________________
康 સ્વાનુભૂતિ
૧૫
(6)
આત્મ પ્રસિદ્ધિ
આત્મ પ્રસિદ્ધિ
(૧) હે જીવ ! અનંતકાળથી અપ્રસિદ્ધ એવો જે તારો આત્મા તે કેમ પ્રસિદ્ધ થાય તેની આ વાત છે.
(૨) અજ્ઞાનીપણે વ્રતાદિ કરીને અનંતવાર સ્વર્ગે ગયો પણ આત્માના જ્ઞાનલક્ષણને તેં ન ઓળખ્યું તેથી તને આ ‘આત્મા પ્રસિદ્ધ’ ન થઈ, પણ રાગની જ પ્રસિદ્ધિ થઈ. (૩) જ્ઞાનને (વર્તમાન જ્ઞાનની પર્યાયને) આત્મા દ્વારા દ્રવ્યભાવ તરફ વાળીને આત્માની પ્રસિદ્ધિ તેં ન કરી પણ જ્ઞાનને રાગ સાથે એકમેક માનીને તેં રાગની જ પ્રસિદ્ધિ કરી.
(૪) રાગથી જુદું જ્ઞાન કેવું છે તેને જાણ, તો તે જ્ઞાનલક્ષણ વડે ભગવાન આત્માની પ્રસિદ્ધિ થાય ને તારું ભવભ્રમણ ટળી જાય.
(૬)
(૫) રાગની પ્રસિદ્ધિ તે રખડવાનું કારણ છે; આત્મ પ્રસિદ્ધિ તે સિદ્ધપદનું કારણ છે. સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યજ્ઞાન થતાં આત્મા પ્રસિદ્ધ થાય છે. રાગ તે આત્માની પ્રસિદ્ધિનું સાધન નથી પણ જ્ઞાનને અંતરમાં વાળવું તે એક જ ભગવાન આત્માની પ્રસિદ્ધિનું સાધન છે.
આત્માના આનંદના અનુભવપૂર્વક જેને આત્મ પ્રસિદ્ધિ કરવી હોય તેને અંતરમાં આ વાતનો મહિમા આવવો જોઈએ કે અહો! આ મારા આત્માની કોઈ અપૂર્વ વાત છે. અનંત શક્તિસંપન્ન મારા આત્માને આ વાત પ્રસિદ્ધ કરે છે, કે જે ‘આત્મ પ્રસિદ્ધિ' પરમ આનંદનું કારણ છે.
(૮) આત્મામાં અનંત શક્તિઓ છે, તે બધાને જાણનારું તે જ્ઞાન છે; તે એકેક શક્તિને જુદી જુદી રીતે પ્રસિદ્ધ નથી કરતું પણ અનંત શક્તિસંપન્ન એક આત્માને પ્રસિદ્ધ કરે છે.
(૯) આત્મશક્તિનો એક પિંડ જે અભેદ આત્મા તેની સન્મુખ થઈને જ તેની શક્તિની ખરી ઓળખાણ થાય છે. અખંડ ચૈતન્યના આશ્રયપૂર્વક આ ત્રિકાળી શક્તિઓને જાણતાં પર્યાયમાં પણ એમનો અંશ પ્રગટે છે; એ રીતે વર્તમાન પરિણમન સહિતની આ વાત છે. ત્રિકાળી શક્તિઓના પિંડને કબૂલે અને પર્યાયમાં તેનું બિલકુલ
૧૮૭
