Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Mahi
n
a Kandre
wwborg
પ.આ.મિ
થી કૈલાસસાગર સુરિશ્વરજી તથા ભાવસાગરજી સ્મૃતિ અંધ નું રે
终端需求染幽游海佛佛缘端端部带路的密密密
जैन सूक्तसंदोहः
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobarth.org
શ્રી કૈલાસ કંચન ભાવસાગર શ્રમણ સંઘ સેવા ટ્રસ્ટનાં પ્રકાશનો:
૧. દેશના સમુચ્ચય ભાગ-૧, શ્રી સિચક મહાત્મય - ૨. ભગવતી સૂત્ર ભાગ-૨, પ્રશમતિ પ્રકરણ, સંબોધકારિકા, શાસ્વતી ઓળીના તાત્વિક વ્યાખ્યાનો-
૩. આનંદ સુધા સિંધુ ભાગ-૧ (વિભાગ-૧)
૪. આનંદ સુધા સિંધુ ભાગ-૧ (વિભાગ-૨), અંતિમ સાધના, પર્યુષણ પર્વનું મહાત્મય, ગજસિંહકુમાર કથા-
૫. આનંદ સુધા સિંધુ ભાગ-૨.
૬. શ્રી જૈન કથા રત્નમંષા
૭. ઠાણાંગ સૂત્રના પાંચમાં ઠાણાંગ ઉપરના વ્યાખ્યાનો ભાગ ૧-૨
૮. ખારસા સૂત્ર ચિત્ર
૯. શાસાગર અષ્ટક
૧૦, ૨પાલ નૃપાલ કચ—
૧૧, અનુતરોષપાતિક દશા—
૧૨. જ્ઞાનસાર અષ્ટકની શાનમંજરી ભાષાંતર
૧૩. આગોધ્ધારકશ્રીના ૪૫ તાત્વિક વ્યાખ્યાનો—
૧૪. જૈન ક્પાસાગર ભાગ ૧૩ થા આગોઘ્ધારક સાહિત્ય સંગ્રહ
૧૫. ત્રિભોજન કરવાથી થતું નુકશાન
૧૬. સૂયંગડાંગ સૂત્ર ઉપરના વ્યાખ્યાનો—
૧૭. પર્યુષણા કલ્પ મહત્મયમ્ (સંસ્કૃત) - (પ્રેસમા)
૧૮. જૈન સુન સંદોહ (સંસ્કૃત) – (પ્રેસમાં)—
૧૯ જૈન કથાર્ણવ - સંસ્કૃત – (પ્રેસમાં)—
૨૦. નસાર શ્રેષ્ઠ કથા — સંસ્કૃત - (પ્રેસમાં)
૨૧. હીપાળ ચિત્ર સંસ્કૃત (પ્રેસમાં)
૨૨. સ્વાઘ્ધાય સાગર - ગુજરાતીમાં (પ્રેસમાં)
૫૪-૭૨૫. ૫૪૮૨૫
પેજ-૫૨૫
પેજ-૫૭૫
પેજ-૬ ૨૫
For Private And Personal Use Only
98-400
૧૪-૦૦
૫૪-૧૮
૧૪-૨૨૦
પેજ-૬૪
૫૧૮
પેજ-૫૫૦
પેજ-૪૫૦
મેજ-૫૦
પેજ-૮૫
પેજ-૪૦૦
પેજ-૨૦૮
૫૪-૨૦૦
પેજ-૨૭૫
પેજ ૨૦ પેજ-૮૦
પેજ-૫૬૮.
ઉપરોક્ત સાહિત્ય સાધુ સાધ્વી, જ્ઞાન ભંડારને મુ. શ્રી ક્રંચનસાગરજીની અનુમતિથી યોગ્ય અધિકારીને સ્ટોકમાં હશે ત્યાં સુધિ ભેટ અપાશે. પોસ્ટથી મોકલતા નથી
તેની સર્વેએ નોંધ લેવી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
पू. श्री श्रमणसंघने सादर भेट dattarastrastraterta
m ដូច្នេះខ្ញុំធ្វើទៅ៤៩៩៩៥ ៥៥៥៥៥៥៥៥៥៥
योगनिष्ठ शास्त्रविशारद श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमो नमः गोडीजी श्री देवसुर संघ ज्ञान भंडार को भेट
[ विविधजैनग्रन्थोधृतः
जैन सूक्तसंदोहः
म
संग्राहक योगनिष्ठ शास्त्रविशारद्-आचार्य भगवान श्रीमद् बुद्धिसागर सूरीश्वरपट्टधर-शांतमूर्ति-आचार्यदेव श्रीमद् कीर्तिसागरसूरीश्वर विनेयरत्न तपस्वी मुनिराज श्रीमद् जितेन्द्रसागरान्तिषद् ग.आ.भ. श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरजी म.सा.
प्रकाशक: श्री कैलास-कंचन भावसागर श्रमण संघ सेव ट्रस्ट ११७/६, जवाहरनगर, रोड नं. ८, गोरेगाम (वेस्ट) मुंबई-४०० ०६२.
संपादक : पण्डित मफतलाल झघेरचंद्रः Saale विक्रमाब्द २०४६
मूल्यम् पठनपाठनम्
वीरनिर्वाणाब्द २५१६ *
For Private And Personal use only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
जिव्या शब्दशाम्य उपजनमहिनी ज्ञानदान:विषयः, म्यादा भाग्यरत्त्वं विशदपतिः नाणत्यात्यानदीप । व्याख्याने ज्यानकीर्तिः समांकतरखनादेशनाय सुवानान, कैनामाश्चिर्मुनोदः म्यपरममर्यावयररित्रों जयेमि ॥
MORE
RRRRRRR
प.पू. स्व.ग.आ.भ. श्री कैलाससागर सूरीश्वरजी म.सा.के शिष्यरल नु. श्री
कंबनसागरजी म.सा.
महेसाणा श्री सीमन्धरस्वामी जिन तीर्थक प्रेरक प.पू.स्व. गच्छाधिपति आ.भ, श्री
कैलाससागरसूरीश्वरजी म.सो.
प.पू.स्व.ग.आ.भ. श्री फेलामसागर
सूरीश्वरजी म.मा, के शिष्यत्म मु. श्री कंचनसागरजी म.सा.के शिष्याल तपस्वी
मु.श्री भावसागरजी म.सा.
!
For Privat And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैनसूक्तसंदोहविषयानुक्रमः श्लोकसङग्या पत्राङ्कम् विषयानुक्रमः
१२ त्रिगुप्तयः १३ अहिंसा
For
विषयानुक्रमः
मङ्गलानि १ सम्यग्दर्शनम् २ देवः
पत्राइम
Morrurse m
५
धर्मः
१५ अभयदानम् १६ हिंसा १७ मांसत्यागः १८ यज्ञम्
सत्यम्
असत्यम् २१ उत्सूत्रवचनम् २२ अचोयम २३ चौयम्
७ अज्ञानम् ८ चारित्रम् ९ मुनिः १० महाव्रतानि । ११ पञ्चसमितयः
१३-१ १३- १
For
And Personal use only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
जैन सूक्त ०
॥ ४ ॥
विषयानुक्रमः २४ ब्रह्मचर्यम्
२५
२६ परिग्रहम्
२७
अब्रह्मचर्यम्
पञ्च महाव्रतभावनाः
२८ रात्रिभोजनम्
२९ अशुभध्यानम्
३० धर्मध्यानम्
३१ वीतरागसुखम् ३२ मोक्षसाधनानि
३३ श्राचकधर्मः
३४ दिशापरिमाणम्
३५ भोगोपभोगविरमणम्
३६ अभक्ष्यत्यागः ३७ पञ्चदशकर्मादानानि
श्लोकसङ्ख्या
१३
१४
१०
८
७
३
८
४
११
१४
३
.
५
२
www.kobatirth.org.
पत्राङ्कम् विषयानुक्रमः
१६ ३८ अनर्थदंड विरमणव्रतम् १७-१ ३९ सामायिकत्रतम्
१७
४० देशावगाशिकव्रतम् ४१ पोषधव्रतम्
१८-१
१८
१८
१९-१
१९
१९
२०
२०
४२ उपवासः
४३ पर्वतिथिः
४४ पर्वाराधनम्
४५ अतिथिसंविभागवतम्
४६ अनित्यभावना
४७ अशरणभावना
४८
संसारभावना
४९
२०
२०
२१-१
For Private And Personal Use Only
एकत्व भावना अन्यत्वभावना ५१ अशुचित्वभावना
५०
श्लोकसङ्ख्या
३
९
२
४
४
४
२
२
१३
५
१३
MG 6
७
पत्राङ्कम्
२१-१
२१
२१
२१
२१
२२-१
२२-१
२२
२२
२३-१
२३
२४-१
२४
२४
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
******
अनुक्रम
णिका
॥ ४ ॥
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
श्लोकसङ्ख्या
लोकसङ्ख्या
पत्राम
पत्राङ्कम् २५-१
२५
३४
२६-१
皆競競競競聽聽聽聽聽聽聽器盛装酱靈號號號號號號强强强
विषयानुक्रमः ५२ आश्रवभावना ५३ संवरभावना ५४ निर्जराभावना ५५ लोकस्वरूपभावना ५६ बोधिदुर्लभभावना ५७ धर्मभावना
मैत्र्यादिभावना ५९ दानम् ६० शीलम् ६१ तपः ६२ भावः ६३ कषायदमनीयता
क्रोधः ६५ मानं माया च
२७-१ २७-१ २७
विषयानुक्रमः ६६ लोभः ६७ आशा ६८ रागद्वेषौ
रागः ७० मोहः ७१ ममतात्यागभावना
समता ७३ कलहः ७४ अभ्याख्यानम् ७५ परद्रोहः ७६ पेशून्यम् ७७ रति-अरतिः ७८ परपरिवादः ७९ मायामृषावादः
29.07ommodar
恭恭恭恭恭器泰泰泰奉杀张器泰泰泰泰泰樂泰泰泰泰
२९-१
३०-१
३१-१
६४
For
And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ५ ॥
विषयानुक्रमः ८०
८१ क्षमा
मिथ्यात्वम्
८२ ऋजुता
८३ सन्तोषः
श्लोकसङ्कख्या
५
९
८९ जरा
९० मूर्खता ९१ सप्तव्यसनानि
९२ कर्मविपाक चिन्तनम्
९३ मृत्युः
२
२
१९
८४ संसारस्वरुपम्
८५ इन्द्रियfayetaरूपम
९
८६ चतुर्गतिगमनागमनसूचकसूक्तानि ६
८७ नारकदुःखानि
८
८८ दुर्जनता
९
२
११
P
१२
१३
www.kobahrth.org
पत्राङ्कम् विषयानुक्रमः
३७-१
३७-१
३७
९४ आराधना
९५ मनुष्यभवदुर्लभत्वम्
९६ धर्मोद्यमः
४०
९७ धर्मोपदेशः
९८ बुद्धिः
९९ विद्या
३७
३७
३९-१
३९--१
१०० पूण्यम्
३९
१०१ पापम्
४०--१ १०२ आश्रवः
४०
१०३ संवरः
१०४ निर्जग
82-2
४१-१
४२-१
For Private And Personal Use Only
१०५
बन्धः
१०६ विनयः
१०७ स्वाध्यायः
श्लोकसङ्ख्या
८
९
५
१८
९
६
३
67
२
३
५
२
४
५
पत्राङ्कम्
४२
४२
४३-१
४३
४४-१
४४
४५-१ ४५-१
४५
४५
४५
४६-१
४६-१
४६-१
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुक्रम
णिका
॥५॥
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobateh.org
Acham Ka
mandi
४६
? ? ?
५१-१
५२-१
葵榮路端部张继器錄器端端端端柴柴端端柴柴柴端柴柴柴
विषयानुक्रमः श्लोकसङ्ख्या १०८ आत्ममेदाः १०९ नमिपव्वजा ११० केसिगोयमीयसंवादः नवकारसूत्रम्
५ ११२ ज्ञानक्रिययोः आपेक्षता ११३ क्रिया ११४ प्रायश्चित्तम्
२ | ११५ प्रतिक्रमणम् ११६ सदनुष्ठानाधिकारः ७
जिनपूजा ११८ आसन्नसिद्धिजीवलक्षणानि ११९ भावपूजा १२० जिनाज्ञा
देवद्रव्यम्
पत्राङ्कम् विषयानुक्रमः श्लोकसङ्ख्या
१२२ उपधानम्
१२३ उद्यापनम् ४७-१ १२४ तीर्थम् ४८-१ १२५ तीर्थयात्रा ४८१२६ संघः ४८१२७ तीर्थकरनामकर्मबन्धभावना ४९-१ १२८ शासनप्रभावकत्वं
४९-१ १२९ लेश्या । ४९-१ १३० मनःशुद्धि ४९ १३१ मनसो मेदाः
१३२ आत्मनिन्दागभितजिनस्तुतिः १३३ लक्ष्मीः
१३४ ज्ञानाचारः ५० १३५ दर्शनाचारः
装器然聽器鉴器漆器梁端器器鉴審器端等等號號號號號
५२
५२
११७
५३-१
५४-१
५४--१
For Private And Personal use only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
Acharya Shm KailassagarsuriGyanmandir
लोकसङ्ख्या
पत्राङ्कम्
अनुक्रम
॥६॥
णिका
जैन मुक्त० विषयानुक्रमः
१३६ चारित्राचारः १३७ वीर्याचारः
१३८ तपाचारः * १३९ प्रवज्या
क्षमाधिकारः विंशतिस्थानकानि
२७
पत्राङ्कम् विषयानुक्रमः श्लोक सङ्ख्या ५५-१ १४२ समकितलक्षणानि ५५ १४३ साधर्मिकवात्सलयम् ५६१४४ श्रावककल्यानि
१४५ प्रकीर्णकश्लोकानि १४६ सुभाषितरत्नखंडानि १४७ वचनामृतानि १४८ अन्तिममङ्गलम्
१४०
१४१
维密密密端端总晓晓晓晓晓器蒂蒂染器端瓷器鑑器晓晓晓
晓幾继器茶器鉴茶茶器聯號器端端端端樂器臻瓷器器鉴张
For Private And Personal use only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
9230462536 30**
१ योगशास्त्रम
२ उत्तराध्ययनमुत्रम
१३ सुक्तमुक्तावली
४ त्रिषष्टिशलाकापुरुषचरित्रम् १७ धर्मबिन्दुः
५ प्रशमरतिप्रकरणम्
१८ सुभाषितसंग्रह :
१९. अध्यात्मकल्प मः
६ तत्वामृतग्रन्थः ७ उपदेशप्रासादः
जैनसूक्तसंदोहे कतिचित्सूक्तस्थलनिर्दिष्टग्रन्थनामानि
१४ कुमारपालप्रबंधः
२७ ज्ञानसारप्रकरणम् २८ योगसारः
१५ अजितनाथचरित्रम् १६ अत्रिसंहिता
२९ आरण्यकोपनिषद्
३० विक्रमचरित्रम्
www.kobarth.org
८ अध्यात्मसार:
२० सिंदुरप्रकरणम् २१ मनुस्मृतिः २२ वराहपुराणम्
९ हिंगुलप्रकरणम्
१० विशेषावश्यकसूत्रम्
२३ वेदव्यासस्मृतिः
२४ धर्मकल्पद्रमग्रन्थः
११ वीतरागस्तोत्रम् १२ पार्श्वनाथचरित्रम् गद्यबद्ध ः २५ त्रिपष्टिदेशना १३ लोकतत्त्वनिर्णयः २६ अष्टकप्रकरणम्
३१ सुभाषितरत्नसंदोहः ३२ मौनएकादशी कथा
३३ महाभारतः
३४ श्राद्धविधिः
३५ भगवद्गीता
३६ वैराग्यशतकम्
३७ यतिधर्मसमुच्चयः
३८ उपदेशतरङ्गिणी ३९ जैनपञ्चतन्त्रः
For Private And Personal Use Only
४० मार्कण्डपुराणम्
४१ इतिहाससमुञ्चयः
४२ धनपालकाव्यम् ४३ मानसोल्लासः
४४ श्राद्धप्रतिक्रमणवृत्तिः
४५ उपदेशमाला
४६ संबोधसित्तरि
४७ योगतारावली
४८ तवार्थाधिगमसूत्रम्
४९ महावीरचरित्रम्
५० हृदयप्रदोपः
५१ उपदेशकल्पवल्ली
५२ शान्तसुधारसभावना
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
******
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ०
!!6 11
*******
५३ योगसारप्रकरणम्
५४ दानकुलकम् ५५ पार्श्वनाथचरित्रपद्यम्
५६ सूत्रकृताङ्गसूत्रम्
५७ शीलकुलकम्
५८ पंचतन्त्रकथा
५९ हितोपदेशः
६० वृद्धचाणाक्यनीतिः
६१ सूक्तरत्नावली
६२ शास्त्रवार्तासमुच्चयः ६३ नलविलासकाव्यम् ६४ धर्मपरीक्षा
६५ चर्पटमञ्जरी
६६ मोहमुद्गलः
६७ विवेकविलासः
६८ लोकप्रकाशः
६९ धर्मवियोगमाला ७० प्रबन्धचिन्तामणिः
www.kobarth.org.
७१ उपदेशतरङ्गिणी ७२ उद्भटसागरः
७३ रामायणम्
७४ मणिरत्नमाला
७५ यतिधर्मसंग्रहः
७६ ज्ञानशतकम् ७७ वैराग्यशतकम् ७८ कर्मविपाकः ७९ आचारांगसूत्रम्
For Private And Personal Use Only
८० धर्मकल्पद्रुमः
८१ उपदेश तरंगिणी
८२ पञ्चसंग्रहः
८३ धर्मपरीक्षा
८४ रत्नाकरपञ्चविंशतिः
८५ योगवासिष्ठः ८६ दशवैकालिकवत्रम्
८७ नन्दीत्रम्
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
******
ग्रन्थनामानि
॥ ७ ॥
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
विविध जैन ग्रंथोद्धृत
ॐ नमः श्री पार्श्वनाथाय
जैन सूक्तसंदोहः
基強強路蒂等荣錢婆婆準茶茶类茶鉴茶器茶茶继端游弹
मडलानि नमो अरिहंताणं, नमो सिद्वाणं, नमो आयरियाणं, नमो उवज्झायाणं, नमो लोए सब्यसाहूण। एसो पंच नमुकारो सनपावप्पणासणो मंगलागं च मब्बेमि, पदम हयए मंगलं ॥ तीआणागयवट्टमाणअरिहा, सव्वेवि सुक्खावहा. पाणीण भवियाण संतु सवयं निन्यंकरा ते जिणं । जेसि मेरुगिरिम्मि वासवगणा देवंगया संगया. भत्तीय पर्णनि जम्मणनई सोवणकुम्भाईहिं ॥१॥ पूर्णानन्दमयं मझेदयमयं कैवल्यचिद्ग्मय, रूपातीतमयं स्वरूपरमणं स्वभाविकी श्रीमयम् । ज्ञानोद्योगमयं कृपारसमय स्याद्वादविद्यालयं, श्रीसिद्रावल तीर्थराजमनियं वन्देऽहमादीश्वरम् ॥ २ ॥ वन्दे पुग्धविदेहभूमिमहिलालंकारहारोबम, देवं भत्तिपुरस्सरं जिनवरं सीमंधरं सामियं । पाया जस्स जिणेतरस्स भवभीसंदेहसंतासगा, पोआभा भवसायमि निवडंनाणं जणाणं मया ॥३॥ वीरः सर्वमुरासुरेन्द्रमहितो वीरं नुशाः संश्रिताः, वीरेणाभिहतः म्वकर्मनिचयो, वीराय नित्य नमः ।
·张张张张张张张张夢夢差麥茶論茶茶器鉴器器瓷器茶業
For Private And Personal use only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन वक्त० ॥ १ ॥
www.kobatirth.org.
वीरात्तीर्थमिदं प्रवृत्तमतुलं वीरस्य घोरं तपो, वीरे श्रीधृतिकीर्तिकान्तिनिचयः श्रीवीर ! भद्रं दिश ॥ ४ ॥ अर्हन्तो भगवन्त इन्द्रमहिताः सिद्धाश्व सिद्धिस्थिताः, आचार्या जिनशासनोन्नतिकराः पूज्या उपाध्यायकाः । श्री सिद्धान्तपाठका मुनिवरा रत्नत्रयाराधकाः, पञ्चैते परमेष्ठिनः प्रतिदिनं कुर्वन्तु वो मङ्गलम् ॥ ५ ॥
सम्यग्दर्शनम् १
या देवे देवताबुद्धिर्गुरौ च गुरुतामतिः । धर्मे च धर्मधीः शुद्धा, सम्यक्त्वमिदमुच्यते ॥ १ ॥ योग० प्र० २ श्लो० २ रुचिर्जिनोक्ततच्चेषु, सम्यक् श्रद्धानमुच्यते । जायते तन्निसर्गेण गुरोरधिगमेन वा ॥२॥ योग० पृ० ३८ श्लो० १७ (प्र.स.) मैः शाम्यति क्रोवादनपकारे महत्यपि । लक्ष्यते तेन सम्यक्त्वं तदाद्यं लक्षणं भवेत् ॥ ३ ॥ उ० भा० १५०८५ मानुष्यकर्मभूम्यार्यदेशकुलकल्पताऽऽयुरुपलब्धौ । श्रद्धा कथकश्रवणेषु सत्स्वपि सुदुर्लभा बोधिः ॥ ४ ॥ प्र० श्लो० १६२ मानुष्यमार्यदेशश्च, जातिः सर्वाक्षपाटवम् । आयुश्च प्राप्यते तत्र, कथञ्चित् कर्मलाघवात् ॥ ५ ॥ प्राप्तेषु पुण्यतः श्रद्धा कथक - श्रवणेष्वपि । तत्त्वनिश्चयरूपं तद्, बोधिरलं सुदुर्लभम् ॥६॥ योग० प्र० ४ श्लो० १०८,१०९ सम्यक्त्वरत्नान्न परं हि रत्नं, सम्यक्त्वमित्रान्न परं हि मित्रम् ।
सम्यक्त्वन्धोर्न परो हि बन्धुः, सम्यक्त्वलाभान्न परो हि लाभः ॥ ७ ॥ सुक्तमुक्तावलि अधिकार ५५ श्लो० ८ गुणानामेक आधारो रत्नानामिव सागरः । पात्रं चारित्र वित्तस्य, सम्यक्त्वं श्लाध्यते न कैः १ ॥८॥ सु० अ० ५५ श्लो० २ बरं नरकवासोऽपि, सम्यक्त्वेन समायुतः । न तु सम्यक्त्वहीनस्य, निवासो दिवि राजते ॥ ९ ॥ त० लो० ४
For Private And Personal Use Only
charya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
****************936986080808898
सम्यग् दर्शनम्
॥ १ ॥
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Sa
an kan
*********
मनाशुद्धिश्च सम्यक्त्वे, सत्येव परमार्थतः, तद्विना मोहगर्भा सा, प्रत्यपायानुबन्धिनी ॥१०॥ अ० प्र० श्लो १ ।। सम्यक्त्वसहिता एव, शुद्धा दानादिकाः क्रियाः। तासां मोक्षफले प्रोक्ता यदस्य सहकारिताः ॥११॥ अ० प्र० श्लो०२ उपशामिकमेकं च परं क्षायोपशमिकम् । तृतीय क्षायिकं तुर्य, सास्वादनं च वेदकम् ॥१२॥ हिं० स० श्लो० १० शमसंवेगनिदानुकम्पास्तिक्यलक्षणैः। लक्षणेः पञ्चभि सम्यः सम्यक्त्वमुपलक्ष्यते ॥१३॥यो०पृ०६३,श्लो०१५ (प्र.स.) आन्तमौहर्तिकं सम्यग्दर्शनं प्राप्नुवन्ति यत् । निसर्गहेतुकमिदं सम्यक्श्रद्धान मुच्यते ॥१४॥ उ० भाग १,पृ०९ (प्र.स.) गुरूपदेशमालम्ब्य, प्रादुर्भवति देहिनाम् । यत्तु सम्यक्श्रद्धानं तत् स्यादधिगमजं परम् ॥१५॥उ० भाग १, पृ.९ (प्र. स.)। चैत्यद्रव्यहृतिः साध्वीशीलभङ्गार्षिघातने । तथा प्रवचनोड्डाहे मूलाग्निर्वाधिशाखिनः ॥१६॥
त्रिषष्ठी० पर्व ८, सर्ग १० श्लो०२८ शंका कांक्षा विचिकित्सा, जैनादन्यस्य संस्तुतिः। तत्संस्तवोऽपि पंचैव, सम्यक्त्वदूषणानि च ॥१७॥ हि.स. श्लो. ३९ सम्यक्त्वेन हि युक्तस्य, ध्रुवं निर्वाणसंगमः । मिथ्यादृशोऽस्य जीवस्य, संसारे भ्रमणं सदा ॥ १८ ॥ त० श्लो० ४१ धनेन होनोऽपि धनी मनुष्यो, यस्यास्ति सम्यक्त्वधनं प्रधानम् । धनं भवेदेकभवे सुखाय, भवे भवेऽनन्तसुखी सुदृष्टिः ॥ १९॥ सूक्तमुक्तावलि, अधिकार ५५, श्लो०६ रूचिः श्रुतोक्ततत्वेपु, सम्यक श्रद्धानमुच्यते । जायते तन्निसर्गण, गुरोरधिगमेन वा ॥२०॥ तथाधनाद्यन्तभवावर्तवर्तिषु देहिषु । ज्ञानदृष्ट्यावृत्तिवेद्यान्तरायाभिधकर्मणाम् ।। २१ ॥ सागरोपमकोटीनां. कोट्यास्त्रिंशत्परा स्थितिः । विंशतिर्गोत्रनाम्नोश्च, मोहनीयस्य सप्ततिः ।। २२॥ युग्मम् ॥
For Private And Personal Use Only
奉杀张举举孫碳带带带带带带带带带带带张张带带带游
88888*****
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavam
na Kenda
जैन सूक्त
म्यग
नम्
综继器举举举举举黎器器器華泰泰拳拳拳拳擊器带
ततो गिरिसरिग्रावघोलनान्यायतः स्वयम् । क्षीयन्ते सर्वकर्माणि, फलानुभवतः क्रमात् ॥ २३ ॥ एकोनत्रिंशदेकोनविंशत्येकोनसप्ततीः । सागराणां कोटिकोटीः, स्थितिमुन्मूल्य कर्मणाम् ॥ २४ ॥ देशोनैकावशिष्टाब्धिकोटीकोटौ तु जन्मिनः । यथाप्रवृत्तिकरणाद्, ग्रंथिदेशं समियति ॥ २५ ॥ रागद्वेषपरिणामो, दुर्भेदो ग्रन्थिरुज्यते । दुरुच्छेदो दृढतरः, काष्ठादेखि सर्वदा ॥ २६ ॥ तीराभ्यर्णान्महापोता, इव वातसमाहताः। रागादिप्रेरिता केपि, व्यावर्त्तन्ते ततः पुनः ॥ २७ ॥ तत्रैव तत्परिणामविशेषादासतेऽपरे । स्थलस्खलितगमनान्यंभांसि सरितामिव ॥ २८ ॥ अपरे ये पुनर्भव्या, भाविभद्रा गरीरिणः । आविष्कृत्य परं वीर्यमपूर्वकरणेन ते ॥ २९ ॥ अतिक्रामन्ति सहसा, तं ग्रंथि दुरतिक्रमम् । अतिक्रान्तमहाचानो, घट्टभूमिमिवाध्वगाः ॥३०॥ अथानिवृत्तिकरणादन्तरकरणे कृते । मिथ्यात्वं विरलीकृत्य, चतुर्गतिकजन्तवः ॥ ३१ ॥ आंतर्मुर्तिक सम्यग्दर्शनं प्राप्नुवन्ति यत् । निसर्गहेनुकमिदं, सम्यकश्रद्धानमुच्यते ॥ ३२ ॥ युग्मम् ।। गुरूपदेशमालम्ब्य, भव्यानामिह देहिनाम् । सम्यकश्रद्धानं तु यत्तद्, भवेदधिगमोद्भवम् ॥ ३३ ॥ तच्च स्यादौपशमिक, सास्वादनमथापरम् । क्षायोपशमिकं वेद्य, क्षायिक चेति पञ्चधा ॥ ३४ ॥ तत्रौपरामिकं भिन्नकर्मग्रन्थेः शरीरिणः । सम्यक्त्वलामे प्रथमेऽन्तर्मुहूर्त प्रजायते ॥ ३५ ॥ तथोपशान्तमोहस्योपशमश्रेणियोगतः। मोहोपशमजमौपशमिकं तु द्वितीयकम् ।। ३६ ॥ त्यक्तसम्यक्त्वभावस्य, मिथ्यात्वाभिमुखस्य च । तथाभ्युदीर्णानंतानुबंधिकस्य शरीरिणः ॥ ३७ ॥
**************
*
***
Private And Personal use only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
******
www.kobatirth.org.
यः सत्वपरिणाम - उत्कर्षेण षडावलिः । जघन्येनैकसमयस्तत् सास्वादनमीरितम् ॥ ३८ ॥ युग्मम् ॥ अथ तृतीयं मिथ्यात्वमोहक्षयशमोद्भवम् । सम्यक्त्वपुद्गलोदयपरिणामवतो भवेत् ॥ ३९ ॥ वेदकं नाम सम्यक्त्वं, क्षपकश्रेणिमीयुषः । अनंतानुबन्धिनां तु, क्षये जाते शरीरिणः ॥ ४० ॥ मिथ्यात्वस्याथ मिश्रस्य, सम्यग्जाते परिक्षये । क्षायिकसम्मुखीनस्य, सम्यक्त्वान्त्यां भोगिनः ॥ ४२ ॥ युग्मम् ॥ शुभभावस्य प्रक्षीणसप्तकस्य शरीरिणः । सम्यक्त्वं क्षायिकं नाम, पंचमं जायते पुनः ॥ ४२ ॥ सम्यग्दर्शनमेतच्च गुणतस्त्रिविधं भवेत् । रोचकं दीपकं चैव कारकं चेति नामतः ॥ ४३ ॥ तत्र श्रुतोक्ततच्चेषु, हेतूदाहरणैर्विना । दृढा या प्रत्ययोत्यत्तिस्तद्रोचकमुदीरितम् ॥ ४४ ॥ दीपकं तद्यदन्येषामेव सम्यवत्वदीपकम् । कारकं संयमतपः प्रभृतीनां तु कारकम् ॥ ४५ ॥ शमसंवेगनिर्वेदानुकंपाऽऽस्तिक्यलक्षणैः । लक्षणैः पंचभिः सम्यक् सम्यक्त्वं तत्तु लक्ष्यते ॥ ४६ ॥ अनन्तानुबन्धिकपायाणामनुदयः शमः । स प्रकृत्या कषायाणां विपाकेक्षणतोऽपि वा ॥ ४७ ॥ ध्यायतः कर्मविपार्क, संसारासारतामपि । यत् स्याद्विपयवैराग्यं स संवेग इतीरितः ॥ ४८ ॥ संसारवासः कारव, बंधनान्येव बन्धवः । स संवेगस्य चिन्तेयं, या निर्वेदः स उच्यते ॥ ४९ ॥ एकेन्द्रियप्रभृतीनां सर्वेषामपि देहिनाम् । भवाब्धौ मज्जतां क्लेशं पश्यतो हृदयाता ॥ ५० ॥ तद्दुःखैर्दुखितत्वं च तत्प्रतीकारहेतुषु । यथाशक्तिप्रवृत्तिश्चेत्यनुकम्पाऽभिधीयते ॥ ५१ ॥ युग्मम् ॥ तत्त्वान्तराकर्णनेऽपि, या तत्त्वेष्वार्हतेषु तु । प्रतिपत्तिर्निराकांक्षा, तदास्तिक्यमुदीरितम् ॥ ५२ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
******
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavam
na Kenda
जैन सूक्त ॥३॥
串串恭恭琴拳拳带路张张张张继举举举拳擊器张密密
सम्यग्दर्शनमित्युक्त, प्राप्तावस्य क्षणादपि । मत्यज्ञानं पुराऽभूद्यत् , तन्मतिज्ञानतां ब्रजेत् ।। ५३॥ जन्मिनो यत् श्रुताज्ञान, तत् श्रुतज्ञानतां भजेत् । विभंगज्ञानमवधिज्ञानभावं च गच्छति ॥ ५४ ॥
(विंशतः चतुःपञ्चाशत् पर्यन्ताः श्लोकाः त्रिषष्ठिगतप्रथमजिनदेशनायाः) सम्मदिही जीवो विमाणवजन बंधए आउं ! जइ नवि सम्मत्तजदो, अहव न बद्धाउओ पुब्बिं ॥ ५५॥ दानानि शीलानि तपांसि पूआ, सत्तीर्थयात्रा प्रवरा दया च । सुश्रावकत्वं व्रतधारकत्वं, सम्यक्त्वमूलानि महाफलानि॥५६॥ पालः पश्यति लिङ्ग, मध्यमबुद्धिर्विचारयति वृत्तम् । आगमतचं तु सुधीः, परीक्षते सर्वयत्नेन ।। ५७ ।। पक्षपातो न मे बीरे, न द्वेषः कपिलादिषु । युक्तिमद्वचनं यस्य तस्य कार्यः परिग्रहः ॥ ५८ ॥ कालो सहाव नियई, पुवकयं पुरिसकारणं पंच । समवाए सम्मत्तं, एगते होइ मिच्छत्तं ॥ ५९॥ जा गंठी ता पदम, गैठी समइक्कमे भवे बीअं । अनिअट्टिकरणं पुण, सम्मत्तपुरक्खडे जीवे ॥ ६ ॥ सम्मत्तंमि उ लढे पलियपुहुत्तेण सावओ हुजा । चरणोवसमखयाणं सागरसंखंतरा होति ॥ ६१ ॥ संवेगसंज्ञा शिवसंपदिच्छा, निर्वेदनामा तु भवाद् विरागः। कृतापराधेऽपि शमः शमत्वं, दया तु जीवेषु सदाऽनुकम्पा ॥६२! कृपाप्रशमसंवेग-निर्वेदास्तिक्यलक्षणाः । गुणा भवन्ति यच्चित्ते स स्यात् सम्यक्त्वभूषितः ॥ ६३ ॥ यथा चतुर्भिः कनक परीक्ष्यते, निपर्षण च्छेदनतापताडनैः। तथैव धर्मो विदुषा परीक्ष्यते, सत्येन शीलेन तपोदयागुणैः॥६॥
For Private And Personal use only
酷斃强蒂蒂蒂张晓张继继器茶器茶茶张张张準參等藥尊
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
****************************
www.kobatirth.org.
निस्सग्गुवएसरुई आणरुई सुत्तबीअरुईमेव । अभिगमवित्थाररुई किरियासंखेवधम्मरुई || ६५ ॥ यस्यास्ति देवो हृदि मोहजेता, गुरुश्च पञ्चेन्द्रियवैरिजैत्रः । धर्मश्च दुष्कर्मजयैकतानः, स एव युद्धेऽपि जयं लभेत ॥ ६६ ॥ संमत्तं सामाइयं संतोसो संजमो अ सज्झायें। पंच सयारा जस्स न पयारो तस्स संसारे ॥ ६७ ॥ गुणानामेक आधारो, रत्नानामिव सागरः । पात्रं चारित्रवित्तस्य, सम्यक्त्वं श्लाध्यते न कैः ॥ ६८ ॥
दानानि शीलानि तपांसि पूजा, सत्तीर्थयात्रा प्रवरा दया च। सुश्रावकत्वं व्रतपालनं च, सम्यक्त्वपूर्वाणि महाफलानि ॥ ६९ ॥ सम्यक्त्वरत्नान्न परं हि रत्नं, सम्यक्त्वमित्रान परं हि मित्रम् ।
सम्यक्त्वबन्धोर्न परो हि बन्धुः, सम्यक्त्वलाभान्न परो हि लाभः ॥ ७० ॥
आरंमे नत्थि दया महिलासंगेण नासए मं । संकाए सम्मत्तं पव्वज्जा अत्थगणेण ॥ ७१ ॥ जं सकइ त कीरई जं न सकछ तयंमि सद्दहणा । सद्दहमाणो जीवो वच्चइ अयरामरं ठाणं ॥ ७२ ॥ सम्यक्त्वसहिता एव शुद्धा दानादिकाः क्रियाः । तासां मोक्षफले शोक्ता, यदस्य सहकारिता ॥ ७३ ॥ कुर्वन्निवृत्तिमप्येवं, कामभोगांस्त्यजन्नपि दुःखस्योरो ददानोऽपि, मिथ्यादृष्टिर्न सिध्यति ॥ ७४ ॥ कनीनिव नेत्रस्य, कुसुमस्यैव सौरभम् । सम्यक्त्वमुच्यते सारः, सर्वेषां धर्मकर्मणाम् ॥ ७५ ॥ तत्वश्रद्धानमेतच्च, गदितं जिनशासने । सर्वे जीवा न हन्तव्याः, सूत्रे तत्त्वमितीयते ॥ ७६ ॥ अथवेदं यथा त्वमात्रयैव तथाऽखिलम् । नवानामपि तत्त्वाना - मिति श्रद्धोदितार्थतः ॥ ७७ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
***********
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
Acharya Sh Kailasager
Gamandi
जनमुक्त
देव २
१
॥
各继张张张影蒂蒂蒂蒂器器绕绕绕绕蒂器崇榮器樂器際路
निरातको निराकासो, निर्विकल्पो निरअनः। परमात्माऽक्षयोऽत्यक्षो, ज्ञेयोऽनन्तगुणोऽव्ययः॥१॥ वि० उ० १२ ग्लो ३३ भवबीजाकरजनना रागाद्याः क्षयमुपागता यस्य । ब्रह्मा वा विष्णुर्वा, हरो जिनो वा नमस्तस्मै ॥२॥
वीतरागस्तोत्र (हेमचंद्र), प्रकाश २१,ग्लो० ४४ महाज्ञान भदेद्यस्य, लोकालोकप्रकाशकम् । महादया दमो ध्यान, महादेवः स उच्यते ॥ ३॥ रागडेपौ महामल्लो, दुर्जयो येन निर्जितौ । महादेवं तु तं मन्ये, शेषा वै नामधारकाः ॥ ४॥ महाक्रोधो महामानो, महामाया महामदः । महालोभो हतो येन, महादेवः स उच्यते ॥५॥ महादेवस्तोत्रः यस्य निखिलाश्च दोषा न सन्ति सर्वे गुणाश्च विद्यन्ते । ब्रह्मा वा विष्णुर्वा, हरो जिनो वा नमस्तस्मै ॥६॥ वीतरागो जिनो देवो रागद्वेषविवर्जितः । इतमोहमहामल्लः, केवलज्ञानदर्शनः ॥७॥ पार्श्व० (गद्य) पृ० ८२ (प्र० स०) सम्यक्त्वमोहनीयं शपयत्यष्टावतः कषायांश्च । क्षपयति ततो नपुंसकवेदं स्त्रीवेदमथ तस्मात् ॥ ८॥ हास्यादि ततः षट्क क्षपयति तस्माच्च पुरुषदेदमपि । संज्वलनानपि हत्वा, प्रामोत्यथ वीतरागत्वम् ॥ ९॥
प्रशमरति, श्लो० २६०, २६१ जिनेन्द्रप्रणिधानेन, गुरूणां वन्दनेन च । न तिष्ठति चिरं पापं, छिद्रहस्ते यथोदकम् ॥ १० ॥
For Private And Personal Use Only
॥४॥
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
www.sobathrm.org
Acha nn
ka
en
部落等陈晓张隆染器漆器等蒂樂器樂器帶柴柴等盛装
बलं जगवंसन रक्षणक्षम, कृपा च सा सङ्गमके कृतागसि । इतीव संचिन्त्य विमुच्य मानसं, रुषेव रोषस्तव नाथ ! निर्ययौ ॥ ११ ॥ अशोकवृक्षः सुरपुष्पवृष्टिर्दिव्यध्वनिश्चामरमासनं च । भामंडलं दुन्दुभिरातपत्रं, सत्प्रातिहार्याणि जिनेश्वराणाम् ॥१२॥ किं कर्पुरमयं सुधारसमयं किं चन्द्ररोचिर्मयं, किं लावण्यमयं महामणिमय कारुण्यकेलिमयम् । विश्वानन्दमयं महोदयमयं शोभामयं चिन्मयं, शुक्लध्यानमय वपुर्जिनपतेर्भूयाद्भवालम्बनम् ॥१३॥ नमस्तुभ्यं जगन्नाथ ! त्रैलोक्याम्भोजमास्कर ! संसारमरुकल्पद्रो ! विश्वोद्वारणवान्धव ! ॥ १४ ॥ देव ! त्वं दुःखदावाग्नि-संतप्तानामेकवारिदः। मोहान्धकारमूढाना एकद्वीपस्त्वमेव हि ॥ १५ ॥ जिनधर्मविनिर्मुक्तो, माऽभूवं चक्रवर्त्यपि । चेटोऽपि दरिद्रोऽषि, जिनधर्माधिवासितः॥ १६ ॥ ऐन्द्र श्रेणिनताप्रतापभवनं भव्याङ्गिनेत्रामृत, सिद्धान्तोपनिषद्विचारचतुरैः प्रीत्या प्रमाणीकृता। मृतिः स्फूतिमती सदा विजयते जैनेश्वरी विस्फरन् , मोहोन्मादधनप्रमादमदिरामत्तैरनालोकिता ।। १७ ।। नेत्रानन्दकरी भवोदधितरी श्रेयस्तरोर्मझरी, श्रीमद्धर्ममहानरेन्द्रनगरी व्यापल्लताघूमरी । हर्षोत्कर्षशुभप्रभावलहरी रागद्विषां जित्वरी, मृतिः श्रीजिनपुङ्गवस्य भवतु श्रेयस्करी देहिनाम् ॥ १८ ॥ ये मूर्ति तव पश्यतः शुभमयीं ते लोचने लोचने, या ते वक्तिं गुणावलि निरुपमा सा भारती भारती । या ते न्यश्चति पादयोर्वरदयोः सा कन्धरा कन्धरा, यत्ते ध्यायति नाथ ! वृत्तमनघं ते मानसं मानसम् ।। १९॥ अन्यथा शरणं नास्ति, त्वमेव शरणं मम । तस्मात् कारुण्यभावेन, रक्ष रक्ष जिनेश्वर ! ॥२०॥
柴柴柴柴柴警察器游染染整器端端樂器带器器带密
For Private And Personal use only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥५॥
********
www.kobatirth.org.
अद्य मे सकलं जन्म, अद्य मे सफला क्रिया । अद्य मे सफलं गात्रं, जिनेन्द्र ! तव दर्शनात् ॥ २१ ॥ दर्शनात् दुरितध्वंसः, वन्दनाद् वाञ्छितप्रदः । पूजनात् पूरक: श्रीणां, जिनः साक्षात्सुरद्रुमः ॥ २२ ॥ जिने भक्तिर्जिने भक्तिजिने भक्तिर्दिने दिने । सदा मेऽस्तु सदा मेऽस्तु सदा मेऽस्तु भवे भवे ॥ २३ ॥ नमो दुर्वाररागादि - वैरिवारनिवारिणे । अर्हते योगिनाथाय महावीराय तायिने ॥ २४ ॥
त्वां त्वत्फलभूतान सिद्धांस्त्वच्छासनरतान् मुनीन् । त्वच्छासनं च शरणं प्रतिपन्नोऽस्मि भावतः ॥ २५ ॥ तव प्रेष्योऽस्मि दासोऽस्मि सेवकोऽस्म्यस्मि किङ्करः । ओमिति प्रतिपद्यस्व नाथ ! नातः परं ब्रुवे ॥ २६ ॥ नारका अपि मोदन्ते, यस्य कल्याणपर्वसु । पवित्रं तस्य चारित्र, को वा वर्णयितुं क्षमः ॥ २७ ॥ श्रीपाश्री धरणेन्द्र सेवितपदः पार्श्व स्तुवे भक्तितः पार्श्वेन प्रतिबोधितच कमठः पार्श्वाय कुर्वेऽर्चनम् पार्श्वात् चिन्तितकार्यसिद्धिरखिला पार्श्वस्य तेजो महत्, श्रीपार्श्व प्रकटप्रभाव इह नः श्रीपार्श्व ! सौख्यं कुरु ॥ २८ ॥ श्रीभूषण जिनवरं श्रीनाभिभूपात्मजं, सेन्द्रैर्नाकिवरैर्नरेन्द्रनिकरैर्भक्त्या प्रणुन्नैनंतम् । ज्ञानं यस्य त्रिकालवस्तुविषयं लोकोत्तराभासकम् सर्वेषां हितदं कृपारसमयं वन्दे तमादीश्वरं ॥ २९ ॥ श्रीपाश्चै तीर्थनार्थं प्रशमरसमयं केवलानन्दयुक्तं, वामेयं पार्श्वयक्षैः सुरवरसहितैः सेवितं भूरिभक्त्या ।
यस्य स्नात्राभिषेक पृथुतर कमलै निर्जरा यादवाः स्युः ख्यातं शङ्खखेश्वरं तं त्रिभूवनविहितख्यातकीर्ति नमामि ॥ ३० ॥ श्राद्धः श्रोता सुधीवक्ता, युज्येयातां यदीश ! तत् । त्वच्छासनस्य साम्राज्य - मेकच्छत्रं कलावपि ॥ ३१ ॥ वीतरागस्तोत्र नवमप्रकाश श्लो० ३
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
देव २
॥ ५ ॥
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavam
na Kendra
www.kobathrtm.org
Acharya Sinn Kal
y andit
कुदेव ३
ये सीसाहनादिरागाइकल विताः । निहााहपरास्ते देवाः ग्युन हुक्तये ॥१॥ यो० प्र० २, "लो० ४६ सरागोऽपि हि देवश्चेद् गुरुरब्रह्मचार्यपि। कृपाहीनोऽपि धर्मः स्यात् , कष्ट नष्ट हहा ! जगत् ॥५॥ यो प्रलो०१४
गुरु ४
除操盤杂黎埃些长張保柴柴柴燃密黎黎黎黎奉举步獎
8888888888882-*-*-8888888
"गु" शब्दस्त्वन्धकारः स्याद् "ह" शब्दस्तनिवारकः । अन्धकारनिरोधित्याद्गुरुरित्यभिधीयते ॥१॥ धर्मज्ञो धर्मकर्ता च, सदा धर्मपरायणः । सन्वेभ्यःसर्वशास्त्रार्थदेशकोगुरुरुच्यते ॥२॥ कु० पृ० ५१ (प्र. स.) महाबतधरा धीरा भक्ष्यमात्रीपजीविनः । सामायिकस्था धर्मोपदेशका गुरखो मताः ॥३॥ अजितनाथचरित्रे. एकमप्यक्षरं यस्तु, गुरुः शिष्ये निवेदयेत् । पृथिव्यां नास्ति तव्यं यद्दचा ह्यनृणी भवेत् ॥ ४ ॥ एकाक्षरप्रदातारं, यो गुरुं नाभिमन्यते । शुनीयोनिशतं गत्वा, चाण्डालेष्वपि जायते॥५॥अत्रि० अ०१श्लो० ९,१० विना गुरुभ्यो गुणनीरधिम्यो, जानाति धर्म न विचक्षणोऽपि । यथार्थसार्थ गुरुलोचनोऽपि, दीपं विना पश्यति नान्धकारे ॥६॥ कुमारपालप्रबंध पृ०४६ (आत्मा० स०)
For Private And Personal use only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Sh Kailasagers
Gyanmandit
जैन रतन
धर्म ५
980-890-9-2-90-908222-232-28-28-898998-8-04
शुभोपदेशदातारो, वयोवृद्धा बहुश्रुताः । कुशला धर्मशाखेषु, पर्युपास्या मुहुर्मुहुः ॥७॥ अभ्युत्थानादियोगश्च, तदन्ते निभृतासनम् । नामग्रहश्च नास्थाने, नावर्णश्रवण क्वचित् ॥ ८॥ अक्षरस्यापि चैकस्य, पदार्धस्य पदस्य च । दातारं विस्मरन् पापी, किं पुनर्धर्मदेशिनम् ॥९॥ उ० भाग १,पृ० १७८ उपदेशः शुभो नित्यं दर्शन धर्मचारिणाम् । स्थाने विनय इत्येतत्साधुसेवाफल महत् ॥१०॥ धर्मबन्धु पृ०५३ विदलयति कुबो वोधयत्यागमाथै, सुगतिकुगतिमागौं पुण्यापे व्यनक्ति । अवगमयति कृत्याकृत्यमेदं गुरुयों, भवजलनिधिपोतस्तं विना नास्ति कश्चित् ॥ ११॥ पूर्व वीरजिनेश्वरेऽपि भगवत्यारन्याति धर्म स्वयं, प्रज्ञावत्यभयेऽपि मन्त्रिणि न यां कर्तु क्षमः श्रेणिकः । अक्लेशेन कुमारपालनृपतिस्ता जीवरक्षा व्यधात्, पीत्वा यस्य वचः सुर्धा स परमः श्री हेमसरिर्गुरुः ॥१२॥ सर्वाभिलाषिणः सर्वभोजिनः सपरिग्रहाः । अब्रह्मचारिणो मिथ्योपदेशा गुरवो न तु ॥ १३ ॥
धर्म ५
स धर्मो यो दयायुक्तः, सर्वप्राणिहितप्रदः । स एवोचारणे शक्तो भवाम्मोधेः सुदुस्तरात् ॥१॥ तत्वामृत, ग्लो ६५ बचः सत्यं गुरौ भक्तिः, शक्त्या दानं दया दमः। अधर्मः पुनरेतस्माद्विपरीतोऽसुखावहः ॥२॥ पृ० ४ (प्र.स.)
For Private And Personal use only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
charya Shn.kailassagarsuriGyanmandir
然帶帶路遊券號號號 张晓藥继继晓晓柴柴柴柴柴柴柴
पश्चैतानि पवित्राणि, सर्वेषां धर्मचारिणाम् । अहिंसा सत्यमस्तेयं, त्यागो मैथुनवर्जनम् ॥३॥ अष्टक १३ श्लो०२ अहिंसामुनृतास्तेय-ब्रह्माकिश्चनतामयः । केवल्युपज्ञः परमो धर्मश्च शरणं मम ॥४॥ त्रि० ५० १० स. १२. श्लो.३९८ अहिंसा सत्यमस्तेयं, त्यागो मैथुनवर्जनम् । पञ्चस्वेतेषु धर्मेषु, सर्वे धर्माः प्रतिष्ठिताः ॥५॥ मशा० अ०१३ श्लो ३० कथमुत्पद्यते धर्मः ? कथं धर्मो विवर्धते ? । कथं च स्थाप्यते धर्मः ? कथं धर्मो विनश्यति ? ॥६॥
महाभारत, शांतिपर्व, पाद १, अ० १९, श्लो० ८७ सत्येनोत्पद्यते धर्मो दयादानेन वर्धते । क्षमायां स्थाप्यते धर्मो लोभाद्धर्मो विनश्यति ॥ ७ ॥
महाभारत, शांतिपर्व पाद १, अ. १९, श्लो० १०१ धर्मो मङ्गलमुत्कृष्ट, धर्मः स्वगापवर्गदः । धर्म संसारकान्तारोल्लंघने मार्गदेशकः ॥८॥ त्रि पर्व १, सर्ग०१, श्लो १४६ धनदो धनार्थिनां प्रोक्तः कामिनां सर्वकामदः । धर्म एवापवर्गस्य पारम्पर्येण साधकः ॥९॥ धर्मबिन्दुः अ०१ सुखार्थ सर्वभूतानां, मताः सर्वाः प्रवृत्तयः । सुखं नास्ति विना धर्म, तस्माद्धर्मपरो भवेत् ॥ १०॥ धर्मश्चन्नावसीदेत, कपालेनापि जीवतः। आढ्योऽस्मीत्यवगन्तव्यं, धर्मवित्ता हि साधवः॥११॥ श्राद्धविधि पृ०१०० आहारनिद्राभयमैथुन च, सामान्यमेततत् पशुभिर्नराणाम् । धर्मों हि तेषामधिको विशेषो, धर्मेण हीनाः पशुभिः समानाः ॥१२॥ संयमः सुनृतं शौच, ब्रह्माकिञ्चनता तपः। क्षान्तिर्दिवमृजुता, मुक्तिश्च दशधा स तु ॥१३॥यो० प्र०४, श्लो० ९३ धृतिः क्षमा दमोऽस्तेयं, शौचमिन्द्रियनिग्रहः । धीविद्या सत्यमक्रोधो, दशकं धर्मलक्षणम् ।। १४ ॥
张雅樂樂樂樂器樂派對黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎務
For Private And Personal use only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Shri Kagera Sanmandi
जेन रक्त ॥७॥
धर्म ५
82**8882HREER
दश लक्षणानि धर्मस्य, ये विप्राः समधीयते : अधीत्य चानुवर्तन्ते, ते यान्ति परमां गतिम् ॥१५॥
मनुस्मृति अ०६ श्लो० ९२, ९३ दानं सुपात्रे विशदं च शीलं, तपो विचित्रं शुभभावना च । भवार्णवोत्तारणयानपात्रं, धर्म चतुर्धा मुनयो वदन्ति ॥१६।। उपदेशप्रासाद (भाषांतर), भाग ४, पृ० ५३ (प्र. स.) दुर्गतिप्रपतजन्तुधारणाद्धर्म उच्यते । दानशीलतपोभावमेदात् स तु चतुर्विधः ॥१७॥ त्रि० ५०१, स०१श्लो० १५२ क्षणे हि समतिक्रान्ते, सद्धर्मपरिवर्जिते । आत्मानं मुषितं मन्ये, कषायेन्द्रियतस्करैः ॥१८॥ तत्वामृत श्लो०६० मृता नैव मृतास्तेत्र, ये नरा धर्मकारिणः । जीवन्तोऽपि मृतास्ते वै, ये नराः पापकारिणः॥१९॥ तत्त्वामृत श्लो० ६३ धर्मस्य दुर्लभो बाता, सम्यग्वक्ता ततोऽपि च । श्रोता ततोऽपि श्रद्धावान् कर्ता कोऽपि ततः सुधीन॥ २०॥ दुःखं पापात् सुखं धर्माद , सर्वशास्त्रेषु संस्थिति। न कर्तव्यमतः पाप कर्तव्यो धर्मसच्यः॥२१॥ शा०स०स०१ सो०३ धर्मस्य फलमिच्छन्ति, धर्म नेच्छन्ति मानवाः । फलं पापस्य नेच्छन्ति, पापं, कुर्वन्ति सादराः ॥ २२॥ ते धत्तरतरं वपन्ति भवने प्रोन्मूल्य कल्पद्रुम, चिन्तारत्नमपास्य काचशकलं स्वीकुर्वते ते जडाः। विक्रीय द्विरदं गिरीन्द्रसदृशं क्रीणन्ति ते रासभं, ये लब्धं परिहत्य धर्ममधमा धावन्ति भोगाशया ॥२३॥ सिम्लो०३ अनन्तदुःखः संसारो मोक्षोऽनन्तसुखः पुनः। तयोस्त्यागपरिप्राप्तिहेतुर्धर्म विनान हि ॥२४॥ त्रि पर्व १,०२३, लो०२० न हिंस्यात् सर्वभूतानि, नानृतं वा वदेत् क्वचित् । नाहितं नाप्रियं ब्रूयान्न स्तेनः स्यात् कथयन ।। २५ ॥
बराहपुराण अ०१६, पृ०५५३
***22*28-29888888888889921
210*22090-98883%
For Private And Personal use only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
带帶器盤端张然能燃燃辦酷张张张继张黎张梁然%撫
ब्रह्मचर्यमहिंसा च, सत्यमामिपवर्जनम् । व्रते चैतानि चत्वारि, चरितव्यानि नित्यशः॥२६॥ विष्णुभक्तिचन्द्रोदय अशाश्वतानि गात्राणि, विभवो नैव शाश्वतः । नित्यं संनिहितो मृत्युः, कर्तव्यो धर्मसंग्रहः ॥२७॥
वेदव्यासस्मृति, अ०४, श्लो०१९ धर्माज्जन्म कुले कलङ्कविकले जातिः सुधर्मात्परा, धर्मादापुरखण्डितं गुरुवलं धर्माच्च नीरोगता। धर्माद्वित्तमनिन्दितं निरुपमा भोगाः सुकीर्तिः सुधीः, धर्मादेव च देहिनां प्रभवतः स्वर्गापवर्गावपि ॥ २८॥
धर्मकल्पद्रुम, पृ० १, श्लो० ३७ (द. ला.) दीर्घमायुर्यशश्चारु, शुद्धि बुद्धि शुभां श्रियम् । प्राज्य राज्यं सुखं शश्वद् दत्ते धर्मसुरद्रुमः ॥ २९ ॥
सूक्तरत्नावली, पृ० ४७, श्लो०४९६ (आत्मा. स.) स्याद्वादो विद्यते यस्मिन् , पक्षपातो न विद्यते । नास्त्यन्यपीडनं किञ्चिज्जैनधर्मः स उच्यते ॥ ३०॥ चौद्धानामृजुसूत्रतो मतमभृद्वेदान्तिनां सङ्ग्रहात् , साङ्ख्यानां तत एव नैगमनयाद्योगश्च वैशेषिकः । शब्दब्रह्मविदोऽपि शब्दनयतः सर्वैर्नयैर्गुम्फिता, जैनी दृष्टिरितीह सारतरता प्रत्यक्षमुवीक्ष्यते ॥ ३१॥ अध्यात्मसार जिनधर्मविनिर्मुक्तो. मा भूवं चक्रवर्त्य पि । स्यां चेटोऽपि दरिद्रोऽपि, जिनधर्माधिवासितः ॥ ३२॥
योगशाख, पृ०२६९,.श्लो० १४१ (प्र. स.) जिनशासनस्य सारो, जीवदया निग्रहः कषायाणाम्। साधर्मिकवात्सल्यं, भक्तिश्च तथा जिनेन्द्राणाम् ॥३३॥ धर्मविन्दु. जैनो धर्मो दयामूलो, जन्म सुश्रावके कुले । गुरूणां पादभक्तिव, विना पुण्यं न प्राप्यते ॥ ३४ ॥
经验类带整警器能给整整鉴業聯聚螢验號樂器盛举验非常
For Private And Personal use only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ॥ ८ ॥
************
www.kobatirth.org.
