________________
૧૪
હેતુ હતા. વસંતે તે તરતજ કબુલ કરી દીધું. ખીજે દિવસેથી વસતનું વર્તન તદન કરી ગયું. એક બે વાર તેણે માબાપ સામે બહુ ઉગ્ર શબ્દાનુ ભાષણુ કર્યું". ચન્દ્રપ્રભાની ઇચ્છા સાસુસસરાથી દૂર વસવાની કદિ પણ ન હતી, તે છતાં વસંત તેને હડાત્કારે પોતાને મુકામે તેડી ગયા. પહેલા એ દિવસ સુધી તેણે પરાણે માબાપ પાસે એક આંટા ખાધા હતા પણ કપટરાજે તેને એકદમ અટકાવ્યેા. મા શું અને બાપ શું ? એની પચાતમાં પડી રહીએ તે બેજન પણુ કરાય નહિ. આવા આવા વાકયાથી વસંતને સપૂણૅ સમજાવવામાં આવ્યે. વસંતે પણ પિતૃમંદિરમાં જવુ છેડી દીધું. કટરાજ રાતિદવસ વસંત સાથે પડી રહેવા લાગ્યા. તેની એક બુરી મત‰બ અહિં રહેવાની એ હતી કે વસંતની પત્ની ચંદ્રપ્રભાને પેાતાની કરી લેવી. ચતુરી કપટરાજને આંતર ભાવ જાણી ગઇ. તેણે તરતજ વસંતને સાસુસસરાની સેવામાં કાળ ગાળવા છે એ નિવેદન કર્યું. પ્રથમ વસંતે તે ના પાડી પરંતુ ચંદ્રપ્રભાતા પોતાને પણ કંટાળા આવવાથી તેને ત્યાં મેકલાવી દીધી. કપટરાજની એમાં અનુમતિ ન હતી તેાપણુ તેણે આ ઇષ્ટ સમયમાં પેતાનુ બીજુ કર્તવ્ય સાધી લેવાને યત્ન ક્ર. વસ ંતને મધના સ્વાદ ચખાડી તેની પાસેથી પૈસાની મેટી મોટી રકમા હાથ કરવા માંડી. આથી વસંતને વધુ દ્રવ્ય મેળવવાની જરૂર પડી, આ બાજુ ચન્દ્રપ્રભાએ પોતાના પતિની મનઃસ્થિતિ કેવી હતી તેના કાંઇક ખ્યાલ સ'સુ સસરાને આપ્યા. વર્ધમાન બહુ ખેદ્રિત થયા. દરમ્યાન વસંતનુ ત્યાં દ્રવ્ય પ્રાપ્તિ માટે આવવું થયું. પિતાએ પુત્રને બહુજ ઉત્તમ ઉપદેશ આપ્યા, પણુ વસંતે તે તરફ દુર્લક્ષ આપ્યું. તે વખતે તેણે પૈસાની મેાટી કાથળી પટારામાંથી કાઢી અને ચન્દ્રપ્રભાતે જો તુ મારા માતપિતાને આ વિષે કંઇ જણાવીશ તા મારી જઈશ; એવી ધમકી આપી પલાયન કરી ગયા.
"6
ચન્દ્રપ્રભાકારા પુત્રના ધનહરણની ખબર મળતાં વૃદ્ધે વર્ધમાન સ્વરિત વસંત પાસે આવ્યા. તેણે વસંતની ખાજુમાં લાલ મેાટાવાળા અને કરડી આંખા વાળા પટરાજને જોયા ત્યારે એકદમ તેના હાથ પકડી ઉડાડ્યા. વસંતે પેાતાના પિતાને સાફ્ કહ્યુ કે, ખબરદાર ! મારા બંગલામાં આવેલા કાઈ પણ માણસનું અપમાન તમને કરવાનેા હક્ક નથી. સુધારાની રીતભાત ધરડાં લોકો જાણતાંજ નથી .” વર્ધમાન ગઈ ઉઠયા. “ ચાલ, હું તારી સર્વે રીતભાત સારી રીતે જાણવા પામ્યા . આના જેવા અનાચારી મિત્રને ઘરમાં તું ધાલે ને હું મુંગા મુંગા જોયા કરૂ એ કદાપિ બની શકનાર નથી. ( કપટરાજપ્રતિ ) જા, તારે વસંત સાથેને સંગ આજથીજ તેાડી નાખવા અને જે—” વર્ધમાન વકતવ્ય પૂર્ણ થાય તે પૂર્વ કપટરાજ પોતાના માન લગથી સરેાષ થઇ ખેલ્યા અસ વસંત, તારા પિતાની ખામીભરેલી વર્તશુકથી હું કેવળ નારાજ થયા છું અને હવે છેલ્લી સલામ છે. ” પેાતાના જાની દાસ્તના આમ એકાએક ચાલ્યા જવાથી વસતને બહુજ ખાટુ લાગ્યુ. તેણે પિતાને હુંકારા ટુંકારા કર્યાં એટલું જ નહિ પણ મારા મકાનમાંથી ચાલ્યા જાઓ, નીકળી જાએ ” એવા પાકારા કરી તેને ધકકા માર્યા. વર્ષો
re
tr
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
