Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૨૦૬ શબ્દનો લોપ થયો છે. તેથી તેને મધ્યમપદલોપી સમાસ પણ કહેવાય છે. કેટલાકમાં દ્વન્દ સમાસ કરેલો પણ મળે છે. પોકશ - ૫૬ અને શત્ નામનો યૂ. ૩-૧-૧૧૬ થી તપુરુષ સમાસ થયો છે. અને ૫૬ ના ૬ નો ૩ તથા ટીન ના ટુ નો હું આદેશ આ સૂત્રથી નિપાતન થવાથી ૫ + ૩ + ૩. વહે.... ૧-૨-૬ થી + ૩ = ગો થવાથી પોશ સિદ્ધ થયું છે. અહીં પણ બધા નો લોપ મયૂર. ૩-૧-૧૧૬ થી થયો છે. ' પોકન - ૫૬ અને દ્રત નામનો પ્રાર્થ.... ૩-૧-૨૨ થી બહુથ્વીહિ સમાસ થયો છે. અને ઉપર પ્રમાણે ૬ નો ૩ ટુ નો ? અને આ + ૩ =ો વિગેરે કાર્ય આ સૂત્રથી નિપાતન થયું છે. વસિ. ૭૩-૧૫૧ થી ફક્ત નો છું આદેશ થયો છે. પોઢા - પઃિ પ્રા. આ અર્થમાં સંધ્યાયા. ૭-ર-૧૦૪ થી . પ્રત્યય થવાથી ૫૬ + ધા થયું છે.. " નો ૩ ધા નો ઢા આદેશ આ સૂત્રથી નિપાતન થવાથી મોઢા થયું છે. પફૂ - પન્ + ધ સંધ્યાયા... ૭-ર-૧૦૪ થી ધા પ્રત્યય. ધુટતૃતીયઃ ૨-૧-૭૬ થી ૫૬ ના ૬ નો ડું થવાથી પ + ધો. તવસ્ય. ૧-૩-૬૦ થી ધ નો રુ થવાથી પડ્ડ થયું છે. '
દિષ્ટનાં ત્રયોષ્ટ પ્રા શતા નીતિવડુત્રી રૂ-૨-૨૨. અર્થ. ગત સંખ્યાની પૂર્વેનું સંખ્યાવાચક નામ ઉત્તરપદમાં હોય તો દિ, fa,
બટન્ નામનો અનુક્રમે ટા, ત્રયમ્ આદેશ થાય છે. પરંતુ નીતિ નામ ઉત્તરપદમાં હોય અને બહુવ્રીહિ સમાસનો વિષય હોય
તો તા, ત્રય, મઈ આદેશ થતો નથી. સૂત્ર સમાસઃ- ક્રિશ્ચ વિશ્વ ર - દિસ, તેવામ (ઇ. )
દા ચમ્ ૨ ગઈવ = કાત્રોણ: (ઈ. .) ગતિશ વહુન્નીશિ તો સમાહી: - મરીતિવધુત્રીદિ (સમા..) ૧ ૩ શનિવદુવહિ - અનીતિવહુવ્રીહિ, તમિ. (ન. તત્યુ.)