पूज्यपूज्या दया दानं तीर्थयात्रा जपस्तपः । श्रुतं परोपकारश्थ, मर्त्यजन्मफलाष्टकम् ॥ ३५॥ सू० द्वा० १, श्लो० २ देवपूजा गुरूपास्तिः, स्वाध्यायः संयमस्तपः । दानं चेति गृहस्थानां, षट् कर्माणि दिने दिने || ३६ || सू० द्वा० १ श्लो०४ माणुस्सं विग्ग लद्धुं सुइ धम्मस्स दुल्लहा । जं सोच्चा पडिवञ्जन्ति तवं खन्तिमहिंसयं ||३७|| उ० ० गा० ८ दानं वित्तादृत्तं वाचः, कीर्तिधर्मौ तथाऽऽयुषः । परोपकरणं कायादसारात्सारमुद्धरेत् ॥ ३८ ॥ सू० द्वा० १, श्लो० १२ युद्धेः फलं तत्रविचारणं च देहस्य सारं व्रतधारणं च ।
अर्थस्य सारं किल पात्रदानं, वाचः फलं प्रीतिकरं नराणाम् ||३९॥ सूक्तमुक्तावली द्वा० १, श्लो १३ जिनेन्द्रपूजा गुरुपर्युपास्तिः, सत्चानुकम्पा शुभपात्रदानम् । गुणानुरागः श्रुतिरागमस्य, नृजन्मनृक्षस्य फलान्यमूनि ॥४०॥ सूक्तमुक्तावली, द्वार १ श्लो० १४
करे श्लाघ्यत्यागः शिरसि गुरुपादप्रणमनं, सुखे सत्या वाणी श्रुतमवितथं च श्रवणयोः । हृदि स्वच्छा वृत्तिर्विजयिभुजयोः पौरुषमहो, विनाऽप्यैश्वर्येण प्रकृतिमहतां मण्डनमिदम् ॥४१॥ सू० द्वार १ श्लो० १६ पिता योगाभ्यासो विषयविरतिः सा च जननी, विवेकः सौन्दर्य प्रतिदिनमनीहा च भगिनी । प्रिया क्षान्तिः पुत्रो विनय उपकारः प्रियसुहृत्, सहायों वैराग्यं गृहमुपशमो यस्य स सुखी ॥४२॥ सू० द्वार १, श्लो० १७ पिता क्षमा च जननी भ्राता मनःसंयमः सूनुः सत्यमिदं दया च दुहिता शान्तिः स्वयं गेहिनी । शय्या भूमिजलं दिशोऽपि वसनं ज्ञानामृतं भोजनं यस्यैतानि कुटुम्बिनो वद सखे ! तस्याङ्गिनः क्वासुखम् ॥ ४३ ॥ सूक्त० द्वार १ श्लो० १८
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
धर्म ५
॥ ८ ॥
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
*************
www.kobatirth.org.
देवं श्रेणिकवत्पूजय गुरुं वन्दस्व गोविन्दवद्, दानं शीलतपः प्रसङ्गसुभगां चाभ्यस्य सद्भावनाम् । श्रेयांसश्च सुदर्शनश्च भगवानाद्यः स चक्री यथा, धर्म्ये कर्मणि कामदेववदो चेतश्विरं स्थापय ॥ ४४ ॥ ० द्वार १ लो० २९ जन्तूनामवनं जिनेशमहनं भक्त्यागमाकर्णनं, साधूनां नमनं मदापनयनं सम्यग्गुरोर्माननम् । मायाया हननं क्रुधच शमने लोभमोन्मूलनं, चेतः शोधनमिन्द्रियाभनं यत्तत् शिवोपायनम् ॥४५॥ सू०द्वार १, श्लो० ३० काल्पं जिनपूजनं प्रतिदिनं सङ्घस्य सन्माननं, स्वाध्यायो गुरुसेवनं च विधिना दानं तथाऽवश्यकम् । शक्त्या च व्रतपालनं वरतयो ज्ञानस्य पाठातथा, सैप श्रावकपुङ्गवस्य कथितो धर्मो जिनेन्द्रागमे ॥ ४६ ॥
सूक्त० द्वार १, श्लो० ३२
जत्थय विसयविराओ, कसायचाओ गुणसु अणुराओ ।
किरिया अप्पमाओ, सो धम्मो सिवसुहोवाओ ॥ ४७ ॥ मूक्त द्वार १, श्लो० ४६ पच्चक्रवाणं पूआ पडिकमणं पोसहो परवयारो। पंच पयारा जम्स उन प्यारो तस्त्र संसारो ॥ ४८॥ सू० द्वार ६, श्लो० ४९ अनित्यानि शरीराणि विभवो नैव शाश्वतः । नित्यं संनिहितो मृत्युः कर्तव्यो धर्मसंग्रहः ॥ ५० ॥
सूक्त० द्वार ६, श्लो० १२
अङ्कस्थाने भवेद्धर्मः शून्यस्थानं ततः परम् । अङ्कस्थाने पुनभ्रष्टे, सबै शून्यमिदं भवेत् ||५१|| सूक्त० द्वार ६ श्लो० २२ त्यज दुर्जनसंसंगे, भज साधुसमागमम् । कुरु पुण्यमहोरात्रं स्मर नित्यमनित्यताम् ।। ५२ ।। मुफ्त० द्वार ६ श्लो० २९ आयुर्वर्षशतं नृणां परिमितं रात्र्या तदर्धीकृतं । तस्यार्द्धस्य कदाचिदर्द्धमधिकं वार्द्धक्यबाल्ये गतम् ।
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त
॥ ९ ॥
黑保膠味味豬油膠味嬸嬸嬸
www.kobatirth.org.
शेष रोगवियोगशोकमदनक्रोधादिभिर्व्याकुल- स्यायुर्याति नरस्य तत्र कतमो यो धर्मकर्मक्षणः १ ॥ ५३ ॥ सूक्त० द्वार ६, श्लो० ४९ बालः प्रायो रमणाऽसक्तस्तरुणः प्रायो रमणीरक्तः । वृद्धः प्रायश्चिन्तामग्रस्तदहो धर्मे कोऽपि न लभः ॥ ५४ ॥ मुक्त० द्वार ६, श्लो० ५०
धर्मो मातेव पुष्णाति, धर्मः पाति पितेव च । धर्मः सखेव प्रीणाति, धर्म स्निह्यति बंधुवत् ॥ ५५ ॥ धर्मान्म कुले शरीरपटुता सौभाग्यमायुर्बलं धर्मेणैव भवन्ति निर्मलयशो विद्यार्थसंपत्तयः । कान्ताराच्च महाभयाच्च सततं धर्मः परित्रायते, धर्मः सम्यगुपासितो भवति हि स्वर्गापवर्गप्रदः ॥ ५६ ॥ दुर्गतिप्रपतत्प्राणि - धारणाद्धर्म उच्यते । संयमादिर्दशविधः सर्वज्ञोक्तो विमुक्तये ॥ ५७ ॥ क्रियाधर्मोदययैकधा निजगदे ज्ञानक्रियाभ्यां द्विधा, ज्ञानाद्यैस्त्रिविधचतुर्विधतया ख्यातो व्रतैः पञ्चधा । पोढावश्यकपालनेन नयतः सप्ताष्टधा मातृभिः सतत्वैर्नवधा तथा दशविधः क्षान्त्यादिभिर्निर्मलः ॥ ५८ ॥ पात्रे दानं गुरुषु विनयः सर्वसत्त्वानुकम्पा, न्याय्या वृत्तिः परहितविधात्रादरः सर्वकालम् ।
कार्यो न श्रीमदपरिचयः सङ्गतिः सत्सु सम्यग् राजन् सेव्यो विशदमतिना सैप सामान्य धर्मः ॥ ५९ ॥
ज्ञान ६
विषयप्रतिभासं चात्मपरिणतिमत्तथा । तत्त्वसंवेदनं चैव ज्ञानमाहुर्महर्षयः ॥ १ ॥ अष्टक. ज्ञानाष्टक. लो० १
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ज्ञान ६
॥ ९॥
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
18-2-28*29028****%22%89%88*839001
यथावस्थिततत्त्वाना, संक्षेपाद्विस्तरेण वा । योऽवबोधस्तमत्राहुः, सम्यग्ज्ञानं मनीषिणः ॥२॥ यो. पृ. ३६ लो. १६ निर्वाणपदमप्येक, भाव्यते यन्मुहुर्मुहुः । तदेव ज्ञानमुत्कृष्टं, निर्बन्धो नास्ति भूयसा ॥ ३ ॥ ज्ञा. ज्ञानाष्टक श्लो. २ । स्वभावलाभसंस्कारकारणं ज्ञानमिष्यते । ध्यानध्यमात्रमतस्त्वन्यत्, तथा चोक्तं महात्मना ॥ ४॥ वादांश्च प्रतिवादांश्च, बदन्तोऽनिश्चितांस्तथा । तत्त्वान्तं नैव गच्छन्ति, तिलपीलकदद् गतौ ॥५॥ ज्ञा. ज्ञा. श्लो. ३-४ | ज्ञानाजीर्णमृताः केचिज्ज्ञानदग्धास्तथाऽपरे । अन्ये तु ज्ञानवाहिकाः, केचिज्ज्ञानमयाः पुनः ॥ ६॥ अस्ति चेद् ग्रन्थिमिद् ज्ञान, कि चित्रैस्तन्त्रयन्त्रणैः । प्रदीपाः क्योपयुज्यन्ते, तमोधी दृष्टिरेव चेत् ? ॥७॥ झ. ज्ञा. ६ | मिथ्यात्वशैलपक्षच्छिज्ज्ञानदंभोलिशोभितः। निर्भयः शक्रवद्योगी, नंदत्यानन्दनन्दने ॥८॥ ज्ञा. ज्ञानाष्टक श्लो. ७ पीयूषमसमुद्रोत्थे, रसायनमनौषधम् । अनन्यापेक्षमैश्वर्य, ज्ञानमाहुर्मनीषिणः ।। ९ ॥ ज्ञा. ज्ञानाष्टक लो. ८ ज्ञानं तृतीय पुरुषस्य नेत्रं, समस्ततवार्थविलोकदक्षम् । तेजोऽनपेक्षं विगतान्तराय, प्रवृत्तिमत् सर्वजगत्त्रयेऽपि ॥१०॥ सुभाषितरत्नसंदोह श्लो. १९४ ज्ञानं स्यात् कुमतअन्धकारतरणिर्ज्ञानं जगल्लोचनं, ज्ञानं नीतितरङ्गिणीकुलगिरिज्ञा कषायापहम् । ज्ञानं निर्वृतिवश्यमन्त्रममलं ज्ञानं मनःपावन, ज्ञानं स्वर्गगतिप्रयाणपटहं ज्ञानं निदान श्रियः ॥११॥सु० ग्लो०७ । एतत्सम्यग्दर्शनमनधिगमविपर्ययौ तु मिथ्यात्वम् । ज्ञानमथ पञ्चभेदं, तत्प्रत्यक्षं परोक्षं च ॥ १२ ॥३० श्लो० २२४ तत्र परोक्षं द्विविधं श्रुतमाभिनिवोधिकं च विज्ञेयम् । प्रत्यक्षं चावधिमनपर्यायौ केवलं चेति॥१३॥ प्र० श्लो० २२५ सामायिकविशुद्धात्मा, सर्वथा घातिकर्मणः । क्षयात्केवलमामोति, लोकालोकप्रकाशकम् ॥ १४ ॥ अ.के. सो०१
宇泰泰泰泰泰泰泰泰拳带崇際碳举张泰拳泰拳举张带来张
For Private And Personal use only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya Sh Kailasagar
Gyanmandi
ज्ञान
एतस्मिन् सततं यत्नः, कुग्रहत्यागतो भृशम् । मार्गश्रद्धादिभावेन, कार्य आगमतत्परैः ॥ १५ ॥ अ. ना. श्लो० ८० झानाभ्यासः सदाकार्यों ध्यानेनाध्यनेन च । तपसो रक्षणं चैव, यदीच्छेद्वितमात्मनः ॥१६॥ तत्वामृत श्लो० ९ निःसङ्गो निर्ममः शान्तो, निरीहः संयमे रतः । यदा योगी भवेदन्तस्तत्वमुद्भासते तदा ॥ १७ ॥ यो. प्र.श्लो० २९ आत्मानमात्मना वेत्ति, मोहत्यागाद्य आत्मनि । तदेव तस्य चारित्रं, तज्ज्ञानं तच्च दर्शनं ॥१८॥यो. प्र० ४ श्लो० २ यदा सर्व परित्यज्य, निःसङ्गो निष्परिग्रहः । निश्चिन्तश्च चरेद् धर्म, ब्रह्म सम्पद्यते तदा ॥ १९ ॥आ. उ. काण्ड ७८ जानन्ति केचिन तु कर्तुमीशाः, कर्तु क्षमा ये न च ते विदन्ति । जानन्ति तचं प्रभवन्ति कर्तु, ते केपि लोके विरला भवन्ति ॥ २०॥ हृदयप्रदीप, श्लो. २ अवशेन्द्रियचित्तानां, हस्तिस्नानमिव क्रिया । दुर्भगाभरणप्रायो ज्ञानं भारः क्रियां विना ॥ २१ ॥ ज्ञानं मददर्पहरं माद्यति यस्तेन तस्य को वैद्यः । अमृतं यस्य विषायति, तस्य चिकित्सा कथं क्रियते ॥ २२ ॥ उत्तराध्ययनसूत्रटीका (कमलसंयम) पृ. ७६ तज्ज्ञानमेव न भवति यस्मिन्नुदिते विभाति रागगणः । तमसः कुतोऽस्ति शक्तिर्दिनकरकिरणाग्रतः स्थातुम् ॥२३॥ ज्ञानाद्विदन्ति खलु कृत्यमकृत्यजातं, ज्ञानाच्चरित्रममलं च समाचरन्ति । ज्ञानाच्च भव्यभविनः शिवमाप्नुवन्ति, ज्ञानं हि मूलमतुलं सकलश्रियां तत् ।। २४ ।। मूक्त. अधिकार ४३. 'लो. ६ ज्ञानदानेन जानाति, जन्तुस्तस्य हिताहितम् । वेत्ति जीवादितचानि, विरतिं च समश्नुते ॥ २५ ॥ ज्ञानदानादवामोति, केवलज्ञानमुज्ज्वलम् । अनुगृह्म अखिलं लोकं, लोकाग्रमधिगच्छति ॥ २६ ॥
For Private And Personal Use Only
॥१०
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achat
kail
a
nmandi
张张张张张张黎张泰张张张张张张张张张张张张柴柴
आकालमियमाज्ञा, ते हेयोपादेयगोचरा । आश्रवः सर्वथा हेय उपादेयश्च संवरः ॥ २७ ॥ दानं धर्मानभिज्ञेभ्यो वाचनादेशनादिना । ज्ञानसाधनदानं च, ज्ञानदानमितीरितम् ॥ २८ ॥ मिथ्याज्ञानं समस्तं तत् , इहलोकोपयोगि यत् । रागद्वेषादयो यस्मात् , प्रवर्धन्ते शरीरिणाम् ॥ २९ ॥ त्रि. दे. मअत्यज्ञः किलाज्ञाने विष्ठायामिव शूकरः । ज्ञानी निमजति ज्ञाने मराल इव मानसे ॥ ३० ॥ निर्वाणपदमप्येकं भाव्यते यन्मुहुर्मुहुः । तदेव ज्ञानमुत्कृष्टं निबन्धो नास्ति भूयसा ॥ ३१॥ स्वभावलाभसंस्कारकारणं ज्ञानमिष्यते । ध्याध्यमात्रमतस्त्वन्यत्तथा चोक्तं महात्मना ३२ ॥ स्वद्रव्य-गुण-पर्याय चर्या वर्या परान्यथा । इति दत्तात्मसन्तुष्टिपुष्टिज्ञानस्थितिमुनेः॥३३॥ मिथ्यात्वशैलपक्षच्छिज्ज्ञानदम्भोलिशोभितः । निर्भयः शक्रवद् योगी नन्दत्यानन्दनन्दने ॥ ३४ ॥ ज्ञान यानपात्रसमं ज्ञानं, बडतां भववारिधौ । मोहान्धकारसंहारे, ज्ञानं मार्तण्डमण्डलम् ॥ ३५॥ सुभाषित सं. "लो. ६२ ज्ञानस्य ज्ञानिनो वाऽपि, निन्दाप्रद्वेषमत्सरैः । उपघातैश्च विघ्नेश्व, ज्ञानघ्नं कर्म बध्यते ॥ ३६॥ सु. सं. "लो. ५६६ ज्ञानं कर्ममहीध्रभेदकुलिशं शंसन्ति मोहापह, ज्ञानं भूषणमङ्गिनां वरधनं ज्ञानं जगद्दीपनम् । एतत्तत्त्वमतत्त्वमेतदपरं ज्ञानेन विज्ञायते, लोकालोकविलोकनैकपटवः स्युर्ज्ञानदानाजनाः ॥ ३७॥
अज्ञान-७ अज्ञानतमसाच्छन्नो मूदान्तःकरणो नरः । न जानाति कुतो कोऽहं, क्वाहं गन्ता किमात्मकः ॥१॥
亲张晓晓路器晓晓樂器樂器器器鉴器器器器器器涨涨涨涨
For Private And Personal use only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya 5
Kailasagersuri Gyanmandit
जैन मुक्त
चरित्र
音樂器鉴勞肇端端端帶紫器幾號號號路张继器端聯號带
अज्ञानं खलु भो कष्ट, क्रोधादिभ्योऽपि सर्वपापेभ्यः । अर्थ हितमहितं वा, न वेत्ति येनावृतो लोकः ॥२॥अ. लो०३ आहारनिद्राभयमैथुनानि, सामान्यमेतत्पशुभिर्नराणाम् ।ज्ञानं विशेषः खलु मानवाना, ज्ञानेन हीनाः पशवो मनुष्याः ॥३॥ अज्ञानी क्षपयेत् कर्म, यजन्मशतकोटिभिः । तज्ज्ञानी तु त्रिगुप्तात्मा, निहन्त्यन्तर्मुहूर्तके ॥ ४॥त. श्लो० १९० मिथ्यानानं समस्तं तदिहलोकोपयोगि यत् । रागद्वेषादयो यस्मात् प्रवर्धन्ते शरीरिणाम् ।।५।। सु० सू० पृ. ६ श्लो. ३३
चारित्र ८ सर्वसावद्ययोगाना, त्यागश्चारित्रमिष्यते । कीर्तितं तदहिंसादिबतभेदेन पञ्चधा ।। १ ॥ यो. प्र० ३९ श्लो० १८ प्र.स. अथवा पश्चसमितिगुप्तित्रयपवित्रितम् । चरित्रं सम्यश्चारित्रमित्याहुर्मुनिपुङ्गवाः॥२॥यो. पृ० ३३ श्लो०३४ (प्र. स.) सदर्शनज्ञानबलेन भूता, पापक्रियाया विरतिस्त्रिधा या ! जिनेश्वरैस्तद्गदितं चरित्रं, समस्तकर्मक्षयहेतुभूतम् ॥३॥सु०२१० सामायिकमित्याद्यं छेदोपस्थापनं द्वितीयं तु । परिहारविशुद्धिकं मूक्ष्मसम्परायं यथाख्यातम् ॥४॥ प्र. "लो० २२८ पञ्चस्त्रवाद्विरमणं पञ्चेन्द्रियनिग्रहः कषायजयः । दण्डत्रयविरतिश्चेति, संयमः सप्तदशभेदः॥५॥ प्र. श्लो० १७२ चारित्ररत्नान परं हि रत्नं, चारित्रवित्तान परं हि वित्तम् । चारित्रलाभान्न परो हि लाभश्चारित्रयोगान्न परोहियोगः ॥६॥ प.ए, पृ०१६श्लो०१४८ सदृर्शनज्ञानतपोदयाद्याश्चारित्रभाजः सफलाः समस्ताः । व्यर्थाश्चरित्रेण विना भवन्ति ज्ञात्वेह सन्तश्चरिते यतन्ते ॥७॥ सम्यक्त्वं भावयेत् क्षिप्रं,सद्ज्ञानं चरणं तथा । कृच्छ्रात सुचरितं प्राप्त, नृत्वं याति निरर्थकम् ॥ ८॥त. श्लो० ४६
For Private And Personal use only
餐露器端端端端樂器器端端端樂器聯继器樂器樂聽器继號
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Sh Kailasagerul Syanmandit
夸张供佛来佛佛席柴晓张密密亲密亲密亲密晓彤张张张露
दीक्षा गृहीता दिनमेकमेव, येनोग्रचित्तेन शिवं स यानि । न तत् कदाचित् तदवश्यमेव, वैमानिकः स्यात् त्रिदशप्रधानः॥८॥
पर्व० मौन० पृ. १६ श्लोक १४९ नो दुष्कर्मप्रयासो न युवतिसुतस्वामिदुर्वाक्यदुःखं, राजाद्रौ न प्रणामोऽशनवसनधनस्थानचिन्ता न चैव।। ज्ञानाप्तिर्लोकपूजा प्रशमसुखरतिः प्रेत्य मोक्षाद्यवाप्तिः, श्रामज्येऽमी गुणाः स्युस्तदिह सुमतयस्तत्र यत्नं कुरुध्वम् ॥९॥ मिथ्या वक्तुं न हि जानमि, सारं किंचित्तव कथयामि । गुप्तित्रितयं समितीः पश्च, यावजीवं खलु मा मुश्च ॥१०॥ पञ्चाश्रवाद्विरमणं पञ्चेन्द्रियनिग्रहः कपायजयः । दण्डप्रयविरतिश्चेति, संयमः सप्तदशभेदः ॥ ११ ॥ जयणाय धम्मजणणी, जयणा धम्मस्स पालणी होइ । तवपुट्ठीकरीजयणा, एगंतसुहावहा जयणा ॥१२॥ कपाया यस्य नो छिना, यस्य नात्मवशं मनः । इन्द्रियाणि न गुप्तानि, प्रव्रज्या तस्य निष्फला ॥ १३ ॥
९ मुनी-योगी पूर्णो मनः स्थिरोऽमोदी ज्ञानी शान्तो जितेन्द्रियः । त्यागी क्रियापरस्तृप्तो निर्लेपो निस्पृहो मुनिः ॥१॥ विद्याविवेकसम्पन्नो मध्यस्थो भयवर्जितः । अनात्मशंसकस्तत्त्वदृष्टिः सर्वसमृद्धिवान् ॥ २॥ ध्याता कर्मविपाकानामुद्विनो भववारिधेः । लोकसंज्ञाविनिर्मुक्तः शास्त्रदृग् निष्परिग्रहः ॥ ३॥ शुद्धानुभववान् योगी नियागप्रतिपत्तिमान् । भावार्चाध्यानतपसां भूमिः सर्वनयाश्रितः ॥ ४॥ स्पष्ट निष्टक्तिं तत्वं अष्टकैः प्रतिपत्रवान् । निर्महोदयं ज्ञानसारं समधिगच्छति ॥५॥
For Private And Personal use only
安聯席张继张晓张隆亲密密卷卷卷张席常亲密亲密密落
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन मुक्त ० ॥१२॥
***ॐॐॐॐॐॐ
www.kobatirth.org
निर्विकारं निराबाधं ज्ञानसारमुपेयुषाम् । विनिवृत्तपराशानां मोक्षोऽत्रैव महात्मनाम् ॥ ६ ॥ सावद्ययोग विरतो, गौरवत्रयवर्जितः । त्रिगुप्तः पञ्चसमितो, रागद्वेषविनाकृतः ॥ ७ ॥ निर्ममो नगरवसत्यं गोपकरणादिषु । ततोऽष्टादशशीलांगसहस्त्रधारणो दुरः ॥ ८ ॥
निरन्तरं यथाशक्ति, नानाविधतपः परः । संयमं सप्तदशधा धारयन्न पिखण्डितम् ॥ ९ ॥ सुभाषितसंग्रहात् निरीहा निरहङ्कारा, निर्ममाः समचेतसः । महाव्रतधरा धीराः साधवः शरणं मम ॥१०॥ त्रिषष्ठी पर्व १० श्लो. ३९७ न यस्य मित्रं न च कोऽपि शत्रु-निजः परो वाऽपि न कथनास्ते ।
न चेंद्रियार्थेषु रमेत चेतः, कषायमुक्तं परमः स योगी ॥ ११ ॥ अ. कल्पद्रुम, अधिकार १, लो० ९
समः शत्रौ च मित्रे च, तथा मानापमानयोः । शीतोष्णसुखदुःखेषु, समः सङ्गविवर्जितः ॥ १२॥ म. अ. १३ श्लो. १४ दुःखेष्वनुद्विग्रमनाः सुखेषु विगतस्पृहः । वीतरागभयक्रोधः स्थितधीर्मुनिरुच्यते ॥ १३ ॥ भ. अ. २ श्लो. ५६ जीवितं यस्य धर्मार्थ, धर्मो ज्ञानार्थमेव च । ज्ञानं च ध्यानयोगार्थे, सोऽचिरान्मुच्यते नरः ॥ १४ ॥ यति श्लो. ११ आशा नाम नदी मनोरथजला तृष्णातरङ्गाकुला, रागग्राहवती वितर्कविहगा धैर्यद्रमध्वंसिनी । मोहावर्तदुराऽतिगहना प्रोत्तुङ्गचिन्तातटी, तस्याः पारगता विशुद्धमनसो नन्दन्ति योगीश्वराः ॥ १५ ॥ वै श्लो. १० बांधव धनेन्द्रियसुखत्यागात् त्यक्तभयविग्रहः साधुः । त्यक्तात्मा निर्ग्रन्थस्त्यक्ता हंकारममकारः ॥ १६ ॥ प्र श्लो. १७३ अहंकारं बलं दर्प, कामं क्रोधं परिग्रहम् । विमुच्य निर्ममः शान्तो ब्रह्मभूयाय कल्पते ॥ १७॥ भ. अ. १८ श्लो. ५३
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चरित्र ८
॥ १२॥
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
१० महानतानि प्राणातिपातं नो कुन , कर्मवन्धनिवन्धनम् । स्वगाणान् परप्रागपरित्राणागे भवेत् ।। १ ॥ न मृा जातु भाषेत, तु भाका माम् । पापीडा पक्तिमात्मपीडामिवांना ॥२॥ अदर्श नाददीतार्थ नाचणगोपगं नृणाम् । अहिहका नेपां, वध एव को भवेत् ॥३॥ मैथुन न विदध्याच्च, बहुजीयोपाईकम् । अव कुर्यात् नयात्रः, परब्रमनिवन्याम् ॥ ४ ॥ परिग्रहं न कुर्याच्च, पबिशेन हि । गौखिाधिकभारेग, विधुरो निपतत्ययः ॥ ५ ॥ एतान् प्राणातिपागाईन् , सुक्ष्मांन्त्यक्तुं न चेत्क्षमाः । त्यजेयु दरांस्तर्हि, सूक्ष्मल्यागेऽनुरागिणः ॥ ६ ॥ त्रि. म. दे.
११ पञ्च समितयः ईर्याभापैपणाऽऽदाननिक्षेपोत्सर्गसंशिकाः । पञ्चाहुः समिती स्तिस्रो गुप्ती स्त्रियोगनिमहात् ॥१॥ यो. प्र. १ श्लो. ३५ लोकातिवाहिते मार्गे, चुम्बिते भास्वदंशुभिः । जन्तुरक्षार्थमालोक्य, गतिरीर्या मता सताम् ॥२॥ यो. प्र.१ श्लो. ३६ अवयत्यागतः सर्वजनीन मितभाषणम् । प्रिया बापमानां सा, भाषासमितिरुच्यते ॥ ३॥ यो. प्र. १ श्लो. ३७ । द्विचत्वारिंशता भिक्षादोपैनित्यमदृषितम् । मुनिर्यदन्नमादत्ते, सैषणा समितिर्मता ॥ ४ ॥ यो. प्र. १ श्लो. ३८ (प्र.स.) आसनादीनि संवीक्ष्य, प्रतिलिख्य च यत्नतः। गृहीयानिक्षिपेद्वा यत् , साऽऽदानसमितिः स्मृता ॥५॥ यो. प्र. ४-३९ कफमूत्रमलप्राय, निर्जन्तुजगतीतले । यत्नाबदुत्सृजेत्साधुः, सोत्सर्गसमितिभवेत् ॥ ६॥ यो. प्र. १ श्लो. ४०
For Private And Personal Use Only
र
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya Sh Kailas
Gyamandit
जैन मुक्त ॥१३॥
****
******
१२ त्रिगुप्तयः विमुक्तकल्पनाजालं, समत्वे सुप्रतिष्ठितम् । आत्मारामं मनस्तर्मिनोगुप्तिरुदाहृता ॥१॥ यो. प्र. १ श्लो. ४१ प्र.स. संज्ञादिपरिहारेण, यन्मौनस्यावलम्बनम् । वाग्वृत्तेः संवृतिर्वा या, सा वाग्गुप्तिरिहोच्यते ॥२॥ यो. प्र. १, श्लो. ४२ उपसर्गप्रसङ्गेऽपि, कायोत्सर्गजुषो मुनेः । स्थिरीभावः शरीरस्य, कायगुप्तिर्निगद्यते ॥३॥ शयनासननिक्षेपाऽऽदानचङ्क्रमणेषु यः । स्थानेषु चेष्टानियमः, कायगुप्तिस्तु साऽपरा ॥४॥ यो. प्र. १, श्लो. ४३, ४४
१३ अहिंसा न यत्प्रमादयोगेन, जीवितव्यपरोपणम् । त्रसानां स्थावराणां च, तदहिंसाव्रतं मतम् ॥१॥ त्रि. पर्व १, स. ३, श्लो. ६२२ श्रूयतां धर्मसर्वस्वं, श्रुत्वा चैवावधार्यताम् । आत्मनः प्रतिकूलानि, परेषां न समाचरेत् ॥२॥ यो. द्वि. प्र. श्लो. २० निरर्थिकां न कुर्वीत, जीवेषु स्थावरेष्वपि । हिंसामहिंसाधर्मज्ञः, कासन्मोक्षमुपासकः ॥३।। यो. द्वि. प्र. श्लोक २१ । अमेध्यमध्ये कीटस्य, सुरेन्द्रस्य सुरालये । समाना जीविताकाङ्क्षा, समं मृत्युभयं द्वयोः ॥ ४ ॥ इ. स. श्लोक ३० मातेव सर्वभूताना-महिंसा हितकारिणी । अहिंसैव हि संसार-मरावमृतसारणिः ॥५।। यो. द्वि. प्र. लोक ५० अहिंसादुःखदावाग्नि-प्रावृषेण्यघनावली । भवभ्रमिरुगा ना-महिंसा परमौषधी ॥६॥ यो. द्वि. प्र. 'लोक ५१ सर्वयज्ञेषु यद्दानं, सर्वतीर्थपु यत् फलम् । सर्वदानफलं वापि, तन्न तुल्यमहिंसया ॥७॥ य. स. अ. १६ श्लोक ८ दीर्घमायुः परं रूप-मारोग्यं श्लाघनीयता । अहिंसायाः फलं सर्व, किमन्यत् कामदैव सा ॥८॥ यो. द्वि. प्र. श्लो.५२
器蒂器鉴器崇港染染器茶器茶养养躁器绕器等器张张亲
*
For Private And Personal use only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobateh.org
Achat
kail
a
nmandi
न हिंसयति यो जन्तून , मनोवाकायहेतुभिः। जीवितार्थापनयनैः, प्राणिभिर्न स हिंस्यते ॥९॥
म. शा. पर्व, अ. १७४ श्लोक २७ धूला सुहुमा जीवा संकप्पारंभओ भये दुविहा । सावराह निरवराह साविक्खा चेव निरविक्खा ॥१०॥ शरीरी म्रियतां मा वा ध्रुवं हिंसा प्रमादतः । दयैव यतमानस्य वधेऽपि प्राणिनां क्वचित् ॥११॥ सु. सं. पृ. १६६ अहिंसा सर्वजीवेषु, सर्वज्ञः परिभाषितम् । इदं हि मूलं धर्मस्य, शेषस्तस्यैव विस्तरः ॥ १२ ॥ यदि ग्राचा तोये तरति तरणिर्यादयति, प्रतीच्या सप्ताचियदि भजति शैत्य कथमपि । यदि मापीठं स्यादुपरि सकलस्यापि जगतः, प्रश्ते सत्चानां तदपि न वधः कापि सुकृतम् ॥ १३ ॥ सिन्दूरप्रकर २६
१४ दया धर्मो जीवदयातुल्यो, न क्वापि जगतीतले । तस्मात् सर्वप्रयत्नेन, कार्या जीवदयाङ्गिभिः ॥१॥ हेमचन्द्रमरि धर्मतत्त्वमिदं ज्ञेयं, भुवनत्रयसंमतम् । यद्दया सर्वभूतेषु, त्रसेषु स्थावरेषु च ॥२॥ पार्श्वनाथ च. सर्ग १ श्लोक ५६२ । अहिंसालक्षणो धर्मोऽधर्मश्च प्राणिनां वधः । तस्माद्धर्मार्थिभिर्लोकः, कर्तव्या प्राणिनां दया ॥३॥
म. शा. पर्व अ. ३३, श्लो. ४२ सर्वे वेदा न तत् कुर्युः, सर्वे यज्ञाच भारत!। सर्वे तीर्थाभिषेकाच, यत् कुर्यात् प्राणिनां दया ॥४॥ म. अ. अ. ११४-१८ न सा दीक्षा न सा भिक्षा, न तद्दानं न तत्तपः। न तद् ध्यानं न तन्मौनं दया यत्र न विद्यते ।।५।। सू.मु.पृ. १४३ श्लो.१०/
For Private And Personal use only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
www.kobathrtm.org
Achan Ka Beramendi
जैन सूक्त
अभयदानम्
॥१४॥
सर्वसत्त्वे दयां मैत्री, यः करोति सुमानसः। अयत्यसायरीन् सर्वान् , बाह्याभ्यन्तरसंस्थितान् ॥६॥ तत्त्वामृत श्लो. २६३ दयां विना देव-गुरुकमार्चास्तपांसि सर्वेन्द्रिययन्त्रणानि । दानानि शास्त्राध्ययनाचि सर्व, सैन्य गतत्वानि पथा पृथैव ।।७॥ उपदेशतरङ्गिणी पृ० २३७ अहिसापूर्वको धर्मो, यस्मात्सर्वहिते रतः । युका-मत्कुण-दंशादींस्तस्मात्तानपि रक्षयेत् ॥४॥ जैन पृ. १९१ श्लो. ९४ दयाभूतेषु वैराग्यं विधिवद् गुरुमूजनम् । वियद्धा शीलवृत्तिश्च पुण्यं पुण्यानुबन्ध्यदः ॥९॥ हारिभद्रीय अष्टकम्
柴態繼競醫藥器继器墨器鑑继继器端茶器器器端端器器等
१५ अभयदानम् मार्यमाणल्य हेमाद्रि, राज्यं वाय प्रयतु । सदनि परित्यज्य, जीयो जीवितुमिच्छति ॥१॥ यो. (प्र. सभा) पृ. ७१ हेम-धेनु-धरादीनां, दातारः मुलभा भुवि । दुर्लभः पुरुपो लोके, य: प्राणिध्वभयप्रदः ॥शा मा.पु.स्कन्ध २, अ.७-९३ यो दवा काञ्चनं भेरुं, कृत्स्नां चैव नमुन्धराम् । एकस्य जीवितं दद्यान्न च तुल्यं युधिष्ठिर ! ॥३॥
मा. पु. स्क.८ अ.११ श्लोक ५३ । यो ददाति सहस्राणि, गवामश्वशतानि च । अभयं सर्वसत्येभ्यस्तदानमतिरिच्यते ॥४॥ म. शा. अ. ३०४ श्लोक ५ दत्तपिष्टं तपस्तसं, तीर्थसेवा तथा श्रुतम् । सर्वेऽप्यमयदानस्य, कलां नाईन्ति पोडशीम् ॥ ५॥ मा. पु. अ. ४ श्लो.१९ यो भूतेष्वभयं दद्याद्, भूतेभ्यस्तस्य नो भयम् । यादृग् वितीयते दानं, तादृगासाद्यते फलम् ॥६॥ यो. द्वि. प्र. ४८
॥१४॥
For Private And Personal use only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
楽楽楽挙※※禁※※※※※※※※※楽楽家が
१६ हिंसा पश्चेन्द्रियाणि त्रिविधं बलं च उचश्वासनिःश्वासमथान्यदायुः। प्राणा दशेते भगवद्भिक्तास्तेषां वियोगीकरणं तु हिंसा ॥१॥ उ. प्रा. स्त. ५व्या. ६४ आत्मवत्सर्वभूतेषु, सुखदुःखे प्रियाप्रिये । चिन्तयन्नात्मनोऽनिष्टा हिंसामन्यस्य नाचरेत् ॥२॥ यो. द्वि. प्र. "लो.२० । दमो देव-गुरुपास्ति-निमध्ययनं तपः। सर्वमप्येतदफलं, हिंसां चेन परित्यजेत् ॥३॥ यो. द्वि. प्र. लो. ३१ अन्धे तमसि मजामा, पशुभिर्ये यजामहे । हिंसा नाम भवेद्धर्मों, न भूतो न भविष्यति ॥ ४॥ पू. श्लो.८३ अनुमन्ता विशसिता, निहन्ता क्रयविक्रयी। संस्कर्सा चोपहर्ता च, खादकवेति घातकाः ॥ ५॥ यो..प्र. लो,२१/ पगु-कुष्ठि-कुणित्वादि, दृष्ट्वा हिंसाफलं सुधीः। निरागस्वसजन्तूना, हिंसां संकल्पतस्त्यजेत् ॥६॥ त्रि.प.१ स.३ श्लो६२९
१७ मांसत्यागः सद्यः संमूछितानन्तजन्तुसन्तानदूषितम् । नरकाध्वनि पाथेयं, कोऽश्नीयात् पिशितं सुधीः ॥१॥ यो. उ. प्र. लो.३३ | मां स भक्षयिताऽमुत्र, यस्य मांसमिहाम्यहम् । एतन्मांसस्य मांसत्वं, प्रवदन्ति मनीषिणः ॥२।म. अ. ५, ग्लो. ५५ मांसादनात्प्रणश्यन्ति, देहश्रीः सुमतिः सुखम् । शौचं सत्यं यशः पुण्यं, श्रद्धा-विश्वास-सद्गतिः ॥३॥ हिं. मा. श्लो.१ तिल-सर्षपमात्रं तु, मांसं यो भक्षयेन्नरः । स एव नरकं याति यावचन्द्र-दिवाकरौ ॥४॥ म. शां. अ. १४ श्लो.३१ मांसाशिनश्च दृश्यन्ते, रोगार्चा भृशदुर्बलाः । अमांसादा नीरोगाच, बलवन्तः सुखान्विताः ॥५॥ इ. स. अ.२७ ग्लो.१०
80************************
For Private And Personal use only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
www.kobateh.org.
Achat
kail
a
nmandi
जैन मुक्त
॥१५॥
燃器樂器器誘器縣審議酷霧器器聚恭恭器
१८ यज्ञम्
*यज्ञम् १८ यूपं छित्वा पशून हत्या, कृत्वा रूधिरसर्दमान् । यद्येवं गम्यते स्वर्ग, नरके केन गम्यते ॥१॥ म. शा. अ. १० श्लो.११ नाहं स्वर्गफलोपभोगतृपिनो नान्यतिस्त्वं मया, सन्तुष्टस्तुगमक्षणेन सततं साधो ! न युक्तं तव ।। स्वर्ग यान्ति यदि त्वया विनिहता यो ध्रुवं प्राणिनो, यज्ञं किं न करोपि मातृ-पितृभिः पुत्रैस्तथा बान्धवैः ॥२॥
धनपाल काव्य सर्ग० ७ श्लोक १६ सर्वसङ्गान् पशून् कृत्वा ध्यानाग्नावाहुति क्षिपेत् । कर्माणि समिधश्चैव, यागोऽयं सुमहाफलः ।।३।। तत्वा. श्लो. २५७ सत्यं यूपं तपो बग्निः, कर्माणि समिधो मन । अहिंसामाहुतिं दद्याद् , एष यज्ञः सतां मतः॥४॥दानचन्द्रि. श्लो. ७९
१९ सत्यम् प्रियं पथ्यं वचस्तथ्य, सूनृतव्रतमुच्यते । तत्तथ्यमपि नो तथ्यमप्रियं चाहितं च यत् ॥१।। त्रि. सर्ग. ३ श्लो. ६२३ अविसंवादनयोगः, काय-मनो-नागजिह्मता चैत्र । सत्यं चतुर्विधं तच्च, जिनवरमतेऽस्ति नान्यत्र ।।२॥ प्र. प्र. श्लो.१७४ न सत्यमपि भाषेत, परपीडाकरं वचः । लोकेऽपि श्रूयते यस्मात् , कौशिको नरकं गतः ॥३॥ यो. द्वि. प्र. श्लो. ६१
२० असत्यम् कामाल्लोभाद्भयाक्रोधात्, साक्षि-वादात्तथैव च। मिथ्या वदति यत्पाप,तदसत्यं प्रकीर्तितम् ॥१॥ मा. अ. १ श्लो.३५/3
For Private And Personal use only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
**********
www.kobatirth.org
अभृतोद्भावनं चाद्यं द्वितीयं भूतनिह्नवम् । अर्थान्तरं तृतीयं च गर्दा नाम चतुर्थकम् ॥ २ ॥ एतच्चतुर्विधासत्यं श्वश्रादिदुःखहेतुकम् । ज्ञात्वाऽनृतं व्रतं ग्राह्यं येनास्ति सौख्यवैभवम् ||३|| उ० स्त० ६, व्या० ७६ सूक्ष्मवादरभेदाभ्यां मृषावादं द्विधा स्मृतम् । तीव्रसंकल्पजं स्थूल सूक्ष्मं हास्यादिसंभवम् ॥४॥ उ०स्त. ६, व्या० ७५ कन्या - गो-भूम्यलीकानि, न्यासापहरणं तथा । कूटसाक्ष्यं चपश्चेति, स्थूलासत्यानि संत्यजेत् ॥५॥
त्रि० पर्व १ स० ३ श्लोक ६३१
सर्वलोकविरुद्धं यद्, यद् विश्वसितवातकम् । यद्विपक्षच पुण्यस्य, न वदेत् तदसूनृतम् ॥ ६॥ यो० द्वि० प्र० श्लो० ५५ एकत्रासत्य पापं पापं निःशेषमन्यतः । द्वयोस्तुलाविधृतयोरोद्यमेवातिरिच्यते ॥७॥ यो. द्वि० प्र० श्लोक ६४ धर्महानिरविश्वासो, देहार्थव्यसनं तथा । असत्यभाषिणां निन्दा, दुर्गतिवोपजायते ॥ ८॥ उ० सू० प्र० अ० २४ असत्यवक्तुर्भुवि पक्षपातं कुर्यान्न विद्वान् किल सङ्कटेऽपि ।
तेन ध्रुवं हि वसुराजवत्स, इहापवादं नरकं परत्र ॥ १४ ॥ हिगुल प्रक० मृपावादप्रक्रम श्लोक ४
२१ उत्सूत्रवचनम्
अविकिया वरमक, उस्सुयत्रयणं वयंति सब्वष्णू । जम्हा पायच्छित्तं, अकए गुरुअं कए लहुअं ॥ १ ॥ आणाभंगं दद्धुं मज्झत्था ठिंति जे तुसिणिआ य । अविहिअणुमोयणाए तेसिंपि य होड़ वयलेवो ||२|| सु० पृ० २४३
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya
S
a
gar Samander
Sha
hn Ammana Kendra
अचौर्यम्
जन मूक्त ॥१६॥
#柴举黎黎黎举拳拳崇奉際张张张孝恭李孝恭恭整整奉差
२२ अचौर्यम् अनादानमदत्तस्यास्तेयव्रतमुदीरितम् । बामप्राणा नृणामों, हरता त हता हि ते ॥१॥ त्रि पर्व १०, स.३ लो.६२४ परार्थग्रहणे येषां, नियमः शुद्धचेतसाम् । अभ्यायान्ति श्रियस्तेषां, स्वयमेव स्वयंवराः ॥२॥ यो० द्वि० प्र. श्लो. ७४
२३ चौर्यम् तदाद्यं स्वामिनादत्तं, जीवादत्तं तथाऽपरम् । तृतीयं तु जिनादत्तं, गुर्वदत्तं, तुरीयकम् ॥१॥ उ. प्रा. भा. २ पृ. १७० पतितं विस्मृतं नष्ट, स्थितं स्थापितमाहितम् । अदत्तं नाददीत स्वं, परकीय क्वचित्सुधीः ॥२॥ यो द्वि० प्र० श्लो०६६ अयं लोकः परलोको, धर्मों धैर्य धृतिर्मतिः। मुष्णता परकीयं स्वं, मुषितं सर्वमप्यदः ॥३॥ योगशास्त्र द्वि.श्लोक ६७ एकस्यैकं क्षणं दुःखं, मार्यमाणस्य जायते । सपुत्र-पौत्रस्य पुनर्यावजीवं हृते धने ॥४॥ योगशास्त्र द्वि. लो०६८ दौर्भाग्यं प्रेष्यतां दास्यमङ्गच्छेदं दरिद्रताम् । अदत्तात्तफलं ज्ञात्वा, स्थूलस्तेयं विवर्जयेत् ।।५॥ त्रि. पर्व ? सर्ग ३ श्लो०६३२
२४ ब्रह्मचर्यम् । दिव्यौदारिककामानां, कृतानुमतिकारितः। मनोवाकायतस्त्यागो, ब्रह्माष्टादशधा मतम् ॥१॥ योगशास्त्र प्र. लो० २३ दिव्यात्कामरतिसुखात् , त्रिविधं त्रिविधेन विरतिरिति नवकम् ।। औदारिकादपि तथा, तद् ब्रह्माष्टादशविकल्पम् ॥२॥ प्रशमरति प्रकरण श्लोक १७७ संतोषः स्वेषु दारेषु, त्यागश्वापरयोषिताम् । प्रथयन्ति गृहस्थानां, चतुर्थ तदणुव्रतम् ॥५॥ उपदेश प्रा० भा० १ पृ०१८०
For Private And Personal use only
华泰华华泰泰泰泰泰泰柴柴柴柴拳拳泰拳泰拳拳拳拳拳拳
॥१६॥
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
*************
www.kobahrth.org
मात्रा स्वादुहित्रा वा न विविकासनो भवेत् । वलवानिन्द्रियग्रामो, विद्वांसमपि कर्षति ॥ ६ ॥ मनु० अ० २, सो. २१५ कुण्डले नाभिजानामि, नाभिजानामि कङ्कणे। नू पुरे त्वभिजानामि नित्यं पादाब्जवन्दनात् ॥७॥ पद्मपुराण० स्नानमुद्वर्तनाभ्यङ्ग, नख- केशादिसत्क्रियाम् । गन्ध-माल्यं प्रदीपं च त्यजन्ति ब्रह्मचारिणः ||८|| श्र० पृ० पृ० ३ यः स्वदारेषु सन्तुष्टः परदारपराङ्मुखः । स गृही ब्रह्मचरित्वाद्, यतिकल्पः पकल्पते ||९|| कुमारपाल पत्र ८४ एकरात्र्युषितस्यापि, या गतिर्ब्रह्मचारिणः । न सा क्रतुसहस्रेण, वक्तुं शक्या युधिष्ठिर ! ॥१०॥ योगवासिष्ठ श्लो. २९ प्राणभृतं चरित्रस्य, परत्रमैककारणम् । समाचरन् ब्रह्मचर्य, पूजितैरपि पूज्यते ॥ ११॥ योगशास्त्र द्वि. श्लोक १०४ चिरायुषः सुसंस्थानाः, दृढसंहनना नराः । तेजस्विनो महावीर्याः भवेयुर्ब्रह्मचर्यतः ॥ १२ ॥ योगशास्त्र द्वि. श्लो० १०५ देवदानवगन्धव्वा जक्खरक्खसकिन्नरा । वम्भयारिं नमसन्ति दुकरं जे करन्ति तं ॥ १३ ॥ उ० षो० गा० १६
२५ ब्रह्मचर्य - ( मैथुनम् )
यो नियन्त्रसमुत्पन्नाः, सुसूक्ष्मा जन्तुराशयः । पीड्यमाना विपद्यन्ते यत्र तन्मैथुनं त्यजेत् ॥ १॥ योगशास्त्र द्वि. श्लो० ७९ रम्यमापातमात्रे यत्, परिणामेऽतिदारुणम् । किंपोकफलसंकाशं तत् कः सेवेत मैथुनम् ॥२॥ त्रि० पर्व स. ३ श्लो. ७७ कम्पः स्वेदः श्रमो मूर्च्छा, भ्रमिग्लनिर्बलक्षयः । राजयक्ष्मादिरोगाश्च भवेयुर्मैथुनोत्थिताः || ३ ||
त्रि पर्व १, सर्ग ३, श्लोक ७८
मेहुणसन्नारूढो, नवलक्खं हणेह सुहुमजीवाणं । तित्थयरेण भणियं, सद्दहियन्त्रं पयतेणं ॥ ४ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ॥ १७॥
*******
www.kobatirth.org.
