ્યાએ પહેાંચેલું. [મી ઘડી જવી (૩.પ્ર.) ભારે આફત આવી પડેવી
સાળી, -ટી (સોળ-) . [જુએ સાળ’+ કૂકી’‘ફૂટી.’] સેાળ કાંકરી માતી એક રમત સાળ-પેજી (સાળ-) વ. [જુએ ‘સાળ' + અં. પેજ' +
ગુ. ‘ઈ ’ ત.પ્ર.] સેાળ પૃષ્ઠનું (પુસ્તકના સેાળ પૃષ્ઠોના ક્રમે) સેાળ-ભતું (સાળ-) ન. [+ સં. મત-> પ્રા. મત્તમ-] સેાળ ટાણાંના ઉપવાસનું
સેાળશ હું. [સં. ઘોલરા – પ્રા. સોઇલ] ૧૬ દિવસેાના પખ