Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1218

સૂd
ગ, બાંટી પડવાનો રોગ, સુકતાન, ‘ઉસ'
સૂક્ષ્મશ્રાવક યંત્ર (-ચત્ર) ન. [સં.] મંદમાં મંદ અવાજ સુ(શ)કર પું,ન. [સંપું.] ડુક્કર, વરાહ, (૨) ન. [. પણ સંભળાવવાની શક્તિવાળું સાધન, માઈક્રેકોન' (મ૨.) j] ભંડ
[ભંડણી સુમાકર્ષક ન. [સં. મા-વર્ષા] એ “સૂફમઆવક યંત્ર' સૂ(-શ)મરી સ્ત્રી, સિં.] ડુક્કરની માદા, (૨) ભંડની માદા, સૂકમાતિસૂમ વિ. [+ સં. મતિ-ગૂંથH] અત્યંત સૂમ, સુમુલ-૬ વિ. [૪એ “સૂકવું + ગુ. “અલ” (ભુ કુ.) કુપ્ર. તદન બારીક, અણુ-રૂપ [એ. (૨) ઊંડી સમાલોચના
+ “ઉ' વાર્થે ત...] સૂકાયેલા અંગવાળું, કશ, દૂબળું સૂક્ષ્માવલોકન ન. [+ સં, અaોજન બારીક નજરે જોયું સૂકવવું એ “સુકામાં સૂકવાનું કર્મણિ કિ.
સૂમેક્ષિકા શ્રી. [+સં. શંક્ષિા ] જુએ “સૂફમ-દષ્ટિ(૧).’ સૂકવું અ.કિં. [૪, શુક્ર -> પ્રા. સુf, ના.ધા.7 જ સૂગ (-૫) સી. ગંદા પદાર્થ વગેરે જોતાં થતી હેબકાના સુકવું.' (પઘમાં.)
રૂપની અ-રુચિ, ચીતરી સૂકું વિ. [સં. શુક્ર -> પ્રા. (અ-] જેમાંથી ભીનાશ સૂચક વિ. સં.] સૂચવનારું, બતાવનારું. (૨) બેધક, ઊડી ગઈ હોય તેવું, સુકાઈ ગયેલું, કેરું થઈ ગયેલું. “
સિરામિક.... (૩) નિર્દેશક, ‘પોઇન્ટર.' (૪) (ભા.) (૨) (લા) કૃશ, દૂબળું. (૩) લ ખું. (૪) તાજગી વિનાનું. ચાડી કરનારું, ચાડિયું. (૫) ૫. નાટમાં બીજા નંબરને (૫) વિવેક વિનાનું. “કા ભેગું લીલું (રૂ.પ્ર.) નબળા સૂત્રધાર, સ્થાપક. (નાટથ.)
[માર્ગ-દર્શન ભેગું સબળું. ૦ ભટ, ૦ સટ (ર.અ.) સાવ સૂકું. ૦ રહી સૂચન ન. [૪] બતાવવું એ, જણાવવું એ, નિશ. (૨) જવું (રૂ.પ્ર.) કશી અસર ન થવી. -કો કાળ (રૂ.પ્ર) સૂચના . [સં] જાઓ “સૂચન.” (૨) ચેતવણી. (૩) વરસાદના અભાવે પડેલો દુકાળ, કે તબેલે (૩.મ.) સં જણ. (૪) જાહેરાત, નિવિદા, “નોટિસ' સૂિચક ૧૮૦૩ ને ભારે દુકાળ. કે દમ (ઉ.પ્ર.) ખાલી દમદાટી સૂચનાત્મક વિ. [+સં. ગામન+ ] સૂચના-રૂપે રહેલું, (અર્થ વિનાની-) ૦ પ્રદેશ (ઉ.પ્ર.) જ્યાં દારૂબંધી હોય સૂચના-પત્ર પું. [સે ન.] જાહેરાત, નિવિદા, “નોટિસ' તે દેશભાગ].
