________________
૨૩૯
સૂત્રમાં પથર્ શબ્દનો જે સ્વરાદિ પ્રત્યય પરછતાં સ્ નો લોપ થવાથી થિ શબ્દ બને છે તેનું ગ્રહણ હોવાથી વથ અકારાન્ત નામનું ગ્રહણ થતું નથી તેથી ત્સિતમ્ પથમ્ - પથમ્ અહીં બૈંકારાન્ત પથ શબ્દ હોવાથી આ સૂત્રથી નામનો ા આદેશ થતો નથી. પુરુષ વા | ૩-૨-૨રૂ.
कु
અર્થ:- પુરુષ નામ ઉત્તરપદમાં હોય તો ૐ નામનો ા આદેશ વિકલ્પે થાય છે. વિવેચનઃ- રુપુરુષઃ, હ્રાપુરુષ: વુ અને પુરુષ નામનો તિો.. ૩-૧-૪૨ થી તત્પુરુષ સમાસ થયો છે. અને આ સૂત્રથી ૐ નામનો જા આદેશ વિકલ્પે થયો છે.
ષર્ અર્થમાં અલ્પે ૩-૨-૧૩૬ થી ૐ નો જ નિત્ય થાય છે. તેથી આ સૂત્રમાં અનીષદ્-થોડું નહિં એવા અર્થમાં પુરુષ નામ ઉત્તરપદમાં હોય તો વિકલ્પે હ્ર નો ા આદેશ થાય છે.
અલ્પે । ૩-૨-૨૨૬.
અર્થ:- ફંર્ અર્થમાં રહેલા હ્ર નામનો કોઇપણ નામ ઉત્તરપદમાં હોય તો જા આદેશ થાય છે.
વિવેચનઃ- જામધુરમ્, ભાડચ્છમ્ ૐ નામનો મધુર અને અ∞ નામની સાથે ગતિ... ૩-૧-૪૨ થી તત્પુરુષ સમાસ થયો છે. અને આ સૂત્રથી પર્ અર્થમાં નો ા થયો છે.
-
આ સૂત્ર પૃથક્ બનાવ્યું તેથી હવે સ્વરાદિ ઉત્તરપદમાં હોય તો પણ ફૈષર્ અર્થમાં જો; ત્... ૩-૨-૧૩૦ થી कु નો દ્ ન થતાં આ સૂત્રથી ૐ નો જા આદેશ જ થશે.
જા-વૌ વોએ । ૩-૨-૨૩૭.
અર્થ:- ૩ષ્ણ નામ ઉત્તરપદમાં હોય તો ૐ નામનો જા અને જૈવ આદેશ વિકલ્પે થાય છે.
સૂત્ર સમાસઃ- વ્યા 7 વર્શ્વ જાવો (ઇ. ૪.)
-
