Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 04
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૧૧૫ દા.ત. ભંગી, ચંડાળ વગેરે. સૂત્ર સમાસ-પર્વે અતિ - પત્ર. પચાસ શુદ્ર - પશુદ્ર, ત) (કર્મ) વિવેચન- તક્ષાયસ્કારમ્ - અહીં તક્ષન્ અને મયર શબ્દ પાત્ર શૂદ્રવાચક
હોવાથી વાળે... ૩-૧-૧૧૭ થી દ્વન્દ સમાસ થયો છે તેનો આ સુત્રથી એકાર્થક થયો છે. પાતિ સ્િ? નનમવુHI: - અહિં નનન અને વું એ શુદ્રવાચી છે પણ પાત્રશુદ્ર નથી તેથી વાર્થે... ૩-૧-૧૧૭ થી ઈતરેતર દ્વન્દ સમાસ થયો પણ આ સૂત્રથી એકાર્થક ન થયો.
કહvi લિમ્ ? બ્રાહાક્ષત્રિવિણ - અહિં બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય અને વિ એ ત્રણે નામો શુક્રવાચક નથી તેથી વાર્થે... ૩-૧-૧૧૭ થી ઈતરેતર દ્વન્દ સમાસ થયો પણ આ સૂત્રથી એકાઈક ન થયો.
- વિશ્વાતિ / રૂ-૨-૨૪૪. અર્થ- અવશ્વાદિ વગેરે દ્વન્દ સમાસો એકાઈક નિપાતન થાય છે. સૂત્ર સમાસ- a ઋણ તો તમાર-વશ્વમ્ (સમા..)
વિશ્વનું ભાવિ યસ્ય સ:- વાશ્વતિ (બહુ) 'વિવેચન - વિશ્વમ્ - અહીં છે અને ન નામનો વાર્થે. ૩-૧-૧૧૭ થી
દ્વન્દ સમાસ થયો અને આ સૂત્રથી એકાર્થક થયો છે. અહીં સ્વદે. ૧૨-૨૯ થી જો ના ગો નો અવ થયો છે. જવાવિમ્ - અહીં જો અને વિવર નામનો વાર્થે. ૩-૧-૧૧૭ થી દ્વ સમાસ થયો અને આ સૂત્રથી એકાર્થક થયો છે. અહીં રેવા.... ૧-ર-ર૯ થી જો. ના મો નો અવ થયો છે. અહીં પ... ૩-૧-૧૩ર થી સમાહાર દ્વન્દ સમાસ સિદ્ધ જ હતો છતાં આ સૂત્રમાં વિશ્વાદ્રિ ગણપાઠ કર્યો છે તેનાથી એમ સમજવું કે અહીં જે શબ્દની સાથે જે શબ્દ આપેલો છે તે શબ્દનો તે જ શબ્દની સાથે સમાસ હોય તો જ એકાર્થક થાય. એટલે કે જે શબ્દ ૩% કે