सयसहरसाण नारीणं, पिट्ट फाडेइ निग्विणा । सतहमासिए गन्भे, तफडते निकत्तई ॥ ५ ॥ तं तस्स जत्तियं पावं, तं नवगुणियमेलियं हुआ । एगित्थियजोगेणं, साहू बंधिज मेहुणओ || ६ || संबोधसित्तरि न जातु कामः कामानामुपभोगेन शाम्यति । हविषा कृष्णवर्त्मेव, भूय एवाभिवर्धते ॥७॥ म. अ० २ श्लो० ९८ असंयमकृतोत्सेकान्, विषयान् विपसंनिभान् । निराकुर्यादखण्डेन, संयमेन महामतिः ॥८॥ यो द्वि. प्र. लो० ८३ उपवासोऽमौदर्य, रसानां त्यजनं तथा । स्नानस्यासेवनं चैव ताम्बूलस्य च वर्जनम् ॥ ९ ॥
असेवेच्छानिरोधस्तु, ज्ञानस्य स्मरणं तथा । एते हि निर्जरोपायाः, मदनस्य महारिपोः ॥ १० ॥ त. लो० ११६११७ दिवा पश्यति नो धूकः काको नक्तं न पश्यति । अपूर्वः कोऽपि कामन्धो, दिवानक्तं न पश्यति ||११|| उ. भा. पृ. ६३ विषस्य विषयाणां च पश्यतां महदन्तरम् । उपमुक्तं विषं हन्ति, विषयाः स्मरणादपि ॥ १२ ॥ उ. प्रा. स्तम्भ ७ व्या. ८९ ध्यायतो विषयान् पुंसः सङ्गस्तेषूपजायते । सङ्गात् संजायते कामः कामत्क्रोधोऽभिजायते ॥ १३ ॥ क्रोधाद्भवति संमोहः, संमोहात् स्मृतिविभ्रमः। स्मृतिभ्रंशाद्युद्धिनाशो, बुद्धिनाशात्प्रणश्यति ॥ १४॥ भ. अ० २ श्लो. ६२-६३
२६ परिग्रहम्
अध्यात्मविदो मृच्छ, परिग्रहं वर्णयन्ति निश्चयतः । तस्माद्वैराग्यप्सोराकिञ्चन्यं परो धर्मः ॥ १ ॥ प्र० प्र० श्लो. १७८ संसारमूलमारम्भास्तेषां हेतुः परिग्रहः । तस्मादुपासकः कुर्यादल्पमल्पं परिग्रहे ! | २|| यो० द्वि० प्र० श्लो० ११० असंतोषमविश्वासमारम्भं दुःखकारणम् । मत्वा मूर्च्छाफलं कुर्यात्, परिग्रहनियन्त्रणम् ॥३॥ त्रि पर्व १ सर्ग ३ श्लो. ६३४
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परिग्रहन्
************
॥ १७॥
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
Sa
an kan
条条密密密密密密落落落落落落落落婆亲密亲密亲密部部
सङ्गाद् भवन्त्यसन्तोऽपि रागद्वेषादयो द्विषः । मुनेरपि चलेच्चेतो यत् तेनान्दोलितात्मनः ॥४॥ योद्वि० प्र.लो. १०९ धर्मार्थ यस्य वित्तेहा, तस्यानीहा गरीयसी । प्रक्षालनाद्धि पङ्कस्य, दादस्पर्शनं वरम् ।।५।। पराशरस्मृति ग्लो. २३३ परिग्रहार्थमारम्भमसंतोषाद्वितन्वते । संसारवृद्धिस्तेनैव, गृहीत तदिदं व्रतम् ।।६॥ उ० भा० अ० व्या०१०९ दोससयमूलजालं, पुवरिसिचिव जिय जइ यं तं । अत्थं वहसि अणथं कीस अणत्यं तव चरसि ॥७॥ संग्रहे साग्रहाः सन्ति, कीटाद्या अपि कोटिशः । दानेऽतिविदुराः प्रायो देवा अपि न केचन ॥८॥ सु० पृ० १६८ मृछिन्नधियां सर्व जगदव परिग्रहः । मूल्छेया रहितानां तु, जगदेवापरिग्रहः ॥९।। ज्ञा०प० श्लोक ८ चित्तेऽन्तग्रंथगहने बहिनिग्रंथता वृथा । त्यागात् कंचुकमात्रस्य, भुजङ्गो नहि निर्विपः ॥१०॥ ज्ञा०प० श्लो. ४
२७ पञ्चमहाव्रतभावनाः मनोगुप्त्येषणादेर्याभिः समितिभिः सदा । दृष्टान्नपानग्रहणेनाऽहिंसां भावयेत्सुधीः॥१॥ हास्थलोभभयक्रोधप्रत्याख्यानेनिरन्तरम् । आलोच्य भाषणेनापि, भावयेत् सुनृतं वृतम् ॥ २॥ आलोच्यावग्रह याश्चाऽभीक्ष्णावग्रहयाचनम् । एतावन्मात्रमेवेतदित्यवग्रहधारणम् ॥ ३॥ समानधार्मिकेभ्यश्च तथावग्रहयाचनम् । अनुज्ञाषितपानानासनमस्तेयभावना ॥ ४ ॥ स्वीपण्डपशुमद्वेश्मासनकुड्यान्तरोज्झनात् । सरागस्वीस्थात्यागात् प्राग्रतस्मृतिवर्जनात् ।। ५ ॥ स्त्रीरम्याङ्गेक्षणस्वाङ्ग संस्कारपरिवर्जनात् । प्रणीतात्यशनत्यागाद्ब्रह्मचर्य तु भावयेत् ॥६॥
*-88-93-93-9-2009888888***-
**-98888
For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैन सूक्त
रात्रि
॥१८॥
भोजनम्
998-90-9-20180003-0**
2
体体体体参体略带密密保密晓炸烧烧烧游带笨笨游
स्पर्श रसे च गन्धे च रूपे शब्दे च हारिणि । पञ्चसु हीन्द्रियार्थेषु, गाढं गार्थस्य वर्जनम् ॥ ७॥ एतेष्वाऽमनोज्ञेषु सर्वथा द्वेषवर्जनम् । आकिञ्चन्यव्रतस्यैवं भावनाः पञ्च कीर्तिताः ॥८॥ हैमीययोगशास्त्रात्
२८ रात्रिभोजनम् हिस्यन्ते प्राणिनः सूक्ष्मा, यत्राशुच्यभिभक्ष्यते । तद्रात्रिभोजनं संतो, न कुर्वन्ति दयापराः॥१॥ सु, श्लो० ७६६ । अस्तंगते दिवानाथे, आपो रुधिरमुच्यते । अन्नमांससमं प्रोक्तं, मार्कण्डेन महर्षिणा ॥२॥ मा० अ० ३४ श्लो० ५३ वासरे च रजन्यां च, यः खादन्नेव तिष्ठति । शृङ्गपुच्छपरिस्रष्टः, स्पष्ट स पशुरेव हि ॥३॥ यो• तृ० प्र० श्लो० ६२ कण्डको दारूखण्डं च, वितनोति गलव्यथाम् । व्यञ्जनान्तर्निपतितस्तालु विध्यति वृश्चिकः ॥४॥ यो०प्र०३ श्लो०५१/ मेघां पिपीलिका हन्ति, यूका कुर्याजलोदरम् । कुरुते मक्षिका बान्तिं, कुष्ठरोगं च कोलिकः॥५॥ यो० प्र०३ श्लो. ५० विलग्नस्तु गले वालः, स्वरभङ्गाय जायते । इत्यादयो दृष्टदोषाः, सर्वेषां निशि भोजने ॥ ६॥यो० प्र० लो० ५२ उलूककाकमार्जारगृध्रशम्बरशूकराः । अहिवृश्चिकगोधाश्र, जायन्ते रात्रिभोजनात् ॥७॥म० ज्ञा०अ०७० श्लो० २०३
२९ अशुभध्यानम् प्रमचश्वेन्द्रियार्थेषु, गृद्धो धर्मपराक्मुखः। जिनोक्तमपुरस्कुर्वनातच्याने प्रवर्तते ॥१॥० प्र०५ श्लो. ९२ राज्योपभोगशयनासनवाहनेषु, स्त्रीगन्धमाल्यमणिरत्नविभूषणेषु । इच्छामिलापमतिमात्रमुपैति मोहात्, भ्यानं सदामिति तत् प्रवदन्ति तव्याः॥२॥
For Private And Personal use only
MS-80900-390-94280
॥१८॥
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
***********
www.kobatirth.org
संछेदनैर्दहनभजनमारणैथ, बन्धप्रहारदमनैर्विनिकृन्तनैश्च ।
यो याति रागमुपयाति च नानुकम्पां, ध्यानं तु रौद्रमिति तत्प्रवदन्ति तज्ज्ञाः ॥ ३ ॥
१६, श्लो० ७४ यो. प्र. १०, श्लो. १६ यो. प्र. १० श्लो. ७
३० धर्मध्यानम् सूत्रार्धसाधनमहाव्रतधारणेषु, बन्धप्रमोक्षगमनागमहेतु चिन्ता । पञ्चेन्द्रियव्युपरमश्च दया च भूते, ध्यानं तु धर्ममिति तत्प्रवदन्ति तज्ज्ञाः ॥ १ ॥ योगतारा० पृ० धर्मध्याने भवेद् भावः, क्षायोपशमिकादिकः। लेश्याः क्रमविशुद्धा स्युः, पीतपद्मसिताः पुनः ॥ २॥ आज्ञाऽपायविपाकानां संस्थानस्य च चिन्तनात् । इत्थं वा ध्येयभेदेन धर्म्यं ध्यानं चतुर्विधम् ॥३॥ आज्ञां यत्र पुरस्कृत्य, सर्वज्ञानामवाधिताम् । तत्त्वतश्चिन्तयेदर्थौ स्तदाज्ञाध्यानमुच्यते ॥ ४ ॥ यो० प्र० १० श्लो. ८ रागद्वेषकषायाद्यैर्जायमानान् विचिन्तयेत् । यत्रापायांस्तदपायविचयध्यानमिष्यते ॥ ५॥ यो० प्र० १० श्लो० १० प्रतिक्षणसमुद्भूतो यत्र कर्मफलोदयः । चिन्त्यते चित्ररूपः स, विपाकविचयो मतः ॥६॥ यो० प्र० १० श्लो. १२ अनाद्यन्तस्य लोकस्य, स्थित्युत्पत्तिव्ययात्मनः । आकृतिं चिन्तयेद् यत्र, संस्थानविचयः स तु ॥७॥ यो. प्र. १० श्लो १४ इन्द्रियैः सममाकृष्य, विषयेभ्यः प्रशान्तधीः । धर्मध्यानकृते तस्मान्मनः कुर्वीत निश्चलम् ॥ ८॥ यो० १. ३६६ श्लो० ६ ३१ वीतरागसुखम
भोगसुखैः किमनित्यैर्भयबहुलैः काङ्क्षितैः परायत्तैः । नित्यमभयमात्मस्थं प्रशमसुखं तत्र यतितव्यम् ॥ १ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
********
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
Achana
Kang
Gamander
जैन सूक्त
मोक्ष साधनानि
॥१९॥
泰泰泰泰泰泰泰索樂樂際类杂柴柴柴柴柴柴柴柴
यत्सर्वविषयकासोद्भवं सुखं प्राप्यते सराण । तदनन्तकोटीगुणितं सुधैव लभते विगतरागः॥२॥ सम्यग्दृष्टिनिी ध्यानतपोबलयुतोऽप्यनुपशान्तः । तं लभते न गुण यं प्रशमगुणमुपासितो लभते ॥ ३॥ नेवास्ति राजराजस्य, तत्सुखं नैव देवराजस्य । यत्सुखमिहैव साधोर्लोकव्यापाररहितस्य ॥ ४॥ प्रशमरतिप्रकरणात
३२ गोक्षसाधनानि देवो दलितरागारिः, गुरुस्त्यक्तपरिग्रहः । धर्मः प्रगुणकारुण्यो, मुक्तिमूलमिदं मतम् ॥ १ ॥ सू. पृ० ४७ श्लो. ४५.२ निर्ममत्वं विरागाय, वैराग्यायोगसङ्गतिः। योगात्सायते ज्ञान, ज्ञानान्मुक्तिः प्रजायते ॥ २॥ शुद्धस्फटिकसङ्काशो, निकलयात्मनाऽऽत्मनि । परमात्मेति स ज्ञातः, प्रदत्तेपरमं पदम् ।।३।। यो. प्र. १ श्लो०४ । सम्यग्विरक्तिर्ननु यस्य चित्ते, सम्यग्गुरुय॑स्य च तत्ववेत्ता । सदाऽनुभूत्या दृढनिश्चयो यस्तस्यैव सिद्धिर्न हि चापरस्यामा
हृदयप्रदीप पृ० २०५ श्लो०४ अयमात्मैव संसारः, कपायेन्द्रियनिर्जितः । तमेव तद्विजेतारं, मोक्षमाहुर्मनीषिणः॥ ५॥ यो.पृ० २७९ श्लो० ५ न ज्ञानं केवलं मुक्त्यै, न क्रिया देवला भवेत् । संयोगादुभयोः सम्यग् मुक्तिराहुर्मनीषिणः ॥६॥ध. पृ० २३ नैतद्भुतं भवति वा, भविष्यति न जातुचित् । यदहन्तोऽन्यसाहाय्यादर्जयन्ति हि केवलम् ॥ ७ ॥ केवलं केवलज्ञानं, प्राप्नुवन्ति स्ववीर्यतः । स्ववीर्येणैव गच्छन्ति, जिनेन्द्राः परमं पदम् ।।८। म. स. ३ श्लो.३० ३१ नाणं च सणं चेव चरितं च तवो तहा । एस मग्गुत्ति पन्नसो, जिणेहिं वरदंसिहि ॥ ९ ॥ उ. अ. 'लो. २
整紧器都带語密密紧张韶丧事张张张张张继恭举华
॥१९॥
For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
णादंसणिस्स नाणं नाणेन विणा न हुँति चरणगुणा । अगुणिस्स नत्थि मुक्रवो, नत्थि अम्मुक्रवस्स निव्वाणं ॥ १० नाणेण जाणई भावे, सम्मत्तेण य सदहे । चरितेण निगिण्हाई, तवेण परिमुज्झई ॥११॥ उ. अ. २८, श्लो. ३०३५
३३ श्रावक धर्म
जिनो देवः कृपा धर्मो गुरवो यत्र साधवः । श्रावकत्वाय कस्तस्मै न श्लाघेताऽमूढधीः ॥ १ ॥ यो श्लो. १४० सावद्ययोगविरतिश्चारित्रं मुक्तिकारणम् । सर्वात्मना यतीन्द्राणां देशतः स्यादगारिणाम् || २ || (योगशास्त्र) देशचारित्रविरतो विरतानामुपासकः । भवस्वरुपं जानानः श्रावको जीवितावधिः ॥ ३ ॥ श्रद्धालुतां श्राति जिनेन्द्रशासने, धनानि क्षेत्रेषु वपत्यनारतम् ।
करोति पुण्यानि सुसाधुसेवनादतोऽपि तं श्रावकमाहुरुत्तमाः ॥ ४ ॥ सूक्तामुक्तावली पृ० ४५ देवपूजा गुरुपास्तिः स्वाध्यायः संयमस्तपः । दानं चेति गृहस्थानां पट् कर्माणि दिने दिने ॥९॥ सूक्तमुक्तावली स्थूलवधानृतचौर्यपरस्त्रीरत्यरतिवर्जितः सततम् दिग्व्रतमूर्ध्व - (मिह १) देशावकाशिकमनर्थविरतिं च ॥ १० ॥ सामायिकं च कृत्वा पौषधमुपभोगपारिमाणं च । न्यायागतं च कल्प्यं विधिवत्पात्रेषु विनियोज्यम् ॥ ११ ॥ चैत्यायतनप्रस्थापनानि च कृत्वा शक्तितः प्रयतः पूजाश्च गन्धमाल्याधिवासधूपप्रदीपाद्याः ॥ १२ ॥ प्रशमरतिनित्यतृषितो जिनगुरुसाधुजनवन्दनाभिरतः । संलेखनां च काले योगेनाराध्य सुविशुद्धाम् ।। १३ ।। सद्भिर्गुणदोषज्ञैर्दोषानुत्सृज्य गुणलबा ग्राह्याः सर्वात्मना च सततं प्रशमसुखायैव यतितव्यम् ||१४|| प्रशमरतिप्रकरणात्
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
Sa
an kan
Acharya
Kagers Samandie
जैन मुक्त ॥२०॥
陈晓陈张密密密的婆婆參密婆婆發夢密密密密制
३४ दिशापरिमाणम्
दिशापरि
माणम् दशस्वपि कृता दिक्षु, यत्र सीमा न लङ्घयते । ख्यातं दिग्विरतिरिति, प्रथमं तद् गुणव्रतम् ॥१॥ यो. ह. प्र.श्लो.१ जगदाक्रममाणस्य, प्रसरल्लोभवारिधेः । स्खलनं विदधे तेन, येन दिम्बिरतिः कृता ।। २॥ यो.त. प्र.श्लो. ३ चराचराणां जीवानां, विमर्दननिवर्तनात् । तप्तायोगोलकल्पस्य, सद्बतं गृहिणोऽप्यदः ॥३॥ यो. उ. प्र. श्लो. २
३५ भोगोपभोगविरमणम् भोगोपभोगयोः संख्या, शक्त्या यत्र विधीयते । भोगोपभोगमानं तद्, द्वैतीयिकं गुणवतम् ॥१॥ यो.शा.पृ.१५७'लो.४/ सकृदेव भुज्यते यः, स भोगोऽन्ननगादिकः । पुनः पुनः पुनर्नोग्य, उपभोगोऽङ्गनादिकः ॥ २ ॥
__३६ अभक्ष्यत्यागः अनन्तकायसन्धाने बहु बीजं चाभक्ष्यकम् । आमगोरसमिश्रंच, द्विदलं सूक्ष्मसत्त्वजम् ।। उ. प्रा. भा. २ पृ. ५१ तुच्छफलं च वन्ताकं, रसेन चलित तथा । अज्ञातफलमेतानि, ह्यभक्ष्याणि द्वाविंशतिः ॥२॥ उ. प्रा. मा.२ पृ.५२ रसैश्चलितं निःस्वादं दूधक्षणां योनिस्थानकम । पर्युषितं कुत्सितानं भक्षणादुःखमासदेत् ॥३॥ उ. प्रा. भा.२ पृ.५३ . मचं मांस नवनीतं मधूदुम्बरपञ्चकम् । अनन्तकायमज्ञातफलं. रात्रौ च भोजनम् ॥४॥ यो.तृ.प्र. श्लो. ६ आमगोरससम्पृक्तं द्विदलं पुष्पितोदनम् । दध्यहतियातीतं, कुथितानं च वर्जयेत् ।। ५॥ यो. उ. प्र. लो. ७
For Private And Personal Use Only
整体感染染率染体带张密密体制
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobatirth.org
Achan Kailas
a nmandi
爱器鉴器绕绕绕绕绕绕绕绕夢遊曉曉曉器张馨馨馨器等筑
३७ पञ्चदशकर्मादानानि अंगार-वन-शकट-भाटक-स्फोटक जीविका । दन्त-लाक्षा-रस-केश-विषवाणिज्यकानि च ॥१॥ यन्त्रपीडा निर्लाञ्छनमसतीपोषणं तथा । दवदानं सरःशोष इति पञ्चदश त्यजेत् ॥ २ ॥ उ. स्तम्भ.९ व्या. १२३
३८ अनर्थदंडव्रतम् शरीराद्यर्थदण्डस्य, प्रतिपक्षतया स्थितः । योऽनर्थदण्डस्तच्यागस्तृतीयं तु गुणवतम् ॥ १॥ उ. पा. स्त.९ व्या० १३१ आर्त रौद्रमपध्यानं, पापकर्मोपदेशिता । हिंसोपकारिदानं च, प्रमादाचरणं तथा ॥२॥ यो. तु. प्र. लो. ७३ ।। संयुक्ताधिकरणव मुपभोगातिरिक्तता । मौखर्यमथ कौकुच्य, कंदर्पोऽनर्थदण्डगाः ॥३॥ उ. प्रा. स्त.१० व्या० १३६
. ३९ सामायिकव्रतम् त्यतातरौद्रध्यानस्य, त्यक्तसावद्यकर्मणः । मुहूर्त समता या ता, विदुः सामायिकव्रतम् ॥ १॥ यो. तु. प्र. लो.८२ समता सर्वभूतेषु, संयमः शुभभावना । आत्तरौद्रपरित्याग-स्तद्धि सामायिकं व्रतम् ॥ २ ॥ अष्टालिका सामायिकं स्यात् त्रैविध्य, सम्यक्त्वं च श्रुतं तथा। चारित्रं तृतीयं तच्च, गृहिकमनगारिकम् ॥३॥ उ.स्त.१० व्या.१४० कायवाङ्मनसां दुष्ट-प्रणिधानमनादरः। स्मृत्यनुपस्थापनं च, स्मृताः सामायिकवते ॥ ४ ॥ यो. पृ. २०१ श्लो.११६ कर्म जीवं च संश्लिष्टं, परिज्ञातात्मनिश्चयः । विभिन्नीकुरुते साधुः, सामायिकशलाकया ॥५॥ यो. पृ. ६श्लो.५२
张张张张张张张张张张张张张张张柴柴柴泰拳拳整器
For Private And Personal use only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya Sh Kailasager
Gamandi
जैन मूक्त ॥२१॥
तप्येवर्षशतैर्यश्च अकपादस्थितो नरः । एकेन ध्यानयोगेन, कलां नार्हति षोडशीम् ॥ ६ ॥ उ. भा. २ पृ. १०१ देशाधमारागादिध्वान्तविध्वंसे, कृते सामायिकांशना । स्वस्मिन स्वरूप पश्यन्ति, योगिनः परमात्मनः ॥७॥ यो.पृ.२९५ श्लो.५३/23
शिकं सामायिकवतस्थस्य गृहिणोऽपि स्थिरात्मनः । चन्द्रावतंसकस्येव, क्षीयते कर्म संचितम् ॥ ८॥ यो. तृ. प्र. लो.८३ | दिवसे दिवसे लक्खं, देइ सुवष्णस्स खंडियं एगो । एगो पुण सामाइयं, करेइ न पहुष्पए तस्स ॥९॥ संबोधसित्तरी
४० देशावगाशिकं दिग्नते परिमाणं यत्, तस्य संक्षेपणं पुनः । दिने रात्रौ च देशाव-का शिकवलमुच्यते ॥१॥ यो. उ. प्र. लो. ८४ प्रेष्यप्रयोगानयनं, पुद्गलक्षेपणं तथा । शब्दरूपानुपाती च, व्रते देशावकाशिके ॥२ ॥ उ. भा. स्त. १० व्या. १४६
४१ पौषधव्रतम चतुष्पा चतुर्थादि-कुव्यापारनिषेधनम् । ब्रह्मचर्य क्रियास्नाना-दित्यागः पौपधव्रतम् ॥१॥ यो. तु. पृ. लो. ८५) पोपं धर्मस्य धत्ते यत् , तद्भवेत् पौषधव्रतम् । तच्चतुर्धा समाख्यात-माहारपोपधादिकम् ।। २।। उ. मा. २ पृ. ११६ ! अहोरात्रदिवारात्रि-भेदात् त्रेधा च पौषधः । तत्र चत्वारि कार्याणि, विचार्याणि विचक्षणैः ॥३॥ उ. प. १० श्लो.२८ चतुर्थादि तपः पाप-व्यापारपरिवर्जनम् । ब्रह्मचर्य परित्यागः, शरीन्संस्कृतेरपि ॥ ४॥ उ. प. १० श्लो. २९
४२ उपवासः त्यक्तभोगोपभोगस्य, सर्वारम्भविमोचिनः । चतुर्विधाशनत्याग, उपवासो मतो जिनः॥१॥ सु. श्लो. ८०९
For Private And Personal Use Only
蒙器端器端器樂器器端幾號幾號幾號幾號發
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acha Sh bila n
张张晓器器器器器器端端器端議器弊端器錄器端器紧张馨
कषायविषयाहार-स्त्यागो यत्र विधीयते । उपवासः स विज्ञेयः, शेष लङ्घनकं विदुः ।।२।। उपावृत्तस्य पापेभ्यो, यस्तु वासो गुणैः सह । उपवास स विज्ञेयः, सर्वभोगविवर्जितः ॥ ३॥ मा, श्लो. १७ कमन्धनं यदज्ञानात् संचितं जन्मकानने । उपवासशिखी सर्व, तद्भस्मीकुरुते क्षणात् ॥ ४ ॥ सु. श्लो. ८११
४३ पर्वतिथिः शुभायुःकर्मबन्धाय, पर्वपालनमङ्गिनाम् । तेन सदयानदानादि-विषये स्थापयन्मनः ॥ १॥ उ. प. १० श्लो. २१ ।। अष्टमी कर्मघाताय, सिद्धिलाभा चतुर्दशी। पञ्चमी केवलज्ञाना, तस्मात्रितयमाचरेत् ॥ २ ॥ मौ. लो. ८९ द्वितीया पञ्चम्यष्टम्येकादशी चतुर्दशी पश्च तिथयः । एताः श्रुततिथयो गौतमगणधरेण भणिताः ॥३॥ द्वितीया द्विविधे धर्मे, पश्चमी ज्ञाने चाष्टमी कर्मणि । एकादश्यङ्गानां चतुर्दशी चतुर्दशपूर्वाणाम्।। ४॥ सु.पृ.१० श्लो.१-२
___४४ पर्वाराधनम् सामायिकावश्यकपौषधानि, देवार्चनस्नानविलेपनानि । ब्रह्मक्रियादानदयामुखानि, भव्याश्चतुर्मासकमण्डनानि ॥१॥
सूक्तमुक्तावलि पृ० १० श्लो. ५ व्याख्यानश्रवणं जिनालयगतिर्नित्यं गुरोर्वन्दनम् , प्रत्याख्यानविधानमागमगिरां चित्ते चिरं स्थापनम् । कल्पाकर्णनमात्मशक्तितपसा संवत्सराराधनं, श्राः लाध्यतपोधनादिति फलं लभ्यं चतुर्मासके ।। २॥ स. पृ.१० श्लो. ६
卷蒂蒂蒂端端帶帶路器等器等器能帶路帶路帶帶帶路帶
ना
For Private And Personal use only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acharya Sh Kailasagar
Gyanmandi
जैन सक्त ॥२२॥
अतिथिसंविभागवतम्
举举幣泰拳拳擊泰蒙张黎张张张张张张张张张张张崇器
४५ अतिथिसंविभागवतम् अतिथिभ्योऽशनावास-चासःपात्रादिवस्तुनः यत्प्रदानं तदतिथि संविभागवतं भवेत् ॥१॥ उ. स्त. ११ व्या. १६३ पश्य सङ्गमको नाम सम्पदं वत्सपालकः । चमत्कारकरी प्राप, मुनिदानप्रभावतः ॥ २ ॥ यो. द. पृ. श्लो. ८८
४६ अनित्यभावना अनित्यत्वाशरणते भवमेकत्वमन्यताम् , अशौचमाश्रयं चात्मन्, संवरं परिभाषय ॥१॥ कर्मणो निर्जरा धर्म-सूक्ततां लोकपद्धतिम् । बोधिदुर्लभतामेता. भावयन् मुच्यसे भवात् ॥ २॥ आयुर्वायुतरत्तरङ्गतरलं लग्नापदः सम्पदः, सर्वेऽपीन्द्रियगोचराश्च चटुलाः सन्ध्याभ्ररागादिवत् । मित्रस्त्रीस्वजनादिसङ्गमसुखं स्वप्मेन्द्रजालोपमम्, तत्कि वस्तु भवे भवेदिह मुदामालम्बनं यत्सताम् ॥३॥ अम्भोधीनपि शोषयन्ति चतुरो येऽनन्तवीर्यान्विता, ये मेरुन् दलयन्ति वनकठिनैर्मुष्टिप्रहारैरपि । दण्डीकृत्य सुराचलं वसुमती छवाकृति कुर्वते, तावत्तेऽपि जनाः कृतान्तवदने कालेन सर्वे गताः॥ ४ ॥ यत्प्रातस्तन्न मध्याहे, यन्मध्याहृन तनिशि । निरोक्ष्यते भवेऽस्मिन् ही! पदार्थानामनित्यता ॥५॥ यो.प्र.४ श्लो.५७ याति कालो गलत्यायुर्विभूतिरतिचञ्चला । प्रियेषु क्षणिकं प्रेम, कथं धर्मेऽवधीरणा ॥६॥ चेतोहरा युवतयः स्वजनोऽनुकूलः, सद्बांधवाः प्रणयगर्भगिरश्च भृत्याः ।
For Private And Personal Use Only
卷殘盛涨涨涨涨涨晓晓器鉴赛礎藥盜夢曉曉曉张继游游路
॥२२॥
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
www.kobathrtm.org
Achan Kailas
a nmandi
带带带带带带带路路器游带带带带带带带带带带带带带带
गर्जन्ति दन्तिनिवहास्तरलास्तुरङ्गाः, संमीलने नयनयोन हि किञ्चिदस्ति ॥ ७॥ वै. श्लो. ४३ अनित्यं यौवनं रूपं, जीवितं द्रव्यसंचयः । आरोग्यं प्रियसंवासो, गृध्येत्तत्र न पण्डितः ॥८॥ म. शा. अ.२०३ श्लो.४ इन्द्रचापसमा भोगाः, संपदो जलदोपमाः। यौवनं जलरेखेव, सर्वमेतदशाश्वतम् ॥९॥ तत्वामृत श्लो० १५२ जीवितं विद्युता तुल्यं, संयोगाः स्वमसनिभाः । सन्ध्यारागसमः स्नेहः, शरीरं तृणबिन्दुवत् ॥१०॥ त. श्लो. १५१ सर्वे क्षयान्ता निचया, पतनान्ताः समुच्छ्रयाः । संयोगा विप्रयोगान्ता, मरणान्तं हि जीवितम् ॥ ११ ॥ यौवनं जीवितं चित्तं, छाया लक्ष्मीश्च स्वामिता। चञ्चलानि षडेतानि, ज्ञात्वा धर्मरतो भवेत् ॥ १२॥ इत्यनित्यं जगवृत्तं, स्थिरचित्तः प्रतिक्षणम् । तृष्णा कृष्णाहिमन्त्राय निर्ममत्वाय चिन्तयेत् ॥१३।। यो. प्र.४ ग्लो.६६
४७ अशरणभावना ये षट्खण्डमहीमहीनतरसा निर्जित्य वनाजिरे, ये च स्वर्गभुजो भुजोर्जितमदा मेदुर्मुदा मेदुराः । तेऽपि कूरकृतान्तवकारदनैर्निर्दल्यमाना हठा-दत्राणाः शरणाय हा दश दिशः प्रेक्षन्त दीनाननाः ॥१॥ तावदेव मदविभ्रममाली, तावदेव गुणगौरवशाली । यावदक्षमकृतान्तकटाक्षे नैक्षितो विशरणो नरकीटः॥२॥ प्रतापैव्यापन्नं गलितमथ तेजोभिरुदितै-तिं धैर्योद्योगैः श्लथितमथ पुष्टेन वपुषा । प्रवृत्तं तद्न्यग्रहणविषये बान्धवजनैर्जने कीनाशेन प्रसभमुपनीते निजवशम् ॥ ३॥ शा. द्वि. प्र. अहनि अहनि भूतानि गच्छन्ति यममन्दिरम् । शेषाः स्थिरत्वमिच्छन्ति किमाश्चर्यमतः परम् ॥४॥
陈泰藥藥黎黎黎黎黎張張密密聯際染器张密器
For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Achan Ka Beramendi
संसार
जैन सूक्त ॥२३॥
聯寨亲亲亲亲亲亲亲张张蒂器带带带张亲亲亲亲亲語蒂熟魏
अस्मिन् महामोहमये कटाहे सूर्याभिना रात्रिदिवेन्धनेन । मासर्तुदर्वी परिघट्टनेन भूतानि कालः पचतीति वार्ता ॥५॥
४८ संसार भावना इतो लोभः क्षोभं जनयति दुरन्तो दव इवो-ल्लसल्लाभाम्भोधिः कथमपि न शवयः शमयितुम ॥ इतस्तृष्णाक्षाणां तुदति मृगतृष्णेव विफला, कथं स्वस्थैः स्थेय विविधभयभीमे भववने ॥१॥ गलत्येका चिन्ता भवतिं पुनरन्या तदधिका, मनोवाक्काये हा विकृतिरतिरोषान्तरजसः ।। विपद्गविर्ते झटिति पतयालोः प्रतिपदं, न जन्तोः संसारे भवति कथमप्यतिविरतिः॥२॥ सहित्वा सन्तापानशुचिजननीकुक्षिकुहरे, ततो जन्म प्राप्य प्रचुरतरकष्टक्रमहतः सुखाभासैर्थावत् स्पृशति कथमप्यतिविरति, जरा तावत्काय कवलयति मृत्योः सहचरी ॥३॥ विभ्रान्तचित्तो बत बम्भ्रमीति, पक्षीव रुद्धस्तनुपअरेऽङ्गी। नुनो नियत्याऽतनुकर्मतन्तु-सन्दानितः सन्निहितान्तकौतुः॥४॥ अनन्तान्पुद्गलावर्तानन्तानन्तरुपभृत् । अनन्तशो भ्रमत्येव जीवोनादिभवार्णवे ॥५॥ शा० त० प्रकाशात यः पिता स भवेत्पुत्रो यः पुत्रः स भवेत् पिता। या कान्ता सा भवेन्माता, या माता साऽपि सा भवेत् ॥६॥ वृद्धस्य मृतभार्यस्य, पुत्राधीलधनस्य च । स्नुषावाक्येन दग्धस्य जीवितान्मरणं वरम् ।। ७ ॥ भ्राताऽसि तनुजन्माऽसि, वरस्थावरजोऽसि च । भ्रातृव्योऽसि पितृव्योऽसि, पुत्रपुत्रोऽसि चार्भक!॥८॥ यश्च बालक ! ते पिता स मे भवति सोदरः। पिता पितामहो, भर्ता तनयः श्वसुरोऽपि च ॥९॥
华张萨蒂蒂蒂鄂泰泰泰泰泰泰潔器部张華第蒂蒂蒂
For Private And Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
蒂蒂聚寨泰拳拳蒂蒂華語語帶张亲亲亲亲亲亲亲亲帝强强
या च पालक !ते माता सा मे माता पितामही । भ्रातृजाया वधूः श्वश्रः, सपत्नी च भवत्यहो॥१०॥ सु० पृ. १०८-१० रम्भागर्भसमः सुखी शिखिशिखा वर्णाभिरुच्चैरयः। सूचिभिः प्रतिरोममेदितवपुस्तारुण्यपुण्यः पुमान् ॥ दुःखं यल्लभते तदष्टगुणितं स्वीकुक्षिमध्यस्थिती, संपद्येत ततोऽप्यनन्तगुणितं जन्मक्षये प्राणिनाम् ॥११॥ पापी रूपविवर्जितो गतकृपो यो नारकादागतः, तिर्यग्योनिसमागतश्च कपटी नित्यं युभुक्षातुरः। मानी ज्ञानविवेकबुद्धिकलितो यो मर्त्यलोकागतो, यस्तु स्वर्गसमागतः स सुभगः प्राज्ञः कविः श्रीयुतः ॥१३॥
सुभाषितसूक्तसंग्रह पृष्ट १११ ४९ एकत्व भावना एक एव भगवानयमात्मा, ज्ञानदर्शनतरङ्गसरङ्गः । सर्वमन्यदुपकल्पितमेतद्, व्याकुलीकरणमेव ममत्वम् ॥१॥ अबुधैः परभावलालसालसदज्ञानदशावशातमभिः । परवस्तुषु हा स्वीकीयता, विषयावेशवशाद् विकल्प्यते ॥२॥ कृतिनां दयितेति चिन्तनम् , परदारेषु यथा विपत्तये । विविधार्तिभयावह तथा, परभावेषु ममत्वभावनम् ॥३॥ अधुना परभावसंवृति हर चेतः परितोऽवगुण्ठिताम् । क्षणमात्मविचारचन्दन-द्रमवातोमिरसा स्पृशन्तु माम् ॥४॥ एकता समतोपेता-मेनामात्मन् विभावय । लभस्व परमानन्द-सम्पदं नमिराजवत् ॥ ५ ॥ श्रीशान्त सु० च०प्र० यद्वद् द्रुमे महति पक्षिगणा विचित्राः, कृत्वाश्रयं हि निशि यान्ति पुनः प्रभाते ॥ तद्वजगत्यसकृदेव कुटुम्बजीवाः, सर्वे समेत्य पुनरेव दिशो भजन्ते ॥ ६ ॥ (उत्तराध्ययन टीका)
除帶路路路路器蒸蒸晓晓继染器染器蒂蒂染器藤藤藤藤藤
For Private And Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
बेन सूक्त ० ॥ २४॥
www.kobatirth.org.
एकोऽहं न च मे कश्चित् स्वः परो वाऽपि विद्यते । यदेको जावते जन्तुम्रियते चैक एव हि||७|| सु० [सं० पृ० ११२ ५० अन्यत्वभावना
आत्मनः सर्वमप्येतदन्यत्तदिह तत्कृते, कृत्वा कर्म भवाब्धौ स्वं, पातयत्यबुधो जनः ॥ १ ॥ यत्रान्यत्वं शरीरस्य, वैसदृश्याच्छरीरिणः । धनबन्धुसद्दायानां तत्रान्यत्वं न दुर्वचम् ॥ २ ॥ यो देह धनबन्धुभ्यो, भिन्नमात्मानमीक्षते । क्व शोकशंकुना तस्य, इन्तातङ्कः प्रतन्यते १ ॥ ३ ॥ आत्मदेहादिभावानां यद्यन्यत्वं स्फुटं ननु । ततो देहप्रहारादौ कथमात्मा प्रप्रीड्यते ॥ ४ ॥ त्रि. श्री. एक उत्पद्यते जन्तुरेक एव विपद्यते । कर्माण्यनुभवत्येकः प्रथितानि भवान्तरे ॥ ५ ॥ यो. प्र. ४ श्लो. ६८ भिन्नः शरीरतो जीवो जीवाद्भिन्नश्च विग्रहः । विदन्निति वपुर्नाशेऽप्यन्तः खिद्येत कः कृती ॥ ६ ॥ उ. अ. २ ज्ञानदर्शनचारित्रकेतनां चेतनां विना । सर्वमन्यद्विनिश्चित्य यतस्व स्वहिताप्तये ॥ ७ ॥ शा. प्र. ५ ५१ अशुचित्वभावना
सच्छिद्रो मदिराघटः परिगलत्तल्लेशसङ्गाशुचिः, शुच्यामृथ मृदा बहिः स बहुशो धौतोऽपि गङ्गोदकैः । नाव शुचितां यथा तनुभृतां कायो निकायो महा-बीभत्सास्थिपुरीषमूत्ररजसां नायं तथा शुद्धयति ॥ १ ॥ स्नायं स्नायं पुनरवि पुनः स्नान्ति शुद्धाभिरद्भि-वारं वारं बत समलतनुं चन्दनैरर्चयन्ते । मूढात्मानो वयमपमलाः प्रीतिमित्याश्रयन्ते, नो शुध्यन्ते कथमवकरः शक्यते शोद्धमेवम् ॥ २ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अन्यत्वभावना
॥ २४॥
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
***********
www.kobarth.org
कर्पूरादिभिरर्चितोऽपि लशुनो नो गाइते सौरभं, नाजन्मोपकृतोऽपि हन्त पिशुनः सौजन्यमालम्बते । देहोऽप्येष तथा जहाति न नृणां स्वाभाविकीं विस्रतां, नाभ्यक्तोऽपि विभूषितोऽपि बहुधा पुष्टोऽपि विश्वस्यते ॥३॥ यदीयसंसर्गमवाप्य सद्यो भवेच्छुचीनामशुचित्वमुच्चैः । अमेध्ययोनेर्वषुषोऽस्य शौचसङ्कल्पमोहोऽयमहो महीयान् ॥ ४ ॥ इत्यवेत्य शुचिवादमतथ्यम् पथ्यमेव जगदेकपचित्रम्, शोधनं सकलदोषमलानाम्, धर्ममेव हृदये निदधीथाः ॥५॥ शा. प्र. वसारुधिरमांसास्थियकृद्भृण्मूत्रपूरिते । वपुष्यशुचिनिलये मूर्च्छां कुर्वीत कः सुधीः ॥६॥ म. च. सर्ग १ श्लो. २५३
५२ आश्रवभावना
यथा सर्वतो निर्झरैरापतद्भिः प्रपूर्येत सद्यः पयोभिस्तटाकः ।
तथैवाश्रवैः कर्मभिः सम्भृतोऽङ्गी, भवेद्वयाकुलञ्चञ्चलः पक्किलथ ॥ १ ॥
यावत्कञ्चिदिवानुभूय तरसा कर्मेह निर्जीयेते, तावच्चाश्रवशत्रवोऽनुसमयं सिञ्चन्ति भूयोऽपि तत् । हा कष्टं कथमाश्रवप्रतिभटाः शक्या निरोध्धुं मया, संसारादतिभीषणान्मम हहा मुक्तिः कथं भाविनी ॥ २ ॥ मिथ्यात्वाऽविरतिकषाययोगसंज्ञाश्चत्वारः सुकृतिभिराश्रवाः प्रदिष्टाः ।
कर्माणि प्रतिसमयं स्फुटैरमीभिर्बन्तो भ्रमवशतो भ्रमन्ति जीवाः ॥ ३ ॥ इन्द्रियाव्रतकपाययोगजाः, पञ्च पञ्च चतुरन्वितास्त्रयः । पञ्चविंशतिरसत्क्रिया इति, नेत्रवेदपरिसङ्ख्ययाऽप्यमी ||४|| इत्याश्रवाणामधिगम्य तत्त्वम्, निश्रित्य सत्त्वं श्रुतिसन्निधानात् ।
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
*******
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ०
।। २५ ।।
664888364862365
www.kobatirth.org
एषां निरोधे विगलद्विरोधे, सर्वात्मना द्राग् यतितव्यमात्मन् ॥ ५ ॥ शान्तसुधारस सप्तमप्रकाशात्
५३ संवरभावना
येन येन य इहावरोधः, सम्भवेन्नियतमौपयिकेन । आद्रियस्व विनयोद्यतचेतास्तत्तदान्तरदृशा परिभाव्य ||१|| संयमेन विषयाविरतत्वे, दर्शनेन वितथाभिनिवेशम् । ध्यानमाचप्रथ रौद्रमजस्रम्, चेतसः स्थिरतया च निरुन्ध्याः ॥ २ ॥ क्रोधं क्षान्त्या मार्दवेनाभिमानम्, हन्या मायामार्जवेनोज्ज्वलेन ।
लोभं वारांराशि रौद्रं निरुध्याः, सन्तोषेण प्रांशुना सेतुनेव ॥ ३ ॥
गुप्तिभिस्तिसृभिरेवमजय्यान् त्रीन् विजित्य तरसाधमयोगान् । साधुसंवरपथे प्रयतेथा, लप्स्यसे हितमनी हितमिद्धम् ||४|| एवं रुद्वेष्वमलहृदयैराश्रवेष्वाप्तवाक्य- श्रद्धाचञ्चत्सितपटपटुः सुप्रतिष्ठानशाली ।
शुद्धयोगंजवनपवनैः प्रेरितो जीवपोतः, स्रोतस्तीर्त्वा भवजलनिधेर्याति निर्वाणपुर्याम् ॥५॥ शान्त अ. प्रस्तावात् ५४ निर्जराभावना
निर्जरा द्वादशधा निरुक्ता, तद्द्द्वादशानां तपसां विभेदात् ।
हेतु प्रभेदादिह कार्यभेदः, स्वातन्त्र्यतस्त्वेकविधैव सा स्यात् ॥ १ ॥ काष्ठोपलादिरूपाणां, निदानानां विभेदतः । वह्निर्यथैकरूपोऽपि पृथग्रूपो विवक्ष्यते ॥ २ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संवरभावना
।। २५।।
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acham Ka
mandi
聯號幾號幾號漆器等等幾號幾號號染器端端藤藤藤蒂蒂芬
निर्जरापि द्वादशधा, तपोमेदैस्तथोदिता । कमनिर्जरणात्मा तु, सैकरुपैव वस्तुतः ॥३॥ निकाचितानामपि कर्मणां यद् , गरीयसां भूधरदुर्धराणाम् । विमेदने वज्रमिवातितीव्रम् , नमोऽस्तु तस्मै तपसेद्भुताय ॥४॥ किमुच्यते सत्तपसः प्रभावः, कठोरकर्मार्जितकिल्बिषोऽपि । दृढ प्रहारीव निहत्य पापम्, यतोऽपवगै लभतेऽचिरेण ॥५॥ यथा सुवर्णस्य शुचिस्वरूपम् , दीप्तः कृशानुः प्रकटीकरोति । तथात्मनः कर्मरजो निहत्य, ज्योतिस्तपस्तद्विशदीकरोति ॥६॥ बाह्येनाभ्यन्तरेण प्रथितबहुभिदा जीयते येन शत्रु-श्रेणी बाह्यान्तरङ्गा भरतनृपतिवद्भावलब्धद्रविना । यस्मात्प्रादुर्भवेयुः प्रकटितविभवा लब्धयः सिद्धयश्च, वन्दे स्वर्गापवर्गार्पणपटुसततं तत्तपो विश्ववन्धम् ।।७।। शा.न.प्र.
५५ लोकस्वरूपभावना सप्ताधोऽधो विस्तृता याः पृथिव्यश्छत्राकाराः सन्ति रत्नप्रभाद्याः, ताभिः पूर्णों योऽस्त्यधोलोक एतौ पादौ यस्य व्यायतौ सप्तरज्जू ॥१॥ तिर्यग्लोको विस्तृतो रज्जुमेकाम्, पूर्णों द्वीपैरणवान्तरसङ्ख्यैः । यस्य ज्योतिश्चक्रकाञ्चीकलापम् , मध्ये कार्य श्रीविचित्र कटित्रम् ॥ २ ॥ लोकोऽथोचे ब्रह्मलोके धुलोके, यस्य व्याप्तौ कूपरौ पञ्चरज्जू ।। लोकस्याऽन्तो विस्तृतो रज्जुमेकां, सिद्धज्योतिश्चित्रको यस्य मौलिः ॥३॥ यो वैशास्वस्थानकस्थायिपादः, श्रोणीदेशे न्यस्तहस्तद्वयश्च ।
张继器带游離港柴柴继继際拳聯张晓晓端端带筛燒增
For Private And Personal use only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त० ॥२६॥
*******
www.kobatirth.org
कालेनादौ शश्वदूर्ध्वदमत्वाद्, विभ्राणोऽपि श्रान्तमुद्रामखिन्नः ॥ ४ ॥
सोऽयं ज्ञेयः पूरुष लोकनामा, षडूद्रव्यात्माऽकृत्रिमोऽनाद्यनन्तः । धर्माधर्माकाशकालात्मसंज्ञैर्द्रव्यैः पूर्णः सर्वतः पुद्गलै ॥५॥ रङ्गस्थानं पुद्गलानां नटानाम्, नानारूपैर्नृत्यतामात्मनां च । कालोद्योगस्वस्वभावादिभावैः, कर्मातोद्यैर्नर्तितानां नियत्या ॥ ६ ॥
एवं लोको भाव्यमानो विविक्त्या, विज्ञानां स्यान् मानसस्थैर्यहेतुः ।
स्थैर्य प्राप्ते मानसे चात्मनीना, सुप्राप्यैवाध्यात्मसौरव्यप्रसूतिः ॥ ७ ॥ शान्तसुधारसएकादशप्रकाशात्
५६ बोधिदुर्लभभावना
यस्माद्विस्मापयितसुमनः स्वर्गसम्पद्विलासाः, प्राप्तोल्लासाः पुनरपि जनिः सत्कुले भूरिभागे । ब्रह्माद्वैतप्रगुणपदवीप्रापकं निःसपत्नम्, तद्दुष्प्रापं भृशमुरुधियः सेव्यतां बोधिरत्नम् ॥ १ ॥ अनादौ निगोदान्धकूपे स्थिताना —-मजस्रं जनुर्मृत्युदुःखार्द्वितानाम् । परीणामशुद्धिः कुतस्तादृशी स्याद्, यया हन्त तस्माद्विनिर्यान्ति जीवः ॥ २ ॥ ततो निर्गतानामपि स्थावरत्वं श्रसत्वं पुनर्दुर्लभं देहभाजाम् । सत्वेऽपि पञ्चाक्षपर्याप्तसंज्ञि - स्थिरायुष्यवदुर्लभं मानुषत्वम् ॥ ३ ॥ तदेतन्मनुष्यत्वमाप्यापि मूढो महामोहमिध्यात्वमायोपगूढः ।
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailasagarsuri Gyanmandir
बोधिदुर्लम
भावना
॥२६॥
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
भमन् दूरमग्रो भवागाधगर्ने, पुनः क्व प्रपद्येत तोधिरत्नम् ॥ ४॥ शान्तसुधारस. द्वादशप्रकाशात्
路旁密密密密密佛密密密婆婆參密密的密密密密密德华带
५७ धर्मभावना दानं च शीलं च तपश्च भावो, धर्मश्चतुर्धा जिनवान्धवेन । निरूपितो यो जगत हिताय, स मानसे मे रमतामजस्रम् ॥१॥ सत्यक्षमामार्दवशौचसङ्गत्यागार्जवब्रह्मविमुक्तियुक्तः । यः संयमः किं च तपोऽवगूढचास्त्रिधर्मो दशधाऽयमुक्तः ॥२॥ यस्य प्रभावादिह पुष्पदन्ती, विश्वोपकाराय सदोदयेते । ग्रीष्मोष्मभीष्मामुदितस्तडिच्चान, काले समाश्वासयति क्षितिं च ॥३॥ उल्लोलकल्लोलकलाविलासैन प्लावयत्यम्बुनिधिः क्षितिं यत् । न प्रन्ति यद्वयाघ्रमरुद्दवाद्या, धर्मस्य सर्वोऽप्यनुभाव एषना॥ प्राज्यं राज्यं सुभगदयिता, नन्दनानन्दनानाम्, रम्यं रूपं सरसकविता-चातुरी सुस्वरत्वम् । नीरोगत्वं गुणपरिचयः सज्जनत्वं सुबुद्धिम् , किं नु ब्रूमः फलपरिणति धर्मकल्पद्रुमस्य ॥ ५॥ शा. दश०
५८ मैत्र्यादिभावना परहितचिन्ता मैत्री परदुःखविनाशिनी तथा करुणा । परसुखतुष्टिर्मुदिता, परदोषोपेक्षणमुपेक्षा ॥१॥ ध.अ.४, २२६ ५ मैत्री परस्मिन् हितधीः समग्रे, भवेत् प्रमोदो गुणपक्षपातः । कृपा भवार्ने प्रतिकर्तुमीहो-पेक्षव-माध्यस्थ्यमवार्यदोषे ॥२॥
अध्यात्मकल्पद्रुम, अधिकार १ ग्लो. १२ | मा कार्षीत् कोऽपि पापानि, मा चभूत् कोऽपि दुःखितः।मुच्यतां जगदप्येषा, मतिमैत्री निगद्यते ॥३॥यो.प्र.४ श्लो.११८
密密密密密密密密落落落客落落落落亲密密密密密密的
For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
Acharya Sh Kailas
Gyamandit
जैन सूक्त० ॥२७॥
दानम्
器器學鉴聚器摩器端能器鉴柴柴聲器蒂蒂蒂蒂蒂蒂柴柴
सर्वेऽपि सन्तु सुखिनः, सर्वे सन्तु निरामयाः । सर्वे भद्राणि पश्यन्तु, मा कश्चित्पापमाचरेत् ॥ ४॥ध. अ.३ २.२१२ अपास्ताशेषदोषाणां, वस्तुतत्त्वावलोकिनाम् । गुणेषु पक्षपातो यः, स प्रमोदः प्रकीर्तितः ॥५॥ यो. प्र.४ श्लो. ११९ दीनेष्वर्तेषु भीतेषु, याचमानेषु जीवितम् प्रतीकारपरा बुद्धिः, कारुण्यमभिधीयते ॥६॥ यो. प्र.४ श्लो. १२० क्रूरकर्मसु निःशङ्क, देवतागुरुनिन्दिषु । आत्मशसिषु योपेक्षा, तन्माध्यस्थ्यमुदीरितम् ॥ ७ ॥ यो. प्र.४ श्लो १२१ मैत्री सकलसत्त्वेषु, प्रमोदो गुणशालिषु । माध्यस्थ्यमविनेयेषु, करुणा सर्वदेहिषु ॥ ८॥ धर्मकल्प मस्यैता, मूलं मैत्र्यादिभावनाः । पैन ज्ञाता न चाभ्यस्ताः, स तेषामतिदुर्लभः ॥९॥ यो. प्र.२ श्लो. ६,७
५९ दानम् उपार्जितानामर्थानां, त्याग एव हि रक्षणम् । तडागोदरसंस्थानां, परिवाहोऽम्भसामिव ॥१॥ जै. पंच पृ० ४ यद्ददासि विशिष्टेभ्यो, यच्चानासि दिने दिने । तत्ते वित्तमहं मन्ये, शेष कस्यापि रक्षसि ॥२॥ वे. अ.४ श्लो.१६ देयं भोज! घनं धन सुविधिना नो संचितव्यं कदा, श्रीकर्णस्य बलस्य विक्रमनृपस्याद्यापि कीर्तिर्यतः। येनेदं बहुपाणिपादयुगलं घृष्यन्ति भो मक्षिका, अस्माकं मधु दानभोगरहितं नष्ट चिरात् संचितम् ॥३॥ उ.पृ.१० श्लो. ३३ भिक्षुका नैव याचन्ते, बोधयन्ति दिने दिने । दीयतां दीयतां किंचिददातु फलमीदृशम् ॥ ४॥ संग्रहकपरः प्रापः समुद्रोऽपि रसातलम् । दाता तु जलदः पश्य, भुवनोपरि गजति ॥ ५॥ प्र. पृ. १४० श्लोक' अशनादीनि दानानि धर्मोपकरणानि च, साधुम्यः साधुयोग्यानि देयानि विधिना वुधैः ॥६॥उ. टीका
柴柴柴柴柴際聯樂樂樂器器器端端帶露端端端樂器
॥२७॥
For Private And Personal use only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
******
www.kobatirth.org.
उपाश्रयो येन दत्तो मुनीनां गुणशालिनाम् । तेन ज्ञानाद्युपष्टम्भदायिना प्रददे न किम् ! ॥ ७ ॥ उ. सू. अ.१ पृ. १२ सुरर्द्धिः सुकुलोत्पत्तिर्भोगलब्धिश्च जायते । साधूनां स्थानदानेन क्रमान्मोक्षश्च लभ्यते ॥ ८ ॥ उ. अ. ३ पृ. १२ इयं मोक्षकले दाने, पात्रापात्रविचारणा । दयादानं तु सर्वज्ञैः, कुत्रापि न निषिध्यते ॥ ९ ॥ पा. स. ६ श्लो. ५४ चतुः सागरपर्यन्तां यो दधात्यृथिवीमिमाम् । एकश्च जीवितं दद्यात्तयोरभयदोऽधिकः ।। १० ।। क. श्लो. ६९ दीयते म्रियमाणस्य कोटिर्जीवितमेव च । धनकोटिं न गृह्णीयात्, सर्वो जीवितुमिच्छति ॥ ११ ॥ यो. लो. २७ अन्नदानात्परं नास्ति, विद्यादानं ततोऽधिकम् । अन्नेन क्षणिका तृप्तिर्यावज्जीवं तु विद्यया ॥ १२ ॥ ज्ञानवान् ज्ञानदानेन निर्भयोऽभयदानतः । अन्नदानात्सुखी नित्यो निर्व्याधिर्भेपिजाद् भवेत् ॥ १३॥ वि.स. ११ श्लो.८६३ व्याजे स्थाद्विगुणं वित्तं, व्यवसाये चतुर्गुणम् । क्षेत्रे दशगुणं प्रोक्तं, पात्रेऽनन्तगुणं भवेत् ।। १४ ।। उ. पृ. १२ श्लो. ४० फलं यच्छति दातुभ्यो, दानं नात्रास्ति संशयः । फलं तुल्यं ददात्येतदाचर्य त्वनुमोदकम् ।। १५ ।। उ. भा. २ पृ. १५० संपत्ती नियमः शक्ती, सहनं यौवने व्रतम् । दारिद्र्ये दानमत्यल्पमपि लाभाय जायते ॥ १६ ॥
पश्चाद्दत्तं परैर्दत्तं लभ्यते वा न लभ्यते । स्वहस्तेन च यदत्तं लभ्यते तन्न संशयः ॥ १७ ॥
मा मंस्थाः क्षीयते वित्तं, दीयमानं कदाचन । कृपारामगवादीनां ददतामेव सम्पदः ॥ १८ ॥ अदत्तदानाच्च भवेद्दरिद्री दरिद्रभावाद्वितनोति पापम् । पापं हि कृत्वा नरकं प्रयाति, पुनर्दरिद्री पुनरेव पापी ॥१९॥ दानं भोगोनाशस्तिस्रो गतयो भवन्ति वित्तस्य । यो न ददाति न मुझे तस्य तृतीया गतिर्भवति ॥ २० ॥ कियदिदमधिकं मे यद् द्विजायार्थयित्रे, कवचमरमणीयं कुण्डले चार्पयामि ॥ २१ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ २८॥
******
www.kobatirth.org
अकरुणमवकृत्य द्राक् कृपाणेन निर्यद्वहलरुधिरधारं मौलिमावेदयामि || २२ ||
जीवितव्यं ददानेन दत्तं त्रिभुवनं ततः । हरता तत्तु सर्वस्वं हृतं शून्यीकृतं जगत् ॥२३॥ पा. सर्ग २ श्लो. ४८ यत्तु प्रत्युपकाराय फलमुद्दिश्य वा पुनः। दीयते हि परिक्लिष्टं तद् दानं राजसं स्मृतम् ॥ २४ ॥ पा. सर्ग ६ श्लो. ५४५ अदेशकाले यद्दानमपात्रेभ्यश्च दीयते । असत्कृतमवज्ञातं तद्दानं तामसं स्मृतम् ॥ २५ ॥ पार्श्वनाथ च सर्ग ६, ५४६ धण सत्थवाहजम्मे, जं धयदाणं कयं सुसाहूणं । तकारणमुसमणि, तेलुक - पियामहो जाओ ॥ २६ ॥ करुणा दिन्नदाणो, जम्मंतरगद्दियपुन्नकिरियाणो । तित्थपरचक रिद्धि, संपत्ती संतिनाहोवि ॥ २७ ॥
दाऊण खीरदाणं, तवेण सुसिअंग साहुणो धणिअं । उणजनियरकारो, संजाओ सालिभदो वि || २८|| देवे. दान. पात्रे धर्मनिबन्धनं तदपरे प्रोद्यद्द्याख्यापकम् मित्रे प्रीतिविवर्धकं रिपुजने वैरापहारक्षमम् ॥
भृत्ये प्रीतिविवर्धकं नरपतौ सन्मानपूजाप्रदम्, भट्टादौ च यशस्करं विवरणं न क्वाऽप्यहो निष्फलम् ॥ २९॥ सि. प्र. दाद्रियनाशनं दानं, शीलं दुर्गतिनाशनम् । अज्ञाननाशिनी प्रज्ञा, भावना भवनाशिनी ॥ ३० ॥ सुभाषित सं० भीमः- मूर्खतपस्वी राजेन्द्र ! विद्वांश्च वृषलीपतिः । उभौ तौ तिष्ठत द्वारे, कस्य दानं प्रदीयते ॥ ३१ ॥ युधिष्ठिर:- सुखासेव्यं तपो भीम ! विद्या कष्टदुराचरी । विद्वांसं पूजयिष्यामि, तपोभिः किं प्रयोजनम् ।। ३२ ।। कृष्णः- न विद्यया केवलया, तपसा चापि पात्रता । यत्र वृत्तमुभे चेमे तद्धि पात्रं प्रचक्षते ॥ ३३ ॥
अभयं सुपत्तदाणं अणुकंपा उचिअं च कित्तिदाणं च । दोहिवि मुक्खो भणियो तिष्णेवि भोगादियं दिति ॥ ३४ ॥ उत्तमोऽप्रार्थितो दत्ते, मध्यमः प्रार्थितः पुनः । याचकैर्याच्यमानोऽपि दत्ते न त्वधमाधमः ॥ ३५ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
दानम्
॥ २८ ॥
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org.
कर्णस्त्वचं शिबिर्मासं, जीवं जीमूतवाहनः । ददौ दधीचिरस्थीनि, नास्त्यदेयं महात्मनाम ॥ ३६ ॥ सू १. ६७-६८ नेव दारं पिहावेह, भुंजमाणो सुसावओ । अणुकंप । जिणिदेहिं, सडूढाणं न निवारिया ॥ ३७ ॥ सु. पृ.१८ श्लो. १५ पाकारेणोच्यते पापं, त्रकारखाणवाचकः । अक्षरद्वयसंयोगे, पात्रमाहुर्मनीषिणः (मनस्विनः) ॥ ३८ ॥ सु. सू. पू. २१ श्लो. २ मिथ्यादृष्टिसहस्रेषु, वरमेको झणुव्रती । अणुव्रतिसहस्रेषु, वरमेको महाव्रती ॥ ३९ ॥
महावतिसहस्त्रेषु, वरमेको जिनाधिपः । जिनाधिपसमं पात्रं, न भूतं न भविष्यति ॥ ४० ॥ सु. सू. पू. २२ श्लो. १७-१८ अनादरो विलम्बश्व वैमुख्यं विप्रियं वचः । पश्चात्तापश्च दातुः स्यात्, दानदूषणपञ्चकम् ॥ ४१ ॥ आनन्दाश्रूणि रोमा बहुमानं प्रियं वचः । तथानुमोदना पात्रे, दानभूषणपञ्चकम् ॥ ४२ ॥
६० शीलम्
ऐश्वर्यस्य विभूषणं सुजनता शौर्यस्य वाक् संयमो, ज्ञानस्योपशमः श्रुतस्य विनयो वित्तस्य पात्रे व्ययः । अक्रोधस्तपसः क्षमा प्रभवितुर्धर्मस्य निर्व्याजता, सर्वेषामपि सर्वकारणमिदं शीलं परं भूषणम् ॥ १॥ भ. नी. श्लो. ८० अमराः किङ्करायन्ते, सिद्धयः सहसङ्गता । समीपस्थायिनी संपच्छीलालङ्कारशालिनाम् ||२॥ उ. प्रा. भा. १ पृ. १८८ वरं प्रवेशो ज्वलिते हुताशने, न चापि भग्नं चिरसश्चितव्रतम् ॥
वरं हि मृत्युः सुविशुद्धचेतसो, न चापि शीलस्खलितस्य जीवितम् ॥ ३ ॥ सूत्रकृताङ्ग पत्र ६३,
यां चिन्तयामि सततं मयि सा विरक्ता, साऽप्यन्यमिच्छति जनं स जनोऽन्यसक्तः ।
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
जैन सूक्त ०
॥ २९ ॥
*****
www.kobatirth.org
अस्मत्कृते च परितुष्यति काचिदन्या, धिक् तां च तं च मदनं च इमां च मां च ॥४॥ भ. नीतिश श्लो. २ व्रतानामपि शेषाणां चतुर्थव्रतभङ्गके । लीलया भेदतामाहुस्तस्मादुःशीलतां त्यजेत् ॥५॥ उ. प्रो. भा. १ पृ. १८७ चालणिजलेण चंपाइ, जीइ उग्घाडिअं दुवारतियं । कस्स न हरेइ चित्तं, तीए चरिअं सुभद्दा ॥ ६ ॥ थुणिउं तस्स न सक्का, सस्स सुदंसणस्स गुणनिवहं । जो विसमसंकडेसुवि, पडिओवि अखंडसीलधणो ॥ ७ ॥ वेआल-भूअ - रक्खस, केसरि-चित्तय-गईंद - सप्पाणं । लीलाइ दलइ दप्पं, पालतो निम्मलं सीलं ॥ ८ ॥ श्री शीलकुल श्रीमन्नेमिजिनो दिनोऽघतमसां जम्बुप्रभुः केवली, सम्यग्दर्शनवान् सुदर्शनगृही स स्थूलभद्रो मुनिः । सच्चकारी सरस्वती च सुभगा सीता सुभद्रादयः, शीलोदाहरणे जयन्ति जनितानन्दा जगत्यद्भुताः ॥ ९ ॥ काण भरं, धरंति भव्वाउ जे असुद्धमणा । कप्पंमि बंभलोए, ताणं नियमेण उववाओ ॥ १० ॥
सीतया दुरपवादभीतया, पावके स्वतनुराहुतीकृता । पावकस्तु जलतां जगाम, यत्तत्र शीलमहिमा विजृम्भितम्॥ ११॥सू. पृ. ७१ वेश्या रागवती सदा तदनुगा पभिरसैर्भोजनम्, शुभ्रं धाम मनोहरं वपुरहो ! नव्यो वयः संगमः । कालोऽयं जलदाविलस्तदपि यः कामं जिगायाऽऽदरात्, तं वन्दे युवतिप्रबोधकुशलं श्रीस्थूलभद्रं मुनिम् ॥ १२ ॥ श्रीनन्दिषेणरथनेमिमुनिश्वरार्द्रबुद्धया त्वया मदन ! रे ! मुनिरेष दृष्टः ।
ज्ञातं न नेमिमुनिजम्बूसुदर्शनानां, तुर्यो भविष्यति निहत्य रणाङ्गणे माम् ॥ १३ ॥ सु. सूक्त. पृ. २४, २५ श्लो. १, ४ मनसि वचसि काये जागरे स्वप्नमध्ये, यदि मम पतिभावो राघवादन्यपुंसि ।
तदिह दह शरीरं पावक पावकेदं, सुकृतविकृतभाजां येन लोकैकसाक्ष्यः ।। १४ ।।
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
*****************************
तप
॥२९॥
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
派蒂蒂聯带弟弟亲亲亲亲密語蒂蒂蒂蒂蒂张张张张弟弟出
हे लोकपाला लोकाश्च सर्वे श्रृणुत यद्यहम् । अन्यमभ्यलषं रामात् , तदग्निौ दहत्वयम् ॥ १५ ॥ अन्यथा तु सुखस्पर्शी वारीवास्त्वित्युदीर्य सा । झम्पा स्मृतनमस्कारा ददौ तस्मिन् हुताशने ॥ १६ ॥ आस्फलद् वी चिनिचयमणिसोपानबन्धुरा । बद्धोभयतटा रत्नोपलैर्वापीः बभूव सा ।। १७॥ यस्य स्नेहो भयं तस्य, स्नेहो दुःखस्य भाजनम् । स्नेहमूलानि दुःखानि, तत्त्यक्त्वा च बसेत्सुखम् ॥१८॥
६१ तप तपः सर्वाक्षसारंग-वशीकरणवागुरा । कषायतापमृद्विका, कर्माजीर्णहरीतकी । १॥ आचा. वर्ग १, श्लो. ५४ यत्पूर्वार्जितकर्मशैलकुलिश, यत्कामदावानल–ज्वालाजालजलं यदुप्रकरणग्रामाहिमन्त्राक्षरम् ।। यत्प्रत्यूहतमःसमूहदिवसं यल्लब्धिलक्ष्मीलता-मूलं तद्विविधं यथाविधि तपः कुर्वीत बीतस्पृहः ॥२॥ सि. श्लो.८१ तपः सकललक्ष्मीणां, नियन्त्रणमशृङ्खलम् , दुरितप्रेतभूतानां, रक्षामन्त्री निरक्षरः॥३॥ सू० पृ. २०७ श्लो. २ यावत्स्वास्थ्यं शरीरस्य, यावच्चेन्द्रियसंपदः । तावद्युक्तं तपःकर्तु, वार्धक्ये केवलं श्रमः ॥ ४ ॥त. श्लो.:१७ अद्यश्वीनविनाशस्य, शरीरस्य शरीरिणाम् । सकामनिर्जरासारं, :तप एव महत्कलम् ॥५॥ यो. पृ० ११० श्लो० ३८ मलं स्वर्णगतं वद्रिहंसः क्षीरगतं जलम् । यथा पृथक्करोत्येवं, जन्तोः कर्ममलं तपः ॥ ६ ॥ उ. अ०२ पृ०५८ श्लो,४५ अनशनमौनोदर्य, वृत्तेः संक्षेपणं तथा । रसत्यागस्तनुक्लेशो, लीनतेति बहिस्तपः ॥७॥ त्रि. प. १ स. १ श्लो.१९८ | प्रायश्चित्त वैयावृत्त्य, स्वाध्यायो विनयोऽपि च। व्युत्सर्गोऽय शुभध्यानं, पोढेत्याभ्यन्तरं तपः ॥८॥त्रि.प.१ स.१ श्लो.१९९/
除染帶晓晓染带染染带染带带带带带带带带带带带座
For Private And Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shanna Kendre
www.kobatirth.org
Acharya Sun Kailasagersuri Gyanmandi
शीलम्
जैन सूक्त ॥३०॥
第密密卷带带带卷帶路帶路密密密带带带带带带带
निर्जराकरणे बाह्यच्छेष्ठमाभ्यन्तरं तपः । तत्राप्येकातपत्रत्वं, ध्यानस्य मुनयो जगुः ॥९॥ यस्माद्विधपरम्परा विघटते दास्य सुराः कुर्वते, कामः साम्यति दाम्यतीन्द्रियगणः कल्याणमुत्सर्पति । उन्मीलन्ति महर्द्धयः कलयति ध्वंसं च यत्कर्मणां, स्वाधीन त्रिदिवं शिवं च भवति श्लाघ्यं तपस्तन किम् ? ॥१०॥
सिंदुरप्रकरण, श्लोक ८२ जिनेन्द्रचन्द्रोदितमस्तदूषण, कषायमुक्तं विदधाति यस्तपः।। न दुर्लभ तस्य समस्तविष्टपे, प्रजायते वस्तु मनोज्ञमीप्सितम् ॥ ११ ॥ सुभाषितरत्नसन्दोह श्लोक ८९९ विरज्य विषयेभ्यो यैस्तेपे मोक्षफलं तपः। तैरेव फलमङ्गस्य. जगृहे तत्ववेदिभिः ॥ १२ ॥ श्रीमद्वीरजिनो उदाहरणः स्वीयप्रतिज्ञारदः, श्लाघ्यो बाहुबली बलोऽप्यविचलः समन्दिषेणवती। आनन्दः सदुपासको व्रतरुचिः सा सुन्दरीत्यादयः, कर्मोन्मूलनकोविदेन तपसा देवासुरैर्वन्दिताः॥१३॥ पूजालाभप्रसिद्धयर्थ, तपस्तप्येत योऽल्पधीः । शोष एव शरीरस्य, न तस्य तपसः फलम् ॥ १४ ॥ सूक्त. पू. ८० ज्ञानमेव बुधाः प्राहुः कर्मणां तापनात्तपः । तदाभ्यन्तरमेवेष्टं बाह्यं तदुपष्टंहकम् ॥१५॥ यत्र ब्रह्म जिनार्चा चकषायाणां तथा हृतिः। सानुबन्धा जिनाज्ञा च तत्तपः शुद्धमिप्यते ॥ १६ ॥ तदेव हि तपः कार्य दुर्व्यानं यत्र नो भवेत् । येन योगा न हीयन्ते क्षीयन्ते नेन्द्रियाणि वा ॥ १७॥ चक्रे तीर्थकरैः स्वयं निजगदे तैरेव तीर्थेश्वरैः, श्रीहेतुर्भवहारि दारितरुजं सन्निर्जराकारणम् । सद्यो विघ्नहरं हृषीकदमनं मांगल्यमिष्टार्थकत्, देवाकर्षणमारदर्पदलनं तस्माद्विधेयं तपः॥ १८॥ सु. श्लो. ११६
For Private And Personal use only
第密密密密密密的密密密密举路路路路路路路帶際路带等
॥३०॥
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
Sanna Kenda
療器晓晓张常带来亲密举落落落亲亲张张张带带带带张晓
६२ भावः विवेकवनसारिणी प्रशमशर्मसंजीवनी, भवार्णवमहातरी मदनदावमेघावलीम् । चलाभमृगवागुरां गुरुकषायशैलाशनि, विमुक्तिपथवेसरी भजत भावनां किं परैः ? ॥१॥ सिं. "लो. ८७ दानशीलतपःसंपदावेन भजते फलम् । स्वादुः प्रादुर्भवेभोज्ये, किं नाम लवणं विना ॥२।। स पृ. २०९ लो.८ भावस्यैकाङ्गवीरस्य, सान्निध्याबहवः शिवम् । ययुकोऽपि दानाद्यैर्भावहीनधनैरपि ॥३॥ पृ.२०९ श्लो.९ क्रियाशून्यस्य यो भावो भावशून्या च या क्रिया । अनयोरन्तरं दृष्टं, भानुखद्योतयोरिव ॥ ४ ॥ ज्ञानसार देवे तीर्थे तथा मन्ये, दैवज्ञे भेषजे गुरौ । यादशी भावना यस्य, सिद्धिर्भवति तादृशी ॥५॥ भव्यैश्च भावना कार्या, भरतेश्वरबद्यथा । फलन्ति दानशिलाद्या वृष्टया यह पादपाः ॥६॥ हिं. भा. श्लो. १ सर्वतो देशतश्चैव, पिरतिः सफला तथा । यदा भावयुता लोके, स्वर्गमोक्षसुखप्रदा ॥ ७॥ हिं. भा. "लो. ४ सर्व ज्ञीप्सति पुण्यमीप्सति दयां, धित्सत्य, भित्सति । क्रोधः दित्सति दानशीलतपसां साफल्यमादित्सति । कल्याणोपचयं चिकीर्पति भवांभोघेस्तटं लिप्सति। मुक्तिस्त्रिं परिरिप्सते यदि जनस्तद् भावयेद् भावनाम् ॥८॥ सिं.श्लो.८६] पखंडराज्ये भरतो निमग्नस्तांबुलवाः सविभूषणश्च आदर्शहयें जटिते सुरत्नैर्ज्ञानं स लेभे वरभावतोत्र ॥९॥ हिं. श्लो.५/ दानं तपस्तथा शीलं, नृणां भावेन वर्जितम् । अर्थहानिस्तथा पीडा, कायक्लेशश्च केवलं ॥ १० ॥ सु. श्लो. १२० सत्त्वेषु मैत्री गुणिषु प्रमोद, क्लिष्टेषु जीवेषु कृपापरत्वम् । माध्यस्थ्यभावं विपरीतवृत्तौ, सदा ममात्मा विदधातु देव !॥११ॐ
सुभाषितसंग्रह श्लो. ५३५
蒂蒂器夢夢夢夢夢夢夢夢卷卷卷茶等茶器帶帶举类密密密
For F
ate And Personal use only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
www.kobateh.org.
