Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
६८
નામ રુ પ્રત્યયાત્ત ન કહેવાય. થા ધાતુને # પ્રત્યય લાગીને સ્થિત નામ બને તે જ પ્રત્યયાત્ત છે. તેથી અહીં નતિ નામની સાથે સમાસ ન થવો જોઈએ પરંતુ તુ સાતિરસ્યા ૭-૪૧૧૭ થી નરસ્થિત નામ પણ $ પ્રત્યયાત્ત મનાતું હોવાથી સમાસ થઈ શકે છે.
તત્રરત્રાંશમ્ રૂ-૧-રૂ. અર્થ- તત્ર સામ્યત્ત નામ તેમજ દિવસ અને રાત્રિના અવયવ (અંશ)
વાચક સભ્યન્ત નામ $ પ્રત્યયાત્ત નામની સાથે તપુરૂષ સમાસ
પામે છે. સૂત્ર સમાસ- ઉપર ત્રિશ હતો. સમણા:-મહોત્રમ્ (સમા..)
અહોરાત્રી ગંગા:-મહોત્રાંસાઃ (ષ.ત.)
તત્ર મહોત્રાંબાશ હતો. સમre: - તન્નાહોજીત્રાંશમ્ (સમા..) વિવેચનઃ- તત્રતમ્ - તત્ર એ સમ્યન્ત નામનો કૃતમ્ એ જી પ્રત્યયાન્ત
નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરૂષ સમાસ થયો છે. • પૂર્વાવૃતમ્ - પૂર્વાણ એ સામ્યન્ત નામનો છૂતમ્ એ રુ.
પ્રત્યયાત્ત નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરૂષ સમાસ થયો છે. બ પૂર્વમ્ - પૂર્વાહન- પૂર્વાપરા... ૩-૧-પર થી તપુ. સમાસ. પૂર્વાહન- સર્વીશ... ૭-૩-૧૧૮ થી આ સમાસાન્ત, બહેન નું મ. પૂર્વાપ-બતોડ. ૨-૩-૭૩ થી કહ્યું ને નો , પૂર્વાહ શબ્દ થયા પછી વૃતમ્ ની સાથે આ સૂત્રથી સમાસ થયો છે. પૂર્વાત્રકૃતમ્ - પૂર્વત્ર એ સામ્યત્ત નામનો રુ પ્રત્યયાત્ત કૃત નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરૂષ સમાસ થયો છે. રઃ પૂર્વમ્ - પૂર્વત્રિ. પૂર્વાપા...૩-૧-૧ર થી તત્પ.સમાસ. પૂર્વત્રિ + મદ્ – સંધ્યાતૈિ..૭-૩-૧૧૯ થી અત્ સમાસાન્ત. પૂર્વપત્ર- અવળે. ૭-૪-૬૮ થી ત્રિ ના ડું નો લોપ. પૂર્વત્ર શબ્દ થયા પછી કૃતમ્ ની સાથે આ સૂત્રથી સમાસ થયો છે.
