Agam 13 Upang 02 Rajprashniya Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 464

४२४
राजप्रश्नीयसूत्रे टीका-"तए णं" इत्यादि-ततः खलु तं दृढप्रतिज्ञं दारकं अम्बा-पितरौ-मातापितरौ उन्मुक्तबालभावं-व्यतिक्रान्तबाल्यावस्थं यावत्-यावत्पदेन 'विज्ञातपरिणतभात्र यौवनकमनुप्राप्तं द्वासप्ततिकलापण्डितं-नवाङ्गसुप्तप्रतिबोधकम् अष्टादशविधदेशीप्रकारभाषाविशारद गीतरतिं गान्धर्वनाटयकुशल शृङ्गारागारचारवेष सङ्गतगतहसितभणितचेष्टितविलाससंलापोल्लापनिपुणयुक्तोपचारकुशलं हययोधिनं गजयोधिनं रथयोधिनं बाहुयोधिनं बाहुप्रमर्दिनम् अलम्भोगसमर्थ साहस्रिकम्' इत्येतानि षदानि संग्राह्याणि, तथा विकाल वारिणं च विज्ञाय विपुलैः-प्रचुरैः अन्नभोगैः-अन्नरूपभोग्यपदार्थ, पानभोगे:-पेयरूपभोगपदार्थैः, लयनभोगे:-प्रासादरूपभोग्य पदाथैः, वस्त्रभोगैः-वसनरूपभोग्यपदाथैः शयनभोगैः-शयनरूपभोग्पपदार्थ श्च उपनिमन्त्रयिष्यत इति । दृढप्रतिज्ञं दारकं यौवनोन्मुख' दृष्ट्वा तन्मातापितरौ अन्नादिभोगानुभोक्तुंप्रेरयिष्यत इति सूत्राशय इति । सू० १७३।। तनुभोगों से विपुलवस्त्ररूप भोग्य पदार्थों से उपनिमन्त्रित करेंगे । अर्थात् उसे अब अन्नादि भोग्य विषय के लिये स्वतन्त्रता देंगे।
टीमार्थ-पष्ट हैं, "उम्मुक्कबालभाव जाव-” में जो यह यावत् पद आया है, उससे-"विज्ञातपरिणतमात्रं, यौवनकमनुप्राप्तम, द्वादश प्रतिकला पण्डितम, नवाङ्गसुप्तप्रतिबोधकम, अष्टादशविधदेशी प्रकार भाषाविशारद गीतरति, गन्धर्वनाटय कुशलम्. शृङ्गारागारचारवेष, संगतगतहसितभणितचेष्टितविलाससंलापो-ल्लाप निपुण युक्तोपचार कुशलं, हययोधिनम्, गजयोयिनम् रथयोधिन, बाहुयोधिन, बाहुप्रमादिनम् अलंभोगसमर्थम् , साहस्रिकम् साहसिकम्, इन् पीछे के पाठों का ग्रहण हुवा है. ॥ सू० १७३॥ विधुर भन्न मोजायी, विधुरस पान लोगोथी 'लयणभोगेहि य वत्थभोगेहिं य सयणभोगेहिं य उवनिमंतिहिति' विधुत लयन तनुलोगोथी, विधु १५३५ लाग्य પદાર્થોથી ઉપનિયંત્રિત કરશે એટલે કે તેને અન્ન વગેરે લેગ્ય વિષયક પદાર્થોને ભેગવવાની છૂટ આપશે.
-२पष्ट छ. 'उम्मुक्कबालभावं जाव' मां यावत् प६ मावेस छ तेथी "विज्ञातपरिणतमात्र, यौवनकमनुप्राप्तम्, द्वादशप्रतिकलापंडितम् नवाङ्गसुप्तप्रतिबोधकम , मटशविध १२॥ ४॥२ साषा विशा२६, भातति, व नाटय કુશલમ શૃંગારાગાર ચારુષ, સંગતગતહસિત ભણિત ચેષ્ટિત વિલાસ સંલ્લાપલ્લાપ નિપુણ યુક્તપચારકુશલ, હયધિનમ, ગજધિનમ, રધિનમ, બાધિનમ, બાહપ્રમાર્દિનમ, અલગ સમર્થમૂ, સાહસિકમૂ, સાહસિકમ્ આ પાછળનું ગ્રહણ यु छ. ॥ १७ ॥
શ્રી રાજપ્રશ્રીય સૂત્ર: ૦૨