Acham Ka
mandi
जैन सूक्त ॥३॥
कषायदमनी भावना
继器端端端樂樂器器際聯柴柴端端端端帶路路路路器
जा दव्वे होइ मइ अहवा, तरुणीपु रूवतीसु । सा जइ जिणवरधम्मे, करयलमज्झे ठिआ सिद्धी ॥१२॥ भावो धर्मस्य हुन्मित्रं, भावः कर्मन्धनानलः । सत्कृत्यान्ने घृतं भावो, भावो वेत्री शिवश्रियः॥१३॥ वित्तेन दीयते दान, शीलं सत्वेन पाल्पते । तपोऽपि तप्यते कष्टात्स्वाधीनोत्तमभावना ॥ १४ ॥ चक्री श्रीभरतो बलानुगमृगः श्रेयानिलापुत्रको, जीर्णश्रष्ठिमृगावतीगृहपतियों भावदेवाभिधः। सा श्लाघ्या मरुदेवता नवमुनिः श्रीचण्डरुद्रस्य चे-त्याद्याः कस्य न चित्रकारिचरिता भावेन संभूषिताः।।१५।। स पृ.८१ यन्मयोपार्जितं पुण्यं, जिनशासनसेवया । जिनशासनसेवैव, तेन मेऽस्तु भवे भवे ॥ १६ ॥ सुखस्य दुःखस्य न कोऽपि दाता, परो ददातीति कुबुद्धिरेषा । पुराकृतं कर्म तदेव भुज्यते, शरीर ! हे ! निस्तर यच्चया कृतम् ॥ १७ ।। शत्रुर्दहति संयोगे, वियोगे मित्रमप्यहो ! । उभयोर्दुःखदायित्वात् को भेदः शत्रुमित्रयोः ॥१८॥ सु. पृ. २८ श्लो.२-३-४
६३ कषायदमनीभावना चतुर्वर्गेऽग्रणीक्षिो , योगस्तस्य च कारणम् । ज्ञानश्रद्धानचारित्र-रूपं रत्नत्रयं च सः ॥१॥ तत्त्वानुगा मतिनि, सम्यकश्रद्धा तु दर्शनम् । सर्वसावद्ययोगाना, त्यागश्चारित्रमिष्यते ॥२॥ आत्मैव दर्शनज्ञान-चारित्राण्यथवा यतेः । यत्तदात्मक एवैष, शरीरमधितिष्ठति ॥ ३ ॥ आत्मनमात्मना वेत्ति, मोहत्यागाद्य आत्मनि । तदेव तस्य चारित्रं, तद् ज्ञानं तच्च दर्शनम् ॥ ४ ॥
For Private And Personal Use Only
藤藤謠器器蒸發器鬱鬱鬱鬱驚驚驚漲器器器誘號樂器等;
॥
३
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahava
mana Kendra
www.kobatiem.org
Acharya Sinn Kag
uya mandi
需需蒂亲亲亲亲亲罷需驅需亲亲亲亲亲亲亲寨器
आत्माज्ञानभवं दुःखमात्मज्ञानेन हन्यते । तपसाऽप्यात्मविज्ञानहीन छेतुं न शक्यते ॥५॥ अयमात्मैव चिपः, शरीरी कर्मयोगतः । ध्यानाग्निदग्धकर्मा तु, सिद्धात्मा स्यान्निरंजनः ॥६॥ अयमात्मैव संसारः, कषायेन्द्रियनिर्जितः । तमेव तद्विजेतारं, मोक्षमाहुर्मनीषिणः ॥ ७ ॥ स्युः कपायाः क्रोधमानभायालोभाः शरीरिणाम् । चतुर्विधास्ते प्रत्येकं, भेदैः संज्वलनादिभिः ॥८॥ पक्ष संज्वलनः प्रत्या-ख्यानो मासचतुष्टयम् । अप्रत्यारव्यानको वर्ष, जन्मानन्तानुबन्धकः ॥९॥ वीतरागयविश्राद्धसम्यग्दृष्टित्वघातकाः। ते देवत्वमनुष्यत्वतियक्त्वनरकप्रदाः ।। १०॥
६४ क्रोधः हरत्येकदिनेनैव, तेजः पाप्मासिकं ज्वरः । क्रोधः पुनः क्षणेनापि, पूर्वकोट्यार्जित तपः ॥१॥ क्रोधः परितापकरः, सर्वस्योद्वेगकारकः क्रोधः । वैरानुपंगजनकः क्रोधः क्रोध सुगतिहन्ता ॥२॥ प्रशमरति श्लो.२३ । क्षमी यत्कुरुते कार्य, न तत्क्रोधवशंवदः । कार्यस्य साधनी प्रज्ञा, सा च क्रोधेन नश्यति ॥३॥ सु. पृ. २११ श्लो. १३ मासोपवासनिरतोऽस्तु तनोतु सत्य, ध्यानं करोतु विदधातु बहिनिवासम् ॥ ब्रह्मव्रतं धरतु भैक्ष्यरतोऽस्तु नित्य, रोपं करोति यदि सर्वमनर्थकं तत् ।। ४ ॥ सुभाषितरत्नसंदोह श्लो. २९ । जीवोपतापकः क्रोधः, क्रोधो वरस्य कारणम् । दुगतर्वर्तनी क्रोधः, क्रोधः शमसुखार्गला ।५॥ यो. प्र० ४ श्लो. ९ अवश्यं नाशिनो बाह्य-स्याङ्गस्यास्य कृते ततः । कोपः कार्यों नान्तरङ्ग-ध्रुवधर्मधनापहः ॥६॥ उ. स. टी. पृ. ६,
器茶类激發器聯晓際鉴器樂錄器器路端端遙染器鉴器帶路
For Private And Personal use only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ३२॥
******
www.kobatirth.org.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
क्रोधो नाशयते बुद्धि-मात्मानं च कुलं धनम् । धर्मनाशो भवेत्कोपात्, तस्मात्तं परिवर्जयेत् ||७|| मा. अ. ७ श्लो. ५७ दुर्गतिप्रापणे पक्षो विपक्ष: शुभकर्मणाम् । सपक्षः आपदः क्रोधः, स केनाद्रियते ततः १ ॥८॥ हिंगुलाश, पृ० ६ श्लो. २ यो मित्रं मधुनो विकारकरणे संत्राससंपादने, सर्वस्य प्रतिबिम्बमङ्गदहने सप्तार्चिषः सोदरः ॥
चैतन्यस्य निषूदने विषतरोः सब्रह्मचारी चिरं, स क्रोधः कुशलाभिलाषकुशलैः प्रोन्मूलमुन्मूल्यताम् ॥९॥ सिं. श्लो. ४५ रागं दृशोर्वपुषि कम्पमनेकरूपं, चित्ते विवेकरहितानि च चिंतितानि ।
पुंसाममार्गगमनं समदुःखजातं, कोपः करोति सहसा मदिरामद ॥ १० ॥ सुभाषितरत्नसंदोह श्लो. २७ अपकारिणि कोपश्चेत्, कोपे कोपः कथं न ते १। धर्मार्थकाममोक्षाणां प्रसय परिपन्थिनि ॥ ११॥ उ० पृ० २२७ ज्वलद्रव्बलवद्भाति, कायः प्रायोऽतिकोपनः । मुखे छायान्तरे दाहः, सर्वेषां भीमदर्शनं ।। १२ ।। हि. पू. ६ श्लो. ainital विकरालरूपो, रक्तेक्षणो दशनपीडितदन्तवासाः ।
॥ ३२॥
त्रागतोऽतिमनुजो जननिंद्यवेषः, क्रोधेन कंपिततनुर्भुवि राक्षसो वा ॥ १३ ॥ सुभाषितरत्नसंदोह, श्लो. ४० क्रोधस्तदह्वाय, शमनाय शुभात्मभिः । श्रयणीया क्षमैकैव, संयमारामसारणिः ॥ १४ ॥ योगशास्त्र प्र. ४, श्लो. ११. ६५ मानः माया च
विनयश्रुतशीलानां त्रिवर्गस्य च घातकः । विवेकलोचनं लुम्पन्, मानोऽन्धङ्करणो नृणाम् ॥१॥ यो. प्र. ४ श्लो. १२ उत्सर्पयन् दोषशाखा, गुणमूलान्यधो नयन् । उन्मूलनीयो मानहु-स्तन्मार्दवसरित्प्लवैः ॥ २ ॥ यो. प्र. ४, श्लो. १४
For Private And Personal Use Only
६५ मान
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
******
www.kobatirth.org
अहंकारो हि लोकानां नाशाय न तु वृद्धये । यथा विनाशकाले स्यात्, प्रदीपस्य शिखोज्ज्वला ॥३॥ त श्लो. २९८ श्रुतशीलविनयसंदूषणस्य, धर्मार्थकामविघ्नस्य । मानस्य कोऽवकाशं, मुहूर्तमपि पण्डितो दद्यात् १ ॥४॥ प्र. श्लो. २७ मा कुरु धनजनयौवनग, हरति निमेषात् कालः सर्वम् । मायामयमिदमखिलं हित्वा ब्रह्मपदं प्रविशाशु विदित्वा ॥५॥ मोहमुद्गर [ शंकराचार्य ] लो. ५
सम्पूर्णकुम्भो न करोति शब्दमर्धो घटो घोषमुपैति नूनम् । विद्वान् कुलीनो न करोति गर्व, गुणैर्विहीना बहु जल्पयन्ति ॥ ६ ॥ हितोपदेश, पृ० १३ श्लो. १९ जातिलाभकुलैश्वर्यबलरूपतपः श्रुतैः । कुर्वन् मदं पुनस्तानि, हीनानि लभते जनः ॥ ७ ॥ यो. प्र० ४ श्लो० १३ ज्ञानं मददर्पहरं माद्यति यस्तेन तस्य को वैद्यः । अमृतं यस्य विषायति, तस्य चिकित्सा कथं क्रियते ॥ ८ ॥ विद्ययैव मदो येषां कार्पण्यं विभवे सति । तेषां देवाभिभूतानां सलिलादग्निरुत्थितः ॥ ९ ॥ अहंकारे सति प्रौढे, वदत्येवं गुणावली । अहं कारे पतिष्यामि, समायाता त्वदंतिकम् ॥ १० ॥
सा विद्या या मदं हन्ति सा श्रीर्याऽर्थिषु दीयते । धर्मानुसारिणी या च सा बुद्धिरभिधीयते ॥ ११ ॥ उत्क्षिप्य टिट्टिभः पादमास्ते भङ्गभयाद्भुवः । स्वचित्तकल्पितो गर्वः, माणिनां क्वोपयुज्यते ॥ १२ ॥ सूक्त. पू. ३८ असूनृतस्य जननी परशुः शीलशाखिनः जन्मभूमिरविद्यानां माया दुर्गमातिकरणम् ||१२|| यो० प्र० ४, श्लो० १९ दम्भो मुक्तिलतावह्नि – दम्भो राहुः क्रियाविधौ । दौर्भाग्यकारणं दम्भो, दम्भोऽध्यात्मसुखार्गला ॥ १३ ॥ दम्भेन व्रत्तमास्थाय, यो वाञ्छति परं पदम् । लोहनावं समारुझ, सोऽब्धेः पारं यियासति ॥ १४ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ३३ ॥
www.kobatirth.org.
सुत्यजं रसलाम्पटयं, सुत्यजंदेवभूषणम् । सुत्यजंदेवभूषणम् कामभोगाद्या, दुस्त्यजं दम्भसेवनम् ॥ १५॥ स्व-दोषनिवोलोक - पूजा स्याद् गौरवं तथा । इयतेव कदर्थ्यन्ते, दम्भेन बत वालिशाः ॥ १६ ॥ अब्जे हिमं तनौ रोगो, बने वह्निदिने निशा । ग्रन्थे मौख्ये कलिः सौख्ये, धर्मे दम्भउपप्लवः ॥ १७ ॥ धर्मीति ख्यातिलोभेन, प्रच्छादितनिजाश्रवः । तृणाय मन्यते विश्वं, हीनोऽपि धृतकैतवः ॥ १८ ॥ आत्मोत्कर्षात्ततो दम्भी, परेषां चापवादतः । बध्नाति कठिनं कर्म, बाधकं योगजन्मनः ॥ १९ ॥ आत्मार्थिना ततस्त्याज्यो, दम्भोऽनर्थनिवन्धनम् । शुद्धिः स्यादृजुभूतस्येत्यागमे प्रतिपादितम् ॥ २० ॥ अध्यात्मरतचित्तानां, दम्भः स्वल्पोऽपि नोचितः । छिद्रलेशोऽपि पोतस्य, सिन्धुं लङ्घयतामिव ॥ २१ ॥ दम्भलेशोऽपि मलयादेः, स्त्रीत्वानर्थनिबन्धनम् । अतस्तत्परिहाराय यतितव्यं महात्मना ॥२२॥ अ. प्र. दम्भत्या०
६६ लोभः
सर्वेषामपि पापानां निमित्तं लोभ एव हि । चातुर्गतिकसंसारे, भूयोभ्रमनिबन्धनम् ॥ १ ॥ ध. पृ. ४६ लोभात् क्रोधः प्रभवति, लोभात् कामः प्रजायते । लोभात् मोहश्च नाशश्च, लोभः पापस्य कारणम् ॥ २ ॥ हि. मि श्लो. २७ आकरः सर्वदोषाणां गुणग्रसनराक्षसः । कन्दो व्यसनवल्लीनां, लोभः सर्वार्थबाधकः ॥ ३॥ यो. प्र. ४ श्लो. १८ अहो लोभस्य साम्राज्य - मेकच्छत्रं महीतले । तरवोऽपि निधिं प्राप्य पादैः प्रच्छादयन्ति यत् ॥ ४ ॥ प्र. ४ श्लो. २ प्राप्योपशान्तमोहत्वं, क्रोधादिविजये सति । लोभांशमात्रदोषेण पतन्ति यतयोऽपि हि ॥ ५ ॥ यो. प्र. ४ श्लो. ७
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
६६ लोभ
॥ ३३ ॥
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
100-00-08-20208
**
धनहीन शतमेकं , सहस्त्र शतवानपि । सहस्राधिपतिर्लक्ष, कोटि लक्षेश्वरोऽपि च ॥६॥ कोटिश्वरी नरेन्द्रत्वं, नरेन्द्रश्यक्रवर्तिताम् । चक्रवर्ती च देवत्वं, देवोऽपीन्द्रत्वमिच्छति ॥ ७॥ इन्द्रत्वेऽपि हि संप्राप्ते, यदिच्छा न निवर्तते । मूले लघीयांस्तल्लोभः, शराव इव वर्धते ॥८॥ यो.प्र.४ श्लो.१९-२०-२१ यथा लाभस्तथा लोभो, लाभाल्लोमः प्रवर्धते । माषद्वयाश्रितं कार्य, कोटथाऽपि न हि निष्ठितम् ॥९॥ त्रि.प.१ स.३श्लो.६ लोभाविष्टो नरो वित्त, विक्षते न स चापदम् । दुग्धं पश्यति मार्जारो, यथा न लगुडाहतिम् ॥१०॥ आत्मानं धर्मकृत्यं च, पुत्रदारांश्च पीडयन् । लोभाब्यः पितरौ भ्रातन , स कृपण इति स्मृतः ॥ ११ ॥ दातारं कृपणं मन्ये, मृत्वाऽग्यर्थ न मुश्चति । अदाता हि धनत्यागी, धनं हित्वा हि गच्छति ॥ १२ ॥ संगात संजायते गृद्धिद्धो वांछति संचयम् । संचयात् वर्धते लोभो, लोभात्संसृतिवर्धनम् ॥१३॥त. श्लो. २३४ जहा लाहो तहा लोहो लाहा लोहो पवइढइ । दोमासकणयकज्ज, कोडीए वि न निट्ठयं ॥१४॥ सूक्त, पृ.५९ श्लो.२ मूलं मोहविषद्मस्य सुकृताम्भोराशिकुम्भोद्भवः, क्रोधाग्नेरणिः प्रतापतरणिः प्रतापतरणिप्रच्छादने तोपदः । कीडासब कलेविवेकशशिनः स्वर्भानुरापनदी सिन्धुः कीर्तिलताकलापकलभो लोभः पराभूयताम् ॥१५॥ सु.पृ.५९ श्लो. कासिणपि जो इमं लोर्य, पडिपुष्णं दलेज एगस्स । तेणापि से न संतूसे, इ दुप्पुरए इमे आया ॥१६॥उ.अ. गा.१६ सुवष्णरूपस्स य पव्वया भवे, सिया हु केलाससमा असंखया । नरस्स लुद्धस्स न तेहिं किंचि, इच्छाउ आगाससमा अणन्तया ॥१७॥ उ. न. गा. ४८
100-000-00-08-08-202002-08-009-08-988-8-9-08-084
*%
22898292-2308-0-4
For Private And Personal use only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
www.kobateh.org.
Acharyaan Kailasagerul Sya mandi
जेनसूक्त ॥३४॥
१६७ आशा ६७ आशा आशैव राक्षसी पुंसामाशैव विषमअरी । आशैव जीर्णमदिरा, धिगाशा सर्वदोषभूः ॥१॥ रात्रिर्गमिष्यति भविष्यति सुप्रभातं, भास्वानुदेष्यति हसिष्यति पङ्कजश्री। एवं विचिन्तयति कोशगते द्विरेके, हा हंत हंत नलिनी गज उज्जहार ॥२॥ अङ्गं गलितं पलितं मुण्डं, दशनविहीनं जातं तुण्डम् । वृद्धो याति गृहीत्वा दण्डं, तदपि न मुञ्चत्याशापिण्डम् ॥३॥
चर्पटमञ्जरी (शंकाराचार्य) ग्लो. ४ जीर्यन्ति जीर्यतः केशा दन्ता जीर्यन्ति ज़ीर्यतः। धनाशा जीविताशा च, जीर्यतोऽपि न जीर्यति ॥ ४॥ हितोपदेश दिनयामिन्यौ सायं प्रातः, शिशिरवसन्तौ पुनरायातः कालः क्रीडति गच्छत्यायुः, तदपि न मुश्चत्याशावायुः ॥५॥
मोहमुद्गल (शंकराचार्य) श्लो०१३ आशायाः ये दासास्ते दासाः सर्वलोकस्य । आशा दासी येषां तेषां दासायते लोकः ॥ ६॥
॥३४॥ भूशय्या भैक्षमशनं, जीर्ण वासो वनं गृहम् । तथापि निःस्पृहस्याहो चक्रिणोऽप्यधिकं सुखम् ॥७॥ ज्ञा. नि. श्लो.७
६८ रागद्वेषौ ममकाराहंकारा-वेषां मूलं पदद्वयं भवति । रागद्वेषावित्यपि, तस्यैवान्यस्तु पर्यायः॥१॥ प्रशमरति श्लो. ३१ ।। तिष्ठेद्वायुवेदग्निवलेज्जलमपि क्वचित् । तथापि प्रस्तो रागाचै तो भवितुमर्हति ॥२॥ त्रि. पर्व १० श्लो. ३७
For Private And Personal Use Only
聯路路绕绕绕绕柴晓柴柴柴柴榮帶路帶柴柴柴勞勞蒂蒂
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
芬陈晓晓晓晓帶继继继跳晓晓晓晓際张晓晓晓晓晓晓舉夢
रक्ष्यमाणमपि स्वान्तं, समादाय मनाग मिषम् । पिशाचा इव रागाद्या च्छलयन्ति मुहुर्मुहुः ॥३॥ यो. च.प्र. श्लो.४७ इच्छा मूर्छा कामः, स्नेहो गाय ममत्वमभिनन्द । अमिलाप इत्यनेकानि रागपर्यायवचनानि ॥४॥ प्रशमरति श्लो,१८ मनस्तत्र वचस्तत्र, जीवस्तत्रैव संवसेत् । नेत्रावलोकनं रागस्तत्र यत्रोपतिष्ठते ॥ ५॥ हिगुल. रागप्रक्रम श्लो. ३ कामरागस्नेहरागावीपत्करनिवारणौ । दृष्टिरागस्तु पापीयान् , दुरुच्छेदः सतामपि ॥ ६ ॥ वी. प्र. ६, श्लो. १०
६९ रागः अशक्य रूपमद्रष्टुं, चक्षुर्गोचरमागतम् । रागद्वेषौ च यो तत्र, तौ बुधः परिवर्जयेत् ॥१॥ अरिहंतेसु अ रागो, रागो साहुसु बभयारीसुं । एस पसत्यो रागो, अन्ज सरागाण साहूर्ण ॥२॥ अक्खाण रसणी कंमाण मोहनी तह क्याण बंभवयं । गुत्तीण य मणगुत्ती, चउरो दुक्खेण जिप्पंति ॥ ३॥ क्व यामः कुत्र तिष्ठामः, किं कुर्मः किं न कुर्महे । रागिणश्चिन्तयन्त्येवं, नीरागाः सुखमासते ॥४॥ सू० पृ. ७२-७३ रागो य दोसोविय कम्मवीय, कम्मं च मोहप्पभवं वयन्ति । कम्मं चजाईमरणस्स मूलं, दुक्खं च जाई मरणं वयन्ति ॥५॥ दुक्ख हयं जस्स न होइ मोहो, मोहो हओ जस्स न होइ तण्हा । तण्हा हया जस्स न होइ लोभो लोभो, हओ जस्स न किंचणाई ॥६ ।। उत्तराध्ययनसूत्र, द्वात्रिंशाध्ययनात् ईर्ष्या रोषो दोषो द्वेषः, परिवादमत्सराच्याः । वैरप्रचण्डनाया नैके द्वेषस्य पर्यावाः ॥ ७॥
普瑞蒂蒂器端端端等等等路器继器際继際號聯晓晓器密第
For Private And Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Sh Kaisagersund Samande
७० मोह
जैन मुक्त ॥३५॥
98888888***
2090828
*
७० मोहः अहं-ममेति मन्त्रोऽयं मोहस्य जगदा-ध्यकृत् । अयमेव हि नः पूर्वः, प्रतिमन्त्रोऽपि मोहजित् ॥१॥ शुद्धात्मद्रव्यमेवाह, शुद्धज्ञानं गुणो मम । नान्योऽहं न ममान्ये, चेत्यदो मोहासमुल्वणम् ॥२॥ यो न मुद्यति लग्नेषु, भावेष्वौदयिकादिषु । आकाशमिव पडून, नाऽसौ पापेन लिप्यते ॥३॥ विकल्पचषकैरात्मा पीतमोहासवो ह्ययम् । भवोच्चतालमुत्तालप्रपञ्चमधिगच्छति ॥४॥ ज्ञान
७१ ममतात्यागभावना विषयैः किं परित्यक्तै-जर्जागर्ति ममता यदि । त्यागात् कञ्चुकमात्रस्य, भुजङ्गो नहि निर्विषः ॥१॥ कष्टेन हि गुणग्राम, प्रगुणी कुरुते मुनिः । ममताराक्षसी सर्व, भक्षयत्येकहेलया ॥२॥ जन्तुकान्तं पशूकत्य, द्रागविद्यौषधिबलात् । उपायैबहुभिः पत्नी, ममता क्रीडयत्यहो ॥३॥ माता पिता मे भ्राता मे, भगिनी वल्लभा च मे। पुत्राः सुता मे मित्राणि, ज्ञातयः संस्तुताश्च मे ॥४॥ जिज्ञासा च विवेकश्व, ममता नाशकावुभौ । अतस्ताभ्यां निगृह्णीया-देनामध्यात्मवैरिणीम् ॥५॥ अ. ४० ममतात्या०
७२ समता वेदा यज्ञाच शास्त्राणि, तपस्तीर्थानि संयमः।समतायास्तुलां नैव, यान्ति सर्वेऽपि मेलिताः॥१॥ वि. उ.११ ग्लो.७२
**********
22028-28-02
For Private And Personal use only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
****************
www.kobatirth.org:
जानन्ति कामानिखिलाः ससंज्ञा, अर्थ नरा केऽपि च केऽपि धर्मम् ।
जैनं च केचिद् गुरुदेवशुद्धं, केचित् शिवं केऽपि च केऽपि साम्यम् ॥ २ ॥ अ. ४ श्लो. २५
शत्रौ मित्रे तृणे स्त्रेणे, स्वर्णेऽश्मनि मणौ मृदि । इहामुत्र सुखे दुःखे, भवे मोक्षे समाशयः ॥ ३ ॥ त्रि. प. १०स. ३ श्लो. ४३ स्वागमं रागमात्रेण, द्वेषमात्रात्परागमम् । न श्रयामस्त्यजामो वा, किन्तु मध्यस्थया दृशा ॥४॥ ज्ञा. म. श्लो. ७ पक्षपातो न मे वीरे, न द्वेषः कपिलादिषु । युक्तिमद्वचनं यस्य तस्य कार्यः परिग्रहः ॥ ५ ॥ अष्टक (हरिभद्रसूरि ) न साम्येन विना ध्यानं, न ध्यानेन विना च तत् । निष्कम्पं जायते तस्माद्, द्वयमन्योऽन्यकारणम् ||६|| यो.च.प्र. श्लो. ११४ भावनाभिरविश्रान्तमिति भावितमानसः । निर्ममः सर्वभावेषु, समत्वमवलम्बते ॥७॥ यो. च. प्र. श्लो. ११० प्रणिहन्ति क्षणार्धेन, साम्यमालम्ब्य कर्म तत् । यन्न हन्यान्नरस्तीव्रतपसा जन्मकोटिभिः ॥ ८ ॥ यो. च. प्र. श्लो. ५१ रे रे चित्त कथं भ्रातः प्रधावसि पिशाचवत् । अभिन्नं पश्य चात्मानं, रागत्यागात्सुखी भव ॥ ९ ॥ ७३ कलहः
स्तोकोऽप्यग्निर्दहत्येव, काष्टादिप्रभूतं घनम् । क्लेशलेशोऽत्र तद्वच्च, वृद्धितस्तनुदाहकः ॥ १ ॥ हि. क. श्लो. २ आत्मानं तापयेन्नित्यं तापयेच्च परानपि । उभयोर्दुःखकृत्क्लेशो, यथोष्णरेणुका क्षितौ ॥ २ ॥ हि. क. श्लो० ४ ७४ अभ्याख्यानम काचकागलदोषेण, पश्येनेत्रे विपर्ययम् । अभ्याख्यानं वदेखिहा, तत्र रोग क उच्यते ॥ १ ॥ हि. अ. श्लोक १
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥३६॥
***
www.kobatirth.org
७५ परद्रोहः
ताडनं छेदनं क्लेशकरणं वित्तबन्धनम् । परेषां कुरुते यत्तु परद्रोहः स उच्यते || १|| मानसो० अ० २ श्लो० ३८ पैशून्यं परवादं च, गालिदानं च तर्जनम् । मर्मोद्घाटं विधत्ते यत्, परद्रोहः स उच्यते ॥ २॥ मा० अ० २, श्लो. ३९ तस्मात् परकृतो द्रोहो यश्वातीव सुदुःसहः । तस्मान्नरकदं घोरं, परद्रोहं विवर्जयेत् ॥३॥ मानसो० अ. २ श्लो० ४१ ७६ पैशून्यम्
अन्यस्य तापनाद्यर्थ, पैशून्यं क्रियते जनैः । स्वात्मा हि तप्यते तेन, यदुतं स्यात्फलं च तद् ॥ १॥ हिं. पै. श्लो. ३ दानं च विफलं नित्यं, शौर्य तस्य निरर्थकम् । पैशून्यं केवलं चित्ते, वसेद्यस्याऽयशो भुवि ॥ २ ॥ हि. पै. श्लो. ४ दानशीलतपोभावै-—रस्यैधते वृषो भुवि । यस्य मनोवचः कायैः, पैशून्यं नाभिसंश्रयेत् ॥ ३॥ हि. पै० श्लो० २ ७७ रतिअरतिः
आदौ रागस्तत द्वेषस्तस्मात् क्लेशपरम्परा । तद्वदादौ रतिश्वारतिस्ततः कर्मबन्धनम् ॥ १ ॥ हिं. रति० श्लो० २ ७८ परपरिवादः
वक्तुं नैव क्षमा जीह्वा, यदि मूकस्य तद्वरम् । परं परापवादं च, जंजप्यते न तद्वरम् ॥१॥ हि. प. श्लो. २ परपरिभवपरिवादात्मोत्कर्षाच्च बध्यते कर्म । नीचैर्गोत्रं प्रतिभवमनेकभवकोटिदुर्मोचम् ॥२॥ प्र. श्लो. १०० सर्वमदस्थानानां, मूलोद्घातार्थिना सदा यतिना । आत्मगुणैरुत्कर्षः परपरिवादश्व संत्याज्यः ॥३॥ प्र. लो. ९९
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
७५ परद्रोह
॥ ३६॥
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
*************
www.kobatirth.org.
यदीच्छसि वशीकर्तुं, जगदेकेन कर्मणा । परापवादशंसेभ्यश्वरंत गां निवारय ॥ ४ ॥ उ. स्तं. ९ व्या. १३३ ७९ मायामृषावादः
मनस्यन्यद् वचस्यन्यद् मायामृपा च सोच्यते । कदाऽपि सुखदा न स्याद्विश्व यथा पणांगना ॥ १ ॥ हिं. म. श्लो. १ ८० मिध्यात्वम्
अदेवे देवबुद्धिर्या, गुरुरगुरौ च या । अधर्मे धर्मबुद्धिव, मिथ्यात्वं तद्विपर्ययात् ॥ १॥ यो. पृ. ५८ श्लो. ३ (प्र. स.) मिथ्यात्वं परमो रोगो. मिथ्यात्वं परमं तमः । मिथ्यात्वं परमः शत्रुर्मिथ्यात्वं परमं विषम् ।। २।। यो. पृ.५८ प्र. स. नास्ति नित्यो न कर्ता च न भोक्तात्मा न निर्वृतः । तदुपायश्च नेत्याहुर्मिध्यात्वस्य पदानि षट् ॥ ३॥ अ. प्र. ४ श्लो. ६० स्वाध्यायेन गुरोर्भक्त्या, दीक्षया तपता तथा । येन केनोद्यमेनैव मिथ्यात्वशल्यमुद्धरेत् ॥ ४ ॥ हिं. मि. श्लो. ३ मिथ्यात्वत्यागतः शुद्धं, सम्यक्त्वं जायतेऽङ्गिनाम् । अतस्तत्परिहाराय यतितव्यं महात्मना ॥५॥ अ. प्र. ४ श्लो. ५९
८१ क्षमा
क्षन्तव्यो मन्दबुद्धीना-मपराधो मनीषिणा । न हि सर्वत्र पाण्डित्यं सुलभं पुरुषां क्वचित् ॥ १ ॥
नरस्याभूषणं रूपं, रूपस्याभरणं गुणः । गुणस्याभूषणं ज्ञानं ज्ञानस्याभूषणं क्षमा ॥ २ ॥ मणिरत्नमाला श्लो० ५५ अद्विष्टः सर्वभूतानां मैत्रः करुण एव च । निर्ममो निरहङ्कारः, समदुःखसुखः क्षमी ॥ ३ ॥ यतिधर्मसंग्रह पृ० ३०
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
***************
********
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
www.kobathrtm.org
Acharya Sh Kailas
Gyamandit
२ ऋजुता
जैन मुक्त ॥३७॥
会參器能帶帶等等際遊聯柴柴柴榮帶柴柴柴路整龄柴柴」
धर्मस्य दया मूलं, न चाक्षमावान् दयां समाधत्ते । तस्माद्यः शान्तिपरः, स साधयत्युत्तमं धर्मम् ॥४॥ प्रश० श्लो०१६८ क्षमया क्षीयते कर्म, दुःखदं पूर्वसंचितम् । चित्तं च जायते शुद्धं, विद्वेषभयवजितम् ॥ ५॥ तत्त्वामृत श्लो० २६९ । क्षमा (खङ्ग) धनुः करे यस्य, दुर्जनः किं करिष्यति ? । अतृणे पतितो वह्निः, स्वयमेवोपशाम्यति ॥६॥ वृद्ध, श्लो.६३ खेती सुहाण मूलं, मूलं धम्मस्स उत्तमा खेती । हरह महाविज्जा इव, खंती दुरियाई सव्वाई ॥ ७ ॥ संबोधसत्तरीप्र० यस्य क्षान्तिमयं शस्त्रं, कोषाग्नेरुपशामकम् । नित्यमेव जयस्तस्य, शत्रणामुदयः कुतः॥८॥ ददतु ददतु गालीर्गालिमन्तो भवन्तो, वयमिह तदभावाद्गालिदानेऽप्यशक्ताः। जगति विदितमेतद्दीयते विद्यमानं, ददति खरविषाणं किं महात्यागिनोऽपि ॥ ९॥ सूक्तमुक्तावली पृ० ८२-८३
८२ ऋजुता तदार्जवमहौषध्या, जगदानन्दहेतुना । जयेजगद्रोहकारी, मायां विषधरीमिव ॥१॥ यो. च. प्र. श्लो.१७ नानार्जवो विशुध्यति, न धर्ममाराधयत्यशुद्धात्मा । धर्मादृते न मोक्षो, मोक्षात्परं सुखं नान्यत् ॥२॥ प्र. श्लो. १७०
८३ संतोषः संतोषः परमं सौख्य, संतोषः परमामृतम् । संतोषः परमं पथ्य, संतोषः परमं हितम् ॥११॥ हिं. श्लो. १४ संतुष्टाः सुखिनो नित्य-मसंतुष्टाः सुदुःखिताः। उभयोरन्तरं ज्ञात्वा, संतोषे क्रियतां रतिः ॥२॥ त. श्लो. २४४
务器端際聯蒂蒂蒂蒂张继涨涨涨涨涨涨涨樂器端聯榮際
॥३७॥
For Private And Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
***********
www.kobatirth.org
८४ संसारस्वरूपम्
आदित्यस्य गतागतैरहरहः संक्षीयते जीवितं, व्यापारैर्बहुकार्यभारगुरुभिः कालोऽपि न ज्ञायते । दृष्ट्वा जन्मजराविपत्तिमरणं त्रासश्च नोत्पद्यते । पीत्वा मोहमयी प्रमादमदिरामुन्मत्तभूतं जगत् ॥ १ ॥ आधिव्याधिजरामृत्युज्वालाशतसमाकुलः । प्रदीप्ताङ्गारकल्पोऽयं, संसारः सर्वदेहिनाम् ॥ २ ॥ त्रि पर्व १, श्लो. ५५६ जन्मरोगजराशोकमृत्युदौःस्थ्याद्युपद्रवैः । व्याकुलेऽत्र भवे दुःखमेव प्रायो भवेद्विशाम् ॥ ३॥ उ० पृ० २०४ (आ. स.) अस्मिन्नसारे संसारे, निसर्गेणातिदारुणे । अवधिर्न हि दुःखानां, यादसामिव वारिधौ ॥ ४ ॥ अमरचंद्रसूरि स्फूर्जल्लोभकरालवक्त्रकुहरो हुङ्कारगुआरवः, कामक्रोधविलोललोचनयुगो मायानखश्रेणिभाक् ।
स्वैरं यत्र सम्भ्रमीति सततं, मोहाह्वयः केसरी, तां संसारमहाटवीं प्रतिवसन्को नाम मन्तुः सुखी १ ॥५॥ वै. लो. ९० इतः कामौर्वाभिर्ज्वलति परितो दुःसह इतः पतन्ति ग्रावाणो विषयगिरिकूटाद्विघटिताः । इतः क्रोधावर्ती विकृतितटिनीसङ्गमकृतः, समुद्रे संसारे तदिह न भयं कस्य भवति ॥ ६ ॥ प्रियाज्वाला पत्रोद्वमति रतिसन्तापतरला, कटाक्षान् धूमौधान् कुवलयदलश्यामलरुचीन् । अथाङ्गान्यङ्गाराः कृतबहुविकाराश्च विषया, दहन्त्यस्मिन् वह्नौ भववपुषि शर्म क्व सुलभम् १ ॥ ७ ॥ गले दत्वा पाशं तनयवनितास्नेहघटितं, निपीड्यन्ते यत्र प्रकृतिकृपणाः प्राणिपशवः । नितान्तं दुःखार्त्ता विषयविषयैर्घातकभटैर्भवः सूनास्थानं तदहह महासाध्वसकरम् || ८ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________
S
anna Kendre
www.kobatem.org
Acharya Son Kailasagerul Gyanmandie
संसारस्वरूप
जैन सूक्त રૂા .
继器密密密密地聯密佛聯崇善路器密密佛牌佛佛號密密
अविद्यायां रात्रौ, चरति वहते मूर्ध्नि विषयम् , कषायव्यालौघं क्षिपति विषयास्थीनि गले । महादोषान् दन्तान् प्रकटयति वक्रस्मरमुखो, न-विश्वासार्होऽय, भवति भवनक्तश्चर इति ॥ ९॥ जना लब्ध्वा धर्मद्रविणलवभिक्षां कथमपि, प्रयान्तो वामाक्षीस्तनविषयदुर्गस्थिति कृता । विलुटयन्ते यस्यां कुसुमशरभिल्लेन बलिना, भवाख्यां नास्यामुचितमसहायस्य गमनम् ॥ १०॥ धनं मे गेहं मे मम सुतकलत्रादिकमतो, विपर्यासादासादितविततदुःखा अपि मुहुः । जना यस्मिन् मिथ्या सुखमदभृताः कूटभूधना, मयोऽयं संसारस्तदिह न विवेकी प्रसजति ॥ ११ ॥ प्रियास्नेहो यस्मिन् निगडसदृशो यामिकमटो-पमः स्वीयो वर्गों धनममिनर्व बन्धनमिव । मदामेध्यापूर्ण व्यसनबिलसंसर्गविषयम् , भवः कारगेहं तदिह न रतिः क्वापि विदुषाम् ॥१२॥ महाक्रोधो गृध्रोऽनुपरति शृगाली च चपलीला, स्मरोलको यत्र प्रकटकटुशब्दः प्रचरति । प्रदीप्तः शोकाग्निस्ततमपयशो भस्म स्मरति, श्मशानं संसारस्तदभिरमणीयत्वमिह किम् ॥ १३ ॥ यस्प गम्भीरमध्यस्याऽज्ञानवजमयं तलम् । रूद्धा व्यसनशैलौघैः पन्थानो यत्र दुर्गमाः ॥ १४ ॥ पातालकलशा यत्र, भृता तृष्णामहानिलेः । कषायांश्चित्तसङ्कल्पवेलावृद्धि वितन्वते ॥१५॥ स्मरौर्वाग्निचलत्यन्तर्यत्र स्नेहेन्धनः सदा । यो घोररोगशोकादि मत्स्यकच्छपसकुलः ॥ १६ ॥ दुर्बुद्धिमत्सदोहैविधुदुर्वातगर्जितैः । यत्र सांयात्रिका लोकाः पतन्युत्पातसङ्कटे ॥ १७॥ ज्ञानी तस्माद्भवाम्भोधेर्नित्योद्विग्नोऽतिदारुणात् । तस्य सन्तरणोपायं सर्वयत्नेन कासति ॥ १८॥
For Private And Personal Use Only
带带带带亲亲亲亲带带略带张张张张张亲亲亲亲亲游
॥३८॥
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobathrtm.org
Achan Kailas
a nmandi
柴柴柴柴柴泰泰泰泰幣盤整器器泰泰泰泰泰张柴燃燃
तैलपात्रधरो यद्वद राधावेधोद्यतो यथा । क्रियास्वनन्यचित्तः स्याद् भवभीतस्तथा मुनिः ॥ १९ ॥ वाचकयशो. चि.
८५ इन्द्रियविषयस्वरूपम् बिभेषियदि संसारान् मोक्षप्राप्तिं च कांक्षसि । तदेन्द्रियजयं कर्तु, स्फोरय:स्कारपौरुषम् ॥१॥ (ज्ञानसार) दुःखद्विद सुखलिप्सुर्मोहान्धत्वाददृष्टगुणदोषः । यां यां करोति चेष्टां तया तया दुःखमादत्ते ॥ २॥ कलरिभितमधुरगान्धर्वतूर्ययोपिद्विभूषणरवाद्यैः । श्रोत्रावबद्धहृदयो हरिण इव विनाशमुपयाति ॥ ३ ॥ गतिविभ्रमेगिताकारहास्यलीलाकटाक्षविक्षिप्तः। रूपावेशितचक्षुः शलभ इव विपद्यते विवशः॥ ४ ॥ स्नानाङ्गरागवतिकवर्णकधूपाधिवासपटवासैः । गन्धभ्रमितमनस्को, मधुकर इव नाशमुपयाति ॥५॥ मिष्टानपानमांसौदनादि, मधुररसविषयगृद्धात्मा । गलयन्त्रपाशबद्धो मीन इव नाशमुपयाति ॥ ६॥ शयनासनसम्बाधनसुरतस्नानानुलेपनासक्तः । स्पर्शव्याकुलितमतिर्गजेन्द्र इव बध्यते मूढः ॥ ७॥ एकैकविषयसङ्गाद्रागद्वेषातुरा विनष्टास्ते । किं पुनरनियमितात्मा जीवः पश्चेन्द्रियवशातः ॥ ८॥ यस्मिन्निन्द्रियविषये शुभमशुभं वा निवेशयति भावम् । रक्तो वा द्विष्टो वा स बन्धहेतुर्भवति तस्य ॥ ९॥ प्रश०
८६ चतुर्गतिगमनागमनसूचकसूक्तानि स्वर्गच्युतानामिह जीवलोके, चत्वारि नित्यं हृदये वसन्ति । दानप्रसंगो मधुरा च वाणी, देवार्चन सद्गुरुसेवनं च ॥१॥
张张继器器器遊號费藩晓张继“蒸發器继器鉴號樂器资
For Private And Personal use only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ३९॥
******
www.kobatirth.org.
सद्धर्मः सुभगो नीरुक, सुभगः सुनयः कविः सूचयत्यात्मनः श्रीमान्, नरः स्वर्गे गमागमौ ॥२॥ वि. उ.५ श्लो. २२ निर्दग्भः स दयोदानी, दान्तो दक्षः सदा मृदुः । साधुसेवी जनोत्साही, भावी चात्र नरः पुनः ॥३॥ घ. पृ. ९३ श्लो. ६८ क्षुधालुता मानविहीनता च, मयातिरेकः प्रभविष्णुता च ।
मानापमाने समचित्तताच, तिर्यग्गतेरागतचिह्नमेतत् ।। ४ ।। क. श्लो. १०९
मायालोभक्षुधाऽलस्यबह्वाहारादि चेष्टितैः । तिर्यग्योनिसमुत्पत्तिं, ख्यापयत्यात्मनः पुमान् ॥५॥ वि. उ. ५ श्लो. २४ विरोधता बन्धुजनेषु नित्यं, सरागता मूर्खजनेषु सङ्गः ।
अतीव रोषी कटुका च वाणी, नरस्य चिह्नं नरकागतस्य ॥ ६ ॥ ध श्लो. ६३
८७ नारकदुःखानि
नरएस जाई अइकक्खडाई दुक्खाई परमतिक्खाई । को वण्णेही ताई, जीवंतो वासकोडीऽवि ॥१॥ घ. उ. ज्वरोष्णदाह भयशोक तृष्णाकण्डूबुभुक्षा अपि पारवश्यम् । शीतं पुनर्नारकिणामतीव दशप्रकाराः प्रभवन्ति पीडाः ॥ २॥ तिलपीलं निपील्यन्ते, यन्त्रैस्तत्र हि केचन । दारुदारं विदार्यन्ते, क्रकचैः केऽपि दारुणैः ॥ ३ ॥ शूलतूलिकशय्यासु, शाय्यन्ते केऽपि सन्ततम् । असुरैर्वस्त्रवत् केचिदास्फाल्यन्ते शिलातले ॥ ४ ॥ पिपासिताश्च पाय्यन्ते, तप्तत्रपुरसं मुहुः । छायार्थिनो निषाद्यन्ते, चासिपत्रतरोस्तले ॥ ५ ॥ त्रि. पू. १० . नरकेषुष्णशीतेषु चेत् पतेल्लोहपर्वतः । बिलीयेत विशीर्येत तदा भुवमाप्नुवन् ॥ ६ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
नारकदुःखान
॥ ३९ ॥
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya
Gyan and
略部幹幹部部第聯影能够整条路部部务部部能够幹部除
संश्लेष्यन्ते च शाल्मल्यो वज्रकंटकसंकटाः । ततायःपुत्रिकाः क्वापि स्मारितान्यवधूरतम् ॥ ७॥ छिन्नभिन्नशरीराणां भूयो मिलितवर्मणाम् । नेत्राचंगानि कृत्यन्ते नककंकादिपक्षिभिः ॥ ८॥ त्रि. सं.
८८ दुर्जनता हस्तौ दानविवर्जितौ श्रुतिपुटौ सारश्रुतेःहिणौ , नेत्रे साधुविलोकनेन रहिते पादौ न तीर्थ गतौ अन्यायार्जितपूर्णमुदरं गर्वेऽथ तुंगं शिरः , रे रे जंबुक मुश्च मुश्च सहसा नीचस्य निन्य वपुः ॥१॥ विद्या विवादाय धनं मदाय, शक्तिश्च नित्य परपीडनाय । खलस्य साधोविपरीतमेतत् ,ज्ञानाय दानाय च रक्षणाया॥२॥ बाह्रो रुधिरमापीतं, भक्षितं मांसमूरुजम् । भागिरथ्यां पतिः क्षिप्तः, साधु साधु पतिव्रते ॥३॥ मृगमीनसजनाना, तृणजलसन्तोषविहितवृत्तीनाम् । लुब्धकधीवरपिशुना, निष्कारणवैरिणो जगति ॥४॥ कपिरपि च कापीशायन, मदमत्तो वृश्चिकेन संदृष्टः । अपि च पिशाचग्रस्तः, किं ब्रूमो वै कृतं तस्य ॥ ५॥ दुर्जनेन समं सख्य, प्रीतिं चापि न कारयेत् । उष्णो दहति चाकारः, शीतः कृष्णायते करम् ॥ ६॥ पश्य लक्ष्मण ! पम्पायां, बकोऽयं परमधार्मिकः । शनैहि मुश्चते पादौ, जीवानामनुकम्पया ॥७॥ सहवासी विजानाति, सहवासिविचेष्टितम् । वकः किं वर्ण्यते राम ! येनाऽहं निष्कुलीकृतः ॥ ८॥ रसिंघा दीधा जच्चंधा मायमाणकोहंधा । कामंधा लोहंधा, इमे कमेण विसेसंधा ॥९॥
For Private And Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Sankalassagersuri Gyanmandit
८९ जरा
जैन सूक्त ॥४०॥
播密带带带带带带连张继张张晓晓张密密佛像唯带带带
८९ जरा गात्र संकुचितं गतिविगलिता दन्ताश्च नाशं गता, दृष्टिप्रध्यति रूपमेव इसते वक्त्रं च लालायते । वाक्यं नैव करोति बान्धवजनः पन्नी न शुश्रषते, हा कष्टं जरयामिभूतपुरुष पुत्रोऽप्यवज्ञायते ॥१॥ वीक्ष्यते पलितश्रेणिर्नेव वृद्धस्य मूनि । पृथैव जातजन्मेति, किंतु भस्म विधिय॑धात् ॥२॥ सूक्तमुक्तावली पृ.६१
९० मूर्खता अज्ञः सुखमाराध्यः सुखतरमाराध्यते विशेषज्ञः । ज्ञानलवदुर्विदग्धं, ब्रह्मापि तं न रञ्जयति ॥१॥ यदा किञ्चिज्ज्ञोऽहं गज इव मदान्धः समभवं, तदा सर्वज्ञोऽस्मीत्यभवदवलिस मम मनः । यदा किश्चित्किश्चिदुधजनसकाशादवगतं, तदा मूर्योऽस्मीति ज्वर इव मदो मे व्यपगतः॥२॥ खादन्न गच्छामि हसन्न जल्पे, दत्तं न शोचामि कृतं नु मन्ये ।। द्वाभ्यां तृतीयो न भवामि राजन्नस्मादृशा नैव भवन्ति मूर्खाः ॥३॥ मूर्खत्वं च सखे ! ममापि रुचितं तस्मिन् यदष्टौ गुणा, निश्चिन्तो बहुभोजनोत्रपमना नक्तंदिवाशायकः । कार्याकार्यविचारणान्धवधिरो मानापमाने समः, प्रायेणामयवर्जितो दृढवपुर्मूर्खः सुखं जीवति ॥ ॥४॥ उपदेशो हि मूर्खाणा, प्रकोपाय न शान्तये । पयःपानं भुजङ्गानां, केवलं विषवर्द्धनम् ॥५॥ द्वौ हस्तौ द्वौ च पादौ च, दृश्यसे पुरुषाकृतिः। रे रे वानर ! मूर्खस्त्वं, गृहं कि न करोग्यपि ॥६॥
华中控装空长毕华柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴球地帶
॥४०॥
For late And Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________
Savanna Kenda
Ah Kailand
柴柴柴柴柴带张***萨佛柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴
शुचि मुखि ! दुराचारि ! रण्डे ! पण्डितमानिनि । असमर्थों गृहारम्मे, समर्थों गृहभजने ॥३॥ प्रायः संप्रति कोपाया, मन्मार्गस्योपदर्शनम् । विलूननासिकस्येव, विशुद्धादर्शदर्शनम् ॥८॥ सु० पृ० १९७१९८ श्वसुरगृहनिवासः, स्वर्गतुल्यो नराणाम् , यदि वसति विवेकी, वासराणि त्रिपश्च । दधिमधुघृतलोभान, मासयुग्मं वसेत् चेत् , स भवति खरतुल्यो, मानवो मानहीनः ॥९॥ वज्रकूटे विजयरामः, तिलतैलेन माधवः । भूमिशय्या मणिरामो, धक्काधुमेन केशवः ॥ १०॥ उत्तमाः स्वगुणैः ख्याता, मध्यमाश्च पितुर्गुणैः। अधमा मातुलैः ख्याताः, श्वसुरैश्वाधमाधमाः ॥११॥ सु. पृ, २२५
९१ सप्तव्यसनानि द्यूतं च मांसं च सुरा च वेश्या, पापर्द्धिचौर्ये परदारसेवा । एतानि सप्त व्यसनानि लोके, घोरातिघोरं नरकं नयन्ति ॥१॥ विक्रम चरित्र, भाग २, ग्लो० १३२६ घूताद् राज्यविनाशनं नलनृपः प्राप्तोऽथवा पाण्डवाः, मद्यात् कृष्णनृपश्च राघवपिता पापड़ितो दूषितः । मांसाच्छ्रेणिकभूपतिश्च नरके चौर्याद्विनष्टा न के, वेश्यातः कृतपुण्यको गतधनोऽन्यत्रीमृतो रावणः ॥२॥ कुमा० पृ. ५१/30
९२ कर्मविपाकचिन्तनम् । दुःखं प्राप्य न दीनः स्यात्, सुखं प्राप्य च विस्मितः। मुनिः कर्मविपाकस्य, जानन्पवशं जगत् ॥ १॥ येषां भ्रूभङ्गमात्रेण, भज्यन्ते पर्वता अपि । तैरहो कर्मवैषम्ये, भूपैमिक्षाऽपि नाप्यते ॥ २ ॥
港密密落落婆婆密密密密宗孝亲密亲密參參參參带带带
For Private And Personal use only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन मूक्त ० ॥ ४१ ॥
www.kobatirth.org.
