Book Title: Agam 13 Upang 02 Rajprashniya Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुबोधिनी टीका. सूत्र १३४ सूर्याभदेवस्य पूर्व भवजीवप्रदेशिराजवर्णनम् २१७ नोपपत्नो देवो देवलोकेषु इच्छेत् मानुष्यं लोकं शीघ्रमागन्तुं नैव शक्नोति हव्यमागन्तुम् तत् श्रद्धेहि खलु त्वं प्रदेशिन् ! यथा-अन्यो जीवः अन्यत् शरीरम, नो तज्जीवः स शरीरम् २ ॥सू० १३४॥
टीका-'तए णं केसीकुमारसमणे' इत्यादि-ततः खलु केश कुमारश्रवणः प्रदेशिराजम् एचम्-वक्ष्यमाण वचनमवादीत-हे प्रदेशिन् ! यदि-चेत् खलु त्वां स्तातं कृतस्नान कृतबलिकर्माण कृतवायसादिनिमित्तान्नभागं कृतकौतुक मङ्गलपायश्चित्त-कृतमषीतिलकादि माङ्गलिकप्रायश्चित्तविधिम्. आर्द्रपटशाटकंजलसिकवस्त्रशाटकयुक्तं भृङ्गारकटुच्छुकहस्तगत-हस्तगृहीतभृङ्गारदवीकम्, देव. कुलं--यक्षायतनम् अनुप्रविशन्तम्-गच्छन्तम्, कोऽपि-कश्चिदपि पुरुषो वर्चीगृहे विष्ठागृहे स्थित्वा एवम्, वदेत-कथयेत् हे स्वामिन् ! यूयमिह तावद् एत
आगच्छत इह मुहूर्त मुहूर्त मात्रसमय यावत् आस्ध्वम् उपविशत, वाअथवा तिष्ठत इहस्थिता भवत, निषीदत्त-ससुखमुपविशत, त्वग्वतयत-शयनकुरुत, अत्र वा शब्दो वाक्यालङ्कारे, तस्य पुरुषस्य खलु हे प्रदेशिन् ! स्वम् एतमर्थ किम् प्रतिशणुया:स्वीकुर्याः ? प्रदेशीपाहनायमर्थः समर्थ:-अयमर्थः स्वीकारयोग्यो नास्ति किमर्थमित्याह हे-भदन्त ! तत्स्थानम्-अशुचि-अपवित्रम्, अशुचिसामन्तम् =सर्वतोऽशुचि युक्तम. तस्माववष्णे देवे देवलोएस इच्छेजा माणुस लाम हव्वमागच्छित्तए णो चेव
संचाएइ हब्बमागच्छित्तए, त सद्दहाहि णं तुमं पएसी ! जहा अन्नो जीवो अन्न' सरीरं, नो तं जीवो त सरीरं) हे प्रदेशिन् ! ये चार कारण हैं जो अधुनोपपन्न देव को मनुष्यलोक में आने की इच्छा करने पर भी उसे यहां आने में बाधक होते हैं । इसलिये हे प्रदेशिन् ! तुम मेरे कहने में श्रद्धा करो कि जीव अन्य है और शरीर अन्य हैं जीव शरीररूप नहीं है और शरीर जीवरूप नहीं है।
टीकाथ-इस सूत्र का मूलार्थ के जैसा ही है ॥सू. १३४॥ चउहिं ठाणेहिं पएसी ! अहुणोचवण्णे देवे देवलोएस इच्छेज्जा माणुस लोगं हवमागच्छित्तए णो चेव ण संचाएइ हव्वमागच्छित्तए, तं सदहाहि णं तुमं पएसी । जहा अन्नो जीवों अन्न सरीरं नो त जीवो त सरीर) હે પ્રદેશિન્ ! આ ચાર કારણ છે કે જેથી અધુને પપન્ન દેવ મનુષ્ય લેકમાં આવવાની ઈચ્છા રાખતા હોય છતાંએ તે અહીં આવી શક્યું નથી. એટલા માટે છે પ્રદેશિન ! તમે મારી વાત પર શ્રદ્ધા રાખો કે જીવ અન્ય છે અને શરીર અન્ય છે, જીવ શરીર રૂપ નથી અને શરીર જીવ રૂપ નથી.
ટીકાર્થ:–આ સૂત્રને ટીકાથે મૂલાર્થ પ્રમાણે જ છે. ૧૩૪
શ્રી રાજપ્રશ્રીય સૂત્ર : ૦૨
