Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૨૧૯ વન્દ્ર સાવ એવી રીતે ત્રણ સમાસો થશે.
ચિન્તરનવપલા , રૂ-૨-૨૦૨. અર્થ - દિ, મન અને અવર્ણાન્ત ઉપસર્ગને વર્જીને અન્ય ઉપસર્ગોથી પર
રહેલા ઉત્તરપદના મધુ નામનો ૬ આદેશ થાય છે. સૂત્ર સમાસ:- 1 નવ: - નવ: (નમ્. તપુ.)
મનવશાસૌ ૩૫શ-અનવર્ગોપસ (કર્મ) द्विश्च अन्तश्च अनवर्णोपसर्गश्च . एतेषां समाहारः-द्व्यन्तरनवर्णोपसर्गम्,
તસ્મત. (સમા.&.) ) વિવેચનઃ- દીપમ અનારીપમ, લીપ, સમીપમ્ - દિ, મન, ધન અને સમ
નામનો ૩૫ નામની સાથે પાર્થ. ૩-૧-૨૨ થી બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે અને આ સૂત્રથી ઉત્તરપદમાં રહેલા નો આદેશ થયો છે. ઝવપૂ. ૭-૩-૭૯ થી સત્ સમાસાત્ત થયો છે. ૩૫રિતિ વિમ્ ? સ્વાદ - શોભના (સુ) અને નામનો
ક્ષાર્થ... ૩-૧-૨૨ થી બદ્વીતિ સમાસ થયો છે. પણ હું પૂજાર્થક હોવાથી તેને ધાતો. ૩-૧-૧થી ઉપસર્ગસંજ્ઞા થતી નથી તેથી, ઉપસર્ગ નહીં હોવાથી આ સૂત્રથી મળ્યું નો ૬ આદેશ થયો નથી. શોભના માપ: - સ્વા: = સારું પાણી. હું પૂજાર્થક હોવાથી પૂનામ્ ૩-૧-૪૪ થી તપુરૂષ સમાસ પણ થઈ શકે છે. એજ રીતે અત્ય: માં પણ થશે. પૂના . ૭-૩-૭ર થી પૂજાથમાં વર્તતા હું અને તે નામને સમાસાન્ત અત્ પ્રત્યયની નિષેધ થાય છે. અનવતિ વિમ્ ? પ્રાપ, પાપમ્ - પ્ર અને પ નામનો | નામની સાથે પ્રાર્થ... ૩-૧-૨૨ થી બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે. અવર્ણાન્ત ઉપસર્ગ હોવાથી ઉત્તરપદમાં રહેલા અદ્ નો , આ સૂત્રથી થયો નથી. પણ ઝવપૂ. ૭-૩-૭૬ થી સત્ સમાસાન્ત થયો છે. રાનવ એ પ્રમાણે હોવાથી પર્યદાસનગુ થી વર્ણાન્ત ઉપસર્ગનું વર્જન એટલે ગૅકાર નું જ વર્જન. ગાકારનું નહીં એવો અર્થ ન