आरूढाः प्रशमणि, श्रुतकेवलिनोऽपि च । भ्राम्यन्तेऽनन्तसंसारमहो दुष्टेन कर्मणा ॥ ३ ॥ वाचकश्री यशोवि० ज्ञा० एगया देवलोए, नरसु बि एगया। एगया आसुरं कार्यं, अहाकम्मेहिं गच्छई ॥ ४ ॥ उत्तराध्ययन तृ० गा० ३ तेणे जहा सन्धिमुहे गहीए, सकम्मुणा किच्च पावकारी । एवं पया पेच्च इहं च लोए, कडाण कम्माण न सुक्ख अतिथ||५|| संसारमावन परस्स अठ्ठा, साहारणं जं च करेइ कम्मं ।
कम्मरस ते तरस उ वेयकाले, न बन्धवा बन्धवयं उवेन्ति ॥ ६ ॥ उत्तराध्ययनसूत्र, चतुर्थाध्ययन, गा० ३-४
सुतारा विक्रीता स्वजनविरहः पुत्रमरणे, विनीतायास्त्यागो रिपुबहुलदेशे च गमनम् ।
हरिचन्द्रो राजा वहति सलिलं प्रेतसदने, अवस्थाप्येकाहोऽप्यहह विषमाः कर्मगतयः ॥ ७ ॥ वैद्य वदन्ति कफपित्तमरुद्विकारं, ज्योतिबिंदो ग्रहगणादिनिमित्तदोषम् ।
भूतोपसर्गमथ मन्त्रविदो वदन्ति प्राचीन कर्म बलवन् मुनयो वदन्ति ॥ ८ ॥
जानामि पापं न च मे निवृत्ति, जानामि पुण्यं न च मे प्रवृत्तिः ।
नापि भूतेन हृदि स्थितेन, व्यादिश्यते यत् तदहं करोमि ॥ ९ ।। सूक्तमुक्तावलि, पृ० २० (दे० ला०) कर्मणो हि प्रधानत्वं किं कुर्वन्ति शुभा ग्रहाः । वसिष्ठदत्तलग्नोऽपि रामः प्रब्रजितो वने ॥१०॥ आ. रा. श्लो. १५ ब्रह्मा येन कुलालवनियमितो ब्रह्माण्डभाण्डोदरे, विष्णुर्येन दशावतारगहने क्षिप्तो महासंकटे ।
रुद्रो येन कपालपाणिपुटके भिक्षाटनं सेवते, सूर्यो भ्राम्यति नित्यमेव गगने तस्मै नमः कर्मणे ॥११॥ नी. श्लो. ९२ कृतकर्मक्षयो नास्ति, कल्पकोटिशतैरपि । अवश्यमेव भोक्तव्यं कृतं कर्म शुभाशुभम् ॥ १२॥ वि० पृ. २७ (हे. जै. ग्रं.)
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
९३ मृत्युः
॥४१॥
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shit Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
९३ मृत्युः
अनुचितकार्षारम्भः, स्वजनविरोधो बलीयसा स्पर्धा । प्रमादजनविश्वासो मृत्युद्वाराणि चत्वारि ॥१॥ हि. सु. श्लो. १५१ श्वः कार्यमद्य कुर्वीत पूर्वाद्धे चापराह्निकम् । न हि मृत्युः प्रतीक्षेत : कृतं चास्य न वा कृतम् ॥२॥ श्रा. पृ. ९९ श्लो. २ सञ्चिततपोधनानां नित्यं व्रतनियमसंयमरतानाम् । उत्सवभूतं मन्ये, मरणमनपराधवृत्तीनाम् ॥३॥ उमास्वातिवाचक धीरेण कातरेणापि, मर्तव्यं खलु देहिना । तन्त्रियेत तथा धीमान्, न म्रियते यथा पुनः ॥ ४ ॥ त्रि. प. १० स. १ श्लो. २५५ जातस्य हि ध्रुवं मृत्युर्ध्रुवं जन्म मृतस्य च । तस्मादपरिहार्येऽर्थे, का तत्र परिदेवना ।। ५॥
यत्र वेश्मनि नो कोऽपि, मृतः पूर्वं ततोऽधुना । भृशमानीयतां रक्षा, जीवयामो यथा तया ॥६॥ सु. पृ. १५-१६ मङ्गलैः कौतुकैर्योगे विद्यामन्त्रैस्तथौषधैः । न शक्ता मरणात्त्रातुं, सेन्द्रा देवगणा अपि ॥७॥ स. पू. १७ नो विद्या न च भैषजं न च पिता नो बान्धवा नो सुताः, नाभीष्टा कुलदेवता न जननी स्नेहानुबन्धान्विता । नार्थो न स्वजनो न वा परिजनः शारीरिकं नो बलं, नो शक्राः सततं सुरासुरवराः सन्धातुमायुः क्षमाः ॥ ८ ॥ मृत्योर्विभेषि किं बाल ! स जातं नैव मुञ्चति । अजातं नैव गृहणाति, कुरु यत्नमजन्मनि ॥ ९ ॥ करिष्यामि करिष्यामि करिष्यामीति श्चिन्तनात् । मरिष्यामि मरिष्यामि मरिष्यामीति विस्मृतम् ॥१०॥ सु. २३५-२३७ जायमाणस्स जं दुक्खं, मरमाणस्स जंतुणो । तेण दुवखेण संतत्तो, न सरह पुव्वजाइयं ॥ ११ ॥ नित्यमित्रसमं देहं स्वजनाः पर्वसन्निभाः, नमस्कारसमो ज्ञेयो, धर्मः परमबान्धवः
१२ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shu Mh
an
na Kendra
www.dobaorm.org
Acharya Sh Kailasaganu
yandi
आराधना
जैन सूक्त ॥४२॥
帶黎拳拳泰拳拳拳泰泰泰柴柴柴柴孝孝孝孝泰泰泰来袭
इदं शरीरं परिणामदुर्बलं, पतत्यवश्य ग्लथसंधिजर्जरम् । किमौषधैः क्लिश्यसि ? मूढ दुर्मते ! निरामयं धर्मरसायनं पिव ॥ १३ ।। सू. पृ. १३-१४
९४ आराधना अर्हत्सिद्धसाधुधर्मान्मंगलात्मनः । लोकोत्तमांश्च चतुरश्चतुरः सोऽस्मरत् स्वरात् ॥ १॥ जीवाजीवादितचोपदेशकाः परमेश्वराः। बोधिप्रदाः स्वयंबुद्धा, अर्हन्तः शरणं मम ॥२॥ ध्यानाग्निदग्धकर्माणस्तेजोरूपा अनश्वराः । अनन्तकेवलज्ञानाः, सिद्धार्थ शरणं मम ॥ ३ ॥ निरीहा निरहङ्कारा, निर्ममाः समचेतसः । महाव्रतधरा धीराः, साधवः शरणं मम ॥ ४ ॥ अहिंसासनृतास्तेयब्रह्माऽकिंचनतामयः। केवल्युपज्ञः परमो, धर्मश्च शरणं मम ।।५।। अपि जन्म शतैयद्यदपराद्धं शरीरिषु । त्रिविधं त्रिविधेनापि, तन्निन्दामि समाहितः ॥६॥ गृहिधर्म द्वादशधा, मया पालयता कृता । ये केचिदप्यतीचारास्तान सर्वान् व्युत्सृजाम्यहम् ॥७॥ क्रोधमानमायालोभाभिभूतेन मया सदा । कृतं यद्यच्च हिंसादि, तत्रिधापि धिगस्तु मे ॥८॥ त्रि. चे. आराधनायाः
९५ मनुष्यभवदुर्लभत्वम् अनाण्यपि रत्नानि, लभ्यन्ते विभवैः सुखम् । दुर्लभो रत्नकोव्याऽपि, क्षणोऽपि मनुजायुषः ॥१॥ देवा विसयपसत्ता, नेरइआ विविहदुरवसंतत्ता । तिरिआ विवेगविकला, मणुआणं धम्मसामग्गी ॥२॥
॥४२॥
For Private And Personal use only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acham Ka
mandi
联盛馨馨馨號聯聚器器器藥等藥器樂錄器樂聚柴柴柴继
चुल्लगपासगधन्ने जूए रयणे अ सुविण चक्के अ । चम्मजूगे परमाणू दस दिछता मणुअलभे ॥३॥ आयदशकुलरूपबलायुर्बुद्धि बन्धुरमवाप्य नरत्वम् । धर्मकर्म न करोति जडो यः पोतमुज्झति पयोधिगतः सः॥४॥ या प्राप्य दुष्प्रापमिदं नरत्वं, धर्म न यत्नेन करोति मूहः । क्लेशप्रबन्धेन स लब्धमब्धौ, चिन्तामणि पातयति प्रमादात् ।।५।। स्वर्णस्थाले क्षिपति स रजः, पादशौचं विधत्ते, पीयूषेण प्रवरकरिणं वायत्यैन्धभारम् । चिन्तारत्न विकिरति कराद्वायसोड्डायनार्थम् , यो दुष्प्रापं गमयति मुधा मर्त्यजन्म प्रमत्तः।। ६ ॥ कुसग्गे जह ओसबिन्दुए थोवं चिटइ लंबमाणए । एवं मणुआण जीवियं, समय गोयम मा पमायए ॥७॥ दुल्लहे खलु माणुसे भवे, चिरकालेण वि सव्वपाणिणं । गाढो य विवाग कम्मुणो समयं गायम मा पमायए ॥८॥ गा.२,४ चत्तारि परमगाणि दुल्लहाणीह जन्तुणो । माणुस्सत्तं सुई सद्धा संजमम्मि य विरियं ॥ ९॥ उ. अ.३ गा.?
९६ धर्मोद्यमः अनित्यानि शरीराणि, विभवो नैव शाश्वतः । नित्यं संनिहितो मृत्युः, कर्तव्यो धर्मसंग्रहः ॥१॥ अङ्कस्थाने भवेद्धर्म, शून्यस्थानं ततः परम् । अङ्कस्थाने पुनर्धष्टे, सर्व शून्यमिदं भवेत् ॥२॥ त्यज दुर्जनसंसर्ग, भज साधुसमागमम् । कुरु पुण्यमहोरात्रं, स्मर नित्यमनित्यताम् ॥ ३॥ आयुर्वर्षशतं नृणां परिमितं राच्या तदर्धीकृतं, तस्यार्द्धस्य कदाचिदर्द्धमधिकं वार्धक्यबाल्ये गतम् । शेष रोगवियोगशोकमदनक्रोषादिभिर्व्याकुलस्यायुर्याति नरस्य तत्र कतमो यो धर्मकर्मक्षण॥ ४॥
经整整张继张器整卷塑鉴蒂蒂蒂蒂柴柴柴器繁榮繁榮發聲
For Private And Personal use only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________
1
जैनमुक्त ॥४३॥
9232*****
佛带带带带带带带张蒂蒂蒂蒂器游游盛港遊帶幾游游游
बालः प्रायो रमणाऽऽसक्तस्तरुणः प्रायो रमणीरक्तः । वृद्धःप्रायश्चिन्तामनस्तदहो धर्मे कोऽपि न लपः ॥५॥ सू. प.
*धर्मोपदेश ९७ धर्मोपदेशः दानं वित्ताहतं वाचा, कीर्तिधौं तथाऽऽयुषः । परोपकरणं कायादसारान्सारमुद्धरेत् ॥ १॥ बुद्धः फलं तत्त्वविचारणं च, देहस्य सारं व्रतधारणं च । अर्थस्य सारं किल पात्रदान, वाचः फलं किर्तिकरं नराणाम् ॥२॥ जिनेन्द्रपूजा गुरुपर्युपास्तिः, सत्त्वानुकम्पा शुभपात्रदानम् । गुणानुरागः श्रुतिरागमस्य, नृजन्मवृक्षस्य फलान्यमूनि ॥३॥ पिता योगाभ्यासो विषयविरतिः सा च जननी, विवेकः सोदर्यः प्रतिदिनमनीहा च भगिनी । प्रिया शान्तिः पुत्रो विनय उपकारः प्रियसुहृत् , सहायो वैराग्यं गृहमुपशमो यस्य स सुखी ॥ ४ ॥ करे "लाध्यस्त्यागः शिरसि गुरुपादप्रणमनं, मुखे सत्या वाणी श्रुतमवितथं च श्रवणयोः । हदि स्वच्छा वृत्तिर्विजथि भुजयोः पौरुषमहो, विनाऽप्यैश्वर्येण प्रकृतिमहतां मण्डनमिदम् ॥ ५॥ जन्तूनामवनं जिनेशमहनं भक्त्यागमाऽऽकर्णनं, साधूनां नमनं मदापनयन सम्यग्गुरोर्माननम् । मायाया हननं क्रुधश्च शमन लोभद्रमोन्मूलनम् , चेतः शोधनमिन्द्रियार्थदमनं यत्तत् शिवोपायनम् ॥६॥ त्रकाल्प जिनपूजन प्रतिदिन सङ्घस्य सन्माननं, स्वाध्यायो गुरुसेवनं च विधिना दानं तथाऽऽवश्यकम् ।
॥४३॥ शक्या च व्रतपालनं वस्तपो, ज्ञानस्य पाठस्तथा, सैष श्रावकपुङ्गवस्य कथितो धर्मों जिनेन्द्रागमे ॥७॥ जत्थ य विसयविराओ, कसायचाओ गुणेषु अणुराओ । किरिबासु अप्पमाओ, सो धम्मो सिवसुहोवाओ।
***********2-22
For Private And Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
*********
www.kobatirth.org.
पचक्रवर्णं पूआ, पडिक्कमणं पोसहो परुवयारो । पंच पयारा जस्सउ न पयारो तस्स संसारो ॥ ८ ॥ सूक्त. प्र. अप्पा चैव दमेयन्बो, अप्पा हु खलु दुहमो । अप्पा दन्तो सुही होइ, अस्सि लोए परत्थे य ।। ९ ।।
वरं मे अप्पा दन्तो, संजमेण तवेण य । माहं परेहिं दम्मन्तो बन्धणेहिं वहेहि य ॥ १० ॥ उ. प्र. श्लो. १५-१६ अयं निजः परो वेति गणना लघुचेतसाम् । उदारचरितानां तु वसुधैव कुटुम्बकम् ॥ ११ ॥
मज्जं विसय कसाया निद्दा विकहा य पंचमी भणिया। एए पंच पमाया जीवं पाडन्ति संसारे ॥ १२ ॥ मिथ्यात्वाविरतिप्रमादकषाययोगान् आत्मन् सदा संछृणु सौरव्यमिच्छन् ।
असंवृता यद् भवतापमेपते सुसंवृता मुक्तिरमां च दद्युः ॥ १३ ॥
अकर्तव्यं न कर्तव्यं, प्राणैः कष्ठगतैरपि । सुकर्तव्यं तु कर्तव्यं, प्राणैः कण्ठगतैरपि ॥ १४ ॥
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
राजदण्डभयात्पापं, नाचरत्यधमो जनः । परलोकभयान्मध्यः, स्वभावादेव चोत्तमः ॥ १५ ॥
यत्नेन पापानि समाचरन्ति, धर्म प्रसङ्गादपि नाचरन्ति । आश्चर्यमेतद्धि मनुष्यलोके, क्षीरं परित्यज्य विषं पिबन्ति ॥ १६ ॥ धर्मस्य फलमिच्छति, धर्म नेच्छन्ति मानवाः । फलं पापस्य नेच्छन्ति, पापं कुर्वन्ति सादराः ॥ १७ ॥ स्वर्गच्युतानामिह जीवलोके, चत्वारि नित्यं हृदये वसन्ति । दानप्रसङ्गो विमला च वाणी, देवार्चनं सद्गुरुसेवनं च।। १८ ।। पृ. ११
९८ बुद्धिः
अनारम्भो हि कार्याणां प्रथमं बुद्धिलक्षणम् । आरब्धस्यान्तगमनं, द्वितीयं बुद्धिलक्षणम् ॥१ ॥ पं. पृ.९७ श्लो. ११४
For Private And Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
www.kobateh.org.
Acham Ka
mandi
९९ विद्या
जेन सक्त ॥४४॥
10820208**2
2
******
प्रज्ञाङ्गना सदा सेव्या, पुरुषेण सुखावहा । हेयोपादेयतत्त्वज्ञा, या रता सर्वकर्मणि ॥ २॥ त. लो. २६० सा प्रज्ञा या शमे याति, विनियोगपरा हिता । शेषा हि निर्दया प्रज्ञा, कर्मोपार्जनकारिणी ॥३॥ त. श्लो० २५९ जीवन्ति शतशः प्राज्ञाः, प्रज्ञया वित्तसमये । न हि प्रज्ञाक्षये कश्चिद् वित्ते सत्यपि जीवति ॥४॥ध.प्र.प,१८ आ.स अभ्यासेन क्रियाः सर्वा, अभ्यासात् सकलाकलाः । अभ्यासाद् ध्यानमौनादि, किमग्यासस्य दुष्करम् ।।५॥ श्रा. पृ.३८ यस्य नास्ति स्वयं प्रज्ञा, शास्त्रं तस्य करोति किम् ? । लोचनाभ्यां विहीनस्य, दर्पणः किं करिष्यति ? ॥६॥चा.अ.१० श्लो.९ न निर्मिता केन न दृष्टपूर्वा, न श्रूयते हेममयी कुरङ्गी । तथाऽपि तृष्णा रघुनन्दनस्य, विनाशकाले विपरीतबुद्धिः ॥७॥ असम्भवं हेममृगस्य जन्म, तथाऽपि रामो लुलुमे मृगाय । प्रायः समापनविपत्तिकाले, धियोऽपि पुंसां मलिनी भवन्ति ॥ ८॥ हितोपदेश, मित्रलाभ श्लो. २८ ।। शुश्रूषा श्रवणं चैव, ग्रहणं धारणं तथा । ऊहापोहोऽर्थविज्ञानं तत्त्वज्ञानं च धीगुणाः ॥९॥ यो. पृ० ५३ (प्र० स०)
९९ विद्या गतेऽपि वयसि प्राधा, विद्या सर्वात्मना भृशम् । यदीह फलदा न स्यात् , सुलभा सान्यजन्मनि ॥१॥ सन्तोषस्त्रिषु कर्तव्यः, स्वदारे भोजने धने । त्रिषु चैव न कर्तव्यो, दाने चाध्ययने तपे ॥२॥ आरोग्यबुद्धिविनयोद्यमशास्त्ररागाः, पञ्चान्तराः पठनसिद्धगुणा भवन्ति । आचार्यपुस्तकनिवाससहायद्रव्यं, बाद्याश्च पञ्च पठन परिवर्द्धयन्ति ॥३॥
黎黎黎黎泰泰拳泰拳盤拳樂恭恭恭恭举奉孝泰拳拳柴柴
॥४४॥
******
For Private And Personal use only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobathrtm.org
Acham Ka
mandi
根张黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎聯燃燃燃魂
अलसो मन्दबुद्धिश्च, सुखितो व्याधितस्तथा । निद्रालुः कामुकश्चेति, षडेते शास्त्रवर्जिताः ॥४॥ सू. पृ० ३९ विद्या नाम नरस्य रूपमधिकं प्रच्छन्नगुप्तं धनं, विद्या भोगकरी यशसुखकरी विद्या गुरूणां गुरुः । विद्या बन्धुजनो विदेशगमने विद्या परं दैवतं, विद्या राजसु पूजिता न हि धनं विद्याविहीनः पशुः ॥५॥ जहा खरो' चंदणभारवाही, भारस्स भागी नहुचंदणस्स । एवं खु नाणी चरणेन हीणो, नाणस्स भागी न हु सुग्गईए ॥ ६ ॥ सूक्तमुक्तावली पृ० ४०
१०० पुण्यम् दाने शक्तिः श्रुते भक्तिर्गुरूपास्तिर्गुणे रतिः । दमे मतिर्दयावृत्तिः, षडमी सुकृताकुराः ॥११॥ सू० पृ.४१, श्लो.४४० जैनो धर्मः कुले जन्म, शुभ्रा कीर्तिः शुभा मतिः । गुणे रागः श्रियां त्यागः, पूर्वपुण्यैरवाप्यते ॥२।। सू० ग्लो. ४९१ जैनो धर्मः प्रकटविभवः सङ्गतिः साधुलोके, विद्वद्गोष्टिर्वचनपटुता कौशलं सक्रियासु ॥ साध्वी लक्ष्मीश्चरणकमलोपासनं सद्गुरुणां, शुद्धं शीलं सुमतिरमला प्राप्यते नाल्पफुष्यैः ॥३॥ सू० पृ. २, श्लो. ९
१०१ पापम् भवेयुः प्राणिनः पापात् , कासश्वासज्वरादयः । सखायोऽपि कदर्याश्च, नागश्रीवन्महीतले ॥१॥ हिं० पा० श्लो. १ हिंसाऽनृतादयः पञ्च, तत्त्वाश्रद्धानमेव च । क्रोधादयश्च चत्वार इति पापस्य हेतवः ॥२॥
幾號聯發器端茶器茶器等茶器聯瓷器茶茶器帶醬蒸帶帶殘廢
For Private And Personal use only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya
Gyamandit
आश्रयः
जैन सूक्त ॥४५॥
港张密密染整整港茶臺茶婆婆婆麼密密密陈晓带来涨涨
विपरीतास्तु धर्मस्य, एत एवोदिता बुधैः । एतेषु सततं यत्नः, सम्यकार्यः सुखैषिणा ॥३॥ शास्त्र० श्लो. ४-५ अत्युग्रपुण्यपापानामिहैब फलमाप्यते । त्रिभिषैखिभिर्मासैखिभिः पक्षैस्त्रिभिर्दिनैः ॥ ४ ॥ सू० अ० श्लो. ५
१०२ आश्रवः मनोवाकायकर्माणि, योगाः कर्म शुभाशुभम् । यदाश्रवन्ति जन्तूनामाश्रवास्तेन कीर्तिताः॥१॥ यो० प्र० श्लो. ७४ कषाया विषया योगाः प्रमादाविरती तथा। मिथ्यात्वमातरौद्रे चेत्यशुभं प्रतिहेतवः ॥२॥ यो० प्र०४, श्लो. ७८
१०३ संवरः सर्वेषामाश्रवाणां तु, निरोधः संवरः स्मृतः । स पुनर्भिद्यते द्वेधा, द्रव्यभावविभेदतः ॥ १॥ यो० प्र० श्लो. ७९ यः कर्मपुद्गलादानच्छेदः स द्रव्यसंबरः । भवहेतुक्रियात्यागः स पुनर्भावसंवरः ॥३॥ यो० प्र० ४ श्लो. ८०
१०४ निर्जरा सदोषमपि दीप्तेन, सुवर्ण वहिना यथा । तपोऽग्निना तप्यमानस्तथा जीवो विशुध्यति ॥१॥ यो. प्र. ४ श्लो. ८८ | ज्ञेया सकामा यमिनामकामा त्वन्यदेहिनाम् । कर्मणां फलवत् पाको यदुपायात् स्वतोऽपि हि ॥२॥ यो. प्र. ४ श्लो.८७ संसारवीजभूतानां, कर्मणां जरणादिह । निर्जरा सा स्मृता द्वेधा, सकामा कामवर्जिता ॥३॥ यो० प्र०४श्लो. ८६ 12 अकामनिर्जरारूपात्, पुण्याजन्तोः प्रजायते । स्थावरत्वात् त्रसत्वं वा, तिर्यक्त्वं वा कवचन ॥५॥ यो. प्र. ग्लो. १०७
命带带带带带帝帝帝弗带带带带带部亲亲带带带带帝
॥४५॥
For Private And Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Si Kailasagan
yan and
Shri Mahaven Adana Kenda
पनया
华帝帝奉帝带带带带张苏器苏腊旅游游游游游赤帝柴
शर्म नयति भूतानि, यः शक्तो देशनाविधौ । द्रव्यादिलब्धियुक्तो यः, प्रत्यहं तस्य निर्जरा ॥ ६॥त. ग्लो. २६४
१०५ बन्धः सकषायतया जीवः, कर्मयोग्यांस्तु पुद्गलान् । यदादत्ते स बन्धः स्याजीवास्वातन्त्र्यकारणम् ॥१॥ यो. पृ.३८ श्लो. ५९ संवरस्तन्निरोधेन, तथा जीवस्य कर्मणा । यः सम्बन्धस्तयोरैक्यं, स बन्धस्तत् प्रकीर्तितः ॥२॥ पा. सर्ग ३, श्लो.१०५६
१०६ विनयः विणओ सासणे मूलं, विणओ संजओ भवे । विणयाओ.विप्पमुक्कस्स, कओ धम्मो को तवो? ॥१॥ सु. श्लो. ९७ विनयफलं शुश्रूषा गुरुशुश्रूषा फलं श्रुतज्ञानम् । ज्ञानस्य फलं विरतिर्विरतिफलं चाश्रवनिरोधः ॥ २॥ संवरफलं तपो बलमथ तपसो निर्जराफलं दृष्टम् । तस्मात् क्रियानिवृत्तिः क्रियानिवृत्तेरयोगित्वम् ॥ ३॥ योगनिरोधाभवसन्ततिक्षयस्सन्ततिक्षयान्मोक्षः। तस्मात् कल्याणाना सर्वेषां भाजनं विनयः॥४॥ प्र. श्लो.७२-७३-७४
१०७ स्वाध्यायः स्वध्यायगुणने यत्नः, सदा कार्यों मनीषिभिः । कोटिदानादपि श्रेष्ठ, स्वाध्यायस्य फलं यतः ॥१॥ उ. प.१५ श्लो.९ स्वाध्यायः पश्चधा ज्ञेयो, वाचना पृच्छना तथा । परावृत्तिरनुप्रेक्षा, धर्मसम्बन्धिनी कथा ।।२।। उ. प.१५ श्लो.५ वाचना तु गुरूपान्ते ऽध्ययन विनयेन यत् । प्रच्छनाधीतशास्त्रान्तर्गत संशयनिर्णयः ॥३॥ उ. प.१५ श्लो. ६
本密密密密密密密密密密密密密密密亲密帝张张张张晓
For Private And Personal use only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Achat
kail
a
nmandi
जेन सूक्त
आत्ममेदा
黎恭奉泰拳黎黎黎器恭恭奉泰泰泰张张张张泰樂泰要来
परावृत्तिः पुराधीतागमोच्चार पुनः पुनः । तद्विचारस्त्वनुप्रेक्षा, व्याख्या धर्मकथा भवेत् ॥४॥ उ. प.१५ ग्लो. ६ श्रमणैः श्रावकैश्चापि, क्रियाकरणतत्परैः । चतुरिं विधातव्यः, स्वाध्यायोऽयमहर्निशम् ॥५॥ उ. प. १५ श्लो.८
१०८ आत्मभेदाः बहिर्भावानतिक्रम्य यस्याऽऽत्मन्याऽऽत्मनिश्चयः सोऽन्तरात्मा मतस्तज्ज्ञः, विभ्रमध्वान्तभास्करैः ॥१॥ आत्मबुद्धिः शरीरादौ, यस्य स्यादात्मविभ्रमात् । बहिरात्मा स विज्ञेयो मोहनिद्राऽस्तचेतनः ॥२॥ आत्मधिया समुपात्तः कायादिः कीर्त्यतेत्र बहिरात्मा। कायादिः समधिष्ठायको भवत्यन्तरात्मा तु ॥३॥ यो. प्र.१२ श्लो.१ चिद्पानन्दमयो निशेषोपाधिवर्जितः शुद्धः । अत्यक्षोऽनन्तगुणः, परमात्मा कीर्तितस्तझैः ॥४॥ यो.प्र.७श्लो.८ निर्लेपो निष्कलहः शुद्धो निष्पन्नोऽत्यन्तनिवृत्तः । निर्विकल्पश्च शुद्धात्मा, परमात्मेति निर्णितः ॥ ५ ॥
१०९ नमिपव्वज्जा किण्णु भो अज मिहिलाए कोलाहलगसंकुला । सुष्णन्ति दारुणा सदा पासाएसु गिहेसु य ॥१॥ मिहिलाए चेइए वच्छे सीयच्छाए मणोरमे । पत्तपुष्फलोवेए बहूर्ण बहुगुणे सया ॥२॥ वारण हीरमाणमि, चेइयंमि मणोरमे । दुहिया असरणा क्षत्ता एए कन्दन्ति भो खगा ॥३॥ सुहं वसामो जीवामो, जेसि मो नत्थि किंचण । मिहिलाए डझमाणीए न मे डन्झइ किंचण ॥४॥
樂樂樂器盤樂器搬樂器器密盤樂器樂密密整张黎黎
For Private And Personal use only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________
S
anna Kendre
www.kobathrm.org
Acharya Sh Kailasagasul yamandi
萨蒂举亲亲亲亲亲亲亲张张张张张落落客亲亲密游出
चत्तपुत्तकलत्तरस निच्चावारस्स मिक्खुगो । पियं न विजई किंचि अप्पियपि न विज्जई ॥५॥ पागारं कारइत्ताणं गोपुन्डालगाणि य । उस्सूलए सयग्धी य तओ गच्छसि वत्तिया ॥६॥ सर्ट नगरि किच्चा तवसंवरमग्गलं । खन्ती निउणपागारं, तिगुतं दुष्पधंसय ॥७॥ घणु परक्कम किच्चा, जीवं च इरियं सया । घिई च केयणं किच्चा, सच्चेण पलिमन्थए ॥८॥ तवनारायजुत्तेण, भेत्तणं कम्मकंचुय । मुणी विगयसंगामो, भवाओ परिमुच्चति ॥ ९॥ जो सहस्सं सहस्साण, संगामे दुज्जए जिणे । एग जिणेज्ज अप्पाणं एस मे परमो जओ ॥१०॥ अप्पाणमेव जुज्झाहि किं ते जुजोण बज्झओ। अप्पाणमेवमप्पाणं जिणित्ता सुहमेहति ॥ ११ ॥ पंचिन्दियाणि कोहं, माणं माय तहेव लोहं च । दुज्जयं चेव अपाणं, सव्वं अप्पे जिए जियं ॥ १२ ॥ मासे मासे तु जो बालो, कुसम्गेणं तु झुंजइ । न सो सुक्खायस्स धम्मस्स, कलं अग्घइ सोलसि ॥१३॥ उ० नवमाध्य०
११० केसिगोयमीयसंवादः । अणेगाण सहस्साणं मझे चिट्टसि गोयमा । ते अ ते अभिगच्छन्ति कहं ते निजिया तुमे ॥१॥ एगे जिए जिया पंच, पंच जिए जिया दस । दसहा उ जिणित्ताणं, सव्वसत्तू जिणामहं ॥२॥ एगप्पो अजिए सतू, कसाया इंदियाणि य । ते जिणित्तु जहानायं, विहरामि अहं मुणी ॥३॥ दीसंति बहवे लोए, पासबद्धा सरीरिणो । मुक्कपासो लहुम्भूओ, कई त विहरसी मुणि ॥४॥
路旁密密密密密蒂蒂蒂蒂蒂蒂器蒂蒂蒂號聯佛聯聯聯帶路
For Private And Personal use only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
जेन सूक्त ० ॥ ४७॥
www.kobahrth.org.
ते पासे सव्वसो छित्ता निहन्तूण उवायओ । मुक्कपासो लहुब्भूओ, विहरामि अहं मुणी ॥ ५ ॥ रागद्दोसादओ तिब्बा, नेहपासा भयंकरा । ते छिंदितु जहानायं, विहरामि जहकम्मं ॥ ६ ॥ तो हियसंभूया या चिह्न गोयमा । फलेड़ विसभक्खीणं सा उ उद्धरिया कहं ॥ ७ ॥ तं लयं सव्वसो छित्ता उद्धरिता समूलियं । विहरामि जहानायं मुकोमि विसभक्खणं ॥ ८ ॥ भवता लया बुता भीमा भीमफलोदया । तमुच्छितु जहानायं विहरामि महामुगी ॥ ९ ॥ संपलिया घोरा, अम्मी चिह्न गोयमा जे डति सरीरत्था कहूं विज्झाविया तुमे ॥ १० ॥ महामेहप्पसूयाओ गिज वारि जलुत्तमं । सिचामि सययं तेउ, सित्ता नो व डर्हति मे ॥ ११ ॥ कसाया अग्गिणो वृत्ता सुयसीलतवो जलं । सुयधाराभिहया संता भिन्न हु न दर्हति मे ॥ १२ ॥ अयं साहस्सिओ भीमो, दुट्ठस्सो परिधावइ । जंसि गोयम आरूढो, कहं तेण न हीरासि ॥ १३ ॥ अथ एगो महादीवो, वारिमज्झे महालओ । महाउदगवेगस्स, गई तत्थ न विजई ॥ १४ ॥ जरामरणवेगेणं बुज्झमाणाण पाणिगं । धम्मो दीवो पट्ठा य गई सरणमुत्तमं ।। १५ । अण्णवंसि महोहंसी, नावा, त्रिपरिधावई । जंसि गोयम आरूढो कहूं पारं गमिम्ससि ॥ १६ ॥ जा उ अस्साविणी नावा न सा पारस्स गामिणी । जा निरस्साविणी नावा, सा उ पारस्स गामिणी ॥ १७ ॥ सरीरमाहु नावति, जीवो वुच्च नाविओ। संसारो अप्णय वृत्तो, जं तरन्ति महेसिणो ॥ १८ ॥ अन्धयारे तमोघोरे, चिट्ठन्ति पाणिणो बहु । को करिस्सह उओयं सव्वलोगंमि पाणिणं ॥ १९ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
नवकारसूत्रम्
॥ ४७ ॥
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acham Ka
mandi
港路器选举张晓柴柴榮路榮義张晓帶燃烧柴柴露器带佛佛
उग्गओ विमलो भाणू सव्वलोयपभंकरो । सो करीस्सइ उजोय सवलोगमि पाणिणं ॥३०॥ उग्गओ रवीणसंसारो सव्वन्न जिणभक्खरो । सो करिस्सइ उओयं सव्वलोगंमि पाणिणं ॥ २१॥ सारीरमाणसे दुक्खे बज्झमाणाण पाणिणं । खेम सिवमणाबाई ठाणं, किं मनसि मुणी ॥२२॥ अत्थि एर्ग धुवं ठाणं लोगग्गंमि दुरारुहं । जत्य नस्थि जरा मच्चू वाहिणो वेयणा तहा ॥ २३ ॥ निव्वणिति अवाहति सिद्वीलगग्गमेव य । खेमं सिर्व अणाबाह, जं तरन्ति महेसिणो ॥ २४ ॥ तं ठाणं सासर्य वासं लोगग्गमि दुरारुई । जं संपत्ता न सोयन्ति, भवोहन्तकरा मुणी ॥ २५ ॥ उ०प्र०
१११ नवकारसूत्रम् जिणसासणास सारो, चउदसपुव्वाण जो समुद्धारो । जस्स मणे नवकारो, संसारो तस्स किं कुणइ ॥ १ ॥ हिसावाननृतप्रियः परधनहर्ता परस्त्रीरतः। किं चान्येष्वपि लोकगहितमहापापेषु गाहोद्यतः । मन्त्रेशं स यदि स्मरेदविरतं प्राणात्यये सर्वथा, दुष्कर्मार्जितदुर्गदुर्गतिरपि स्वर्गीभवेन्मानवः ॥ २ ॥ नवकार इक्कअक्खर पार्य फेडेद सन अयराणं । पन्नासं च पएणं पंचसयाई समगणं ॥३॥ जो गुणइ लक्खमेगं पूएइ विहीइ जिणनमुक्कारं । तित्थयरनामगो सो बंधइ नत्थि संदेहो ॥४॥ अठेव य अट्ठसया, असहस्सं च अकोडीओ । जो गुणइ भतिजुत्तो, सो पावद सासयं ठाणं ॥ ५॥ ०१.५१
488888888888888888884
For Private And Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ४८ ॥
www.kobatirth.org.
११२ ज्ञान क्रिययोः सापेक्षता
हर्यं नाणं कियाहीणं, हया अन्नाणओ किया। पासंतो पंगुलो दइढो, धावमाणो अ अंघओ ॥ १ ॥ संजोगसिद्धीइ फलं वयंति, न हु एगचक्केण रहो पयाइ ।
अंधोय पंगू य वणे समिद्धा, ते संपउत्ता नगरं पचिट्ठा ॥ २ ॥ आवश्यक नि० गा० १०२ आसन्न सिद्धिआण विहिपरिणामो होह उ सयकालं । बिहिवाओ अविहि भत्ती अमत्रजिअ दूरभव्त्राणं ॥ ४ ॥ तित्थयरतं संमतं खाइअं सत्तमीइ तहआए । आउं वंदणएणं बद्धं च दसारसीहेण ॥ ५ ॥
१९३ क्रिया
ज्ञानी क्रियापरः शान्तो भावितात्मा जितेन्द्रियः । स्वयं तीर्णो भवाम्भोधेः परांस्तारथितुं क्षमः ॥ १ ॥ क्रियाविरहितं हन्त ! ज्ञानमात्रमनर्थकम् । गतिं विना पथज्ञोऽपि नामोति पुरमीप्सितम् ॥ २ ॥ स्वानुकूलां क्रियां काले, ज्ञानपूर्वोऽप्यपेक्षते । प्रदीपः सप्रकाशोऽपि तैलपूर्त्यादिकं यथा ॥ ३ ॥ वाभावं पुरस्कृत्य ये क्रियाव्यवहारतः । वदने कवलक्षेपं विना ते तृप्तिकाङ्क्षिणः ॥ ४ ॥ गुणवद्धमानादेर्नित्यस्मृत्या च सत्क्रिया । जातं न पातयेद्भावमजातं जनयेदपि ॥ ५ ॥ क्षायोपशमि के, भावे या क्रिया क्रियते तया । पतितस्यापि तद्भावप्रवृद्धिर्जायते पुनः ॥ ६ ॥ गुणवृद्धयै ततः कुर्यात् क्रियामस्खलनाय वा । एकं तु संयमस्थानं जिनानामवतिष्ठते ॥ ७ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
**********80489
ज्ञान
क्रिपयोः सोपता
॥ ४८ ॥
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavam
na Kenda
Acharya
Kala u
mandi
路路路路张晓晓晓影器樂祭蒸渗器张密密柴柴柴柴柴柴柴
तचोऽनुष्ठानतोऽसङ्गक्रियासङ्गतिमङ्गति । सेयं ज्ञानक्रियाभेदभूमिरानन्दपिच्छला ॥ ८॥ यशोविजयविरचित ज्ञा०
११४ प्रायश्चित्तम् मनोवचःकायवशादुपागतो विशोध्यते येन मलो मनीषिभिः । श्रुतानुरूपं मलशोधनं तपो विधीयते तद् व्रतशुद्धिहेतवे ॥१॥ सुभाषितरत्नसन्दोहश्लो०८८७ प्रतिसंवत्सरं ग्राह्य, प्रायश्चित्तं गुरोः पुरः । शोध्यमानो भवेदात्मा, येनादर्श इबोज्यतः ॥२॥ ध० पृ० ५ श्लो. ७५
११५ प्रतिक्रमणम अघनिष्क्रमणं भावद्विषदाक्रमणं च सुकृतसंक्रमणम् । मुक्तेः कमणं कुर्याद् द्विः प्रतिदिवसं प्रतिक्रमणम् ॥ १॥ पडिसिद्धाणं करणे किचाणमकरणेः अ पडिकमणं । असदहणे अ तहा विवरीअपरूवणाअ ॥२॥
११६ सदनुष्ठानाधिकारः विषं गरोऽननुष्ठानं तद्धेतुरमृतं वरम् गुरुसेवाद्यनुष्ठानं, इति पञ्चविधं जगुः ॥ १॥ आहारोपधिपूजर्द्धिपभृत्याशंसया कृतम् । शीत्रं सचित्तहन्तृत्वाद् विषानुष्ठानमुच्यते ॥ २॥ दिव्यभोगाभिलाषेण, कालान्तरपरिक्षयात् । स्वादृष्टफलसंपूर्तमरानुष्ठानमुन्यते ॥३॥ प्रणिधानायभावेन कर्माज्नध्यवसायिनः । संमूछिमप्रवृत्योपममननुष्ठानमुच्यते ॥४॥
遊券密密密密密塗漆漆柴晓晓晓晓晓端端帶带密密塗装
For Private And Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahaven
na Kendra
Acharya Sinn Kal
y
an
dit
जैन सूक्त
जिनपूजा
॥४९॥
带带带亲亲亲亲亲亲带带带带帝帝等帝辛辛辛萨举帝张瑞
सदनुष्ठानरागेण तद्धेतुमार्गगामिनाम् । एतच्चचरमावर्तेऽनाभोगादेविना भवेत् ॥ ५॥ धर्मयौवनकालोऽयं भवबालदशा परा । अत्र स्यात् सक्रियारागोऽन्यत्र चाऽसक्रियादरः ॥ ६॥ जैनीमाज्ञां पुरस्कृत्य प्रवृत्तं चित्तशुद्धितः । संवेगगर्भमत्यन्तममृतं तद्विदो विदुः ॥७॥
११७ जिनपूजा स्वर्गस्तस्य गृहांगणं सहचरी साम्राज्यलक्ष्मीः शुभा । सौभाग्यादि गुणावलिविलसति स्वैरं बपुर्वेश्मनि । संसारः सुतरः शिवं करतलकोडे लुठत्यजसा, यः श्रद्धाभरभाजन जिनपतेः पूजां विधत्ते जनः॥१॥ तवनियमेण य मुक्खो. दाणेण य हुंति उत्तमा भोगा । देवच्चणेण रज्ज, अणसणमरणेण इंदत्तं ॥२॥ यास्याम्यायतनं जिनस्य लभते ध्यायंश्चतुर्थ फलं, षष्ठं चोत्थितुमुद्यतोऽष्टममथोगंतुं प्रवृत्तोऽध्वनि । श्रद्धालुर्दशमं बहिर्जिनगृहात प्राप्तस्ततो द्वादशं, मध्ये पाक्षिकमीक्षिते जिनपतो मासोपवासं फलम् ॥ ३॥ सर्य पमजने पुष्णं सहस्सं च विलेवणे । सयसहरिसआ माला अणतं गीयवाइए ॥ ४॥ पापं लुम्पति दुर्गति दलयति व्यापादयत्यापदम् । पुष्यं संचिनुते श्रियं वितनुते पुष्णाति नीरोगताम् । वैराग्यं विदधाति पल्लवयति प्रीतिं प्रमते यशः, स्वर्ग यच्छति नितिं च रचयत्यर्चाऽर्हतां निर्मिता ॥५॥ नौरेषा भववारिधौ शिवपदप्रासादनिःश्रेणिका, मार्गः स्वर्गपुरस्य दुर्गतिपुरद्वारमवेशार्गला । कर्मग्रन्थिशिलोच्चयस्प दलने दम्भोलिधारासमा, कल्याणकनिकेतनं निगदिता पूजा जिनानां परा ॥६॥ पृ.५० श्लो. १७-१८
馆张张落落落落落落落器蒂器器樂樂樂泰泰泰泰张黎黎路城
॥४९॥
For Private And Personal use only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Shri Kagera Sanmandie
卡密密的密密密婆婆露港海旁的密密密密密密密密密密密
प्रविश्य विधिना तत्र त्रिःप्रदक्षिणयेजिनम् । पुष्पादिभिस्तमभ्यर्च्य स्तवनैरुत्तमैः स्तुयात् ॥७॥ यो. प्र.३श्लो. ११३ धूपं दहति पापानि दीपो मृत्युविनाशनः । नैवैद्यैविपुलं राज्य, प्रदक्षिणा शिवप्रदा ॥ ८॥ उ. पृ.१८८ पुष्पादिपूजा तदाज्ञा च तद्रव्यपरिरक्षणं । उत्सवतीर्थयात्रा च भक्तिः पञ्चधा जिने ।। ९॥
११८ आसन्नसिद्धिजोवलक्षणानि । संसारचारए चारएल्व, आवीलियस्स बंधेहिं । उब्विम्गों जस्स मणो, सो किर आसनसिद्धिपहो ॥१॥ आसन्नकालभवसिद्धियस्स, जीवस्स लख्खणं इणमो । विसयसुहेसु न राइ, सव्वत्थामेसु उतमइ ।। २॥ धर्म०3०
११९ भावपूजा दयाम्भसा कृतस्नानः, सन्तोषशुभववस्त्रभृत् । विवेकतिलकभ्राजी भावनापावनाशयः॥१॥ भक्तिश्रद्धानघुसणोन्मिश्रकश्मीरजद्रवैः । नवब्रह्मांगतो देवं शुद्धमात्मानमर्चय ॥ २॥ क्षमापुष्परत्रजं धर्मयुग्मक्षौमद्वयं तथा । ध्यानाभरणसारं च तदङ्गे विनिवेशय ॥३॥ मदस्थानमिदात्यागेलिखाग्रे चाष्टमङ्गलीम् । ज्ञानानौ शुभसङ्कल्पकाकतुण्डं च धूपय ॥ ४ ॥ प्राग्धर्मलवणोत्तारं धर्मसंन्यासवहिना । कुर्वन् पूरय सामर्थ्य राजनीराजनाविधिम् ॥५॥ स्फुरन्मङ्गलदीपं च स्थापयानुभवं पुरः । योगनृत्यपर(स्तु)स्तौर्यत्रिकसंयमवान् भव ॥६॥ उल्लसन्मनसः सत्यघष्टां वादयतस्तव । भावपूजारतस्येत्यं करक्रोडे महोदयः ॥७॥
8818-08-18--82822222288-98-98909888
For Private And Personal use only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________
जिज्ञासा
जैन सूक्त ॥५०॥
柴柴柴柴柴榮路際影際蒂蒂蒂路类游张晓荣浩密密
द्रव्यपूजोचिता भेदोपासना गृहमेधिनाम् । भावपूजा तु साधुनामभेदोपासनात्मिका ॥ ८॥ वा. ज्ञा.
१२० जिनाज्ञा आणाइ तवो आणाइ संजमो तह य दाणमाणाए । आणारहिओ धम्मो पलालपुलुब्ब पडिहाइ ॥ १॥ एगो साहु एगा साहुणी सावओ वा सड्डी वो । आणाजुत्तो संघो सेसो पुण अट्ठीसंघाओ ॥२॥ सो हु तवो कायव्वो जेण मणो मंगुलं न चिंतेइ । जेण न इंदियहाणी जेण य जोगा न हायति ॥३।। सु. पृ.६३-६४ अकालमियंमाज्ञाझा ते हेयोपादेयगोचरा । आश्रवः सर्वथा हेयः उपादेयश्च संवरः ।। ४॥ वीतरागस्तोत्रम्
१२१ देवद्रव्यम् जिणपवयणयुड्डिकर, पभावगं नाणदसणगुणाणं । रक्खेतो जिणदव्वं, तित्थयरतं लहइ जीवो ॥१॥ जिणपवयणबुडिकर, पभावगं नाणदसणगुणाणं । भक्वंतो जिणदव्वं, अणंतसंसारिओ होह ॥ २ ॥ चेअदबविणासे, रिसिघाए पवयणस्स उड्डाहे । संजइ चउत्थभंगे, मूलग्गी वोहिलाभस्स ॥३॥
१२२ उपधानम् उपधानतपो विधिवद् विधाय, धन्यो निधाय निजकण्ठे । द्वधाऽपि सूत्रमाला द्वेधाऽपि शिवश्रियं श्रयति ॥१॥ मुक्तिकनीवरमाला, सुकृतजलाकर्षणे घटीमाला । साक्षादिव गुणमाला, माला परिधीयते धन्यैः ॥२॥ सु. पृ. २५२
密密港柴柴柴港游带笨港等赛落券张张张密密的惨惨惨
५०॥
For Private And Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
www.kobarth.org
१२३ उद्यापनम्
लक्ष्मीः कृतार्था सफलं तपोऽपि, ध्यानं सदोच्चैर्जनबोधिलाभः । जिनस्य भक्तिर्जिनशासने श्रीः गुणाः स्युरुद्यापनतो नराणाम् ॥ १ ॥
उद्यापनं तपसः समर्थ, तच्चैत्यमौलौ कलशाधिरोपणम् । फलोपरोपोऽक्षतपात्रमस्तके, ताम्बुलदानं कृतभोजनोपरि ॥२॥
१२४ तीर्थम्
एकाहारी भूमिसंस्तारकारी, पद्द्भ्यां चारी शुद्धसम्यक्त्वधारी ।
यात्राकाले सर्वसच्चित्तहारी, पुण्यात्मा स्याद् ब्रह्मचारी विवेकी ॥ १ ॥ उपदेशतरङ्गिणी पृ० २४३ (य. वि. प्र. ) मनोविशुद्धं पुरुषस्य तीर्थ, वाक्संयमश्चेन्द्रियनिग्रहश्च । त्रीण्येव तीर्थानि शरीरभाजां स्वर्गं च मोक्षं च निदर्शयति॥२॥ आरम्भाणां निवृत्तिर्द्रविणसफलता सङ्घवात्सल्यमुचे नैर्मल्यं दर्शनस्य प्रणयिजनहितं जीर्णचैत्यादिकृत्यम् । तीथनत्यं च सम्यग् जिनवचनकृतिस्तीर्थसत्कर्मकत्वं सिद्धेरासन्नभावः सुरनरपदवी तीर्थयात्रा फलानि ।।३।। उ.प्र. २४२ श्री तीर्थपान्थरजसा विरजीभवन्ति, तीर्थेषु बंभ्रमणतो न भवे भ्रमन्ति ।
तीर्थव्ययादिह नराः स्थिरसम्पदः स्युः, पूज्या भवन्ति जगदीशमथार्चयन्तः ॥ ४ ॥ उपदेशतरङ्गिणी पृ. १४६ १२५ तीर्थयात्रा
यो दृष्टो दुरितं हन्ति, प्रणतो दुर्गतिद्वयम् । संघेशार्हन्त्यपदकृत्, स जीयाद्विमलाचलः ॥ १ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२६ संघः
जैन मुक्त ॥५१॥
黎柴柴蔡琴琴琴琴琴柴柴柴柴柴柴琴琴琴长泰张泰泰泰
शत्रुअये जिने दृष्टे, दुर्गतिद्वितयं क्षिपेत् । सागराणां सहस्रं च, पूजास्नात्रविधानतः ॥ २॥ मिथ्यात्वगरलोद्वारः, सम्यग्दृष्टिसुधारसः । पूर्वो हस्वः परो दीर्घा, नाभिनन्दनवन्दने ॥३॥ सदा शुभध्यान-संसारलक्ष्म्याः , फलं चतुर्धा सुकृताप्तिरुच्चैः।। तीर्थोबतिस्तीर्थकृतां पदाप्तिर्गुणा हि यात्राप्रभवाः स्युरेते ॥ ४॥ वपुः पवित्रीकुरु तीर्थयात्रया, चित्तं पवित्रीकुरु धर्मवाञ्छया। वित्तं पवित्रीकुरु पात्रदानतः, कुलं पवित्रीकुरु सच्चरित्रः॥५॥ एवं जम्मस्स फलं सारं विहवस्स इत्ति चेव । जं अच्चिज्जइ गंतु सिजे रिसहतित्थयरो ॥ ७॥ छद्रेणं भत्तेणं, अपाणएणं तु सत्त जत्ताओ । जो कुणइ सिजे सो तइअभवे लहइ सिद्धिं ॥८॥ सूक्त. पृ० ५१-५२
१२६ संघः रत्नानामिव रोहणः क्षितिधरः ख तारकाणामिव, स्वर्गः कल्पमहीरुहामिव सरः पहाणामिव । पाथोधिः पयसां शशीव महसां स्थानं गुणानामसा-वित्यालोच्य विरच्यतां भगवतः सङ्घस्य पूजाविधिः ॥१॥ कदा किल भविष्यन्ति मद्गृहाङ्गणभूमयः । श्री सङ्घचरणाम्भोजरजोराजिपवित्रितः॥२॥ यः संसार निरासलालसमतिर्मुक्यर्थमुत्तिष्ठते, यं तीर्थ कथयन्ति पावनतया येनास्ति नान्यः समः। यस्मै तीर्थपतिर्नमस्पति सतां यस्माच्छुभं जायते, स्फूर्तिर्यस्य परा वसन्ति च गुणा यस्मिन् स सङ्घोऽर्च्यताम् ॥३॥
举琴琴柴柴柴柴泰拳拳张张黎张华整整张张带密際泰
For
And
Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Shn.kailassagarmunGyanmandit
ShiMahaveJanamane kentre
举中毕黎拳拳泰拳拳柴柴柴 樂樂樂器琴婆婆泰泰泰泰张
१२७ तीर्थकरनामकर्मवन्धभावना मोहान्धकारगहने, संसारे दुःखिता बत । सवाः परिभ्रमन्त्युच्चैः, सत्यस्मिन् धर्मतेजसि ॥१॥ अहमेतानतः कृच्छात् , यथायोगं कथंचन । अनेनोचारयामीति, बरबोधिसमन्वितः ।। २॥ तत्तत्कल्याणयोगेन, कुर्वन् सत्यार्थमेव सः। तीर्थकृत्वमवामोति, परं सवार्थसाधनम् ॥ ३॥ चिन्तयत्येवमेवैतत्स्वजनादिगतं तु यः । तथानुष्ठानतः सोऽपि, धीमान् गणधरो भवेत् ॥ ४ ॥ संविग्नो भवनिर्वेदात्मनिःसरणं तु यः । आत्मार्थसंप्रवृत्तोऽसौ, सदा स्थान्मुण्डकेवली ॥५॥ ५० पृ० १४७ गा० १९
१२८ शासनप्रभावकत्वं दिक्षुर्भिक्षुरेकोऽस्ति, वारितो द्वारि तिष्ठति । हस्तन्यस्तचतुःश्लोको, किं वाऽऽगच्छतु गच्छतु ॥ १॥ दीयतां दशलक्षाणि, शासनानि चतुर्दश । हस्तन्यस्तचतुःश्लोको, यद्वाऽऽगच्छतु गच्छतु ॥ २॥ अपूर्वेयं धनुर्विद्या, भवता शिक्षिता कुतः । मार्गणौघः समभ्येति, गुणो याति दिगन्तरम् ॥ ३॥ सर्वदा सर्वदोऽसीति, मिथ्या संस्तूयसे बुधैः । नाऽयो लेभिरे पृष्ठ, न चक्षुः परयोषितः ॥४॥ आहते तव निःस्वाने, स्फुटित रिपु हृद्घटेः । गलिते तत्प्रियानेत्रे, राजन् ! चित्रमिदं महत् ॥ ५॥ सरस्वती स्थिता वक्त्रे, लक्ष्मीः करसरोरुहे । कीर्तिः किं कुपिता राजन् ! येन देशान्तरं गता ॥६॥ सु. पृ. १९६-१९७
举柴柴柴华泰泰拳拳拳柴柴柴柴榮恭毕举举禁柴柴奉然
For Private And Personal use only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैनसूक्त ० ॥५२॥
www.kobatirth.org.
१२९ लेश्या
कृष्णादिद्रव्यसाचिव्यात्, परिणामो य आत्मनः । स्फटिकस्येव तत्राऽयं, लेश्याशब्दः प्रवर्तते ॥१॥ यो. प्र. ४ श्लो०४४ ताः कृष्णनीलकपिततैजसपद्मशुक्लनामानः। श्लेष इव वर्णंबन्धस्य, कर्मबन्धस्थितिविधात्र्यः ॥२॥ यो. प्र. ४ श्लो० ४४ अतिरौद्रः सदा क्रोधी, मत्सरी धर्मवर्जितः । निर्दयो वैरसंयुक्तः कृष्णलेश्याधिको नरः ॥ ३॥ उ० भा० ४ पृ० ९० असो मन्दबुद्धिश्व स्त्रीलुब्धः परवश्चकः । कातरथ सदा मानी, नीललेश्याधिको भवेत् ॥४॥ उ० भा. ४ पृ० ९० विद्यावान् करुणायुक्तः, कार्याकार्यविचारकः। लाभालाभे सदा प्रीतः पीतलेश्याऽधिको नरः ॥ ५ ॥ उ. भा० ४ पृ० ९१ क्षमावांश्च सदा त्यागी, देवार्चनरतो यमी । शूचीभूतः सदाऽऽनन्दी, पद्मलेश्याऽधिको भवेत् ||६|| उ. भा०४ पृ० ९१ रागद्वेषविनिर्मुक्तः, शोकनिन्दाविवर्जितः । परमात्मत्वसंपन्नः शुक्ललेश्यो भवेन्नरः ॥ ७ ॥ उ० भा० ४ पृ० ९१ याशी जायते लेश्या, समयेऽन्त्ये शरीरिणः । तादृश्येव भवेल्लेश्या, प्रायस्तस्यान्यजन्मनि ॥ ८ ॥ घ० पृ० ५ १३० मनः शुद्धिः
दानं पूजा तपश्चैव, तीर्थसेवा श्रुतं तथा । सर्वमेव वृथा तस्य यस्य शुद्धं न मानसम् ॥ १ ॥ धर्म० पृ. ३, श्लो० ८१ सर्वाः संपत्तयस्तस्य, विशुद्धं यस्य मानसम् । उपानहूढपादस्य, ननु चर्मावृतैव भूः ॥ २ ॥ सु० पृ. २०४ श्लो. ७ मनःशुद्धिमविभ्राणा ये तपस्यन्ति मुक्तये । त्यक्त्वा नावं भुजाभ्यां ते, तितीर्षन्ति महार्णवम् ॥३॥ यो. लो. ४२ सत्येन शुध्यते वाणी, मनोज्ञानेन शुध्यति । गुरुशुश्रूषया कायः, शुद्धिरेषा सनातनी ॥ ४ ॥ ० श्लो० २२२
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१२९ लेश्या
॥ ५२॥
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org.
मन एव मनुष्याणां कारणं बन्धमोक्षयोः । वन्धस्तु विषयासंगे, मुक्तेर्निर्विषयं मनः ॥ ६ ॥
मणमरणे इंदियमरणं, इंदियमरणे मरंति कम्माई । कम्ममरणेण मुक्खो, तम्हा मणमारणं बिंति ॥७॥ सु. श्लो. २४-२५ मनःकपिरयं विश्वपरिभ्रमणलम्पटः । निमन्त्रणीयो यत्नेन, मुक्तिमिच्छुमिरात्मनः ॥ ८ ॥ यो. प्र. ४ श्लो० ३९ चञ्चलं हि मनः कृष्णः प्रमाथि बलवद् दृढम् । तस्याहं निग्रहं मन्ये, वायोरिव सुदुष्करम् ॥ ९ ॥
असंशयं महाबाहो ! मनो दुर्निग्रहं चलम् । अभ्यासेन तु कौन्तेय ! वैराग्येण च गृह्यते ॥ १० ॥ भ. अ. ६, लो. ३४-३५ मनःक्षपाचरो भ्राम्यनपशङ्कं निरङ्कुशः । प्रपातयति संसाराऽऽवर्तगर्ते जगत्त्रयीम् ॥ ११ ॥ यो. प्र. ४, श्लो. ३५
१३९ मनसो भेदाः
सुविदितयोगैरिष्टं क्षिप्तं मूढं तथैव विक्षिप्तम् । एकाग्रं च निरुधं चेतः पञ्चप्रकारमिति ॥ १ ॥ विषयेषु च कल्पितेषु च पुरः स्थितेषु च निवेशितं रजसा । सुखदुःखयुम्बहिर्मुख - माम्नातं क्षिप्तमिह चित्तम् ॥ २ ॥ क्रोधादिभिर्नियमितं विरुद्धकृत्येषु यत्तमोमूम्ना । कृत्याकृत्यविभागा - सङ्गतमेतत्मनो मूढम् ॥ ३ ॥ सत्त्वोद्रेकात्परिहृत - दुःखनिदानेषु सुखनिदानेषु । शब्दादिषु प्रवृत्तं सदैव चित्तं तु विक्षिप्तम् ॥ ४ ॥ अद्वेषादिगुणवतां नित्यं खेदादिदोषपरिहारात् । सदृशप्रत्ययसङ्गतमेकाग्रं चित्तमाम्नातम् ॥ ५ ॥ उपरतविकल्पवृत्तिकमवग्रहादिक्रमच्युतं शुद्धम् । आत्माराममुनीनां भवति निरुद्धं सदा चेतः ॥ ६ ॥ अ० प्र०
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
64
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ५३॥
www.kobatirth.org.
