________________
પપ પ પ ા પ ા
(૨૩) સર્વજ્ઞ ભગવાને કહેલું સત્ય સાંભળવા માંગતો હો તો જેવા પરમાત્મા પૂર્ણ પવિત્ર
છે તેવો તું પણ છો તેની ‘હા’ પાડ. ‘ના’ પાડીશ નહિ. ‘હા’ માંથી ‘હા’ આવશે; પૂર્ણનો આદર કરનાર પૂર્ણ થઈ જશે. પૂર્ણતાના લક્ષે શરૂઆત એ જ વાસ્તવિક શરૂઆત છે.
(૨૪) અનુકૂળ-પ્રતિકુળ સંયોગો બનવા તે તો સંસારથી સ્થિતિ જ છે. તેને ફેરવવા આત્માનું સમર્થપણું નથી; પણ આ સંસાર સાગરમાંથી આત્માને તારવી ઊંચો લાવવો તે પોતાની સ્વતંત્રતાની વાત છે.
સ્વાનુભૂતિ
(૨૫) લૈકિક વિશેષતામાં કંઈ સારભૂતતા જ નથી, એમ નિશ્ચય કરવામાં આવે તો માંડ આજીવિકા જેટલું મળતું હોય તો પણ તૃપ્તિ રહે. માંડ માંડ આજીવિકા ચાલતી હોય તો પણ મુમુક્ષુને તે ઘણું છે, કેમકે વિશેષનો કંઈ અવશ્ય ઉપયોગ (કારણ) નથી, એમ જ્યાં સુધી નિશ્ચયમાં ન આણવામાં આવે ત્યાં સુધી તૃષ્ણા નાના (અનેક) પ્રકારે આવરણ કર્યા કરે.
(૧)
(૩) પરિણામ સંબંધી તત્ત્વચિંતન
‘હું શુદ્ધ છું’-એમ સ્વીકારતાં પર્યાયની રચના શુદ્ધ જ થાય છે. સ્વરૂપની રચના કરવી એ વીર્ય ગુણનું કાર્ય છે.
(૨) જે વાંચવાથી, સમજવાથી તથા વિચારવાથી આત્મા વિભાવથી, વિભાવના કાર્યોથી અને વિભાવના પરિણામથી ઉદાસ ન થયો, વિભાવનો ત્યાગી ન થયો વિભાવના કાર્યોનો અને વિભાવના ફળનો ત્યાગી ન થયો; તે વાંચવું, તે વિચારવું અને તે સમજવું અજ્ઞાન છે.
(૩) આ લોકમાં એક વસ્તુનો અન્ય વસ્તુની સાથે સઘળો ય સંબંધ જ નિષેધવામાં
આવ્યો છે.
(૪)
强海海海海海麵
(૫)
રાગને થતા દેખો એ તો ઠીક છે પરંતુ શુદ્ધતાને તો જ્ઞાન કરે છે ને?
નહિં; શુદ્ધતાને પણ જ્ઞાન જાણે છે, કરતો નથી. શું શુદ્ધતા થવાવાળી નહતી? એ પણ એક સમયની પર્યાય છે; એ પણ પોતાના સ્વકાળે થવાવાળી જ થાય છે. જ્ઞાન તેને જાણે છે; કરતો નથી.
અહાહા ! પોતાના અશુદ્ધ અને શુદ્ધ પર્યાયો સ્વકાળે ક્રમબદ્ધ થવાના તે જ થાય છે એટલે પોતામાં પણ પર્યાયને આડી-અવળી કરવાનું જ રહ્યું નહિં. માત્ર જેમ થાય છે તેમ જાણવાનું જ રહ્યું.
૧૭૨