સૂચનિકા જી. [સં] ટીપ, યાદી. (૨) અનુક્રમણિકા સ-પાર્ક વિ. [+જ પાકું] જેમાં પાણીનો ઉપગ સૂચનીય વિ. [સં] સૂચવવા જેવું, સૂચ્ચ ન થયે હોય તેવું પકવેલું (ખાઘ)
[જરદો સૂચવવું સ.જિ. સિં. સુત્ર તસમ + ગુ. “અવ' સ્વાર્થે સૂકે પું. [જ “કું.'] તમાકુની ખાવા માટેની પત્તી, મધ્યગ] સૂચના કરવી, બતાવવું, જણાવવું, નિર્દેશવું. સૂત ફિ. [સં. [૩] સારી રીતે કહેવાયેલું. (૨) ન. સૂચવાલું કમૅણિ. મિ. સૂચવાવનું છે. ફિ. જેમા એક જ ઋષિ હોય તેનું વેદિક મંત્રોનું ઝુમખું. (૩) સૂચવાવવું, સૂચવા જએ સૂચવ૬માં. બુદ્ધનું વચન, સુત્ત
[સુ-ભાષિત સૂચિત-ચી) સી. [4.] સૂચનિકા, ચાદી, ટીપ. (૨) સાં સૂક્તિ સ્ત્રી. [સં. સુtara] સારું કથન, સારે બેલ, કળિયું, (૩) સાય, (૮) કાંટે, સૂળ (ગંથણનું કામ સૂક્તિકાવ્ય ન. [સં.] સુભાષિતાથી ભરેલું બોધાત્મક કાવ્ય સૂચિ(ચી)-કમે ન. [સં.] સીવવાનું કામ, (૨) ભરત - સૂક્તિ-સંગ્રહ (સગ્રહ) પું. [સં.] સુભાષિતેને સંચય સૂચિકા સ્ત્રી. (સં.] ઓ “સૂચિ.' સૂક્ષ્મ વિ. [સં.] અત્યંત નાનું, બારીક, અણુ-રૂપ. (૨) સૂચિત વિ. સિ.] સૂચવેલું, બતાવેલું, નિદેશેલું નાજ ક. (૩) ખુબ જ થવું. (૪) પં. એ નામના એક સૂચિત-ચી-પત્ર, ૦ક ન. [સં.] વેપાર-ધંધારોજગારની અલંકાર. (કાવ્ય.)
લેિનારું વસ્તુઓની કિંમત બતાવનારી યાદી સૂમ-ગ્રાહી વિ. સિં. મું] ઝીણામાં ઝીણું પણ પકડી સૂચી જ એ “સૂચિ.' સૂક્ષ્મદર્શક વિ. સં.] બારીમાં બારીક વસ્તુ મોટી કરી સૂચી-કર્મ જુએ “સૂચિ-કર્મ.” બતાવનારું (યંત્ર કે કાચ)
[બતાવતા કાચ સૂચી-૫ત્ર, એ જ એ “સૂચિ-પત્ર.” સૂક્ષમદર્શક કાચ પું[સં] નાની વસ્તુને મેટી કરી સૂચ્ચ શિ. [સ.] જએ “સૂચનોય.' [વ્યંગ્યાર્થ. (કાવ્ય.) સૂક્ષ્મદર્શક યંત્ર (-ચત્ર) . સં.નાની વસ્તુને મેરા સૂચ્યાર્થ પું. [સં. સુ + અર્થ] સૂચવવાને માયનો,
સ્વરૂપમાં બતાવતું કાચવાળું સાધન, માઈક્રોસ્કોપ' સૂજ (-) કી. જિઓ “સૂજવું.'] સાજે સૂલમ-દશા વિ. [સં. ૬.] બારીક નજરે બારીકમાં બારીક સૂજની તી. ફિ.] ભરેલી રજાઈ. (૨) ઉપર ભરેલું અને વસ્તુ કે વિગતને જેનારું, તીક્ષ્ણ નજરવાળું. (૨) ચતુર નીચે અણીદાર લાગતું મેતી
[આવવું સૂમ-દષ્ટિ સ્ત્રી. સિં.] બારીક નજર. (૨) વિ. બારીક સૂજવું એ ક્રિ. સેજો થઈ આવવો, (ચામડીનું) ઊપસી નજરવાળું, સૂહમદશ
સૂઝ (૯૪) સી. [રા > પ્રા. લુલ્લિ] સૂઝી આવવું સૂક્ષ્મ દેહ છું. [સં.) લિંગ-દેહ
[(જીવાત્મા) એ, વિચાર ઉદભવ એ. (૨) ગમ, સમઝ. (૩) કાર્ય સૂક્ષ્મદેહી વિવું. (સં. મું.] બારીકમાં બારીક શરીરવાળું કરવાની કુશળતા, પાંચ સૂમ-બુદ્ધિ જી. સિં.) બારીકમાં બારીક વસ્તુને ખ્યાલ સૂઝ છું. [+ગુ. કો' સ્વાર્થે ત પ્ર.) ગમ, સમઝ કરનારી સમક, (૨) વિ. બારીકમાં બારીક વસ્તુનો સૂઝતું વિ. જિઓ “સૂઝવું' + ગુ. ‘તું' વતે..] ગોચરી ખ્યાલ કરનારું
કરતી વેળા જે પવિત્ર ખોરાક હાજર હોય તેને માટેની સૂમ-યંત્ર (-ત્ર) ન. સિં] જએ “સમદર્શક યંત્ર આ સંજ્ઞા છે.) (જેન.) - આહાર (રૂ.પ્ર.) જે મળ્યું સૂક્ષ્મ શરીર ન. [સં.] જ “સૂક્ષ્મ દેહ.”
તે જ જમવું એવું