१३२ आत्मनिन्दा गर्भित - जिन - स्तुतिः
दत्तं न दानं परिशीलितं च न शालि शीलं न तपोऽभितप्तम् । शुभो न भावोऽप्यभवद् भवेऽस्मिन् विभो ! मया भ्रान्तमहो ! मुधैव ॥ १ ॥ दोऽग्निना क्रोधमयेन दष्टो, दुष्टेन लोभाख्यमहोरगेण ।
प्रस्तोऽभिमानाजगरेण माया, जालेन बद्धोऽस्मि कथं भजे त्वाम् १ ॥ २ ॥ वैराग्यरङ्गः परवञ्चनाय, धर्मोपदेशो जनरञ्जनाय । वादाय विद्याध्ययनं च मेऽभूत्, कियद् ब्रुवे हास्यकरं स्वमीश ! ॥३॥ परापवादेन मुखं सदोष, नेत्रं परस्त्रीजनवीक्षणेन । चेतः परापायविचिन्तनेन कृतं भविष्यामि कथं विभोऽहम् १ ॥४ ॥ आयुर्गलत्याशु न पापबुद्धिर्गतं वयो नो विषयाभिलाषः ।
यत्नश्च भैषज्यविधौ न धर्मे, स्वामिन्! महामोहविडम्बना मे ॥ ५ ॥ न देवपूजा न च पात्रपूजा, न श्राद्धधर्मश्च न साधुधर्मः ।
लब्ध्वापि मानुष्यमिदं समस्तं कृतं मयाऽरण्यविलापतुल्यम् ॥ ६ ॥ सद्भोगलीला न च रोगकीला, धनागमो नो निधनागमश्च । दारा न कारा नरकस्य चित्ते व्यचिति नित्यं मयकाऽधमेन ॥ ७ ॥ रत्नाकर०
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
***9909
आत्मनिन्दा गर्भित-जिन
स्तुतिः
| ।। ५३ ।।
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________
St Maharan A
na Kendra
%888888888888888-28-08-18-19-800
१३३ लक्ष्मीः दायादाः स्पृहयन्ति तस्करगणा मुग्णन्ति भूमिभुजो, गृह्णन्ति छलमाकलय्य हुतभुग भस्मीकरोति क्षणात् । अम्भः प्लावयति क्षितौ विनिहितं यक्षा हरन्ति हठात् , दुर्वृत्तास्तनया नयन्ति निधनं घिग्बह्वधीनं धनम् ॥ १॥ सि. दानं भोगो नाशस्तिस्त्रो गतयो भवन्ति वित्तस्य । यो न ददाति न मुझे, तस्य तृतीया गतिर्भवति ॥ २॥ दातव्य भोक्तव्यं, सति विभवे संचयो न कर्तरः । पश्येह मधुकरीणां, संचितमर्थ हरन्त्यन्ये ॥३॥ स. पू. ६५ कीटिकासंचित धान्य, मक्षिकासंचितं मधु, कृपणैः संचिता लक्ष्मीरन्यैरेवोपभुज्यते ॥४॥ कृपणेन समो दाता, न भूतो न भविष्यति । अस्पृशन्नेव स्ववित्तं, परेभ्यः संप्रयच्छति ॥ ५॥ सु. पृ.२४ श्लो.४,५ आपद्गतं किं हससि द्रविणान्धमूढ ! लक्ष्मीः स्थिरा न भवति किमत्रचित्रम् । दृष्टं सरवे भवति यजलयन्त्रमध्ये, रिक्तो भृतश्च भवति भरितश्च रिक्तः॥६॥ चत्वारो धनदायादाः, धर्मानिनृपतस्कराः। तेषां ज्येष्ठापमानेन, त्रयः कुप्यन्ति गन्धवाः ॥७॥
१३४ ज्ञानाचारः बारसविहम्मि (म्मि वि) तबे, सम्भितरवाहिरे कुसलदिठे। न वि अस्थि न वि अ होहि, सज्झायसमं तवोकम्मं ॥१॥ मणवयणकायगुत्तो, नाणावरणं च खवइ अणुसमयं । सज्झाए वढूँतो, खणे खणे जाइ वेरग्गं ॥२॥
密密染整業部部带蒂蒂麥麥麥麥麥密密柴柴张密密密密密
For Private And Personal use only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acham Ka
mandi
जैन सूक्त ॥५४॥
शनाचार
帝亲亲席张柴举蒂蒂蒂帝杀亲語密器泰泰泰张张帝春帝弗
इगदुतिमासक्खवणं, संवच्छरमवि अणसिओ हुजा । सज्ज्ञायझाणरहिओ, एगोपवासफलंपि न लभिजा ॥३॥ उग्गमउप्पायणए सणाहि सुद्धं च निच्च भुंजतो । जइ तिविहेणाउत्तो, अणुसमयं भविज सज्झाए ॥४॥ ता तं गोयम! एगम्ग-माणसं नेव उवमिउं सका । संवच्छरखवणेण वि, जेण तहि निजराणंता ॥ ५॥ पठनीय श्रुतं काले, व्याख्यानं पाठनं तथा । आचारः श्रुनधर्मस्य, चाद्यो यल्लिख्यते बुधैः॥६॥ उपधानतपस्तप्त्वा, आवश्यकं पठेद्गृही । योगैश्चाप्तागमान् साधु-रित्याचारश्चतुर्थकः ॥ ७॥ नाध्येतव्यं श्रुतं चोक्त-वर्णै!नाधिकादिभिः । व्यजनानिहवाहोऽय-माचारः षष्ठमः स्तुतः (पष्ठ ईरितः)॥८॥ व्यअनभेदतोर्थानां, क्रियाणां भेदो जायते । तेनाभावश्च मुक्तेः स्यात् , के के दोषा भवन्ति न ॥९॥
१३५ दर्शनाचारः ज्ञानाद्यनन्तसंपूर्णैः, सर्वविद्भिर्यदाहि(दोदि)तम्। तत्तथ्य दर्शनाचारो, निःशकाख्योऽयमादिमः ॥ १॥ जिनोक्ततत्त्वसंदेहात् , सा च शङ्काऽभिधीयते । शङ्कातो भिद्यते श्रद्धा, दोषोऽयं स्यान्महांस्ततः ॥२॥ निःकासत्वमनेकेषु, दर्शनेष्वन्यवादिषु । द्वितीयोऽयं दर्शनाचा–ोऽङ्गीकार्यः शुभात्मभिः ॥३॥ अन्यान्यदर्शनाचारो, न काझ्यः क्षुल्लकर्षिवत् । तदेव सत्य विज्ञेयं, यजिनैश्च प्रवेदितम् ॥ ४ ॥ विचिकित्सा ससंदेहा, धमक्रिया फलं प्रति । तदोषः सर्वथा त्याज्यो, दर्शनाचारचारिभिः ॥५॥ मिथ्यादृशां तपपूजा-विद्यामन्त्र प्रभावनम् । दृष्ट्वा मुखति यो नैव, सोऽमूढदृष्टिः संमतः ॥ ६ ॥
For Private And Personal use only
器蒂蒂蒂第帝蒂蒂张密密密密带聯泰露露弟弟弟弟弟
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
黎黎黎黎泰泰泰泰泰黎举黎黎黎黎榮泰拳泰拳奉张张张
धर्मोद्योतो महान् येन, विहितो जैनशासने । तस्योपबृहणा कार्या, गुरुभिर्भाववृद्धये ॥ ७ ॥ मनोविपरिणामेन, गुर्वादिष्टक्रियादिषु । स्थिरतापदनं तेषां, सीदतां स्मारणादिभिः ।। ८॥ जिनेः समानधर्माणः, साधर्मिका उदाहृताः। द्विधाऽपि तेषां वात्सल्यं, कार्य तदिति सप्तमः ॥९॥ अइसेसिइड्ढि १ धम्मकही २, वाइ ३ आयरिय ४ खवग ५ नेमित्ती ६। विजा ७ रायगणसम्मओ अ८ तित्थं पभाविति ॥१०॥
१३६ चारित्राचारः याश्च चारित्रपुत्रस्य, मातरोऽष्टौ प्रकीर्तिताः । ता एवं चरणाचाराः समुपास्या मुमुक्षुभिः ॥१॥ पणिहाणजोगजुत्तो, पंचहिं समिदहि तिहिं गुत्तीहिं । एस चरित्तायारो, अट्ठविहो होइ नायव्वो ॥ २ ॥ युगमात्रावलोकिन्या, दृष्टया सूर्यांशुभासिते । पथि यत्नेन गन्तव्य-मितीर्यासमितिमवेत् ॥ ३॥ हितं यत् सर्वजीवानां, त्यक्तदोष मितं वचः । तद्धर्महेतोर्वक्तव्यं, भाषासमितिरित्यसौ ॥ ४ ॥ कोहे माणे अ माया य लोमे अ उवउत्तया । हासे भए मोहरीएं, विगहासु तहेव य ॥ ५ ॥ सप्तचत्वारिंशता य-दोषैरशनं वर्जितम् । भोक्तव्यं धर्मयात्रायै, सैषणासमितिर्भवेत् ॥६॥ ग्राह्यं मोच्य च धर्मोप-करणं प्रत्युपेक्ष्य यत् । प्रमार्य चेयमादान-निक्षेपसमितिः स्मृता ॥७॥ निविशुशिरे देशे, प्रत्युपेक्ष्य प्रमाज्यं च । यत्यागो मलमूत्रादेः, सोत्सर्गसमितिः स्मृता ॥८॥
209899* 8888888%99%88888888888880
For Private And Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त
॥ ५५॥
*******
www.kobarth.org
कल्पनाजालनिर्मुक्तं, सद्भूतवस्तुचिन्तनम् । विधेयं यन्मनः स्थैर्य, मनोगुप्तिर्भवेत्त्रिधा ॥ ९ ॥ मौनावलम्बनं साधोः, संज्ञादिपरिहारतः । वाग्वृत्तेर्वा निरोधो यः, सा वाग्गुप्तिरिहोदिता ॥ १० ॥ कायगुप्तिर्द्विधा प्रोक्ता, चेष्टानिवृत्तिलक्षणा । यथागमं द्वितीया च चेष्टानियमलक्षणा ॥ ११ ॥
१९३७ वीर्याचारः
बाह्याभ्यन्तरसामर्थ्या— निवेन प्रवर्तनम् । सर्वेषु धर्मकार्येषु वीर्याचरणमुच्यते ॥ १ ॥ अणिगूहिअबलविरिओ, परकमह जो जह्नुत्तमाउत्तो । जुंज अ जहाथामं, नायव्त्रो वीरिआयारो ॥ २ ॥
१३८ तपाचारः
मूलोत्तरगुणश्रेणि – प्राज्यसाम्राज्यसिद्धये । बाह्यमाभ्यन्तरं चेत्थं तपः कुर्यान्महामुनिः ॥ १ ॥ ज्ञानमेव बुधाः प्राहुः, कर्मणां तापनात्तपः । तदाभ्यन्तरमेवेष्टं, बाह्यं तदुपबृंहकम् ॥ २ ॥ तदेव हि तपः कार्य, दुर्ध्यानं यत्र भवेत् । येन योगा न हीयन्ते, क्षीयन्ते नेन्द्रियाणि च ॥ ३ ॥ द्वादशधा तपाचारा स्तपोविद्भिर्निरूपताः । अनशाद्याः षट् बाह्याः पट, प्रायश्चित्तादयोऽन्तगाः ॥ ४ ॥ अणसण १ मृणोदरिया २, वित्तसखेवणं ३ रसच्चाओ ४ । कायकिलेसो ५ संली-गया ६ य बज्झो तवो होह ||५|| पायच्छितं १ विणओ २, वेयावच्चं ३ तहेब सज्झाओ ४ । झाणं ५ उस्सग्गो ६ वि य, अभिंतरओ तवो होइ ॥६॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
विर्याचारः
출
॥ ५५॥
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
************************884
www.kobatirth.org.
अनशनं द्विधा प्रोक्तं, यावजीविकमित्वरम् । द्विघटिकादिकं स्वल्पं, चोत्कृष्टं यावदात्मिकम् ॥ ७ ॥ ऊनोदरितपो द्रव्य - भावभेदात्मकं परैः । विशिष्याज्ञायमानत्वान्महाफलं निरन्तरम् ॥ ८ ॥ वर्तते नया वृत्ति - भिक्षाशनजलादिका । तस्याः संक्षेपणं कार्य, द्रव्याद्यभिग्रहाञ्चितैः ॥ १० ॥ विकृतिकृद्रसानां ययागो यत्र तपो हि तत् । गुर्वाज्ञां प्राप्य विकृर्ति, गृह्णाति विधिपूर्वकम् ॥ ११ ॥ वीरासनादिना क्लेशः, कम्पस्त्यागमयुक्तितः । तनुबाधनरूपोऽत्र, विधेयस्तत् तपः स्मृतम् ॥ १२ ॥ इन्द्रियादिचतुर्भेदा, संलीनता निगद्यते । बाह्यतपोऽन्तिमो भेदः, स्वीकार्यः स्कन्दकर्षिवत् ॥ १३ ॥ जंबुद्दीवे जह हुआ, वालुया ते चेव हुंति रयणाई । दिज्जंति सत्तखित्ते, न छुट्टए दिवसपच्छित्तं ॥ १४ ॥ जंबुद्दीवे जे हुंति, पव्वया ते चेत्र हुंति हेमस्स । दिज्जंति सत्तखित्ते, न छुट्टए दिवमपच्छित्तं ॥ १५ ॥ गीतार्थादिगुणैर्युक्तं लब्ध्वाऽऽचार्य विवेकिना । प्रायश्चित्ततपो ग्राह्यं पापफलप्ररोधकम् ॥ १६ ॥ चतुर्धा विनयः प्रोक्तः, सम्यग्ज्ञानादिभेदतः । धर्मकार्ये नरः सोऽह, विनयाहृतपोऽन्वितः ॥ १७ ॥ यथा तत्प्रतीकारो व्याधिपरीपहादिषु । वैयावृत्यं तदुद्भाव्यं, विश्रामणाशनादिभिः ॥ १८ ॥ वेयावच्च नियय, करेह उत्तमगुणे धरंताणं । सव्वं किर पडिव़ाई, वैयावच्चं अपडिवाई ॥ १९ ॥ पडिभग्गस्स मयस्स व नासह चरणं सुअं अगुणगाए । न हु वेयावच्चच्चिय, असुहोदए नासए कम्मं ॥ २० ॥ स्वाध्यायः पञ्चधा प्रोक्तः, सुमहानिर्जराकरः । तपःपूर्तिरनेन स्यात्, सर्वोत्कृष्टस्ततो हि सः ।। २१ ।। सिद्धाः सिध्यन्ति सेत्स्यन्ति, यावन्तः केऽपि मानवाः । ध्यानतपोबलेनैव, सर्वेऽपि (ते) शुभाशयाः ॥ २२ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acaran Kailas
a nmandi
जैन सूक्त
प्रव्रज्या
॥५६॥
上柴柴等蒸發器蒂柴柴柴柴柴端器崇器際舉聯柴柴柴整參參
निर्जराकरणे बाह्या-च्छेष्ठमाग्यन्तरं तपः । तत्राप्येकातपत्रत्वं, ध्यानस्य मुनयो जगुः ॥२३॥ अन्तर्मुहर्त्तमात्रं य-देकाग्रचित्तताऽन्वितम् । तद्ध्यानं चिरकालाना, कर्मणां क्षयकारणम् ॥ २४ ॥ ध्याता ध्यान तथा ध्येय-मेकतावगतं त्रयम् । तस्य बनन्यचित्तस्य, सर्वदुःखक्षयो भवेत् ॥ २५ ।। प्रायो वाङ्मनसोरेव, स्याद्ध्याने हि नियन्त्रणा । कायोत्सर्ग तु कायस्या-प्यतो ध्यानात् फलं महत् ॥ २६ ॥ ऊर्ध्वस्थशयिताद्यैश्च, कायोत्सर्गः क्रियारतैः । एकोनविंशतिदोषै-मुक्तः कार्यों यथाविधि ॥ २७॥
१३९ प्रव्रज्या अंतोमुहुत्तमित्त, विहिणा विहिया करेइ पव्वज्जा। दुक्खाणं पज्जत, चिरकालकयाइ कि मणिमो ? ॥१॥ वरं अग्गिम्मि पवेसो, वरं विसुद्धेण कम्मणा मरणं । मा गहियन्वयभंगो, मा जी खलियसीलस्स ॥२॥ दीक्षा मोहहरी महोदयकरी दीक्षा त्रिलोकाचेनी, दीक्षा शुद्धिकरी विषादहरणी दीक्षा च शिक्षाऽवनी ।। दीक्षा श्रीजिनसेविता गुणगणैदीक्षा सदा पूरिता । तां श्रीक्षान्तियुतां भवान्तपदवीमाराध्य जग्मुर्जनाः ॥३॥ मेरुसर्पपयोः प्रद्यो-तनखद्योतपोतयोः । अन्तरं यादृशं ताह-गनगारिगृहस्थयोः॥४॥ निराश्रवं संयममात्मशुध्ध्या, प्रपाल्य चारित्रगुणान्वितः सन् । क्षिप्त्वाऽष्टकर्माण्यखिलानि साधु-रुपैति निर्वाणमनन्तसौख्यम् ॥ ५॥ पडिलेहणं कुणतो, मिहो कहं कुणइ जणवयकहं वा । देह च पच्चक्खाणं, वाएइ सय पडिच्छा बा ॥६॥ पुढवि आउकाए, तेऊ वाऊ वणस्सइ तसाणं । पडिलेहणापमत्तो, छन्नं पि विराहओ होह ॥ ७॥
For Private And Personal Use Only
棒带带带带带帶路發發發聯審聯聯聯發發發發路遊樂盛带领
॥५६॥
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________
Sh
aman Kendra
982228898-998****88-8****804
समणेण सावएण वा-ऽवस्स कायव्वं हवइ जम्हा । अंतो अहोनिसिस्स य, तम्हा आवस्य नाम ॥८॥ छुहवेयण १ वेयावच्चे ३, संजम ३ झाण ४ पाणरक्वणट्ठाए ५। इरियं च विसोहेउं ६, मुंजइ नो रूवरसहेउं ॥९॥ अहव न जिमिज्ज रोगे १, मोहुदए २ सयणमाइउक्सग्गे । पाणिदया ४ तवहेउं ५, अंते तणुमोयणत्थं ६ च ॥१०॥
१४० क्षमाधिकारः गयमेयजमहामुणि-खंदगसीसाण साहुचरियाई । समरंतो कह कुष्पसि, इत्तियमित्तेऽवि रे जीव ! ॥१॥ अक्कोसहणणमारण-धम्मभंसाण बालसुलभाणं । लाभं मन्नइ धीरो, जहुत्तराणं अभावम्मि ॥२॥ रे जीव सुहृदुहेसु, निमित्तमित्तं परो जीयाणं पि । सकयफलं भुजंतो, कीस मुहा कुष्पसि परस्स ॥३॥ पढम चिय ते जंतुं, कोहम्गी डहइ जत्थ उबवज्जे । त(ज)त्थुप्पन्नो तं चेव, इंधणं धूमकेउ ब्व ॥ ४ ॥ रे जीव ! कसायहुआ-सणेण दड्ढे चा(च)रित्तघरसारे । भमिहिसि भवकतारे, दीणमणो दुत्थिउ ब्व तुर्म ॥ ५॥ जं अज्जियं चरितं, देखणाए वि पुन्चकोडीए । तं पि हु कसायमित्तो, हारेइ नरो मूहुत्तेणं ॥६॥ सेयंबरो य आस-बरो य बुद्धो अ अहव अन्नो वा । समभावभाविअप्पा, लहेइ मुखव न संदेहो ॥७॥ विकल्पविषयोत्तीर्णः, स्वभावालम्बनः सदा । ज्ञानस्य परिपाको यः, स शमः परिकीर्तितः ॥८॥ सह कलेवर ! खेदमचिन्तयन् स्ववशता हि पुनस्तव दुर्लभा ।धनतरं च सहिष्यसि जीव ! हे, परवशोन च तत्र गुणोऽस्ति ते ॥९॥
张张张泰帝举泰泰泰盤整盤柴柴柴柴柴张密密控柴
For
And
Oy
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________
जेनसूक्त ॥ ५७॥
विशति स्थानकानि
參茶奉茶婆婆张亲密亲密亲亲密亲密密密密密赛络客:
१४१ विशतिस्थानकानि अरिहंत १ सिद्ध २ पवयण ३, गुरु ४ थिविर ५ बहुस्सुए ६ तवस्सीसु ७ । वच्छल्लया य तेसिं, अभिक्खणं नाणोवओगे अ८॥१॥ दसण ९ विणए १० आव–स्सए ११ य सीलव्वए १२ निरइयारो। खणलब १३ तब १४ चियाए १५, वेयावच्चे १६ समाही १७ य ॥ २ ॥ अपुव्वनाणगहणे १८, सुधभत्ती १९ पवयणे पभावणया २० । एएहि कारणेहिं, तित्थयरत्तं लहइ जीवो ॥३॥
१४२ समक्तिलक्षणानि शमैः शाम्यति क्रोधादीन, अकारे महत्यपि । लक्ष्यते तेन सम्यक्त्वं तदाद्य लक्षणं भवेत् ॥१॥ दुःखत्वेनानुमन्वानः, सुरादिविषयं सुखम् । मोक्षाभिलाषसंवेगा-श्चितः स दर्शनी भवेत् ॥२॥ संसारकारकागार-विवर्जनपरायणा । प्रज्ञा चित्ते भवेद्यस्य, स निर्वेदकवानरः ॥३॥ दीनदुःस्थितदारिद्य-प्राप्तानां प्राणिनां सदा । दुःखनिवारणे बाञ्छा, सोऽनुकम्पाऽभिधीयते ॥ ४ ॥ प्रभुभिर्भाषितं यत्नत्, तत्त्वान्तरश्रुतेऽपि हि । निःशकं मन्यते सत्यं, तदास्तिक्यं सुलक्षणम् ॥ ५ ॥
१४३ साधमिकवात्सल्यं सर्वैः सर्वे मिथः सर्व-संबन्धा लब्धपूर्विणः । साधर्मिकादिसंबन्ध-लब्धारस्तु मिताः क्वचित् ॥ १॥
For Private And Personal Use Only
$幣幣陸幣踪踪踪踪踪踪踪踪踪柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴
॥५७॥
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acha Sh bila n
8-8890-93-80%8000
एगत्थ सव्वधम्मा, साहम्मियवच्छल तु एगत्थ । बुद्धितुलाएतुलिया, दो वि अ तुल्लाई भणिआई ॥ २॥ साधर्मिवत्सले पुण्यं, यद्भवेत्तद्वचोऽतिगम् । धन्यास्ते गृहिणोऽवश्य, तत् कृत्वाऽश्नन्ति प्रत्यहम् ॥३॥
१४४ श्रावककृत्यानि मन्नह जिणाणं आणं, मिच्छं परिहरह धरह सम्मत्तं । छबिहआवस्सयम्मि य, उज्जुत्ता होह पइदिवसं ॥१॥ पव्वेसु पोसहवयं, दाणं सील तवो य भावो य । सज्झाय नमुक्कारो, परोवयारो य जयणा य ॥२॥ जिणपूआ जिणथुणणं, गुरुथुई साहम्मियाण वच्छल्लं । सव्वविरइमणोरह, एमाई सइदकिच्चाई ॥३॥
१४५ प्रकीर्णकश्लोकानि सम्पत्ती नियमः शक्ती, सहनं यौवने व्रतम् । दारिये दानमत्यल्पमपि लाभाय भूयसे ॥१॥प्र. पृ. १४१, श्लो. १ दृष्टिपूतं न्यसेत् पादं वस्त्रपूतं षिवेज्जलम् । सत्यपूतं वदेद् वाक्यं, मनःपूतं समाचरेत् ॥२॥ आहिक, श्लो. ३३ सा कि सभा यत्र न सन्ति वृद्धा, वृद्धा न ते ये न वदन्ति धर्मम् । धर्मः स नो यत्र न चैव सत्य, सत्यं हि तयत्र परस्य रक्षा ॥३॥ धर्मकल्प० पृ०७८, श्लो०६५ उदारस्य तृणं वित्तं, शूरस्य मरणं तृणम् । विरक्तस्य तृणं भार्या, निःस्पृहस्य तृणं जगत् ॥४॥ उद्भटसागर श्लो. १३४ लोभमूलानि पापानि, रसमूलानि व्याधयः । स्नेहमूलानि, दुःखानि, त्रीणि त्यक्त्वा सुखी भव ॥ ५ ॥३० पृ०४९
23222309893828
發带卷器發带帶灘器端端懿樂器漆器茶鑑識藥殘喘蹄榮等名
For Private And Personal use only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya Sh Kailasagar
Gyanmandi
जेन सूक्त ॥५८॥
विंशति स्थानकानि
198-982882********
अर्थस्य मूलं प्रियवाक् क्षमा च, कामस्य शक्तिं च वपुर्वयश्च । धर्मस्य दानं च दया दमश्च, मोक्षस्य सर्वार्थनिवृत्तिरेव ॥६॥ खण्डनी पेषणी चुल्ली, जलकुम्मः प्रमार्जनी । पञ्चशूना गृहस्थस्य, बध्यते यास्तु वाहयन् ॥ ७॥ पोषं धर्मस्य धत्ते यत् , तद्भवेत् पौषधव्रतम् । आहारदेहसत्काराब्रह्मव्यापारवर्जनम् ।। ८॥ का, स०३० श्लो०७१४ वैराग्यहस्तिनः पीठे, समारोप्य स्वमानसम् । विवेकविनयायैर्हि, जीयात् क्रोधाद्यरीन बुधः॥९॥ ध० श्लो० ३३ मैत्रीप्रमोदकारुण्यमाध्यस्थ्याख्या महागुणाः । युक्तस्तैर्लभते मुक्ति, जीवोऽनन्तचतुष्टयम् ॥१०॥प्रा० स०६ श्लो.३८२ पीडयेन जरा यावद् व्याधिर्यावन्न बाधते । मृत्युर्धावति नो यावत् , तावद् धर्मो विधीयते ॥१२॥ पा. स०१ श्लो.७६९ वैराग्यशुद्धधर्मा, देवादिसत्तत्वविद्विरतिधारी । संवरवान् शुभवृत्तिः, साम्यरहस्य भज शितार्थिन् ॥१२॥ अ. श्लो. ४ बहूनामप्यसाराणां, समुदायो जयावहः । तृणैः संजायते रज्जुर्बद्धयन्ते येन दन्तिनः ॥ १३ ॥ संहतिः श्रेयसी पुंसां, स्वपक्षे तु विशेषतः । तुषैरपि परिभ्रष्टाः, न प्ररोहन्ति तण्डुलाः॥ १४ ॥ सू० पृ० २१ दुषणं मतिरुपैति नौत्तमी, माध्यमी स्पृशति भाषते न च । वीक्ष्य पार्श्वमथ भाषतेऽधमो, रारटीति सहसाऽधमाधमः||१५|| शास्त्रं बोधाय दानाय, धनं धर्माय जीवितम् । वपुः परोपकाराय, धारयन्ति मनीषिणः ॥ १६ ॥ सू० पृ० ३० पिबन्ति नद्यः स्वयमेव नाम्भः स्वादन्ति न स्वादुफलानि वृक्षाः । पयोमुचां किं क्वचिदस्ति शस्य ?, परोपकाराय सतां विभूतितवः ॥ १७॥ सूक्तमुक्तावली पृ०३१ नागुणी गुणिनं वेत्ति, गुणी गुणिषु मत्सरी । गुणी च गुणरागी च, विरलः सरलो जनः॥१८॥.पू. ३३ संधयेत्सरला सूची, वक्रा छेदाय कर्तरी । अतो विमुच्य वक्रत्व, गुणानेव समाश्रय ॥ १९ ॥
For Private And Personal Use Only
带张紧张张张张张张张张张张张泰泰泰泰泰泰张张张张
******%20-24
॥५८॥
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acham Ka
mandi
柴柴柴柴柴泰泰泰泰泰泰张器際泰拳泰拳拳泰拳张忠
आकारैरिङ्गितर्गत्या, चेष्टया भाषणेन च । नेत्रवक्त्रविकारैश्च, लक्ष्यतेऽतर्गतं मनः ॥ २०॥ सू० पृ० ३४ कोदारेण विदारिता वसुमती पश्चात् खरारोहण, तत्पापिष्टकुलालपादहननं दण्डेन चक्रभ्रमम् । दत्वा छेदनताडनं च दहनं सर्व विसोढं मया । ग्राम्यस्त्रीकरटंकणं बहुकृतं तन्नोऽपि दुःखं महत् ॥२१॥ परस्पृहा महादुःखं, निःस्पृहत्वं महासुखम् । एतदुक्तं समत्वेन, लक्षणं सुखदुःखयोः ॥२२॥ उत्कृष्टाद् देशविरतेः स्थानात्सर्वजघन्यकम् । स्थानं सर्वविरतेरनन्तगुणतोऽधिकम् ॥ २३ ॥ अल्पानामवि वस्तूना, संहतिः कार्यसाधिका । तृणैविधीयते रज्जुर्बभ्यन्ते मत्तदन्तिनः ॥ २४ ॥ न्यक्कारयोग्योन हि कोपिलोको, दुर्वृत्तता किन्तु तदीयपात्रम् । सत्योपदेशेन विनाश्य तां तु प्रेमैव सर्वेषु तनोतु विद्वान् ॥२५॥ ज्ञानी विनीतःसुभगः सुशीलः, प्रभुत्ववान् न्यायपथप्रवृत्तः। त्यागी धनाढ्यःप्रशमी समर्थः, पश्चाप्यमीभूमिषु कल्पवृक्षाः॥२६॥ यौवने विषयेभ्योऽसौ यथा युत्तिष्ठते भी क्व तथो एत्तिष्ठते चेन्मुक्त्यै, किं हि न्यूनं तदा भवेत् ॥ २७॥ पढमं पोरिसिं सज्झाय, बीय झाणं झियायई । तइयाए भिक्खायरियं, पुणो चउत्थीइ सज्झाय ॥२८ ॥ उ. प. गा.१२ पुढवी आउक्काए तेऊ वाऊ वणस्सइ तसाणं । पडिलेहणापमत्तो छहँपि विराहओ होइ ॥ २९॥ उ. प. गा.३० राजदण्डभयात्पापं, नाचरत्यधमो जनः । परलोकभयान्मध्यः, स्वभावादेव चोत्तमः ॥ ३० ॥ सु. स. पू.१५ चार्वाकोऽध्यक्षमेकं सुगतकणभुजौ सानुमान सशाब्दम्, तद्वैत पारमर्षः सहितमुपमया तत्त्रय चाक्षपादः। अर्थापत्या प्रभाकृत् वदति तदखिलं मन्यते भट्ट एतत् , साभाव द्वे प्रमाणे जिनपतिसमये स्पष्टतोऽस्पष्टतश्च ॥३१॥ पृ.२४७ सर्वत्र सर्वस्य सदा प्रवृत्तिर्दुःखस्य नाशाय सुखस्य हेतोः ।
弟亲亲亲亲亲帝密密帝孫孝亲亲亲亲亲亲亲法蒂蒂蒂
For Private And Personal use only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैन मुक्त
प्रकीर्णकश्लोकानि
॥५९॥
惨柴港赛染染部落婆婆準婆婆學崇德路密密塗张密密密排
तथापि दुःख न विनाशमेति सुख कस्यापि भजेत् स्थिरत्वम् ॥ ३२ ॥ सवणे नाणे य विनाणे, पञ्चक्खाणे य संजमे । अणासवे तवे चेव, बोदाणे अकिरिया सिद्धी ॥३३॥ सत्तलवा जइ आउं, पहुष्पमानं तओ हु सिझंता । तत्तियमित्तं न हुयं, ततो लवसत्तमा जाया ॥३४॥ क्रियाहीनं कुसाधु च, दृष्ट्वा चित्तं न चात्म्यते । तत् सम्यक्त्वं दृढं ज्ञेय, धर्मे श्रेणिकभूपवत् ॥ ३५ ॥ दसणभट्ठो भट्ठो, दसणभहस्स नत्थि निव्वाणं । सिझंति चरणरहिआ, दसणरहिआ न सिझंति ॥ ३६॥ अरिहं देवो गुरुणो सुसाहुणो जिणमयं मह पमाणं । इच्चाइ सुहो भावो, सम्मत्तं विति जगगुरुणो ॥ ३७॥ कत्थ अम्हारिसा पाणी, दूसमादोससिओ । हा अणाहा कहं हुंता न हुँतो जइ जिणागमो ॥ ३८॥ जं अन्नाणी कम्म, खवेइ बहुआइ वासकोडीहि । तन्नाणी तीहिं गुत्तो, खवेइ उसासमित्तेणं ॥ ३९ ॥ संवोध० प्र० श्रीशान्तिनाथादपरो न दानी, दशार्णभद्रादपरो न मानी। श्रीशालिभद्रादपरोन भोगी, श्रीस्थूलभद्रादपरो न योगी॥४० पूर्व न मंत्रो न तदा विचारः, स्पर्धा न केनापि फले न वाञ्छा । पश्चानुतापोऽनुशयो न गर्यो हर्षस्तथा संगमके बभूव ॥ ४४ ॥ शिष्टे संगः श्रुतौ रंगः, सद्ध्याने धीधृतौ मतिः । दाने शक्तिर्गुरौ भक्तिः, षडेते सुकृताकराः ॥ ४५ ॥ धम्मो अहम्मो आगासं कालो पुम्गल जंतवो । एस लोगुत्ति पणत्तो जिणेहि वरदंसिहि ॥ ४६ ॥ उ० अ० २८ अत्थि एग धुर्व ठाणं लोगग्गमि दुरारुहं । जत्थ नत्थि जरा मच्चू वाहिणो वेयणा तहा ।। ४७ ॥ उ० अ० २३ धम्मो अहम्मो आगासं दव्वं इकिकमाहियं । अर्णताणि य दव्वाणि कालो पुम्गल जंतवो ॥४८॥ उ० अ० २८
彭晓晓晓晓晓张馨婆婆婆等柴柴柴柴柴柴张晓晓晓晚帶
For Private And Personal use only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Ka Beramendi
帝亲亲来亲密密密器密密亲密亲密亲密亲弟帝樂
गहलक्वणो उ धम्मो अहम्मो ठाणलक्रवणो । भायणं सव्वदव्वाणं नह ओगाहलक्रवणं ॥ ४९ ॥ उ० अ०२८ वत्तणालक्षणो कालो जीवो उवओगलक्षणो । नाणेणं दसणेणं च सुहेण य दुहेण य ॥५०॥ नाणं च दंसणं चेव चरित्नं च तवो तहा । वीरियं उवओगो य एवं जीवस्स लक्षणं ।। ५१॥ सइंघयार उजओओ पहा छायातवे हि था । वष्णरसगंधफासा पुग्गलाणं तु लक्षणं ।। ५२ ।। एगतं च पुहत्तं च संखा संठाणमेव य । संयोगा य विभागा य पजवाणं तु लक्रवणं ॥५३॥ नाणं च दंसणं चेव चरितं च तवो तहा। एय मम्गमणुपत्ता जीवा गच्छति सोग्गई॥ ५४॥ नादसणिस्स नाणं नाणेण विना न हुँति चरणगुणा । अगुणिस्स नस्थि मोक्खो, नत्थि अमुक्खस्स निव्वाणं ॥५५ ॥ नाणेण जाणइ भावे दंसपेण य सद्दहे । चरित्तेण निगव्हाइ तवेण परिसुज्झई ।। ५६ ॥ जहा मई ससुत्ता पडिया न विणस्सई । तहा जीवे समुत्ते संसारे न विणस्सइ ।। ५७ ॥ उ० अ० २९ अह पंचहि ठाणेहिं जेहिं सिक्खा न लब्भई । थंभा कोहा पमाएणं रोगेणालस्सएण य ।। ५८ ॥ उ० अ० ११ कुप्पवयणपाखंडी सब्वे उम्मग्गपठिया । सम्मन्गं तु जिणक्खायं एस मग्गो हि उत्तमो ॥ ५९ ॥ उ० अ० २३ पडिणीयं य चुद्धाणं वाया अदुव कम्मुणा । आवी वा जइ वा रहस्से णेव कुला कयाइ वि ॥ ६०॥ ठ० अ०१ परिजूरइ ते सरीरयं केसा पंडुरया हवंति ते। से सोयवले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए ॥६१॥ उ० अ०१० अप्पा कत्ता विकता य दुहाण य सुहाण य । अप्पा मित्तममित्तं च दुष्पठिय सुपहिओ ॥ ६२ ॥ उ० अ० २० अप्पा नई वेयरणी अप्पा मे कूडसामली । अप्पा कामदुहा घेणू अप्पा मे नंदणं वर्ण ॥ ६३ ॥
For Private And Personal Use Only
亲亲亲亲亲亲亲拳拳拳器需拳亲亲亲亲亲亲亲亲亲亲
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Achan Kar
amandi
जेनसूक्त ॥६०॥
प्रकीर्णकश्लोकानि
亲密带带带带带带带带带带带带带带带带磨张张张晓晓萍
वरं मे अप्पा दंतो संजमेण तवेण य । माहं परेहिं दम्मतो बंधणेहि वहेहि य ।। ६४ ॥ 3० अ०१ जो सहस्सं सहस्साणं संगामे दुअए जिणे । एग जिणिज अप्पाणं एस से परमो जओ ॥ ६५ ॥ उ० अ०९ अप्पा चेव दमेयव्वो अप्पा हु खलु दुद्दमो । अप्पा दंतो सुही होई अस्सि लोए परत्थ य ॥ ६६ ॥ उ० अ० १ पंचिदियाणि कोहं माणं मायं तहेव लोभं च । दुञ्जय चेव अप्पाणं सव्वमपे जिए जियं ॥ ६७ ।। उ० अ०९ अप्पाणमेव जुज्जाहि किं ते जुज्झेण वझओ। अप्पणा चेव अप्पाणं जइत्ता सुहमेहए ॥ ६८ ॥ एगे जिए जिया पंच पंच जिए जिया दस । दसहा उ जिणित्ता णं सबसत्तू जिणाम हं ॥ ६९ ॥ उ० अं० २३ तवो जोई जीवो जोईठाणं, जोगा सुया सरीरं कारिसंग । कम्म एहा संजमजोग संती, होम हुणामि इसिणं पसत्यं ॥७॥ जे केई सरीरे सत्ता वण्णे रूवे य सव्यसो । मणसा कायवक्केणं सब्वे ते दुक्खसंभवा ॥ ७१ ॥ उ० अ०६ दुक्खं हयं जस्स न होई मोहो मोहो हओ जस्स न होई तोहा । तव्हा या जस्स न होई लोहो लोहो हो जस्स न किंचणाई ॥ अहे वयह कोहेणं माणेणं अहमागई। माया गइपडिग्घाओ लोहाओ दुहओ भयं ॥ ७३ ॥ उ० अ०६ कोहो पीई पणासेइ माणो विणयनासगो। माया मित्ताणि नासेइ लोहो सव्वविणासणो ॥ ७४ ॥ द० अ०८ कोहो अमाणो अणिम्गहीया माया य लोभो य पवड्डमाणा । चत्तारि एए कसिणा कसाया सिंचंति मूलाइ पुणब्भवस्स उवसमेण हणे कोहं माणं मद्दवया जिणे । माय चाजवभावेण लोमं संतोसओ जिणे ॥ ७६ ॥ द. अ०८ जइ वि य णिगणे किसे चरे जइ पि य भुंजिय मासमंतसो । जे इह मायाइ मिजई आगंता गभाय गंतसो ॥७७॥ पूयणट्ठा जसोकामी माणसम्माणकामए । बहुं पसवइ पावं मायासल्लं च कुव्वद ॥ ७८ ॥६० अ०५
For Private And Personal use only
**8982-889822288888832388-822288
॥६॥
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.sobatrm.org
Acha Shail
and
张荣盛器際蒂蒂蒂蒂涨涨涨赛赛继游游带涨涨涨器张密资
सुवष्णरुप्पस्स उपन्यया भवे सिया हु केलाससमा असंखया। नरस्स लुद्धस्स न तेहिं किंचिइच्छा हुजागाससमा अणतिया। जहा य अंडप्पभवा बलागा अंडं बलागप्पभवं जहा य । एमेव मोहाययणं खु तण्डं मोहं च तव्हाययणं वयति ॥८॥ निम्ममो निरहंकारो निरसंगो चत्तगाखो । समो य सबभूएसु ससेसु थावरेसु य ।। ८१ ।। उ० अ० १९ नत्थि चरितं सम्मत्तविहणं दसणे उ भइयत्वं । सम्मत्तचरित्ताई जुगवं पुवं व सम्मत्तं ॥ ८२ ॥ उ० अ०२८ मिच्छादसणरत्ता सनियाणा हु हिंसगा । इय जे मरंति जीवा तेसिं पुण दुल्लहा बोही ।। ८३ ॥ उ० अ० ३६ सम्मईसणरत्ता अनियाणा मुक्कलेसमोगाढा । इय जे मरंति जीवा सुलहा तेसिं भवे बोही ॥ ८४ ।। उ० अ० ३६ देवदाणवगंधव्या जक्वावस्वसकिन्नरा । बंभयारी-नमसंति दुकरं जे करंति ते ।। ८५ ॥ उ० अ० १६ मा पेह पुरा पणामए अभिकंखे उवहिं धुणित्तए । जो दुमण तेहिं णो गया ते जाणंति समाहिमाहियं ॥८६॥ मू.अ.२ समरेसु अगारेसु संधीसु य महापहे । एगो एगित्थिए सद्धि व चिठे न संलवे ।। ८७ ।। उ० अ०१ जहा कुक्कुडपोयरस निच्चं कुललओ भयं । एवं खु बंभयारिस्स इत्थीविम्गहओ भयं ॥ ८८ ॥ द.अ.८ हत्थपायपडिच्छिन्नं कन्ननासविगप्पिों । अवि वाससई नारिं बंभयारी विवजए ।। ८९ ।। द० अ०८ जहा बिरालावसहस्स मूले न मूसगाणं वसही पसत्था । एमेव इत्थीनिलयस्स मझे न बंभयारिस्स खमो निवासो॥९॥ सव्वं विलवियं गीयं सव्वं नर्से विडं विणा । सब्वे आहरणा भारा सव्वे कामा दुहावहा ॥ ९१ ॥ उ० अ० १३ सल्लं कामा विसं कामा कामा आसीविसोवमा । कामे पत्थेमाणा, अकामा जति दुग्गई ॥ ९२ ॥ उ० अ०९ चीराजिणं निगिणिणं जडी संघाडि मुंडिणं । एयाई पि न तायति दुस्सीलं परियागय ॥ ९३ ॥ ३० अ०५
张密密密語路带黎黎黎黎黎黎黎藤聽樂器带密密密
For Private And Personal use only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
www.kobathrtm.org
Acharya 5
Kailasagersuri Gyanmandit
जैन मुक्त ॥६॥
प्रकीर्ण श्लोकानि
泰蒂蒂亲亲亲亲亲张器张密密带宗亲亲亲亲亲亲张张蒂路
तेणे जहा संधिमुहे गहीए सकम्मुणा किच्चइ पावकारी । एवं पया पेच्च इह च लोए कडाण कम्माण न मुक्ख अत्थि ॥९॥ एगया देवलोएम नरएसु वि एगया। एगया आसुरं कायं अहाकम्मे हि गच्छई ।। ९५ ।। उ० अ०३ रागो य दोसो वि य कम्मवीयं कम्मं च मोहप्पभवं वयंति । कम्मं चंजाईमरणस्समूलं दुक्खं च जाईमरणं वयंति॥१६॥ कामेहि ण संथवेहि गिद्धा, कम्मसहा कालेण जंतवो। ताले जह बंधणच्चुए एवं आउक्खयम्मि तुद्दति ॥९७॥ म. अ.२% जं जारिस पुब्वमकासि कम्मं तमेव आगच्छति संपराए । एगंतदुक्खं भवमञ्जणित्ता वेदंति दुक्खी तमणंतदुक्खं ॥९८॥ ॐ उबलेवो होइ भोगेसु, अभोगी नोवलिप्पई । भोगी भमइ संसारे-अभोगी विप्पमुच्चई ।।९९।। उ० अ०२५ जहा किंपागफलाणं परिणामो न सुंदरो । एवं भूत्ताण भोगाणं परिणामो न सुंदरो ॥१०० ॥ उ० अ० १९ जा जा बच्चइ रयणी न सा पडिनिअत्तह । अहम्मं कुणमाणस्स अहला जति राईओ॥ १०१ ॥ उ. अ.१४ संसारमावण परस्स अट्ठा साहारणं जंच करेइ कम्मं । कम्मरस ते तस्स उ वेयकाले, न बंधवा बंधवयं उर्वति ॥१०२।। एवं धम्मस्स विणओ मूलं परमो से मुक्खो । जेण कित्ति सुर्य सिग्धं, निस्सेसं चाभिगच्छह ॥१०३ ॥ द० अ०९ । जरा जाव न पीडेइ वाही जाव न बढ़ई । जाविदिया न हायति, ताव धम्म समायरे ॥ १०४ ॥ द० अ०८ जयं चरे. जयं चिद्रे जयं आसे जय सए । जय भुंनंतो भासंतो पावं कम्म न बंधई ॥ १०५ ॥ द० अ०४ जरामरणवेगेणं बुज्झमाणाण पाणिगं । धम्मो दीवो पइट्टा य गई सरणमुत्तमं ।। १०६ ॥ उ० अ० २३ धम्मो मंगलमुक्किट्ठ अहिंसासंजमो तवो । देवा वितं नमसंति जस्स धम्मे सया मगो ॥१०७॥ द० अ०१ पढमं नाणं तओ दया एवं चिट्ठइ सव्वसंजए । अन्नाणी किं काही किंवा नाहिद छेय पावगं ? ॥१०८॥ द. अ.४
带带带端端端端端端游聯盛號继器端端端端端帶器等聯聯盟
For Private And Personal use only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobathrm.org
Achan Kailas
a nmandi
蒸發殘餘勢器端端端端髒髒端端聯露露藤藤藤藤蒂蒂蒂德
अत्थंगयमि आइच्चे, पुरत्था य अणुग्गए । आहारमइयं सव्वं मणसा विन पथए ॥१०९ ॥६० अ०८ न सो परिग्गहो वुत्तो नायपुत्तेण ताइणा । मुच्छा परिग्गहो वुत्तो इइ वुत्तं महेसिणा ।। ११० ॥६० अ०६ लोभस्से समणुफासे मन्ने अन्नयरामवि । जे सिया सन्निहीकामे गिही पव्वइए न से ॥ १११ ।। द० अ०६ जे केइ बाला इह जीवियट्ठी पावाइ कम्माइ करंति रुद्धा । ते घोररुवे तमिसंधयारे तिव्याभितावे नरए पडंति ॥११२॥ सउणी जह पंसुगुंडिया विहुणिय धंसयइ सिय रयं । एवं दविओवहाणवं कम्म खबइ तवस्सी माहणे ॥११३।। सू.अ.२ संबुज्झह किं न बुज्झह, संवोही खलु पेच्च दुल्लहा । णो हूवणमंति राइओ नो सुलभं पुणरवि जीवियं ॥११४॥ स.अ.२/ जे परिभवइ परं जणं संसारे परिवत्तई मह । अदु इंखिणिया उ पाविया इति संखाय मुणी ण मञ्जइ ॥११५॥ स.अ.२ महुकारसमा बुद्धा जे भवंति अणिरिसा । नाणापिण्डस्या दंता तेण चुचंति साहुणो ।। ११६ ॥ द. अ.१ समयाए समणो होइ बंभचेरेण भणो । नाणेण य मुणी होइ तवेण होइ तावसो।। ११७ ॥ उ. अ. १५ नवि मुंडिएण समणो न ओंकारेण बंभणो । न मुणी रणवासेणं, कुसचीरेण न तावसो ॥ ११८ ।। उ. अ. २५ धम्मस्स य पारए मुणी, आरंभस्स य अंतए ट्ठिए। सोयंति य णं ममाइणो णो लब्भंति णियं परिग्गहं ।।११९।। सू. अ.२ जेन वैदेन से कुप्पे वंदिओ न समुक्कसे । एवमन्नेसमाणस्स सामण्णमणुचिट्ठइ ॥ १२० ॥ द. अ.५ पण्णसम्मते सया जये समताधम्ममुदाहरे मुणी । सुहुमे उ सया अल्सए णो कुज्जे णो माणि माहणे ॥१२शासं, अ.२ अणुसासिओ न कुपिजा खंति सेविज पंडिए । खुड्डेहिं सह संसन्गि हासं कीडं च वजए ।।१२२।। उ० अ०१ जे ये कंते पिए भोए लद्धे वि पिट्टि कुबइ । साहीणे चयइ भोए सेहु 'चाइ'त्ति बुचर ॥१२३॥ द० अ०२
恭柴柴晓晓晓路部舉聯验验鉴驚驚聯聯聯的柴柴聯聚影
For Private And Personal use only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
ब्रेन सूक्त ० ॥ ६२॥
58480-480-80-480
www.kobatirth.org.
त्थगंधमलंकारं इत्थीओ सयणाणि य । अच्छंदा जे न भुंजंति न से 'चाइ'ति बुच्च ॥ १२४॥ द- अ० २ आगमविष्णाणा समाहिप्पायगा य गुणगाही । एएण कारणेणं अरिहा आलोयणं सोउं ॥ १२५ ॥ ३० अ० ३६ पाणिहमुसावाया अदत्तमेहुणपरिम्गहा विरओ । राई भोयणविरओ जीवो भवइ अणासबो ॥ १२६॥ ॐ० अ० ३० कम्णा भणो हो कम्पुणा होइ वत्तिओ । वहसो कम्मुणा होइ सुद्दो हबइ कम्मुणा ॥ १२७॥ ० ० २५ जहा पोमं जले जायं नोवलिप्पड़ वारिणा । एवं अलित्तो कामेहिं तं वयं बूम माहणं ॥ १२८|| ३० अ० २५ तवस्सियं किस देतं अवचियमंससोणियं । सुव्वयं पत्तनिव्वाणं तं वयं धूम माहणं ॥ १२९ ॥ ॐ० अ० २५ जाय जहाम निर्द्धतमलपात्रगं । रागद्दोसभयाईयं तं वयं बूम माहणं ।। १३० ॥ उ० अ० २५ लाभालाभे सुहे दुक्खे जीविए मरणे तहा । समो निंद-पसंसासु समो माणावमाणओ ॥ १३१ ॥ उ० अ० १९ संति एगेहिं भिक्खुहिं गारत्था संजमुत्तरा । गारत्थेहिं चः सव्वेहिं साहवो संजमुत्तरा ॥ १३२ ॥ उ० अ० ५ अकोसेज परो भिक्खुं न तेसिं पर संजले । सरिसो होइ बालाणं तम्हा भिक्खू न संजले ।। १३३ ।। ३० अ० २ विता अहमेव लुप्प लुप्यंति लोअंसि पाणिणो । एवं सहिएहिं पासए अणिहे से पुट्ठे अहियासी ॥१३४॥ सू. अ. २ दुलहा उमुहादायीमुहाजीवी वि दुल्लहा । महादाई मुहाजीवीदो वि गच्छंति सोग्गई ॥ १३५ ॥ ६० अ० ५ असच्चमो सच्चं च अणव अमककसं । समुप्पेहमसंदिद्धं गिरं भासेज पनवें ॥ १३६ ॥ ५० अ० ७ सात्राओ य लोगमि सव्वसाहूहिं गरहिओ । अविस्सासो य भूयाणं तम्हा मोसं विवजए ॥१३७॥ ८० अ० ६ जाय सच्चा अवत्तव्वा सच्चामोसा य जा मुसा । जा य बुद्धेहिं अणाइण्णा न तं भासेअ पन्नवं ॥१३८॥ ६० अ. ७
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकीर्णक लोकानि
॥ ६२ ॥
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
帶著幾拳拳器等器蒸發器器等器幾游游带崇華帶带带带
अपुच्छिओ न भासेजा भासमाणस्स अंतरा । पिडिमंसं न खाएजा मायामोसं विवाए ॥१३९॥ ६० अ.८ अपत्तिअंजेण सिया आस कुप्पेज वा परो। सन्वसोतन भासेजा भासं अहिअगामिणि ||१४०॥ द० अ.८ । सव्वजीवा वि इच्छंति जीविउं न मरिजिउं । तम्हा पाणवहं घोरं निग्गंथा वजयंति णं ॥१४१॥ द० अ.६ तहेव फरुसा भासा गुरुभूआवघाइणी । सच्चा वि सा न वत्तवा जओ पावस्स आगमो ॥१४२।। द० अ०७ तहेव काणं 'काणे त्ति पंडग 'पंडगे ति वा । वाहिरं वा वि रोगि चि तेणं 'चोरे ति नो वए ॥१४३॥ द० अ.७ सच्चा तहेव मोसा य सच्चामोसा तहेव यः। चउत्थी असच्चमोसा य मणगुत्ती चउन्बिहा ॥१४४॥ उ. अ.२४ जहा सुणी पूहकण्णी निकसिजइ सव्वसो। एवं दुस्सिले पडिणीए मुहरी निकसिआई ॥१४५॥ उ. अ.१ ताणि ठाणाणि गच्छंति सिक्खित्ता संयम तवं । भिक्खाए वा गिहित्था वा जे संति परिनिव्वुडा ॥१४६॥उ.अ.५ दुल्लहे खलु माणुसे भवे चिरकालेण विसव्वपाणिणं । गाढा य विवाग कम्मुणो समय गोयम ! मा पमायए॥१४७॥ उ.अ.१० दुमपत्तए पंडुरए जहा निवडइ राइगणाण अच्चए । एवं मणुयाण जीवियं समयं गोयम ! मा पमायए ॥१४८॥ उ. अ.१० तिण्णो हु सि अप्णवं मह किं पुण चिट्ठसि तीरमागओ । अभितुर पारं गमित्तए समय गोयम ! मा पमायए ॥१४९॥ कुसग्गे जह उसबिंदुए थोवं चिडलंबमाणए । एवं मणुयाण जीवियं समयं गोयम ! मा पमायए ॥१५०॥उ.अ.१० इमं च मे अस्थि इमं च नस्थि इमं च मे किच्चमिमं अकिच्चं । एवमेवं लालप्पमाणं हरा हरति त्ति कह पमाए॥१५१।। अ.१४ जावंत अविआपुरिसा सव्वे ते दुक्खसंभवा । लुप्पंति बहुसो मृढा संसारम्मि अणंतए ॥१५१॥ उ० अ०६ मा पच्छ असाधुता भवे अच्चेही अणुसास अप्पगं। अहियं च असाहु सोयती से थणइ परिदेवई बहुं ॥१५३॥ सू. अ.२
密舉张黎举聽器樂樂樂器樂聯聚泰黎黎黎
For Private And Personal use only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________
जेनमुक्त ॥६३॥
सुभाषित लखंडानि
828888888888888888888881
सुभाषितरत्नखंडानि १ सा विद्या या विमुक्तये । २ वचने का दरिद्रता ? ३ वचनेऽपि दरिद्रत्वं, धनाशा तत्र कीदृशी ? ४ विद्याधनं सर्वधनप्रधानम् । ५ विद्या गुरूणां गुरुः । ६ निरस्तपादपे देशे, एरंडोपि मायते । ७ न हि वंध्या विजानाति, गुर्वी प्रसववेदनाम् । ८ स्वदेशे पूज्यते राजा, विद्वान् सर्वत्र पूज्यते । ९ पयपानं भुजंगाना, केवलं विषवर्धनम् । १० न मूर्खजनसंपर्कः सुरेन्द्रभवनेष्वपि । ११ गुणी च गुणरागी च, विरला सरलो जनः । १२ संपत्तौ च विपत्तौ च, महतामेकरूपता । १३ स्पर्धापि विदुषा युक्ता, न युक्ता मूर्खमित्रता । १४ नहि स्वदेहशैत्याय जायन्ते चंदनद्रुमाः । १५ नहि संहरते ज्योत्स्ना, चन्द्रश्चांडालवेश्मनि । १६ छेदेऽपि चन्दनतरुः सुरभयति मुखं कुठारस्य । १७ परोपकाराय सतां विभूतयः । १८ प्रारभ्य चोत्तमजना न परित्यजन्ति। १९ सौ दशति कालेन, दुर्जनस्तु पदे पदे । २० शशिना तुल्यवंशोऽपि, निर्धनः परिभृयते । २१ अर्थों हि लोके पुरुषस्य बन्धुः । २२ मुखे च कटुता नित्यं, धनिनां वरिणामिव । २३ रिक्ता भवन्ति भरिता मरिताश्च रिक्ताः । २४ दारिद्यादधिक दुःखं, न भूतं न भविष्यति । २५ दारिद्यमेकं गुणकोटिहारि।२६ लोभाविष्टो नरो.हन्ति, स्वामिनं वा सहोदरम् । २७ लोमेन बुद्धिश्चलति । २८ हतमपि च हत्येव मदनः। २९ कंदर्पदर्पदलने विरला मनुष्याः । ३० उदारचरितानां तु वसुधैव कुटुम्बकम् । ३१ शुष्केपि हि नदीमार्गे रवन्यते सलिलार्थिभिः । ३२ दात्याचकयोर्भेदः कराभ्यामेव सूचितः । ३३ परोपकारः पुन्याय पापाय परपीडनम् । ३४ आकृतिगुणान् कथयति । ३५ क्षमा वीरस्य भूषणम् । ३६ यतो धर्मस्ततो जयः । ३७ काला सुप्तेषु जागर्ति । ३८ कामातुराणां न भयं न लजा। ३९ चिंतातुराणां न मुर्ख न निद्रा । ४० नंदस्तुष्टो इस्ततालीं ददाति । ४१
3888888888888888-8-8-0-0-8001
॥६३॥
For Private And Personal use only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acha Sh Kailas
Gyanmand
张继藥殘聯聯赛等帶器藤藤藤“藤藤醫藥聯聯签強部落
लक्ष्मीः पुण्यानुसारिणी । ४२ स्त्रीणां च रुदितं बलं । ४३ दोषान् गृह्णति दुर्जनाः । ४४ परोपदेशे पांडित्यम् । ४५ धातुषु क्षीयमाणेषु, शमः कस्य न जायते । ४६ नरस्याभूषणं रूपं, रूपस्याभरणं गुणः। ४७ ददतु ददतु गाली-फलीमन्तो भवन्तः। ४८ यथा लाभस्तथा लोभो । ४९ मात्रासमधिकः कुत्र मात्राहीनेन जीयते । ५० लोकोक्तिरपि यद्विप्रैर्नास्तीता वाच्यते तिथिः । ५१ संतोषः परमं सुखं । ५२ तृष्णा न जीर्णा वयमेव जीर्णाः । ५३ दुर्लभं मानुषं जन्म । ५४ यथा शीलं तथा गुणाः । ५५ रक्षन्ति पुण्यानि पुरा कृतानि । ५६ गुणं पृच्छस्व मा रूपं, शीलं पृच्छस्व मा कुलम् । ५७ गुणोभूषयते रुपं, शीलं भूषयते कुलम् । ५८ स्वस्थे चित्ते बुद्धयः संभवन्ति । ५९ बुभुक्षितः किं न करोति पापं । ६० नैकत्र सर्वो गुणसंनिपातः । ६१ महाजनो येन गतः स पंथाः । ६२ अल्पश्च कालो बहवश्च विनाः । ६३ वृथा वृष्टिः समुघु, वृथा दीपो दिवापि च । ६४ सर्व पदं हस्तिपदे निमग्रम् । ६५ अनायके न वस्तव्यं, न वसेबहुनायके । ६६ हतं सैन्यमनायकं । ६७ सारं गृहणति पंडिताः। ६८ विद्यया सह मर्तव्यं, कुशिष्याय न दापयेत् । ६९ नास्ति मेघसमं तोय, नास्ति चात्मसमं बलम् । ७० उत्तम स्वार्जितं मुक्तं । ७१ पराधीनं वृथा जन्म । ७२ विद्या सर्वस्य भूषणम् । ७३ मनसा चिंतितं कार्य, वचसा न प्रकाशयेत् । ७४ ज्ञानं भारः क्रियां विना । ७५ संतोष एव पुरुषस्य परं निधानम् । ७६ गुणाः सर्वत्र पूज्यन्ते । ७७ स्वभावो मूर्षि वर्तते । ७८ अतिपरिचयादवज्ञा । ७९ अति सर्वत्र वर्जयेत् । ८० मौनं सर्वार्थसाधनम् । ८१ लोभः सर्वार्थबाधकः । ८२ स्थानभ्रष्टा न शोभन्ते, दन्ताः केशा नखा नराः । ८३ तीर्थ फलति कालेन, सद्यः साधुसमागमः । ८४ सतां हि संगः सकलं प्रखते । ८५ यो यस्य चित्ते नहि तस्य दूरे । ८६ प्राप्ते तु षोडशे वर्षे, पुत्रं मित्रवदाचरेत् । ८७ एकश्चन्द्रस्तमो हन्ति, न च तारागणोऽपि च । ८८ बुद्धिः कर्मानुसारिणी । ८९ विनाशकाले विपरीतबुद्धिः। ९० प्रायो गच्छति यत्र भाग्यरहितस्तत्रापदां भाजनम् । ९१
本华柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴擦燃拳擊拳擦擦擦紫禁禁禁控
For Private And Personal use only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैनसूक्त ० * ॥६४॥
www.kobarth.org
कर्मानुगो गच्छति जीव एकः । ९२ अवश्यमेव भोक्तव्यं कृतं कर्म शुभाशुभम् । ९३ गुणाः सर्वे विवेकतः । ९४ कीर्तिर्यस्य सजीवति । ९५ न गृहं गृहमित्याहुर्गृहिणी गृहमुच्यते । ९६ अतृणे पतितो वह्निः स्वयमेवोपशाम्यति । ९७ मूलं हि संसारतरोः कषायाः । ९८ कषायमुक्तिः किल मुक्तिरेव । ९९ कषायमुक्तः परमः स योगी । १०० शरीरं व्याधिमन्दिरम् । १०१ मूलं हि जीवितम् । १०२ क्षीणे पुण्ये वृथा बलम् । १०३ अजीर्णे भोजनं विषम् । १०४ हार्थी दोषाण पश्यति । १०५ मूलं नास्ति कुतः शाखा १ १०६ अपुत्रस्य गृहं शून्यं । १०७ अमोघं देवदर्शनम् । १०८ बुद्धिर्विपद्वारिणी । १०९ ननक्षपग्रामे, रजकः किं करिष्यति १ ११० आजीवितं तीर्थमिवोत्तमानाम् । १११ अल्पतोयश्चलति कुम्भः । ११२ आहारे व्यवहारे च स्पष्टवक्ता सुखी भवेत् । ११३ आत्मवत्सर्वभूतेषु यः पश्यति स पश्यति । ११४ विवेकहीनः पशुभिः समानः ११५ उद्योगः पुरुषलक्षणम् । ११६ मुंडे मुंडे मतिर्भिना । ११७ चंदनं न वने वने । ११८ यथा राजा तथा प्रजा । ११९ यथा बीजं तथांकुरः । १२० प्रणामांतः सतां कोपः । १२१ राजा मित्रं केन दृष्टं श्रुतं वा । १२२ विनवे शिष्यपरीक्षा । १२३ विद्या विनयेन शोभते । १२४ उत्तमा आत्मना ख्याताः । १२५ न संतोषात्परं सुखम् । १२६ गतानुगतिको लोकः, न लोको परमार्थिकः । १२७ याचको याचकं दृष्ट्वा श्वानवत्धुर्धुरायते । १२८ कन्याराशिस्थितो नित्यं, जामाता दशमो ग्रहः । १२९ दुस्त्यजं दंभसेवनम् | १३० षट्कर्णो भिद्यते मंत्रः । १३१ यत्र चात्मसुखं नास्ति न तत्र दिवसं वसेत् । १३२ विद्यारूपं कुरूपानां, क्षमारूपं तपस्विनाम् । १३३ निःस्पृहस्य तृणं जगत् । १३४ बहुरत्ना वसुंधरा । १३५ संमिलने नयनयोर्नहि किंचिदस्ति । १३६ श्रेयांसि बहुविनानि । १३७ पिष्टस्य पेषणं नास्ति, घृष्टस्य घर्षणं नहि । १३८ शुष्कं काष्ठं च मूर्खाश्र, भज्यन्ते न नमति च । १३९ विषादप्यमृतं ग्राह्यम् । १४० सर्वत्र वायसाः कृष्णा, सर्वत्र हरिताः शुकाः । १४१ सरलता
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुभाषित रत्नखंड
॥ ६४ ॥
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org.
