________________
( ૪ )
કાઇ પણ વ્યાજખી પગલું ભરવુ' જોઇએ. પકવ બુદ્ધિવાળા પુરૂષ કાઇના રહેવ પર ઢારવાઈ જતા નથી પણ સાંસારિક જીવનની શરૂઆત કરનારા જુવાનિયાઓએ દુર્જનના ઢારપર કદિ પણુ ચાલવું નહિં. તે દુર્જના તે નરકગામી થવાનાં છે પરંતુ તે બીજાને પણ પાપમાં ઉત્તારે છે.
पित्रोः पुत्रस्य कारयेद्यो दंपत्योस्तथाऽरतिम् । भवेद्रोगेण पीडितः प्राप्नुयाद् विषमां दशाम् ॥
જે માબાપ અને પુત્ર વચ્ચે કે પતિ પત્ની વચ્ચે પ્રેમ ઉત્પન્ન કરે છે તે રાગથી પીડાય છે અને ખહુ દુઃખ ભરેલી સ્થિતિને પામે છે; માટે અજ્ઞાન સ્ત્રીપુરૂષોએ આવા અટિત સ્વભાવના ત્યાગ કરીને આત્માનુંજ કલ્યાણ કે પરકલ્યાણુ કરવામાં મન વાળવુ જોઇએ. સપુત્રાનું લક્ષણ શું છે?
उठि मित ब्रह्ममुहूर्तमें, करि शरीर संस्कार; मात पितर पूजन करे, सजि षोडश उपचार. प्रीते चरणोदक पियै, धोइ मातु पितु पाद; जुक्तिसहित जिमाइके, पावन शिष्ट प्रसाद. जुगल पानि पुनि जोरिके, स्तवन करत नित वाहि: ज्यों कउ राधाकृष्णको सेवन करत सदाहि.
'
''
આ ૬ઠ્ઠા શ્રવણુ ખ્યાનમાંથી લીધા છે કે જે પુસ્તક દરેક યુવકે અવસ્ય વાચવુ જોઇએ. ઉપર લખેલા દુહા પ્રમાણે જો પુત્ર આચરણ કરે તે તેને ઘેરજ નવનિધિ અને સર્વ ઋદ્ધિસિદ્ધિ આવી મળે છે. કવિશ્રી દલપતરામની એ કૃતિ સપુત્રીનું નીતિશાસ્ત્ર છે.
नह्यतो धर्मचरणं किंचिदस्ति महत्तरम् । यथा पितरि सुश्रूषा, तस्य वा वचनक्रिया ॥ વાલ્મીકિ રામાયણ.
આ લેકમાં પિતાની સેવા કરવી અને તેના વચનનું પાલન કરવું, તેના કરતાં વિશેષ માટુ ધર્માચરણ નથી. માતાપિતાની સેવાનુ` મૂળ શુ' ?
देव गांधर्वगोलोकान्ब्रह्मलोकांस्तथा नराः । मान्नुवन्ति महात्मानो मातापितृपरायणाः ॥
માતા અને પિતાની ભક્તિ કરવાવાળા મોટા મનવાળા પુરૂષા દેવ, દવે, ગા અને બ્રહ્મલેકને મેળવે છે. કારણ કે
-
पिता हि दैवतं तात देवतानामपि स्मृतम् । હૈ તાત, પિતા એ દેવતાઓનું પશુ પરમદેવત છે. અને—
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