हृदयस्य विभूषणम् । १४२ विनाश्रयं न शोभन्ते, पंडिता वनिता लताः । १४३ जिह्वाग्रे मित्रबान्धवाः । १४४ लक्ष्मीर्वसति वाणिज्ये । १४५ प्रत्यक्षे गुरवः स्तुत्याः । १४६ सर्वनाशे समुत्पन्न, ह्यधं त्यजति पंडितः । १४७ परेंयितज्ञानफला हि बुद्धयः । १४८ छिद्रेष्वर्था बहुलीभवन्ति । १४९ जयति जगति नादः पंचमश्चोपवेदः । १५० शूचिर्भूमिगतं तोयं, शूचिर्नारी पतिव्रता । १५१ आत्मनः प्रतिकूलानि परेषां न समाचरेत् । १५२ दृष्टिपूतं न्यसेत्पादं । १५३ पापी पापेन पच्यते । १५४ नवं नवं प्रीतिकरं नराणाम् । १५५ नवनवगुणरागी, प्रायशः सर्वलोकः । १५६ न हि सर्वत्र पांडित्यं सुलभं पुरुषे क्वचित् । १५७ बहुभिर्न विरोद्धव्यं । १५८ आत्मा तु पात्रतां नेयः, पात्रमायान्ति संपदः । १५९ बालादपि हितं ग्राह्यम् । १६० अधः कूपस्य खनक, ऊर्ध्व प्रासादकारकः । १६१ देशमाख्याति भाषणम् । १६२ विद्या मित्रं प्रवासेषु भार्या मित्रं गृहेषु च । १६३ न तत्र धनिनो यान्ति, यत्र यान्ति बहुश्रुताः । १६४ याचना गतगौरखा । १६५ भिन्ने चित्ते कुतः प्रीतिः । १६६ व्यसनानंतरं सौख्यं स्वल्पमप्यधिकं भवेत् । १६७ आजन्म उन्मज्जति दुग्धसिन्धौ तथापि काकः किल कृष्ण एव । १६८ कुरुपता शीलतया विराजते । १६९ कुभोजनं चोष्णतया विराजते । १७० अविवेकः परमापदां पदम् । १७१ गुणलुब्धाः स्वयमेव संपदः । १७२ मौनेन कलहो नास्ति, न भयं चास्ति जाग्रतः । १७३ धनं प्राणहरं त्यजेत् ॥ १७४ चिंता जरा मनुष्याणां । १७५ कृशे कस्यास्ति सौहृदम् । १७६ अव्यवस्थितचित्तस्य, प्रसादोऽपि भयंकरः । १७७ ऋणं कृत्वा घृतं पिबेत् । (चार्चाकसिद्धांत ) १७८ पंडितैः सह मित्रत्वं कुर्वाणो नावसीदति । १७९ अगुणस्य हृतं रूपं । १८० सद्यः प्रीतिकरो नादः । १८१ ऋणकर्ता पिता शत्रुः पुत्रः शत्रुरपंडितः । १८२ नास्ति क्रोधसमो वह्निः । १८३ तस्य तदेव हि मधुरं यस्य मनो यत्र संलनम् । १८४ नीचो वदति न कुरुते, वदति न साधुः करोत्येव । १८५ बीजेनैव भवेद् बीजं, प्रदीपेन प्रदीपकः । १८६ यादृशी
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya Shm KailassagarsuriGyanmandir
जेनसूक्त
सुभाषित रत्नखंडानि
器端端端帶紫器鉴蒂蒂蒂染蒂蒂蒂蒂蒂港瑞器蒂继涨涨涨
भावना यस्य, सिद्धर्भवति तादृशी। १८७ महिलाचरियं न जाणंति । १८८ शान्तिः संन्यासिनो सुधा । १८९ भाग्य फलति सर्वत्र । १९० योषितां यौवनं धनम् । १९१ यद्भाव्यं तद्भविष्यति । १९२ तृतीयं लोचनं ज्ञान, द्वितीयो हि दिवाकरः । १९३ लोहो सब्वविणासणो । १९४ सहवासी हि विजानाति, सहवासिविचेष्टितम् । १९५ प्रायेण भूमिपतयः प्रमदा लताश्च, यत्पार्श्वतो भवति तत्परिवेष्टियन्ति । १९६ अपठाः पंडिताः केचित् , केचित्पठितपंडिताः । १९७ अपठा मूर्खकाः केचित् , केचित् पठितमुखकाः । १९८ धर्मदंभस्तु दुस्तरः। १९९ साक्षरा विपरीता राक्षसाः। २०० अपरीक्षित न कर्तव्यं । २०१ स्त्रीणां च हृदये वार्ता, न तिष्ठन्ति कदाचन । २०२ शतं विहाय भोक्तव्यं । २०३ हस्तस्य भूपणं दानं । २०४ पीतनीरस्य किं नाम, मन्दिरादिकपृच्छया । २०५ वीरभोग्या वसुन्धरा । २०६ जितं हि केन ? मनो हि येन । २०७ चैत्रस्तु पुष्पपत्राणां कर्ता हर्ता च फाल्गुनः । २०८ यवागूजरणे, जाडयं, मोदकानां तु का कथा ? । २०९ अप्रियस्य च पथ्यस्य, वक्ता श्रोता च दुर्लभः । २१० कालस्य कुटिला गतिः । २११ ब्राह्मणो भोजनप्रियः। २१२ अजापुत्रं बलिं दद्यात् , देवो दुर्बलघातकः । २१३ न धर्मात् परमं मित्रं । २१४ विवेकपरिभ्रष्टानां, भवति विनिपातः शतमुखः । २१५ शीलं हि सर्वस्य नरस्य भूषणम् । २१६ दीपः स्नेह विना, निशा शशि विना, धर्म विना मानवाः । २१७ कुतः कुशलमस्माकं, गलत्यायुर्दिने दिने । २१८ सर्व खलस्य चरितं मशकः करोति । २१९ विषया विश्ववंचकाः । २२० भावना भवनाशिनी । २२१ यादृशं क्रियते कर्म, तादृशं पाप्यते फलं । २२२ सद्यः शक्तिहरा नारी, सयः शुक्रकरं पयः । २२३ न च धर्मो दयापरः । २२४ नमः पतनशीलाय, मुशलाय खलाय च । २२५ वाचा विचलिता येन, सुकृतं तेन हारितम् । २२६ गर्जन्ति गगने मेघा, मयरा नृत्यन्ति भतले । २२७ अहिंसा परमो धर्मः । २२८ सुन्नेषु किंबहुना १२२९ विरक्तस्य तृणं भार्या । २३० शरीरमायं खलु धर्मसा
張泰张樂泰泰泰泰泰幣张张張繼張泰拳拳拳拳樂樂際樂
॥६५॥
For Private And Personal use only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
www.kobatirth.org/
धनम् । २३१ वादे वादे जायते तत्वबोधः । २३२ न तद्ध्यानं न तन्मौनं दया यत्र न विद्यते । २३३ श्री शालिभद्रादपरो न भोगी, श्रीस्थूलभद्रादपरो न योगी । २३४ बुद्धेः फलं तच्च विचारणं च । २३५ संसर्गजा दोषगुणा भवति । २३६ मन एव मनुष्याणां कारणं बंधमोक्षयोः । २३७ दानेन पाणिर्न तु कंकणेन । २३८ कल्लोलचपला लक्ष्मीः । २३९ सत्यपूतं वदेद्वाक्यं । २४० वस्त्रपूतं जलं पिबेत् । २४१ मणुआणं धम्मसामग्गी । २४२ भाग्याधिकं नैव नृपो ददाति । २४३ पदे पदे निधानानि । २४४ निर्द्रव्यः क्वापि नार्घ्यते । २४५ यस्यास्ति वित्तं स नरः कुलीनः । २४६ सर्वे गुणाः कांचनमाश्रयन्ते । २४७ अन्यायोपार्जितं वित्तं, दश वर्षाणि तिष्ठति । २४८ मोहान्धकारसंहारे, ज्ञानमार्तण्डमंडलम् | २४९ नश्यन्ति पंचरमेष्ठिपदैर्भयानि । २५० नमस्कारसमो मंत्रो, न भूतो न भविष्यति । २५१ यत्नानुसारिणी विद्या । २५२ दारिद्र्यनाशनं दानं । २५३ औदार्येण विना पुंसां, सर्वाऽन्या निष्फलाः कलाः । २५४ स्त्रीणां श्रीणां च ये वश्यास्तेऽवश्यं पुरुषाधमाः । २५५ स्त्रियः श्रियश्च यद्वश्यास्तेऽवश्यं पुरुषोत्तमाः । २५६ महिलासंगेण नासए भं । २५७ विणओ सासणे मूलं । २५८ विद्या विनयेन शोभते । २५९ अयं निजः परो वेति गणना लघुचेतसां । २६० धर्मं चतुर्धा मुनयो वदन्ति । २६१ ब्रह्मचारी सदा शुचिः । २६२ पुण्यं भावानुसारतः । २६३ भावेषु विद्यते देवो । २६४ शतेषु जायते शूरः सहस्रेषु च पंडितः । २६५ शक्रादयोऽपि विजितास्त्वबलाः कथं ताः १ । २६६ धर्मेण हीनाः पशुभिः समानाः । २६७ रे दारिद्र्य ! नमस्तुभ्यं सिद्धोऽहं त्प्रसादतः । २६८ कर्तव्यमेव कर्तव्यं, प्राणैः कंठगतैरपि । २६९ गतं न शोचामि । २७० मूर्खस्य हृदयं शून्यं । २७१ धर्मारंभ ॠणच्छेदे कालक्षेपं न कारयेत् । २७२ नास्ति जागरतो भयम् । २७३ वंद्यते यदद्वंद्योऽपि तत्प्रभावो धनस्य च । २७४ नार्यः समाश्रितजनं हि कलंकयन्ति । २७५ स्वश्लाघा परनिन्दा तु, लक्षणं निर्गुणात्मनाम् । २७६ पर लाका खनिन्दा तु, लक्षणं
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acharya Shm KailassagarsuriGyanmandir
जैन सूक्त ॥६६॥ |
सुभाषित रत्लखर
聯茶器端端柴晓器蒸蒸茶器茶器盛晓晓晓晓參藥海帶
सद्गुणात्मनाम् । २७७ गुणैरुत्तमतां याति, न तु जातिप्रभावतः । २७८ समानशीलव्यसनेषु सख्यम् । २७९ युक्तिमद् वचन यस्य, तस्य कार्यः परिग्रहः । २८० फलं नैव विना तरुम् । २८१ प्रियवाक्यप्रदानेन, सर्वे तुष्यन्ति जंतवः । २८२ त्रिदशा अपि बंच्यंते, दाम्भिकैः किं पुनर्नराः १ । २८३ कृतो हि संग्रहो लोके, काले स्यात् फलदायकः । २८४ स्वकर्मनिरताः सर्वे, नान्यशिक्षामपेक्षन्ते (ते) । २८५ वरं प्रागपरित्यागो, न मानपरिखंडनम् । २८६ एको ध्यानमुभी पाठं, त्रिभिर्गीतं चतुः पथम् । २८७ सगुणं निर्गुणं नैव, गणपन्ति दयालवः । २८८ अज्ञः सुखमाराध्यः । २८९ असारे संसारे सारं सारंगलोचना । २९० झटिति पराशयदिनो हि विज्ञाः । २९१ गृहस्थानां यद् भूषणं तत्साधूनां दूषणम् । २९२ कालस्य त्वरिता गतिः। | २९३ कोकिलानां स्वरं रूपं । २९४ प्रस्तावसदृशं वाक्यं, यो जानाति स पंडितः । २९५ दिवा निरीक्ष्य वक्तव्यं, रात्री नैव च नैव च । २९६ परदुक्खे दुःक्खिया विरला । २९७ स्त्रीणां द्विगुण आहारो, कामश्चाष्टगुणः स्मृतः । २९८ मूर्खा निन्दन्ति पंडितान् । २९९ चौरा निन्दति चन्द्रमसम् । ३०० शठं प्रति शाठ्यं कुर्यात् । ३०१ सद्विद्या यदि किं धनैरपयशो यद्यस्ति किं मृत्युना ? । ३०२ अन्यस्थाने कृतं पापं, धर्मस्थाने विनश्यति । ३०३ धर्मस्थाने कृतं पापं, वज्रलेपो भविप्यति । ३०४ गुणा गुणज्ञेषु गुणा भवन्ति । ३०५ ज्ञानेन देही द्रविणेन गेही । ३०६ अर्थलुब्धकृतप्रश्री सुलभौ तौ गृहे गृहे । ३०७ दाता चोत्तरदाता च, दुर्लभौ पुरुषावुभौ । ३०८ कर्मणो हि प्रधानत्वं । ३०९ अत्युग्रपुण्यपापानामिहैव लभते फलम् । ३१० पुरुषस्य जरा पंथाः । ३११ प्रारभ्यते न खलु विघ्नभयेन नीचैः । ३१२ वैद्यराज ! नमस्तुभ्यं, यमराजसहोदर । ३१३ विक्रीयन्ते न घण्टाभि-विः क्षीरविवर्जिताः । ३१४ जलधिजलमपेयं पंडिते निर्धनत्वं । ३१५ मुच्यन्ते नैव कर्मणा । ३१६ स्वार्थभ्रंशो हि मुर्खता । ३१७ कुपुत्रेण कुलं नष्टं । ३१८ ग्रामो नास्ति कुतः सीमा, भार्या नास्ति कुतः सुतः।
主游路路器禁聯盛號瑞榮號樂器鉴曉曉曉游游游遊继盛隆港
For Private And Personal use only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org.
३१८ असस्य कुतो विद्या १ । ३१९ विगंधधूपेन जयेत् पिशाचान्, सुगंधधूपेन् जयेद्धि देवान् । ३२० दृष्टानपिसतो दोषान् मन्यन्ते न हि रागिणः । ३२१ स्वहस्तेन च यद् दत्तं लभ्यते तन्न संशयः । ३२२ धर्मोऽयं धनवल्लभेषु धनदः, कामार्थिनां कामदः । ३२३ कलेवरे मूत्रपुरीषभाजने, लिपन्ति मृहा विरमन्ति पंडिता: । ३२४ कृपणेन संचिता लक्ष्मीरपरैः परिभुज्यते । ३२५ क्रियासिद्धिः सत्त्वे भवति महतां नोपकरणे । ३२६ अंगीकृतं सुकृतिनः परिपालयन्ति । ३२७ रिक्तपाणिर्न पश्येच्च, राजानं देवतां गुरुम् । ३२८ फलेन फलमादिशेत् । ३२९ आस्तन्यपानाञ्जननी पशूनाम् । ३३० शीलं परं भूषणम् । ३३१ प्रकृतिं यान्ति भूतानि निग्रहः किं करिष्यति । (गीताजी) ३३२ भोगे रोगभयं । ३३३ वैराग्यमेवाभयम् । ३३४ अपूर्वः कोऽपि कामान्धो दिया वक्तं न पश्यति । ३३५ दुर्गतौ प्रपतत्प्राणिनो धारयतीति धर्मः । ३३६ मर्दनं गुणवर्धनम् । ३३७ क्षणे क्षणे यन्नवतामुपैति देव रूपं रमणीयतायाः । ३३८ लोकद्वयविरुद्धं च परस्त्रीगमनं त्यजेत् । ३३९ निर्द्रव्यो धनचितया धनपतिस्तद्रक्षण चाकुलो । ३४० अध्यात्मविद्या विद्यानाम् । ३४१ तीर्थेषु माता तु मता नितान्तम् । ३४२ जिह्वाग्रे मधु तिष्ठति हृदये तु हलाहलम् । ३४३ अजातमृतमूर्खाणां वरमायौ न चांतिमः । ३४४ तातस्य : क्रूपोऽयमिति ब्रुवाणाः, क्षारं जलं कापुरुषाः पिबन्ति । ३४५ पत्रं नैव यदा करीरविटपे दोषो वसंतस्य किम् । ३४६ नोलकोऽप्यवलोकते यदि दिवा, सूर्यस्य किं दूषणम् ? | ३४७ चतुरः सखि मे भर्ता यल्लिखति तत् परो न वाचयति । ३४८ तस्मादप्यधिको मे, स्वयमपि लिखितं स्वयं न वाचयति । ३४९ बिना गोरसं को रसो भोजनानाम् । ३५० दर्दुरा यत्र वक्तारः, तत्र मौनं हि शोभनम् । ३५१ तावच्च शोभते मूर्खो, यावत् किंचिन्न भापते । ३५२ स्वगृहे पूज्यते मूर्खः । ३५३ स्थानं प्रधानं न बलं प्रधानं, स्थानस्थितः कापुरुषोऽपि शूरः । ३५४ पुण्यस्य फलमिच्छन्ति, पुण्यं नेच्छन्ति मानवाः । ३५५ पयोऽपि शौण्डिनीहस्ते, मदिरां
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Sinn kalaga
y anmand
जेन सूक्त ॥ ६७॥
सुभाषित रत्नखंडानि
婆婆蒙蒙茶茶婆染染整榮豪婆婆亲拳亲密缘亲密密港參密
मन्यते जनः । ३५६ क्वचिद् विद्वद्गोष्ठी, क्वचिदपि सुरामत्तकलहः । ३५७ क्वचिद् वीणावाद्य, क्वचिदपि च हाहेति रुदितम् । ३५८ किं तद्व्यं कोकिलेनोपनीत, को वा लोके गर्दभस्यापराधः । ३५९ छिरेष्वना बहुलीभवन्ति । ३६० शुक! पंजरबंधस्ते, मधुराणां गिरा फलम् । ३६१ पुष्पेषु चंपा, नगरीषु लंका, नदीषु गंगा च नृपेषु रामः । ३६२ भारं स बहते तस्य, ग्रंथस्यार्थ न वेत्ति यः । ३६३ किं न कुर्वन्ति दुर्जनाः ? । ३६४ व्याधितस्यौषधं पश्यं, नीरोगस्य किमौषधैः । ३६५ विषं भवतु वा मा वा, फणाटोपो भयंकरः । ३६६ नष्टं चैव मृतं चैव, नानुशोचंति पंडिताः । ३६७ इच्छति शती सहस्रं । ३६८ लोभः पापस्य कारणम् । ०६९ राजा कालस्य कारणम् । ३७० क्षमया किं न सिध्यति ? । ३७१ दुर्बलस्य चलं राजा । ३७२ बलं मूर्खस्य मौनित्वं । ३७३ उपकारः परो धर्मः परो मोक्षो वितृष्णता । ३७४ दुमैत्री राज्यनाशाय, सर्वनाशाय दुर्जनः। ३७५ साधूनां दर्शनं पुण्यं । ३७६ मद्यपस्य कुतः सत्यं, दया मांसाशिनः कुतः । ३७७ वनेऽपि दोषाः प्रभवन्ति रागिणां । ३७८ निवृत्तरागस्य गृहं ततो वनम् । ३७९ चिन्तामणि पातयति प्रमादात् । ३८० कन्यापितृत्वं खलु नाम कष्टम् । ३८१ न करोति यमः क्षांतिम् । ३८२ दोषाश्चापि गुगा भवन्ति हि नृणां योग्ये पदे योजिताः । ३८३ दारियं जगदपकारकमिदं केनापिदग्धं न हि । ३८४ गृह्यन्ते न विभूतिभिश्च ललना दुःशीलचित्ता यतः। ३८५ सत्याद्रज्जूयते फणी । ३८६ ये तु नंति निरर्थक परहितं ते के न जानीमहे । ३८७ सर्वमेव वृथा तस्य, यस्य शुद्धं न मानसम् । ३८८ त्यजन्ति मित्राणि धनविहीनं । ३८९ परान्नं प्राप्य दुर्बुद्धे, मा प्राणेषु दयां कुरु । ३९० त्रयः स्थानं न मुंचंति, काका कापुरुषा मृगाः । ३९१ विरोधो नैव कर्तव्यः । ३९२ देशत्यागश्च दुर्जनात् । ३९३ शास्त्रे नृपे च युवतौ च कुतः स्थिरत्वम् । ३९४ स्त्रीणां गुह्यं न वक्तव्यं, प्राणैः कंठगतैरपि । ३९५ चिन्तया नश्यते चुद्धिः, चिन्तया नश्यते वलम् । ३९६ अर्थानामर्जने दुःखमर्जितानां च रक्षणे ।
华柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴柴
॥६॥
For Private And Personal use only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahaven Anna Kendra
Acharya Sh Kailasagansur yamandi
1
-8-81-92-09-2388-28-02-232388909842-02-2282
कलिकालसर्वज्ञहेमचन्द्रसूरिकृतत्रिषष्ठिगतानि वचनामृतानि
प्रथमः सर्गः १ महात्मनां कीर्तनं हि श्रेयो निःश्रेसास्पदम् । २९ । २ जडानामुदये हन्त! विवेकः कीदृशो भवेत् ? । ९४ । ३ नहि सीदन्ति कुर्वन्तो देशकालोचितां क्रियाम् । १०१ । ४ अतिदुःखातिसौख्ये हि तस्याः प्रथमकारणम् । १०७।५ सर्वसहा महान्तो हि सदा सर्वसहोपमाः। १३० । ६ धीमन्तो ह्याशुकारिणः । २२४ । ७ भवन्ति हि महात्मानो गुर्वाज्ञाभङ्गभीरवः । २६७।८ नीयन्ते यत्र तत्रैते यान्ति सारणिवन्नृपाः । २९२ । ९ कदली नन्दति कियद् बदरीतरुसंनिधौ ? । ३०६ । १० यदाहार इवोद्गारैगिरा भावोऽनुमीयते । ३२५ । ११ स्वार्थभ्रंशो हि मूर्खता । ३३३ । १२ कारणस्यानुरूपं हि कार्य जगति दृश्यते । ३५४ । १३ प्रत्यक्षेऽपि प्रमाणे किं प्रमाणान्तरकल्पना ?। ४०६ । १४ पूर्वोपार्जितपुण्यानां फलमप्रतिमं खलु । ४११। १५ पुण्यच्छेदेऽथवा सर्व प्रयाति विपरीतताम् । ४१५ । १६ अनुकूलनिदेशो हि सतामुत्साहकारणम् । ४२१ । १७ कीदृर्श कूपरखनन सद्यो लग्ने प्रदीपने ? । ४४९ । १८ आयुःकर्मणि हि क्षीणे नेन्द्रोऽपि स्थातुमीश्वरः । ५१५ । १९ धीराः प्राणावसानेऽपि नहि यान्तीदशी दशाम् । ५२३ । २० प्रायेण हि दद्रिाणां शीघ्रगर्भभृतः स्त्रियः । ५३३ । २१ जन्तोर्वजाहतस्यापि मृत्यु त्रटितायुषः । ५४२ । २२ ......तीर्थानि, सर्वसाधारणानि यत् । ५५३ । २३ मतिर्गत्यनुसारिणी । ५५४ । २४ ......अन्ते, या मतिः सा गतिः किल । ५९९ । २५......तापे, रस्त्यै छाया हि जायते । ६०१ । २६ आसन्ने व्यसने लक्ष्म्या लक्ष्मीनाथोऽपि मुच्यते । ६०४ । २७ प्रकृतिव्यत्ययः प्रायो भवत्यन्ते शरीरिणाम् । ६०५।२८ भाविकार्यानुसारेण वागुच्छलति
亲带带带带带带密的密密举茶業带带带带晓除密密密密等;
For Private And Personal use only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैन सूक्त
| कलिकाल
॥६८॥
सूरिकृत वचना
मृतानि
柴柴柴柴柴柴聯盛蒸蒸蒸發器器端瑞端瑞端瑞端端游游
जल्पताम् । ६०६ । २९ नालभ्यं लभ्यते क्वचित् । ६१८। ३० व्याधेरन्यस्य न ह्यन्यदौषधं जातु शान्तिकृत् । ६४१ । ३१ न ह्यज्ञातस्य रोगस्य चिकित्सा जातु युज्यते । ६४६ । ३२ अन्यानुभूतं नान्यो जनो जानाति जातुचित् । ६८१ । ३३ अस्वातन्व्यं कुलस्त्रीणां धर्मो नैसर्गिको यतः । ६८४ । ३४ ......नयज्ञा हि, प्रस्तुतार्थेषु तत्पराः । ६९७ । ३५ प्रव्रज्या दीपिके वात्तमात्रापि हि तमच्छिदे । ७०९ । ३६ ......तेहि किं नाभेद्यं जलेखि ? । ७१२ । ३७ एकचिन्ताविपन्नानां गतिरेका हि जायते । ७१६ । ३८ ......कायानपेक्षा हि मुमुक्षवः । ७३५ । ३९ ...विचिकित्सन्ति, न हि जातु चिकित्सकाः । ७६० ॥ ४० योग्यमुग्रस्य हि व्याधेः शान्त्यामत्युग्रमौषधम् ७६२ ४१ सर्वत्राद्रोहता सताम् । ७६६ । ४२ न बज्रपनरेऽप्यस्ति, स्थान रुष्टे बलीयसि । ७७३ । ४३ ......अधमस्था-नमधमानां हि युज्यते । ७७४ । ४४ नास्था कापि हि तादृशाम् । ७७७ । ४५ न हि मोहो महात्मनाम् । ७८८ । ४६ न सामन्यफलं तपः । ७८९ । ४७ ...अच्यवन, नहि मोक्षं विनाक्वचित् । ७९० । ४८ स्नेहः प्राग्भवसम्बद्धो, खानुचनाति बन्धुताम् ।। ७९६ ।। ४९ प्रादुर्भवन्ति महतां खयमेव यतो गुणाः ॥ ७९९ ॥ ५० आत्मानुरूपः कर्तव्यः सारथिर्हि महारथैः ॥ ८०८ ॥ ५१ सम्पद्धि पुण्यमानेनाम्भोमानेनेव पमिनी ॥ ८११ ।। ५२ भृत्याः स्वाम्यनुगामिनः ।। ८३५ ॥५३ क्षयोपशमवैचित्र्याच्चित्रा हि गुणसम्पदः ॥ ८३७ ।। ५४ मुमुक्षवो निराकासा वस्तुपूपस्थितेष्वपि ।। ८८१ ॥
द्वितीजः सर्गः १ प्रजा राजानुयायिनी । १४ । २ व्याघ्रा अपि पलायन्ते ज्वलज्ज्वलनदर्शनात् । २३ । ३ वणिजो लोकसामान्येऽप्यर्थे साऽशङ्कवृत्तयः । ३५ । ४ मन्दभाग्यतया पुंसां गुरवः स्युस्नीदृशाः। ४४ । ५ कृतं तेन कृतेनापि गुर्वाज्ञा यत्र लक्ष्यते ।
密步步步来袭泰瑞諾张张张张泰泰泰泰泰泰泰
For Private And Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shahan
an Kenda
www.kotatirth.org
Acharvashn KailassacarsuriGyanmandir
路密密降落落落落亲密亲密亲亲张密密密落落落跨除举審
४६ । ६ खलाः सर्वकषाः खलु । ५३ ॥ ७ एकत्र विनिवेशेऽपि काचः काचो मणिर्मणिः । ५४ ॥ ८ दुर्लक्षा हि पराशयाः। ५५॥ ९ विपरीतं न शकन्ते, कदापि सरलाशयाः। ६३ ॥१० सत्कारयन्ति ह्यात्मानं कृत्वाऽप्यागांसि मायिनः । १०३॥ ११ वन्ध्याऽप्युन्मूल्यते नैव लता या लालिता स्वयम् । १०५ ॥ १२ अस्तमीयुषि पीयूषकरे तिष्ठेन्न चन्द्रिका । १६९ ॥ १३ रोगे त्वेकौषधासाध्ये देयमेवौषधान्तरम् । १७८ ॥ १४ प्रायो महात्मनां पुत्राः स्युमहात्मान एव हि । १९१ ॥ १५ शरत्कालवशादिन्दुकराः स्युरधिकश्रियः । २६२ ॥ १६ सर्वतोऽपि शाम्यन्ति सन्तापाः प्रावृडागमात् । २६३ ॥ १७ अर्हतामुदयः केषां न स्यात् सन्तापहारकः । ३३४ ॥ १८ अयोऽपि यानपात्रस्थं पारं पामोति बारिधेः। ३३६ ॥ १९ स्वाम्यग्रे नासनात्ययः । ३८४ ॥ २० नैसर्गिकी हि भवति घुसदा कामरूपिता । ३७९ ॥ २१ उपायन हि प्रथम प्रणामः स्वामिदर्शने । ४०८॥ २२ भक्तौ न पुनरुक्तता । ४०९ ॥ २३ तादृक् स्वाम्याप्तिजानन्दः शक्यते केन गोपितुम् ? । ५६८ ॥ २४ अपुनर्जन्मनो जन्म दुःस्वच्छिन् विश्वजन्मिनाम् । ६०३ ॥ २५ स्वयम्भुरमणाम्भोधेर्मातुमम्भांसि कः क्षमः । ६०९ ॥ २६ आज्ञा द्याज्ञाप्रचण्डानां वचसा सह सिद्धयति । ६२३ ।। २७ नृणां लोकोत्तराणां हि बाल्य वपुरपेक्षया । ६६४ ॥ २८ तुलमप्यल्पभारत्वादाकाशमनुधावति । ७३८ ॥ २९ जाताऽपत्यानि युग्मानि जीवन्ति कियदेव हि ? । ७४३ ॥ ३० ....परार्थाय, महतां हि प्रवृत्तयः । ८८१ ॥ ३१ सद्भेदनीयमपि हि न कर्म क्षीयतेज्यथा । ८८२ ॥ ३२ मर्यादोल्लचिनां लोके राजा भवति शासिता ८९७ ॥ ३३ विश्वस्य सुखसृष्टथै हि महापुरुषसृष्टयः । ९५३ ॥ ३४ सर्वकल्पद्रुमस्थाने होकः कल्पटुमः प्रभुः । ९५५ ॥ ३५ ...... पात्रे, विद्या हि शतशाखिका । ९६१ ।। ३६ ध्रुवो ह्यचा महत्कृतः । ९६९ ॥ ३७ अन्तरेणोपदेष्टारं पशवन्ति नरा अपि । ९७३ ॥ ३८ एकैच दण्डनीतिर्हि सर्वान्यायाहिजाङ्गुली । ९७९ ॥
佛密法密密亲密亲密举举婆婆密密密落落落落落落漆密著
For Private And Personal use only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैनसूक्त ० ॥६९॥
www.kobarth.org
तृतीयः सर्गः
१ याचामेकान्तभक्तानां स्वामिनः खण्डयन्ति न ॥ ७१ ॥ २ निर्ममा हि न लिप्यन्ते कस्याप्यैहिकचिन्तया ॥ १३९ ॥ ३ ...............अचिन्त्यप्रभावाः प्रभवः खलु ॥ २९४ ॥ ४ नैकत्र, तिष्ठेत् छद्मस्थतीर्थकृत् ॥ ३३० ॥ ५ यत् कुर्वन्ति महान्तो हि तदाचाराय कल्पते ।। ५३३ ॥ ६ गुरुपदेश: साक्ष्येव प्रायेण लघुकर्मणाम् || ६५३ ॥ ७ नहि भोगफले कर्मण्यभुक्ते भवति व्रतम् ॥ ६५५ ।।
चतुर्थः सर्गः
१ मन्यन्ते क्षत्रियाः वस्त्रं प्रत्यक्षमधिदैवतम् || २ || २ पूजितैः पूज्यमानो हि केन केन न पूज्यते १ ॥ १३ ॥ ३ यथाविधिविधिज्ञा हि विस्मरन्ति विधि नहि ॥ ८८ ॥ ४. महान्तो हि, सेवोपनतवत्सलाः ।। १५० ।। ५ लोके महत्त्वदानाय महन्त्यात्मीयमीश्वराः ।। १९४ ।। ६ प्रभोः प्रसादचिह्नं हि प्राभृतादानमादिमम् ॥ २११ ।। ७ आदौ सामन्तमात्रस्याप्युचिताः प्रतिपत्तयः ॥ २१४ ॥ ८ अलुब्धा अपि गृह्णन्ति भृत्यानुग्रहहेतुना ॥ २३४ ॥ ९ महान्तो नावजानन्ति नृमात्रमपि संश्रितम् ॥ २३५ ॥ १० ... कृतार्था अपि भृभुजः । न त्यजन्ति दिशोर्दण्डं चिन्हं दिग्विजयश्रियः ॥ २४४ ॥ ११ प्रभवः प्रणिपातेन गृहीताः किं न कुर्वते ? ॥ २४७ ॥। १२ सिंहः प्रयाति यत्रापि तस्यौकः स्वं तदेव हि ॥ २८४ ॥ १३ ... सर्वास्तपोमूला हि सिद्धयः ॥ २८७ ॥ १४ महान्तः शक्तिवन्तोऽपि प्रथमं साम कुर्वते ॥ २९० ॥ १५ मनागपसरत्येव प्रजिहीर्षुर्गजोऽपि हि ॥ २९४ ॥ १६ ... उत्तमानां हि, प्रणामावघयः क्रुषः ॥ ४५७ ॥ १७. कार्यसिद्धेस्तपो मङ्गलमादिमम् ॥ ४६४ ॥ १८
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कलिकाल हेमचन्द्र
सूरिकृत
वचना
मृतानि
॥६९॥
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________
琴泰泰拳张张张黎黎黎黎器鉴染染器鉴张黎张際举泰泰装
युद्धाा यजयश्रियः । ५०९ ॥ १९ सेवावृत्तिर्न लज्जायै स्वामिवत्स्वामिनन्दने । ५१३ ॥ २० गृहागते स्वामिनि हि किमदेयं महात्मनाम् ? । ५३५ ॥ २१ उपचारः समर्थानां सद्यो भवति सिद्धये । ५४०॥ २२ राज्यं तपसाध्यमपि तपसैव हि नन्दति । ६७३ ॥ २३ रत्नं पञ्चदश ह्याज्ञा चक्रिणः कार्यसिद्धिषु । ७०० ॥ २४ गृहोद्योतकरी दीपः किं नो द्योतयते घटम् ? । ७९२ ॥ २५ विनीतानामलध्या हि मर्यादा स्वामिदर्शिता । ८१९ ।। २६ अतृप्ता एव कुर्वन्ति सेवा मानविघातिनीम् । ८२४ ॥ २७ किमातः कुरुते नहि ? | ८४०॥
पश्चमः सर्गः १ उपादेया शास्त्रलोकव्यवहारानुगा हि गीः। २३ ॥२ शूरैरपि वर्तितव्यं गुरौ हि समयैरिख । १०० ॥३...सु. स्वामी, गृहाति स्वलितं नहि । १०५ ।। ४ विमृश्यकारिणः सन्तः किं दृष्यन्ते खलोक्तिभिः । १३७ ॥ ५ यदवद्धमुखो जनः । १४४ ॥ ६ किं नाम मेषजं कुर्याद् विकारे सानिपातिके ? । २१६ ॥ ७ तेषां तेजो हि जीवितम् । २४३ ॥ ८ एकदापि सती लुप्सशीला स्यादसती सदा । २४५ ।।९ युक्तं वचोऽपरस्यापि मन्यन्ते हि मनीषिणः । २६२॥ १. अहो! अखण्डप्रसराः कषाया महतामपि । २७५ ॥ ११ सर्वेऽपि मणिताभाजः कर्करा अपि रोहणे । २९३ ॥ १२ वायुतोऽपि भृशायन्ते समरोत्कष्ठिताः खलु । २९७ ॥१३ स्वतोऽपि ह्यधिकां रक्षां भटाः कुर्वन्ति वाहने । ३३६ ।। १४ हेषा हि जयसूचिनी। ३३८ ॥ १५ सरथ्या अपि हि रथा निष्फला सारथिं विना । ३४४ ॥ १६ ...गरीयांसः, कार्ये मुह्यन्ति न क्वचित । ३६४ ॥ १७ लल्ला अपि हि बालानां युक्ता एव गिरो गुरौ । ३९७ ॥ १८ अयोऽपि हेमीभवती स्पर्शात् सिद्धरसस्य हि ।
本泰拳拳泰拳黎黎黎黎黎黎黎黎器鉴梁泰泰拳泰拳拳整
For Private And Pessoal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैनवक्त
॥७०॥
www.kobatirth.org
३९८ ॥ १९ कार्यं हि खलु कारणात् । ४५१ ॥ २० सति भूयसि किं तैले शैलाभ्यङ्गो विधीयते : ४६० ॥ २१ धनमात्रकृते हन्त । परद्रोहं करोति कः १ । ४९० ॥ २२ विचित्रा हि रणे गतिः । ५४७ ॥ २३ . भक्तिर्ह्यपदेऽपीक्ष्यते भयम् । ५५५ ॥ २४ स्वाम्याज्ञा हि बलीयसी । ५६४ || २५ कस्य दुःखाकरो न स्याद् महतां ह्यापदागमः १ । ६३१ ॥ २६ नोज्झन्ति मानिनो मानं यावज्जीवं मनागपि । ६६१ ॥ २७ तिरोहितः काण्डपटेनाप्यर्थो न हि दृश्यते । ७८१ ॥ २८ अमूढलक्ष्या अर्हन्तः समये ह्युपदेशकाः । ७८४ ॥
षष्ठः सर्गः
१ युज्यन्ते हि मृगैर्मृगाः ॥ ३७ ॥ २ कालादनूपरत्वं हि व्रजत्यूपरभूरपि ॥ ३८ ॥ ३ यान्ति दीपस्य सम्पर्काद् वर्त्तयोऽपि हि दीपताम् ॥ १७४ ॥ ४ कामरूपा हि नाकिनः ॥ २१५ ॥ ५ भक्तौ स्नेहे च सतां कर्त्तव्यं तुल्यमेव हि ॥ २२४ ॥ ६ कर्म भोगफलं कोऽपि नान्यथा कर्तुमीश्वरः ॥ २३६ ॥ ७ पूजितैः पूजितो यस्मात् केन केन न पूज्यते ॥ १ ॥ २४६ ॥ ८ हस्तिभिर्हस्तिभारो हि बोढुं शक्येत नापरैः ॥ २५४ ॥ ९ दिने दिने कल्पतरुर्ददानो न हि हीयते ॥ २६१ । १० शशिनं पतां दृष्टिर्मन्दाऽपि हि पटूयति ॥ २६३ ॥ ११ क्षौमस्य क्षालितं द्वित्रिर्ह्यतिनैर्मल्यकारणम् || ४३८ || १२ सर्वसाधारण तपः || ४४२ || १३ वेद्यते वेदना नैव हर्षेणेव शुचाऽपि यत् ॥ ४६६ । १४ न तापो मानसो जातु सुधावृष्टघापि शाम्यति
॥ ४६९ ॥ १५ समा हि समदुःखानां चेष्टा भवति देहिनाम् ।। ४९७ ।। १६ यत्र तत्र प्रसक्तानां प्रभूणां को हि बाधकः ? ॥ ७१३ || १७ महद्द्भ्यो महतामृद्धिमपि शंसन्त्यचेतनाः ॥ ७३९ | १८ स्वामिवत् स्वामिपुत्रेऽपि भक्ता हि प्रतिपत्तिदाः ॥ " ७४० ॥ १९ न जातु वन्द्यते प्राप्तकेवलोऽपि ह्यदीक्षितः ॥ ७४४ ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कलिकाल हेमचन्द्र
सूरिकृत
वचना
मृतानि
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________
亲密染晚港幣柴深港赛参赛桑些密密密密密密密带座轉
द्वितीयपर्व प्रथमः सर्गः १ चिकित्स्यते हि निपुणैरङ्गोद्भवमपि व्रणम् । २७ ॥ पात्रे बहुफलं तद्धि । ३८ ॥ ३ गौः पालकविशेषेण काम दुग्धे विशिष्यते । १४ ॥४....निश्चिते कार्ये नालसन्ति मनस्विनः। १४३ ॥ ५ चक्षुष्मानपि किं कुर्यादन्धकारे प्रसृत्वरे? । १५१॥ ६ गुर्वाज्ञा हि कुलीनानां विचारमपि नाहति । १८८ ॥ ७ गुर्वाज्ञाकरणं सर्वगुणेभ्यो यतिरिच्यते । १९४ ॥८ पितृतः कः परो लोकेऽनुल्लद्ध्यवचनो भवेत् ? । १९५ ॥ ९ शक्रोऽपि हि श्रियासक्तः किं पुनर्मानवो जनः ? । २१८ ॥ १० अगृघ्नोरनुगा लक्ष्म्यः । २२० ॥
द्वितीयः सर्गः १ महापुमांसो गर्भस्था अपि लोकोपकारिणः । १०६ ॥ २ जायते पृष्यमाणाद्धि दहनचन्दनादपि । २३८ ॥ ३ कामरूपा दिवौकसः । ३३८ ॥
तृतीयः सर्गः १ नार्हन्तः स्तनन्धयाः । २ त्रिज्ञाना हि स्वतो जिनाः । २२ ॥ ३ भावतोऽपि यतियतिः । ९०॥ ४ सतां हलच्या गुर्वाज्ञा । ९३ ।। ५ निर्धनस्य सुभिक्षेऽपि दुर्भिक्षं पारिपाश्विकम् । ८६६ ॥ ६ ....वाचां, ह्याप्ताधीना प्रमाणता । ९००॥ ७ धर्मे धर्मोपदेष्टारः साक्षिमात्रं शुभात्मनाम् । ९०७ ॥ ८ स्वर्णीस्यातां सिद्धरसात् सीसकत्रपुणी अपि । ९०८॥
答张密密密密密密落落落落落落落落落落落落落亲密举謝
For Private And Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
www.kobateh.org.
Acharya Sh Kailasagar
Gyanmandi
जैन सूक्त ॥ ७ ॥
कलिकाल हेमचन्द्र सरिकृत वचनामृतानि
带發際崇懿张晓晓晓蒂樂器整器器器鉴蹤器鉴器整器器
चतुर्थः सर्गः प्रयान्ति युत्तमस्थाने भूषणान्यपि भूष्यताम् ।। ३२ ॥२ ...स्वामिदत्तमाहात्म्याः खलु सेवकाः ॥ ८२॥३ ...भक्तेप्वीशा हि प्रतिपत्तिदाः॥१०८ ॥ ४ महात्मनां महर्झनामुत्सवा हि पदे पदे ॥१३५ ॥५...कृत्य, महान्तो न त्यजन्ति हि ॥१४६ ॥ ६ तादृशामभियोगे हि कम्पन्ते पर्वता अपि ॥ १४७ ॥७ सेवनीयाश्चक्रिणो हि देवैरपि नरैरिव ॥ १५ ॥ ८ कृष्टाश्चेव्य इवायान्ति शक्त्या शक्तिमतां श्रियः। १७५ ॥९ प्रायस्तपोग्राद्या हि देवताः । १७८॥ १० प्रणिपातावसानो हि कोपाटोपो महात्मनाम् । २३९ ॥ ११ ....नास्ति, विदेशः कोऽपि दोष्मताम् । २४५ ॥ १२ तुष्यन्ति हि महीयांसः सेवामन्या गिराऽपि हि । २७२ ॥ १३ अनुत्सुकानां शक्तानां लीलापूर्वाः प्रवृत्तयः । २८७॥ १४ महात्मानः प्रणयिनां प्रणय खण्डयन्ति न । ३५१॥
पञ्चमः सर्गः १....निजे समत्सुत्कण्ठा हि वलीयसी । १३ ॥२ विमर्शः क्वाल्पमेधसाम् ॥ १४ ॥ ३....सामवागम्भः, कोपाग्नेः शमनं सताम् । १५५ ।। ४ लोके स्यादनुकम्पाये सागसामपि निग्रहः । १७७ ॥
षष्ठः सर्गः १ अभ्रादपि पतितानां शरणं धरणी खलु । १२ ॥२ कालो हि दुरतिक्रमः । १३६ ॥ ३ पितुर्मातुश्च तुल्यं हि दुःखें
游柴柴警器聯聯柴柴柴柴榮路路张晓晓峰帶路佛学部
For Private And Personal use only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
-
www.kobatirth.org.
सुतवियोगजम् । १७२ ॥ ४ यत्राकृतिस्तत्र गुणा इत्यर्भा अप्यधीयते । २२६ ॥ ५ युक्तं प्राणिषु कारुण्यं सर्वेष्वपि महात्मनाम् ३३१ ॥ ६ नारीपरिभवं राजन् सहन्ते पशवोऽपि न । ३८९ ।। ७ स्वाधीनं सात्मसाधनम् । ४४५ ॥ ८ जीवन्ति च म्रियन्ते च समं पत्या पतिव्रताः ॥ ४४७ ॥ ९ विमृश्य हि विधातव्यमल्पीयेऽपि प्रयोजने ||४५३ || १० नालं दग्धुं कक्षमग्निर्विना वायुं ज्वलनपि ॥ ४८५ ॥ ११ न हि प्रमाणे प्रत्यक्षे प्रमाणान्तरकल्पना ।। ५०९ | १२ अदर्शितपथं याति पायो झन्धवदुत्पथे ॥ ५४२ || १३ निसर्गेण विनीतस्य शिक्षा सद्भित्तिचित्रवत् ।। ५५५ ॥। १४ सोऽध्वा यो महदाश्रितः ॥ ५८२ । १५ सर्वत्र कुशलं सताम् ।। ५९५ ॥ १६ तुल्या भूस्तुल्यकर्मणाम् ॥ ५९७ ॥
तृतीयपर्व प्रथमः सर्गः
१ विवेकिनां विवेकस्य फलं सौचित्यवर्त्तनम् ॥ ९ ॥ २ नदीवन नदीभर्तुरुत्सेकाय घनागमः ॥ १० ॥ ३ पात्रोपकारे प्रथमं महतां यदुपक्रमः ॥ ३७ ॥
द्वितीयः सर्गः
१... महतां यस्मात् पुण्यं पुण्यानुबन्धकम् ॥ ९ ॥ २ सरिदम्भोभिरम्भोधिः किं माद्यति मनागपि १ ॥ ३६ ॥ ३ पतिव्रतात्वे व्रतवदतिचारस्य मिरवः ॥ ४६ ॥
तृतीयः सर्गः
१ प्रतिमायाः प्रभावोऽधिष्ठातृदेवोचितः खलु ॥ ५३ ॥ २ दैवस्य विषमा गतिः ॥ १४५ ॥ ३ कोकिलायाः खल्वपत्यं
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
www.kobatirth.org
Acharya Sh Kailasageri Gyanmandi
जैन सूक्त ॥७२॥
कलिकाल हेमचन्द्र
सूरिकृत बचनामृतानि
密器继器端端帶紫禁晓器錄器錄器端带筛除器带带带带
काक्या पुष्टोऽपि कोकिलः ।। १७६ ॥
चतुर्थः सर्गः १ आश्रीयन्ते मृत्युकाले पक्षाभ्यामिव कीटिकाः ॥ १६० ॥२ अपथ्यान्यपि यत्नेन स्पृहयन्ति मुमूर्षवः ॥ १६१ ॥३ शिष्या गुरुणां कूपानामाहावा इव तक्रियाः ॥ १७८॥
पञ्चमः सर्गः १न स्थानव्यत्ययो जातु सामान्यस्यापि पर्षदि ॥ ८२ ॥
षष्ठः सर्गः १ आधारबुद्धधा गगनस्योत्पाद इव टिट्टिभः ॥ ३९ ॥२ दिशोऽश्नुतेऽभ्रलेशोपि पौरस्त्यानिलसङ्गमात् ॥ ४० ॥ ३ अन्यत्राप्युत्सवायैव जातोऽईन, किं पुनर्गृहे ? ।।
अष्टमः सर्गः १ विहायसो महत्त्वे हि नोपमानं भवेत् परम् ।। २४ ॥
चतुर्थपर्व प्रथमः सर्गः १ प्रष्टुमर्हो न सामान्यजनो हि स्वप्रमुत्तमम् ॥ १७४ ॥२ श्रेयान् स देशो नो यत्र श्रूयन्ते दुर्जनोक्तयः ।। १०८ ॥
聚聚聚能發聯聯發验號樂器能帶器端聚鉴器聚器發聲器樂
॥७२॥
For Private And Personal use only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Acha Sh Kailas
a nmand
张黎黎黎黎黎黎黎黎黎黎禁禁禁禁染紫黎出
३ यादृशस्तादृशो वापि पूजनीयः पिता सताम् ।। २१३ ।। ४ विसंवादो न धीमताम् ॥ २२६ ॥ ५ नद्यासाश्चाटुभाषिणः ॥ २६५ ॥ ६ बलिनो यद् बलिभ्योऽपि, बहुरत्ना हि भूरियम् ।। २७६ ॥ ७ स्वामिनि व्यग्रचित्ते हि नावकाशः कलावताम् ।। २९ ।। ८ नश्वाऽप्यास्कन्द्यते यस्मात् स्वामिनः किं पुनः पुमान् ! ॥ २९६ ॥ ९ दूतदृष्टयनुसारेण प्रवर्तन्ते हि भूभुजः ॥२९८॥ १०...न जात्या कोऽपि कस्यचिन् स्वामी वा सेवको वापि शक्त्यधीनमिदं खलु । ३००॥ ११ स्वप्रशंसेवान्यनिंदा सतां लजाकरी खलु ३०१॥ १२ राजबद्राजपुत्रोऽपि मान्यो राजानुजीविनाम् ।३०४॥ १३ दन्तिनां दन्तघातस्य स्थानं नैरण्डपादपः। ११७॥ १४ दता हि प्रतिरूपाणि भूपानां सञ्चरन्त्यमी । ३२७ ॥१५ यत उत्तिष्ठति शिखी निर्वाप्यस्तत एव हि । ३२८॥ १६ कवला शक्यते क्षेप्नु, नाक्रष्टुं हस्तिनो मुखात् । ३४०॥ १७ इङ्गितज्ञा हि सेवकाः । ३४६ ॥ १८ उग्राणां स्वामिनां घने कोऽन्यथा वक्तुमीश्वरः । ३४७ ।। १९ प्रमाद्यन्ति शुभात्मानो न हि ज्ञात्वा मनागपि । ४३०॥ २० सर्वस्याभ्यागतो गुरुः । ४७० ॥ २१ दतो हि प्रथमो नये । ४७२ ।। २२ न शिरो नयने विना । ५०२॥ २३ प्रमाणं स्वामिशासनम् । ५०९ ॥ २४ विचित्रा हि रणे गतिः। ५५० ।। २५ महागजोऽपि ह्यज्ञात्वा धावन् पङ्के निमजति । ५५२ ॥ २६ मन्यावन्तर्मधुनीव चेतनास्तु कृतो नृणाम् ? | ५५५ ।। २७ प्रेमास्थानेऽपि भीप्रदम् । ५७५ ।। २८ पुण्याकृष्टं स्वयं सर्व किं न स्याद् महात्मनाम् । ५८८ ॥ २९ ...सर्पघर्ष हि, सो जानाति नापरः। ६१७ ॥ ३० श्रीछिदेऽअनलेशोऽपि धौतस्य श्वेतवाससः । ६३६ ॥ ३१ धीरा अपि हि किं कुर्यु{चरा व्योमचारिषु ।। ६४२॥ ३२ निजेनैव हि चक्रेण हन्यन्ते प्रतिचक्रिणः । ७४८॥ ३३ क्षत्रियाणां क्रमो क्षेप युद्धं स्वाम्याज्ञया खलु । ७५९ ॥ ३४ फलन्ति हि महात्मानः सेविताः कल्पवृक्षवत् । ७६५ ॥ ३५ भक्तिमन्तोऽप्रमादेनायुक्तेम्योऽप्यतिशेरते । ७९८ ॥ ३६ कर्मणां फलवत् षाको यदुपायात् स्वतोऽपि च । ८३० ॥ ३७ रज्य
密瑞器器蓉蒸鉴遊警器蒸落落落落落落端端崇漆器端带
For Private And Personal use only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैन सूक्त ॥७३॥
ॐकलिकाल
हेमचन्द्र सूरिकृत वचनामृतानि
经感染等密密密惨惨惨港路途參柴柴密密的密密密密婆婆
न्त्यन्येऽपि गीतेन किं पुनस्तद्विदग्रणीः १ । ८७० ॥ ३८ विषयाक्षिप्तमनसां गलेद्धि स्वामिशासनम् । ८७५ ॥ ३९ दुर्लयं शासन युप्रशासनानां महीभुजाम् । ८८२ ॥ ४० अनुष्ठाने प्रवर्तन्ते ज्ञात्वा खलु महाशयाः। ९०५ ॥ द्वितीयः सर्गः१ कस्तृप्येदमृतस्य हि ।। ६६ ॥ २ प्राणान् रक्षेद् धनैरपि । १३६॥ ३ राज्ञा भवन्ति दूता हि यथावस्थितवादिनः । १६०॥ ४ शूराणां घभिगमनं सुहृदीवासुदृद्यपि । १६४ ॥ ५ तस्य श्रीर्यस्य विक्रमः । १८३ ॥ ६ सञआयते व्याधिरिख द्विषन् विषमुपेक्षितः । २२३ ॥ ७ सर्वोऽपि सापराधो हि छलमन्विष्यते यदा । २३० ॥ ८...जीवनरो भद्राणि पश्यति । २६९ ॥ तृतीयः सर्गः-१ पित्राज्ञा बहतामपि । ५२ ॥२ द्यूतान्धानां कुतो मतिः ? । ७८ ॥ ३ पक्षोद्गमः पीलिकानामिव पर्यन्तकारणम् । विपरीता मतिः पुंसां भवेद् दैवे पराङमुखे । ११९ ॥ ४ वीरभोग्या हि भूरियम् । १२९ ।। ५ न हि केसरिबूत्कारं श्रुत्वा तिष्ठन्ति वारणाः । १३९ ॥ ६ काकानां तस्कराणां च नश्यतां का ननु त्रपा। १५१ ॥ ७ नाऽभूत् पत्युः कलत्रं या सा स्यादुपपतेः कथम् १ । १६४ ॥ चतुर्थः सर्गः-१ बहुरत्ना वसुन्धरा । १२३ ॥२ ओजायन्तेऽनोजसोऽपि दुताः स्वाम्योजसा खलु । २३८ ॥ ३ आदने धम्बु यद् भानुः पुनरुज्झति भूरि तत् । १४५ ।। ४ श्रियः स्वामिनि रुष्टे हि न तिष्ठन्ति भयादिव ।१४६ ॥ ५ तेजः प्रमाणं वीराणां तेजसां कीदृशं वयः ? । १८१ ॥ ६ ब्यालोऽपि गरलं मुक्त्वा शाम्येन पुनरन्यथा। १८२॥ पञ्चमः सर्गः-१ इष्टस्य दर्शनेनापि शं स्यात् स्पर्शेन किं पुनः ? । १०१ ॥ २ सर्वार्थसाधकः कायश्चलत्येष हि भोजनात् । १०७॥ ३ नदीमध्यस्थितानां हि किं करोति दवानलः । १४९॥ ४ रसान्तरेण हि रसो बाध्यते बलवानपि । १५१ ॥ ५ दोरपेक्षेव दोष्मताम् । १५७॥६ सहस्रधा हि फलति व्यवसायो महात्मनाम् ।१९०॥ ७ उपेक्ष्य लोष्ठक्षेतारं लोष्ठं दशति मंडलः मृगारिः शरमुत्प्रेक्ष्य शरक्षेप्तारमृच्छति । २४३ ॥ ८ कुटिलादुद्विजन्ते हि जन्तवः पनगादिव । ३०१॥ ९ मूले लधीयांस्तल्लोभः
卷绕密孝亲亲弟弟參參參參举密密密密密際茶器密迷路
For Private And Personal use only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
*****
给毕毕際察装装装據線器装装泰张崇擦张黎恭恭恭恭據張
सराव इव वर्धते । ३१५॥ १० तरवोऽपि निधि प्राप्य पादैः प्रच्छादयन्ति यत् । ३१७ ॥ सप्तमः सर्गः-१ जिनशासनबाह्यानां विवेकः कीदृशो नृणाम् ? । ५७ ॥ २ हस्त्यश्वे राजपुत्राणां कौतुकं सर्वतोऽधिकम् । ९० ॥ ३ सर्व ह्येकांशदर्शनात् । १२३॥ ४ बलिग्योऽपि छलं बलिः । २२९।। ५ भर्तगृह्या हि योषितः । २६५॥ ६ क्षत्रिया हि रणप्रियाः । २६६ ॥ ७ विक्रान्तो हि श्रियां पदम् । २८२ ॥ ८ याश्चा बमोघा महताममोधं च ऋपेर्वचः । २९० ॥ ९ मिथ्या न खलु भाषन्ते महात्मानः कदाचन । ३५४ ॥ १० क्षणिकं सर्वमेव हि ।३६४
पञ्चम पर्व प्रथमः सर्गः १ दुर्जया विषयाः खलु । २८ ॥२ प्रज्ञायाः किं न गोचरम् ? । ३१।। ३ विदेशो विदुषां हि कः ? । ३३॥ ४ क्व नार्धन्त्युज्ज्वला गुणाः । ३९ ॥ ५ आराध्योऽतिथिमात्रोऽपि किं पुनः स पिताऽतिथिः ? । ६२ ॥ ६ महात्मानः प्रकृत्याऽपि शपथच्छेदकातराः । ६९ ॥ ७ दण्डसाध्यास्तु दुर्मदाः । ८६ ॥ ८न मनागपि जीवन्ति कुलनार्यः पति विना । ८९ ॥९ ...नोत्कण्ठा, विलम्ब सहते क्वचित् । १५९ ॥ १० पूजार्हाऽतिथिमात्रेऽपि । १७३ ।। ११ निराम्नायस्य वचसि श्रद्धा न प्रत्ययं विना । १८७ ॥१२...विवेको हि, स्मरार्तानां कियच्चिरम् । १९५ ॥ १३ अवश्यं भावी यो ह्यर्थों यत्र तत्र स नान्यथा । २०१॥ १४ न भावि क्वचिदन्यथा । २१८ ॥१५ निकाचितानामपि यत् कर्मणां तपसा क्षयः । २१९ ॥१६ स्वाम्युदर्काय धीमन्तो यान्ति स्वाम्यन्तरेऽपि हि । २३१ ॥ १७ अभियोगो हि योगाय क्षेमे सति विपश्चिताम् । २५३ ॥ १८ दैवं हि बलवत् परम् । २६३ ॥ १९ धैर्य-चीर्यविहीनानां छलमेव हि पौरुषम् । ३१० ॥ २० न हीन्द्रकुलिशस्यापि
*
**
For Private And Personal use only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैन सूक्त ॥७॥
कलिकाल
सरिकृत बचना
मृतानि
游榮带路带张治荣臻张张张晓张张张晓张晓密带张密密密
स्फूर्तिः केवलिपर्षदि । ३६७ ॥ २१ स्नेहोऽयं पूर्वसंस्कारो याति जन्मशतान्यपि । ४१७ ॥ २२ अन्तेऽप्यात्ता परिव्रज्या शुभव्रज्या निबन्धनम् । ४८५ ॥ २३ कौमुदी हि निशान्तेऽपि कुमुदामोदकारणम् । ४८५ ॥ द्वितीय सर्गः-१ विद्या हि प्राग्भवाभ्यस्ताः स्वयमायान्ति तादृशाम् । ३४ ॥ २ स्वकार्यमारब्धमपि सन्तोन्यार्थे त्यजन्ति हि । ४६ ॥ ३ ...संसर्गः, सद्भिरेव सतां यतः । ५३॥ ४ भक्तिमेव हि काहन्ति न हि वस्तूनि तादृशाः । ६९ ॥५ .....न लक्वन्ते, पूज्यपूजा विवेकिनः । ९८॥६ गुणः श्रुतो जनश्रुत्याऽप्यनुरागाय तद्विदाम् । ११६ ।। ७ अपूर्वस्य दिक्षा हि कालक्षेपं क्षमेत न । ११७ ॥ ८ यस्योदयः स वन्द्यो हि यथा हीन्दुर्यथा रविः । २४२ ॥९ दुर्वारा भवितव्यता । २८७ ॥ १० विषमल्पमपि प्सातं प्राणनाशाय जायते । ३०८ ॥ ११ महात्मभ्यः प्रदत्तं हि कोटिकोटिगुणं भवेत् । ३४० ॥१२ स्थानं नैकत्र साधूनां निःसङ्गानां समीरवत् । ३४१॥ १३ नाशो नार्जितकर्मणाम् । ४०० ॥ १४ अपत्यस्नेहो बली खलु । ४०१ ॥ १५ महतामनुलग्नहि महदासाद्यते फलम् । ४०४॥ १६ किं कम्पते क्वचिच्छेलो दन्तधातेन दन्तिनः १४१९॥ तृतीयः सर्गः-१ न वन्ध्यं दर्शनं सताम् । ३१ ॥२ ...उपचारः स्याद्, भाविन्यपि भूतवद् । ७२ ॥ ३ कृतज्ञा हि विवेकिनः ॥ १७५ ॥ ४...पक्षे सतां जनः । १८७ ॥ चतुर्थः सर्गः-१ सूर्योदय इवान्योपकृत्यै ज्ञानं भवादृशाम् । ११५ ॥ २ दुःस्थितेषु हि महतां वात्सल्यमतिरिच्यते । २३६ ॥ ३ क्षत्रियाणां न धर्मोऽयं शरणार्थी यदय॑ते । २५९ ॥४ पित्ताग्निः शर्कराशम्यः पयसा किंन शाम्यति १।२६५ ॥ ५ सर्वेष्वप्यनुकूला हि महान्तः करुणाधनाः । २६९ ॥६ मनोः पुरुषकारो हि हर्षाय प्रथमं पितुः ।२९३ ॥ ७ लोभः कस्य न मृत्यवे ? । २९७ ॥ ८ सत्यो हि पतिवम॑गाः । ३३७ । पंचमः सर्गः-१...अईयाभावस्यावधिन हि । ४८॥ २ शोभते समयोचितम् । १०६ ॥ ३ दयावीरा महात्मानः प्रसृतेऽन्य
路密密密蒂蒂蒂蹄蹄蒸笼拳等臻臻蒂蒂蒂蒂蒂蒂蒂蒂蒂
॥७४॥
For Private And Personal use only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
रसेऽपि हि । १०८ ॥ ४ पुत्रोद्वाहोत्सवानां हि नं तृप्यन्ति महर्द्धयः । ११० ॥ ५ महतामवतारो हि विश्वपालनहेतवे | ११२ । ६ निकाचितं भोगफलं भोग्यं कर्मार्द्दतामपि । ११३ ॥ ७ पूजामाचारपूज्यस्य पूज्या अपि हि कुर्वते । १२७ ॥ ८ सर्वमप्यृजु दोष्मताम् । १७० ॥ ९ सर्वत्रास्खलितो मार्गः प्रभ्रूणां स्रोतसामिव । १७२ । १० विषं बैरी ह्यपेक्षितः । १७९ ।। ११ भक्तिग्राह्या हि देवताः । २०९ ॥। १२ उन्मूढे हि क्षुते प्रायेणैकः शरणमर्यमा । २१२ ॥ १३ दुष्करं नास्ति दोष्मताम् ॥ २४६ ॥ १४ मूलेषु हि विशुष्केषु शुष्क एव महीरुहः । ३२२ ॥ १५ हन्यते हैमनं जाडधं न विना ज्वलितानलम् | ३२३ ॥। १६ वीरैः कृष्टेष्टकः पूर्व वप्रः कैः कैनै खण्डयते । ३२५ || १७ पूर्वकर्मानुसारेण जायते जन्मिनां हि धीः ॥ ३८६ ॥ १८ जीवन्त्यप्येकदा सेन धान्यानि स्वातिवारिणा । ३९५ ।। १९ अन्योऽन्यशुभचेष्टा हि शुभोदर्का द्वयोरपि । ४१२ ॥ २० सुलक्ष्यं हि परस्वान्तमिङ्गिताकारवेदिभिः । ४१३ || २१ नहि मिथ्या कुलीनवाक् । ४३८ ॥ २२ प्रतिज्ञा च कुलीनानां न मुधा जातु जायते । ४३९ ।। २३. शस्यमानं हि दुःखं प्रायः प्रशाम्यति । ४५३ ॥ २४. जीवन हि नरो भद्राणि पश्यति । ४५७ ।। २५ प्रयाति सात्विकानां हि दैवमप्यनुकूलताम् । ४८३ || २६ सुप्रयुक्तस्य दम्भस्य ब्रह्माऽप्यन्तं न गच्छति । ५०५ || २७ अन्यं हि दुःखितं दृष्ट्वा समाश्वसिति दुःखितः । ५२१ ॥
षष्ठ पर्व प्रथमः सर्गः
१ यद्वोत्पने तीर्थनाथे सदोत्सवमयं जगत् । ४९ ॥ २: महात्मानो हि कुर्वन्ति सेवकेष्वपि सत्कृतिम् । ५५ ॥ द्वितीयः सर्गः - १ आत्मनीनो हि सर्वोऽपि स्तोकेच्छुः कोऽपि नात्मनः । ११० । २ तिष्ठन्ति न चिरं जातु मानिनः श्वसुरौकसि ।
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
*****
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Acham Ka
mandi
कलिकाल
जैनमुक्त ॥७॥
हेमचन्द्र
सुरिकृत
वचना
मृतानि
樂张张张泰泰泰泰泰塞黎黎黎拳擊泰泰泰泰泰樂張張
१२५ ॥ ३ धनं हि सुलभं वत्स ! तद्भोक्ता दुर्लभः सुतः। १४९ ॥ ४ गीतहार्या मृगा अपि । १८४ ॥ ५ बहुरत्ना हि भूरियम् । २०५॥ ६ आस्तामत्र सतां सङ्गः परलोकेऽपि शर्मणे । २३१ ॥ ७ स्त्रीणां प्रकृतिलोलानां परं स्थैर्ये न निश्चयः । २३३॥ ८ पुत्री-जामातृविरहः प्रायः कस्य न दुःसहः । २४२ ॥ ९ गतिः साहसिकानां हि समा स्थलजलाध्वनोः । २४३। १० मृत्यु त्रुटितायुषः । २४८ ॥ ११ एकापि हि हरेच्चित्तं किं पुनः सकलाः कलाः ? । ३०७ ॥ १२ सेवकानां विना सेवां भज्यते खलु जीविका । ३४४ ॥ १३ ...प्रियोदन्ताहरः कस्य न वल्लभः १ । ३५९ ॥ १४ ...यत्र तत्र, पुण्यं धनुचरं नृणाम् । ३७४ ॥ तृतीयः सर्गः-१ वीराणां हिरणं मुदे । ३३॥ चतुर्थः सर्गः-१ वृन्दं हि बलवत्तरम् । ३ ॥२ धीराः सत्त्वाञ्चलन्ति न । १७ ॥ ३ लोलेन्द्रिये यौवने हि यत्तपस्तत्तपो ननु । दारूणास्त्रे रणे यो हि शूरः शूरः स उच्यते । २५ ॥ ४ प्रेम्णो दूरे न किश्चन । ५९ ॥ ५ कामः कामं निरङ्कुशः । ६० ॥ ६ स्त्रीणां लुब्धो जनः प्रायो दोष न खलु वीक्षते । ६३ ॥ ७ किं यमस्य दवीयसि ? । ७४ ॥ ८ राज्यं हि विक्रमाधीनं न प्रमाण क्रमाक्रमौ । ७५॥ ९ सदा वैरायमाणा हि शङ्कन्ते परतो मृतिम् । ८४ ॥१० क्षात्रं तेजो हि दुर्धरम् । ९४ ॥ ११ किं न स्यात् पुण्यसंपदः । ९९ ॥ षष्ठः सर्गः१ सामान्यपुण्यैर्नबर्हन् देवः साक्षानिरीक्ष्यते ॥४४॥२ केनेश्वरवचोयुक्तियुक्तं बाधितुमीश्यते ।। १३० ॥ सप्तमः सर्गः१ असाधनीयं पुण्याना मन्त्रतन्त्रविदां च किम् ? । ५० ॥ २ प्रायेण प्रेयसीप्राप्तिप्रत्याशापि हि शर्मणे । ५७ ।। ३ न मोघा देशनार्हताम् । १९१ ।। अष्टमः सर्गः-१ तपोलेशोऽपि नाफलः । ५॥२ पाखण्डिनां हि पाण्डित्यं प्राकृतेष्वेव जृम्भते । २१ ॥ ३ ...स्थानं विदेशो हि, मानिनामपमानिनाम् । ३८ ॥ ४ अभ्यागतेऽन्यनृपतिप्रधाने झर्थिनो नृपाः । ३९ ॥ ५ उपायं वचसा वक्तुं कातरा अपि पण्डिताः । ४४ ॥६ छयोऽपि क्वापि शोभते । ७५ ॥ ७...जीवन्मृता हीनवराः स्त्रियः
染染染染带染染染带染樂蒸發器路端部影樂器警器能鉴强
For Private And Personal use only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
www.kobathrm.org
Achan Kailas
a nmandi
।९५ ॥ ८ एकद्रव्यामिलापो हि महा पैरस्य कारणम् । १०८॥९...साधूनां, लब्धिभोगोऽपदे न हि । १४१ ॥१० न्यासवत् प्रतिपन्नस्य नास्ति नाशो महात्मसु ।१४४॥ ११ उपयोगोऽपि लब्धीनां सङ्घकार्ये न दुष्यति । १५९ ॥ १२ स्वामिनो भृत्यदोषेण गृह्यन्त इति नीतिवाक् । १९२ ।।
सप्तम पर्व प्रथमः सर्गः १ कन्या रावश्यं दातव्या । २० ॥२ प्रायो विचारचञ्चूनां कोपः सुप्रशमः खलु । २३ ॥ ३ यथा राजा तथा प्रजाः। ३३ ॥ ४ ...असह्यो हि स्वीपराभवः । ४६ ॥ ५ वन्दनीयः सतां साधुर्युपकारी विशेषतः । ४९ ॥ ६ नि थानां कुतः शौर्य? हृतं सैन्यं धनायकम् । ७६ ॥ ७ क्वाऽप्युपायोऽपसर्पणम् । ८४ ॥ ८...मृत्यवे हि स्याद्, वैरि वैरं चिरादपि । ९५॥९ नान्यो मन्त्री हि दोष्मताम् । ११३ ॥ १० बलवानपि किं कुर्यात् प्राप्तः केशरिणा करी? । १२३ ॥ ११ जयाभिप्रायिणां प्रायः प्राणा हि तृणसन्निभाः । १२८ ॥ द्वितीयः सर्ग:-१ तालिका नैकहस्तिकाः । ३६ ॥ २ महतामपराद्धे हि प्रणिपातः प्रतिक्रिया । ६९ ॥३ परैश्च भन्नमानस्य मानिनो धिगवस्थितिम् । १२० ॥ ४ स्तोकं विहाय बहिष्णुन हि लआऽऽस्पदं पुमान् । १२१ ॥ आश्रयस्य हि दौर्बल्याद् , आश्रितः परिभूयते । १४३ ॥ ६ महतामागमो ह्याशु क्लेशच्छेदाय कस्य न ? । १४८ ॥ ७ दोष्मता हि प्रियो युद्धातिथिः खलु । २०५।। ८ युज्यते न वधः प्राणिमात्रस्यापि विवेकिनाम् । पञ्चन्द्रियाणां हस्त्यादिजीवानां बत का कथा ?।२१०॥९ दोष्मन्तो हि निजैरेव दोभिर्विजयकाशिणः । २११ ॥ १० रत्ने हि बहवोऽर्थिन: । २८३ ॥११ किमसाध्यं महौजसाम् ? | ३१७ ।। १२ व्रतं संसारनाशनम् । ३५६ ।। १३ नात्मीयाः कस्यचिन्नृपाः ।
For Private And Personal use only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendra
जैन सूक्त ० ॥ ७६ ॥
www.kobatirth.org
४१४ ॥ १४ सत्या वा यदि वा मिथ्या प्रसिद्धिर्जयिनी नृणाम् । ४१७ ।। १५ न क्षोभः सत्यभाषिणाम् । ४२६ ॥ १६ अविमृश्य विधाता भवन्ति विपदां पदम् । ४२८ ॥ १७. कृतस्य करणं नहि विद्यते । ४२९ | १८ पुत्रार्थे क्रियते न किम् १४३० ।। १९ गुरुवद् गुरुपुत्रेऽवि वर्त्तितव्यमिति श्रुतेः । ४३३ ॥ २० प्राणैरप्युपकुर्वन्ति महान्तः किं पुनगिरा १ । ४३६ || २१ प्राणात्ययेऽपि शंसन्ति नाऽसत्यं सत्यभाषिणः । ४३७ ॥ २२ अन्यदप्यभिधातव्यं नाऽसत्यं पापभीरुणा । गुरुवागन्यथाकारे कूटसाक्ष्ये च का कथा १ । ४३८ ॥ २३ सत्याद् वर्षति पर्जन्यः सत्यात् सिध्यन्ति देवताः । ४४५ ॥ २४ प्राणा अपि हि दीयन्ते परस्मै न पुनः प्रियाः । ५३६ ।। २५ न वाङ्मात्रं कलङ्काय विशुद्धमनसां नृणाम् । ५६६ ॥ २६ afrisर्थेषु न तथा दोष्मन्तो विजये यथा । ५७३ ॥ २७ ॥ एकान्तविक्रमः क्वाऽपि विपदेऽपि प्रजायते । ५८२ ।। २८ बलीयसो बलिभ्योऽपि प्रसूते हि वसुन्धरा । ५८३ ।। २९ वीरा हि न सहन्तेऽन्यवीराहङ्कारडम्बरम् | ६०५ || ३० जिते नाथे, जिता एव पदातयः । ६२० || ३१ तेजस्विनां हि निस्तेजो मृत्युतोऽप्यतिदुःसहम् । ६३२ || ३२ कर्माण्यवश्यं सर्वस्य फलन्त्येव चिरादपि । आपुरन्दरमाकीटं संसारस्थितिरीदृशी । ६४७ ॥ तृतीयः सर्गः - १ वल्लभोत्कण्ठितानां हि घटिकाऽपि दिनायते । २१ स्तोकमप्यमृतं श्रेयो भारोऽपि न विषस्य तु । २८ ।। ३ सापराधाऽप्यवध्यैव, स्त्री...। ३२ । ४ भृत्योऽपि हि विरक्तः स्यादापदे किं पुनः प्रिया १ । ३५ ।। ५ किं स्वादुनाऽपि भोज्येन ? रोचते न यदात्मने । ३६ ॥ ६ न युक्तं महतां यत् स्वप्रतिपन्नस्य लङ्घनम् । अनुल्लध्यैस्तु गुरुभिः प्रतिपन्नस्य का कथा १ । ३८ ॥ ७ विक्रीणते वा मूल्येन ददते वा प्रसादतः । गुरवो हीत्यपि सतां प्रमाणं नापरा गतिः । ३९ ॥ ८ मानिनो ह्यवलेपं न विस्मरन्ति यतस्ततः । ४६ ॥ ९ विद्याधराणां विद्यैव सर्वसिद्धिषु कामधुक् । ७७ ।। १० स्वदुः खाख्यानपात्रं हि नापरः सुहृदं विना । ८५ ॥ ११ रहः स्थयोर्हि
For Private And Personal Use Only
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
कलिकाल हेमचन्द्र
सूरिकृत
वचनामृतानि
॥ ७६ ॥
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
www.kobatirth.org.
दम्पत्योर्न च्छेकाः पार्श्ववर्तिनः । ११० । १२ प्रतारणाप्रकारान् हि बहुआनन्ति पांसुलाः । १२८ ॥। १३ स्वामिवत् स्वाम्यपयेsपि सेवकाः समवृत्तयः । १३२ । १४ सन्तः सतां न विपदं विलोकयितुमीश्वराः १ १३३ ।। १५ अचिन्त्यं चरितं स्त्रीणां ही विपाको विधेवि । १३८ ॥ १६ ... अञ्जनलेशोऽपि दूषयत्यंशुकं शुचि । १३९ ।। १७ अहिदष्टाऽङ्गुलिः किं न च्छिद्यते बुद्धिशालिना १ । १४१ ।। १८ श्वश्रदुःखे दुहितृणां शरणं शरणं पितुः । १४२ ॥ १९ निर्वासयेदपि क्रूरा दोषमुत्पाद्य कथन । १४३ || २० दुःखितानां हि नारीणां माताऽऽश्वासनकारणम् । १५५॥। २१ सर्वथा स्त्री विना नाथं मैकाहमपि जीवतु । १५७ ॥ २२ पुनर्नवीभवेत् प्रायो दुःखमिष्टावलोकनात् । २०२ ॥ २३ अत्युग्रपुण्यपापानामिव ह्याप्यते फलम् । २३७ ।। २४ धिग् धिक् पतिमपण्डितम् । २४७ ।। २५ पतिव्रताः पतिशोकात् प्रविशन्ति हुताशने । तासां विना हि भर्त्तारं दुःखाय खलु जीवितम् | २६१ ॥ २६ प्रहरेद् बाहुना को हि तीक्ष्णे प्रहरणे सति । २८४ ॥ २७ पौरुषावसरे प्राप्ते न प्रमाणं वयः खलु । २८५ ॥ २८ सर्वत्र बलवच्छलम् । २९७ ।। २९. प्रणिपातान्तः, प्रकोपो हि महात्मनाम् । २९९ ।। ३० दृष्टसारः स्वयं ही जामाता दुर्लभः खलु । ३०० ॥ चतुर्थः सर्गः - १ नमक्तिर्न हि सत्यैव प्रायो धवलगीतवत् । १८ ॥ २ सुन्दरं मर्त्यजन्मद्रोः फलं चारित्रलक्षणम् । २२ ॥ ३ कुलधर्मः क्षत्रियाणां स्वसन्धापालनं खलु । २५ ।। ४ प्राप्तोदयं हि तरणिं तिरोधातुं क ईश्वरः १ । ३६ ॥ ५ लोभाभिभूतमनसां विवेकः स्यात् कियच्चिरम् १ । ४३ । ६ किं सिंही हन्ति न द्विपान् ? । ७४ ॥ ७ न ह्यसत् प्राप्यते क्वापि केनाऽप्याकाशपुष्पवत् । ८९ ।। ८ नहि भीराज्ञया राज्ञामन्यायकरणेऽपि हि । ९५ । ९ आप्ता हि स्फुटभाषिणः । १२९ । १० समयज्ञा हि धीमन्तो न तिष्ठन्ति यथा तथा । १७१ ।। ११ गज्यं सर्वत्र दोष्मताम्। १७३ | १२ विशेषतः प्रीतये हि राज्ञां भूः स्वयमर्जिता । १७४ ॥ १३ को वा न जीवति
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shi Mahavir Jain Aradhana Kendis
जेनसूक्त० ॥७७॥
www.kobahrth.org
सुखं पुरुषोत्तमजन्मनि ? १८९ । १४ हर्षे को नाम तृप्यति १ । १९१ ॥ १५ किं न कुर्यात् स्मरातुरः । । २१० ॥ १६ व्रते काहमात्रेऽपि न स्वर्गादन्यतो गतिः । २१४ ॥ १७ कोपः शाम्यति महतां दीने क्षीणे रावपि । २३३ ॥ १८ शोको वर्षश्च संसारे नरमायाति याति च । २५३ || १९ सन्तः सतां परित्राणे विलम्बन्ते न जातुचित् | २७२ || २० आभरताद् जन्मसिद्धं नन्विक्ष्वाकुषु पौरुषम् | २७४ || २१ गुरूणां तादृगाख्यातुं कुलीनाः कथमीशते १ । ३०३ ॥ २२ दीयन्ते कन्यकाः सकृत् । ३१९ ॥ २३ स्वेच्छयैव वरादानं लोके न हि परेच्छया । ३२९ ॥ २४ ध्वस्ते माने हि दुःखाय जीवितं मरणादपि । ३६० ।। २५ प्रस्तरोत्कीर्णरेखेव प्रतिज्ञा हि महात्मनाम् । ४२४ || २६ महतां हि प्रतिज्ञा तु न चलत्यद्रिपादवत् । ४९४ ॥ पञ्चमः सर्गः – १ मायोपायो वलीयसि । १५ ॥ २ खलाः सर्वकषाः खलु । १६ ।। ३ जातु धर्ममधमं वा गणयन्ति न मानिनः । ३७ ॥ ४ भृत्ये कोपः शिक्षामात्रकृते शिष्ये गुरोरिव । ६३ ॥ ५ मन्त्रिणांना मन्त्रसामर्थ्यात् स्यादलीकेऽपि सत्यता । ९३ ।। ६ शकुनं चाशकुनं च गणयन्ति हि दुर्बलाः । १०३ ॥ ७ सन्तो हि नतवत्सलाः । २२९ ।। ८ सामान्योऽप्यतिथिः पूज्यः किं पुनः पुरुषोत्तमः । २५७ ।। ९ साधर्मिके च वात्सल्यमुक्तं श्रेयस्करं जिनैः । ३७५ ॥। १० कामावेशः कामिनीनां शोकोद्रेऽपि कोऽप्यहो । । ३९८ ॥। ११ महत्सु जायते जातु न वृथा प्रार्थनाऽर्थिनाम् । ४०६ ॥ षष्टः सर्गः - १ न सिंहस्य सखा युधि । १२ ।। २. विजयो झन्यसाहाय्याद् दोष्मतां हिये । १९ ॥ ३ पद्धात्या एव रिपवः स्वतोऽपि परतोऽपि वा । ८८ ॥ ४ सतां सङ्गो हि पुण्यतः । ९७ ।। ५ क्षुते हि सर्वथा मूढे शरणं तरणिः खलु । १०१ ॥ ६ स्वकार्यादधिको यत्नः परकार्ये महीयसाम् । १०२ ॥ ७ रणाय नालसाः शूरा भोजनाय द्विजा इव । १०८ ।। ८ न द्वितीया चपेटा हि हरेईरिणमारणे । ११४ ॥ ९... अहो ! कामाऽवस्था बलीयसी । १४२ ।। १० किं करोति परं मन्त्रः प्रभौ
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
* कलिकाल
हेमचन्द्र
सूरिकृत
वचनामृतानि
॥ ७७॥
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
29-08-28-82-8-000-0008-28-08-08-08-889-98-982800
कामवयम्वदे ।। १७८ ॥ ११ महात्मनां न्यायभाजां कः पक्षं नावलम्बते ।। १७९ ॥१२ अनागतं हि पश्यन्ति मन्त्रिणो मन्त्रचक्षुषा । १८१ ॥१३ आदौ प्रेष्यो द्विषां दूत इति नीतिमतां स्थितिः । २१७ ।। १४ सन्देशहारकेणापि यदि सिध्येत् प्रयोजनम् । पर्याप्त स्वयमुद्योगकर्मणा भूभुजां तदा । २१९ ॥ १५ छलच्छेकाः खलाः खलु । २९१ ॥१६ धिगहो ! नीचसौहृदम् । ३०४ ॥ १७ सर्वमस्त्रं बलीयसाम् । ३७१ ॥ १८ कौतुकाद् हि क्षणं दत्ते शक्तो जयमपि द्विषाम् । ३८७ ॥ १९ अङ्गारान् परहस्तेन कर्षयन्ति हि धूर्तकाः । ३९२ ॥ २० सम्भाषोऽपि हि पापाय, परस्त्रीहारिणः...। ३९७ ॥ सप्तमः सर्गः१ रिपावपि पराभूते महान्तो हि कृपालवः । ९॥२ आसन मन्त्रिणा मन्त्रः शुभोदकों हि भूभुजाम् । २७ ॥३ न मुधा भवति क्वापि प्रणिपातो महात्मसु । ४४ ॥ ४ न हीः पूज्याद् हि विभ्यताम् । १६४ ॥ ५ पर्यस्ते शकटे हन्त ! किं कुर्वीत गणाधिपः १ । २८३ ॥ ६ राजकार्येऽपि राजान उत्थाप्यन्ते ह्युपायतः । २८६ ॥ ७ नामस्याऽऽमे प्ररोचना । २८७ ।। अष्टमः सर्गः-१....वीरा हि, प्रजासु समदृष्टयः। ४ ॥२ विवेके हि न रौद्रता । १४८ ॥३ नैकत्र मुनयः स्थिराः । २३५॥ ४ ....प्रायः, प्रवदाः लोकनिर्मिताः । २६४ ॥ ५ अवश्यमेव भोक्तव्ये कर्माधीने सुखासुखे । २७३ ॥ ६ धर्मः शरणमापदि । २७३ ॥ ७ राजतेजो हि दुस्सहम् । २७८ ।। ८ युक्ता हि यद् घटामेति श्रद्धेयं तत् मनीषिणा । २८२ ॥ ९ प्रायः प्रेमातिदुस्त्यजम् । २८७ ॥ १० न भक्ताः क्वाप्युपेक्षकाः। २८८ ॥११ न रक्तो दोषमीक्षते । २९२ ॥१२ यथा तथाऽपवादिता यदबद्धमुखो जनः ।३००॥ १३ सर्वलोकविरुद्धं तु त्याज्यमेव यशस्विनः ।३०२ ॥ १४ शङ्कास्थाने हि सर्वोऽपि दिव्यानि लभते जनः ।३२१।। नवमः सर्गः-१ एकं धर्म प्रपन्ना हि सर्वे स्युर्बन्धवो मिथः । १३ ॥२ स्त्रीणां पतिगृहादन्यत् स्थान भ्रानिकेतनम् । १४ ॥३ विधुरेषु हि मित्राणि स्मरणीयानि मन्त्रवत् । ५२ ॥ ४ पूज्ये हि विनयोऽर्हति । ९०
率张紧紧张繁杂举琴琴樂柴柴张泰泰泰樂崇黎华泰榮彬
For Private And Personal use only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Sankalassagersuri Gyanmandit
जैन मुक्त ॥७८॥
कलिकाल हेमचन्द्र सरिकत वचना
मृतानि
1998-48-18-1939-98-989222222-28-12-08-8-998-9-12-93-8
॥५ पुत्रात् पराजयो वंशोद्योतनाय न कस्य हि ? । १५०॥ ६ दैवस्येव हि दिन्यस्य प्रायेण विषमा गतिः । २०६ ॥ दशमः सर्गः-१...कर्मणां विषमा गतिः । ११५ ॥२ कर्मविपाको दुरतिक्रमः । १२३ ॥ ३ तत्परैः परलोकाय स्थातव्यं मूलतोऽपि हि । १३६ ॥ ४ प्रविशन्ति छिद्रशते नृणां भूतशतानि हि । १४१ ॥
अष्टम पर्व प्रथमः सर्गः १....को हि, दीपे सत्यनिमीक्षते ? । ६७ ॥२ सोऽर्थः स्वभावसंसिद्धो न हि याश्चामपेक्षते । ८४ ॥ द्वितीयः सर्गः१ शर्करातोऽपि मधुरा वार्ताऽर्धकथिता सती। ४५ ॥ २ मूत्थाना हि नरोत्तमाः। ६८ ॥३ ....दत्ये हि मण्डनं वाग । १२२ ।। ४ महिषीचारणं ह्याद्यमाभीराणां कुलव्रतम् । २४७ ।। ५ स्वयंवरोऽतिप्रौढानामनूदानां हि योषिताम् । ३१६ ॥ ६ .....अतिथीनामुचितं ह्यदः। ३२० ॥ ७ स्वस्थानगमनोत्कण्ठा कस्य न स्याद् बलीयसी । ३७८ ॥ ८ विनाऽऽलोकेन लोको हि जीवन्नपि परामुवत् । ३८३ ॥९ न सिंहः सहतेऽन्यं हि गृहाद्वारोपसर्पिणम् । ४२२ ॥ १० निरीहस्य हि किं नृपः ।। ४३१ ॥११ ज्येष्टो भ्राता पिता यथा । ४५८ ॥ १२ सतीनां नास्ति दुष्करम् । ४५९ ॥ १३ प्रमाणं नियतिः खलु । ४७५ ॥१४ न हि स्थानमनुद्दिश्य प्रवृत्तिश्चेतनावताम् । ४८४ ॥ १५ कुर्यात् पुरुषकारः किं दैवे वक्रत्वमीयुषि ? । ४९९ ॥ १६ दुःखविस्मृतिसख्यसौ । ५०९ ॥ १७ श्वशुरः शरणं येषां नराणां ते नराधमाः । ५१८ ॥ शीलं सतीनां सर्वाङ्गरक्षामन्त्रो हि शाश्वतः । ५२० ॥ १९ दुर्दशापतितानां हि खीणां धैर्यगुणः कुतः ।। ५५१ ॥२० न ह्यात्मीया कञ्चुलिका जातु भाराय भोगिनः । ५५२ ।। २१ .....चिरं, न हि नर्मापि शर्मदम । ५५३ ॥ २२ पतिं विनाऽपि
除染带染密密密密密密亲密亲密密密密密密密张张
॥७८॥
For Private And Personal use only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
www.kobartmorg
Acha Sh bila n
際游泰泰泰泰泰泰瞭禁藥業燕際泰拳拳拳拳際张孝恭號
तद्वेश्माभिभवायैव योषिताम् । ५६१ ॥ २३ सर्वत्र कुशलं तासां स्त्रीणां याः स्युः पतिव्रताः । ५६७ ।। २४ सुलभा धनिनां हि भीः । ५७४ ॥ २५ जातस्य हि ध्रुवं मृत्युस्कृतार्थस्य मृत्युभीः । ५९८ ॥२६ अवाप्तक्षीरपाणाय कस्मै रोचते काधिका? । ६३३ ॥ २७ तपःक्लेशसहानां हि न मोक्षोऽपि दवीयसि । ६७२ ।। २८ महाभयं प्राणभयं सर्वेषामपि देहिनाम् । ६९० ॥ २९ अप्येकाहपरिव्रज्याऽवश्यं स्वर्गापवर्गदा। ६९१ ॥ ३० देवं दुर्वलघाति हि। ७०५ ॥ ३१ महर्द्रय इवामोधवचना हि पतिव्रताः । ७१३ ॥ ३२ प्रमाणमन्तःकरणं खल्विष्टानिष्टनिर्णये। ७६९ ॥ ३३ कियत् क्षेमं दुरात्मनाम् ? । ८.१ ॥ ३४ नारीणामातुरत्वे हि न दूरे नयनोदकम् । ८२१ ॥ ३५ न कश्चिद् बलवान विधेः । ८५३ ॥ ३६ इष्टे दृष्टे नवमिव दुखं भवति देहिनाम् । ८७० ॥ ३७...जीवन हि, प्राणी भद्राणि पश्यति । ८७३ ।। ३८ न ह्यनाख्यातरोगस्य रोगिणोऽपि चिकित्सितम् । ९८९ ॥ ३९ भाग्ये हि विजयो नृणां पाणिपर्दो मरालति । १०५७ ॥ ४० ...स्नेहो हि, याति जन्मशतान्यपि । १०७३ ॥ चतुर्थः सर्गः-१ पिता बाल्ये हि शासिता । १७ ॥२ मुदे हि स्वो गुणाधिकः । ४० ॥ सप्तमः सर्गः१परेषामेव शस्त्राणि स्वकानि स्युमहात्मनाम् । ४५६ ॥ नवमः सर्गः-१ महतां प्रतिपनं हि यावजीवमपि स्थिरम् । २१७ ॥ २ धवलैर्गीयते यत्तद् न सर्व सत्यं...। २२१ ॥ दशमः सर्ग:-१ प्रविशन्ति वरं घोरे ज्वलितेऽपि हुताशने । वान्तं भोक्तु न हीच्छन्ति कुले जाता अगन्धने । २८१॥ एकादशमः सर्गः-१ सुप्त-प्रमत्त-भ्रूणर्षि-स्त्रीषु हि प्रहरेत कः ॥६
नवमपर्व प्रथमः सर्गः १ अपकारिष्वपि कृपा सतां कि नोपकारिषु ? ॥ ७॥२ स्वर्गाय जायतेऽवश्यमप्येकाहकृतं तपः । १० ॥ ३ जनो हि
樂樂器燃器蹤器猴猴猴猴张张张张张张器樂樂器器
For Private And Personal use only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________
जैन सक्त ॥७९॥
ॐ*
* कलिकाल
हेमचन्द्र सरिकृत वचनामृतानि
****
*****-2022382-88**
जीवितव्यार्थी तन्नास्ति न करोति यत् । २५ ॥४ ......भृगुपातेन वपुरेव हि शीर्यते । शीर्यते नाशुभं कर्म जन्मान्तरशताजितम् । ५७ ॥ ५ सम्भोगभूमयोऽपि स्युस्तपसे शान्तचेतसाम् । ६३ ॥ ६ उत्तिष्ठति यतो वहिस्तत्र विध्यापयेत् सुधीः
विध्यापयेत सधी ।७४ ॥ ७ भवादृशाः समदृशो झपकायुपकारिषु । ७८ ॥ ८ शरीरं गत्वरमिदं ह्याहारेणापि पोषितम् । किमनेन शरीरेण किं वाऽहारेण योगिनाम् । ८४ ॥ ९ अर्चान्नार्चति यः सोऽपि पापः किमुत हन्ति यः । ८७ ॥१० मान्यं हि गुरुशासनम् । ९३ ॥ ११ छलान्वेषी हि मन्मथः । ९६ ॥ १२ ...आधिपत्यं हि, मायोञ्धकरणं नृणाम् । ११८ ॥ १३ दुराणीन्द्रियाणि हि । १२० ॥१४ सत्यो हि विरलाः स्त्रियः । १२४ ॥१५ धीमद्भ्यः को न शङ्कते १ । १४८ ।। १६ कुतो निद्रा महात्मनाम् ।।१६० ॥ १७ तापसा ह्यतिथिप्रियाः । १९५॥ १८ अन्यथा चिन्तितं कार्य देवं घटयतेऽन्यथ। । २३९ ॥ १९ नवीभवन्ति दुःखानि संजाते हीष्टदर्शने । २७१ ॥ २० अज्ञाता अपि पूज्यन्ते महान्तो मूर्तिदर्शनात् । ३५८ ॥ २१ बुद्धिः कर्मानुसारिणी । ३८५ ।। २२ ......धनिना, सर्वमीपत्करं यतः। ४०० ॥ २३ आपो नार्यश्च नीचगाः । ५२६ ॥ २४ मायिन्यः खलु योषितः । ५४६ ॥ २५ गतयो मिन्नमार्गा हि कर्माधीनाः शरीरिणाम् । ५६७ ।। २६ नाज्ञा लध्या विधेः खलु । ५८३ ॥ २७ अशुभं वां शुभं वापि सर्व हि महतां महत् । ५९६ ॥ द्वितीयः सर्गः-१ कुलीनानां, गुर्वाज्ञा हि बलीयसी । १६८ ॥२ जैनर्पयो महात्मानो भाषन्ते न मृषा क्वचित् । २५३ ॥ तृतीयः सर्गः-१ फलप्राप्त्यनुसारेण प्रायेण हि मनोरथः । ९० ॥ चतुर्थः सर्गः-१ किं स्वल्याम्भः संभविनो दुग्धे स्युः पूतराः क्वचित् ! । ११ ॥२ गिरौ वर्षति पर्जन्यो लक्ष्मीः श्रयति निर्गुणम् । १३ ॥३ फलदो घुद्यमो नृणाम् । २१ ॥ ४ दुःखितो दुखितानां हि पीडां जानाति मानसीम् । १२७ ॥
32-28-32-09-18-28-298-18
॥७९॥
For Private And Pessoal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________
दशम पर्व प्रथमः सर्गः १ अज्ञानजाद् दुविनयात् कुप्यन्ति महाशयाः । १३३ ॥ द्वितीयः सर्ग:-१ प्राज्यं कर्मान्यथा कर्त्त यद्वार्हन्तोऽपि नेशते । ११ ॥ २ गुरूणां किल संसर्गाद् गौरव स्याल्लघोरपि । ६९ ॥३ अर्हजन्म हि मोक्षाय भवभाजां भवादपि । ९१ ॥ तृतीयः सर्गः-१ पूज्यः सर्वत्र पूज्यते । २१५ ॥२ परेषामुपकाराय महतां हि प्रवृत्तयः । २७० ॥३ वैरै हि ऋणवत् पुंसां जन्मान्तरशतानुगम् । २९८ ॥ ४ स्नेहे बद्वेतमानिता । ३२६ ॥ ५ सेव्यस्य सेवाऽवसरः पुण्येनैव हि लभ्यते । ६ महान्तः क्व न वत्सलाः ? । ४१२ ॥ ७ शुभध्यानं हि कामधुन । ४६९ ॥ ८ महान्तो हिन कुप्यन्ति । ४८६ ॥९ जन्मसारं हि भोजनम् । ५०६ ॥१० प्राणात्ययेऽपि जन्तूनां प्रकृतिः खलु दुस्त्यजा ।। ५३६॥चतुर्थः सर्गः-१ सर्वस्यापि हि लोकस्य न प्राणेभ्योऽपरं प्रियम् । ८२ ॥२ अन्यपुत्रोऽप्यपुत्राणां भवत्यत्यन्तवल्लभः । ८४ ॥ ३ अज्ञा हि पशुवज्जनाः । ९१ ॥ ४ यन्त्रेऽपि बहुशः क्षिप्त श्वपुच्छमनृजूभवेत् । ११६ ॥ ५ अत्यन्तघृष्टाद् दहनश्चन्दनादपि जायते । ११६ ॥ ७ पुंसा समानशीलानां सद्यो भवति सौहृदम् । १३६ ॥ ७ पुण्याधीनो हि विभवः । ३९६ ॥ ८ प्रत्याकारे यदेकस्मिन् युगपन्न ह्यसिद्वयम् । ४००॥ ९ कार्यगतिर्विषमा च । ४०३ ॥ १० बलीयसाऽवरुद्धानां त्राणं नान्यत् पलायनात् । ५१७॥ ११ विपद्यपि हि नार्हन्तः परोपद्रवकारिणः । ६४५ ।। पञ्चमः सर्गः-१ देशाऽऽचारो हि न हिये । ५४ ॥२ माया जैत्री त्वमायिषु । ९६ ॥ षष्ठः सर्गः-१ प्रायः पापनिवासानां पापमेवातिथीयते । ३४ ॥२ अदातुर्हि प्रियालापोऽन्यत्र लाभान्तरायकृत् । ३५ ॥ ३ अईदाराधनैवैका सर्वकार्येषु कामधुक । ६०॥ ४ ......अपुत्रायाः, नान्यद् इष्टमतः परम् । ७५ ॥५
部带带带带带禁带部聯聯柴柴柴柴柴柴柴柴柴带张常带
For Private And Personal use only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShriMahavirain ApartmenaKendra
Achan Kailas
a nmandi
जैन सूक्त ८०॥
कलिकाक हेमचन्द्र मूरिस्कृत वचना
मृतानि
器端端帶紫藤端端帶晓晓晓晓張端晓晓器鉴亲密柴號港聯
नान्यथा भवितव्यता । ८० ॥ ६ बलिष्ठा भवितव्यता । ८६ ॥ ७ बुद्धिसाध्येषु कार्येषु कुर्युसर्जस्विनोऽपि किम् ? । १०१॥ ८ ..........कि हि, दुःसाध्यं सुधियां धियः ।। १.३॥९........अनिर्हि, न स्वः कस्यापि विप्रवत् । १०७ ॥१० पुण्यपुंसां विदेशेऽपि सहचर्यों ननु श्रियः । १२४ ॥ ११ समये मुखरागो हि नृणामाख्याति पौरुषम् । १६१ ॥१२ धीमद्भिः सुप्रयुक्तस्य किमुपायस्य दुष्करम् १ । १६६ ॥ १३ बन्धुरवायमानोऽपि दृष्टो मोदयते मनः । १६८ ॥ १४ न कन्याप्रार्थनै जातु लज्जायै महतामपि । २२५ ॥१५ पत्युः क्षेमाऽऽकाशिणीनां किं पुत्रेणापरेण वा ? । ३०३ ॥ १६ मायिभिः को न वञ्च्यते । ३२८ ॥१७ .......कौतुकिनः, सेनाङ्गेषु हि भूभुजः। ३४६ ॥१८ किमसाध्यं मनुष्याणाममेद्यमिव पाथसाम् ? ॥३४७॥ १९ सर्वत्र विभवाः पूज्याः । ३९० ॥२० नाकाले फलति क्रिया । ४११ ॥ २१ नालं भोग्यफलं कर्माऽभुक्त्वा क्षेप्तुं जिना अपि । ४२२ ॥ सप्तमः सर्गः-१ दासीव वश्या प्रायेण निद्रा यक्षुद्रचेतसाम् । २२ ॥ २ नदीपूर इवासद्यः कोपो हि प्रथम प्रभोः । ३१ ॥ ३ कालक्षेपाद् यदि पुनः प्रभोः कोपो निवर्तते । ३२ ॥ ४ अधिकाः किकरेभ्योऽपि वागबद्धा देवयोनयः । ६२॥ ५ गुरौ विनयभाजां हि विद्या स्फुरति नान्यथा ।
अन्तिम मङ्गलम् प्रशमरसनिमग्नं दृष्टियुग्मं प्रसन्न, वदनकमलमंकः कामिनीसंगशून्यः । करयुगमपि यत्ते शस्त्रसंबन्धवन्ध्य, तदसि जगति देवो वीतरागस्त्वमेव ॥२॥ जयइ जगजीवजोणी, वियाणओ जगगुरु जगाणंदो, जगनाहो जगबंधू, जयह जगप्पियामहो भयवं ॥२॥ जयह सुआणं पभवो, तित्थयराणं अपच्छिमो जयइ, जयइ गुरुलोगाणं, जयह महप्पा महावीरो ॥३॥ नंदीसूत्रम्
For Private And Personal Use Only
验涨涨涨器器鉴器幾張瑞端瑞端盖藩鑑器器端盖带张张晓
८०
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________
ShiMahayeJainrachanaKendra
Achan Kailas
a nmandi
॥ अथ वीतरागाऽष्टकम् ॥ तुभ्यं नमः समयधर्मनिवेदकाय ! तुभ्यं नमस्त्रिभुवनेश्वरशेखराय ! तुभ्यं नमः सुरनरामरसेषिताय ! तुभ्यं नमो जिन ! जनाचितपङ्कजाय ! ॥१॥ तुभ्यं नमो विलसिते हरिचन्दनाय ! तुभ्यं नमो वरकुलाम्बरभास्कराय ! तुभ्यं नमः प्रणतदेवनराधिपाय ! तुभ्यं नमः प्रवररूपमनोहराय ! ॥२॥ तुभ्यं नमो हरिणनायकनायकाय ! तुभ्यं नमो यतिपतिप्रतिपालकाय ! तुभ्यं नमो विकचनीरजलोचनाय ! तुभ्यं नमः स्तनितनादविराजिताय ! ॥३॥ तुभ्यं नमः कुशलमार्गविधायकाय ! तुभ्यं नमो विकटकष्टनिषेधकाय !। तुभ्यं नमो दुरितरोगचिकित्साय तुभ्यं नमस्त्रिजगतो हृदि भूषणाय ! ॥ ४॥ तुभ्यं नमो दलितमोहतमोभराय ! तुभ्यं नमः कनकसन्निभभूघनाय !। तुभ्यं नमोऽप्यखिलसद्गुणमन्दिराय ! तुभ्यं नमो मुखकलाधिकचन्द्रिकाय ! ॥५॥ तुभ्यं नमोऽतिशयराजिविभूषिताय ! तुभ्यं नमः कुमतितापसुभअनाय । तुभ्यं नमो सुस्वपयोधिपत्रिकाय ! तुभ्यं नमो विगतकैतवमत्सराय ! ॥६॥ तुभ्यं नमो विदितभन्यजनाशयाय ! तुभ्यं नमो निखिलसंशयवारकाय !
弟弟泰泰泰泰泰泰泰泰泰泰泰帝需密密密亲亲弟弟帝
For Private And Personal use only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________
SM Mahavam
A
kende
Achan Kailas
a nmandi
जैन मुक्त
तुभ्यं नमः प्रथितकीर्तियशोन्विताय ! तुम्यं नमो जितहषीकमुनीश्वरायः॥ ७॥ तुभ्यं नमः प्रमितपुद्गलनिर्मिताय ! तुभ्यं नमः सकलवाङ्मयपारगाय !
तुभ्यं नमो भविकचातकनीरदाय ! तुभ्यं नमश्चरणवैभवदायकाय ! ॥८॥ जइ वि हु दिवसेण पयं धरेइ पक्खेण वा सिलोगढ़ । उज्जोय मा मुंचसु जइ इच्छसि सिक्खिउँ नाणं ॥१॥ ये लेखयन्ति जिनशासनपुस्तकानि, व्याख्यानयन्ति च पठन्ति च पाठयन्ति शृण्वन्ति रक्षण विधौ च समाद्रियन्ते, ते मर्त्यदेवेशिवम नरा लभन्ते ॥२॥ पठति पाठयते पठतामसी, वसनभोजनपुस्तकवस्तुमिः । प्रतिदिन कुरुते य उपग्रह, स इह सर्वविदेव भवेन्नरः॥३॥
参能带聯聯聚祭器杂樂器帶盤帶帶帶帶柴柴柴绝勞勞部
路龄警警鈴警部警鈴警聯崇影能够影影部部影幣整整条
RAPARISHNNNNNNNNNNNNNN
जैन सूक्तसंदोहः समाप्तः
For Private And Personal use only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shawn
Kende
Acharya Sh Kailasagar
Gyanmandi
-
-
-
-
શ્રી કૈલાસ કંચન ભાવસાગર શ્રમણ સંધ સેવા ટ્રસ્ટનો
| દસ વર્ષીય અહેવાલ... ૧. ટ્રસ્ટના પ્રણેતા મુ. શ્રી કંચનસાગરજી મ.સા..
પ.પુ, ગુરૂદેવશ્રીની રાશાથી ત્રણ કૂબાટો સહીત લગભગ 300 પુરકો થાણા સંધને સંવત ૨૮ થી સંવત ૨Q૪૫ સુધીમાં અર્પણ કરેલ છે, જેનો વાં ચતુર્વિધ સંધ હૈ છે, ૨, ટ્રસ્ટનો મુખ્ય ઉદેશ : સાધુ-સાધવી મહારાજની મુક્તિ વૈયાવચ્ચ કરવી, વૈયાવચમાં ભ મ રૂા. 1,00,000/- વપરાયા. 3, શાનનો પાર ; લગભગ ૨૮૦ પ્લેટો તાપત્ર ઉપર આગમો કોતરાવી ગોડીજી જૈન સંધ મુંબઈને ભેટ આપી રૂ૧,૪૦,L- વપરાયા. જ, પુસ, કોનું પ્રકાશન : યુગભર્ગ ૮00 પેજનું રૂ. ૨,૫0,000/- વપરાય. સતિ સાહિત્ય ૧000 પેજનું રૂા. પ0,000 વપરાયો. ૫. pપાર : પ્રતિમા તથા ધારમાં કરાવવામાં ર. ૨,૫૦,OOO વપરાયા. ૬. સાધર્મિક ભક્તિ સહાયમાં રૂા. ૧૫000/- વપરાયા. ૭, પ.પુય ગુરૂદેવ શ્રી ગુચછાધિપતિ આ.ભ. શ્રી કૈલાસસાગર સૂરિશ્વરજી મ.સા.નો સ્વરિષ્ણ મહોત્સવ જેઠ સુદ ૨ ના કાયમી થાય તે માટે કાયમી ફંડ રૂા.
s, 0/- (એ કે લાખ) પ. પુ. શ્રી કંચનું સાગરજી મ.સા. ત્યાં મું, ધી ભાવસાગરજી મ.સા.નો સંક્ષિપદેશથી કરાવેલ છે. શ્રી ગો હી મહારાજ નું ટેમ્પલ એન્ડ ચેરીટીઝ, ૧૨, પાયધૂની, મુંબઈ-૪COD D૩ની પેઢીમાં અપાવ્યા છે, તેના વ્યાજથી દર વર્ષે શાતી-ખાત્ર સહિત અષ્ટાનિકા મહોત્સવ થશે. (થાય છે, } ૮. પ.પૂ.સ્વ. શ્રી ગુરૂદેવ શ્રી ગઇછાધિપતિ કૈલાસસાગર સૂરિશ્વરજી મ.સા.ની સગરિૌપણ નિધી જેઠ સુદ ૨ના કાયમી થાય તે માટે રૂા. ૧૦,000/- (દસ હજાર)
ધી કલાસ- કેચ-માવસાગર શ્રમણ સંઘ સેવા ટ્રસ્ટમાં છે. તેનો વ્યાજથી દર વર્ષે પ્રજા નાગી થશે. (શકાય છે.). e, .પૂ. ગુરૂદેવના સ્વારોહણ નિમીત્તે જુદા જુદા સ્થળે ઇ (દસ) શાંતિ માત્ર અને એક મર્ધન પૂજન ભણાવેલ, Q. પ.પૂ. તપસ્વી મુ, શ્રી ભાવસાગર મ.સા.ના સ્વર્ગોરીકઠણ નિમિત્તે જુદા જુદા સ્થળે ૧૦ (દસ) શાંતિ નાગ અને ૨ (બે) અહંત પૂજન ભણાવેલ, અને શ્રી કૈવલાસ
કંચન ભાવસાગર શ્રમણ સંય સેવા ટ્રસ્ટમાં રૂ. ૧૬o_| (સોળ હજાર) મુકેલું જેના ધ્યાજથી દર વર્ષે પોષ વદી ના પૂજારીનાગી ભિાવવી. ૧ ૧, ઉપા : વ્યાખ્યાનું કહોલ માટૅ ફા. ૧૧,૧/- (અગિયાર હજાર એ ક) મોટા ગાંવ ફ્લા, બાંસવાડા (રાજસ્થાન)માં આપેલ છે. અને કોસીંદ્રા (વાસ) તાલ કા.
બોરસદ જૈન ઉપાય માટે રૂ. ૩,૫0,000/- (સાડા ત્રણ લાખ)ના ખર્ચે જૈન ઉપાશ્રય બંધાવેલ. નાની છાપરી કોસીંગ ગામ પાસે સાદગીજીના ઉપાશ્રયમાં
ઉપર બે રૂમના રૂ. ૨૨,૨૨૨/- (બાવીસ હજાર બસો બોવીસ) રખાપેલ ૩. શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં રૂ. ૧,૫૧,000/- (એક રાષ્ટ્ર એ કાવન હજાર)ની રકમ કાયમી રાખી તેના વ્યાજથી નાગમ પ્રકાશન કરવાની શરતે આપેલ છે. jપપાન સંવત ૨૦૩૨ માં વિલેપાલ અને સંવત ૨U૩૬ માં માયંદર ઉપધાન કરાવેલ
છરી પાડતા સખો કઢાવેલ : સંવત ૨હામાં પાયધુની (માદેશ્વર, મી) થાણા અને સંવત ૨૪માં નરીન ડ્રાઇવથી ન માસી નીર્ધ અને બીજો સંઘ સંવત ૨9૪-૩માં ગોરેગાંવધી થાણા સંધ કઢાવેલ, શ્રી સીમંધર સ્વામી મહેસાકા સસ્થામાં રૂ. 3,0,0" બ પાઉં,
શ
ત્ર
For Private And Personal use only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Swahi n a Kante wwwbhag AS K ranmandi