________________
( ૧૮ )
કેટલાક પારકાનું ઘર સળગાવીને તેમાં રહેનારાઓને આગની ખબર આપી પોતે પશુ આગ ઠારવાના ઉપાયમાં કૃત્રિમ પ્રયત્ન કરે છે ! કેટલાા પિતા પુત્ર વચ્ચે કે દંપતી યુદ્ધ ઉભું કરી તેનું પરિણામ જેવાને અત્યાતુર બની રહે છે અને પછી જ્યારે તે યુદ્ધ પ્રવર્તીમાન હોય છે ત્યારે ગુપ્ત રીતે તેનુ અવલેાકન કરી કૃતકૃત્યતાને પામે છે! આવા લેાકાને જોઇ ભર્તૃહરિને સંસારપર પૂર્ણ અભાવ આવ્યા હતા અને તે મહાત્માએ છેવટ થ્યા વચન લખી રાખ્યું છે કેઃ—
ये निघ्नन्ति निरर्थकं परहितं ते के न जानीमहे ||
જે પારકાનું લેવા દેવા વગર સ્મકલ્યાણ કરે છે તેને શું નામ આપવુ તે અમે જાણતા નથી.
તેને રાક્ષસ પણ કહેવાય નહિ! કારણ કે રાક્ષસ તા પેાતાના સ્વાર્થને માટે પરહિત બગાડે છે પણ આ દુષ્ટા, નરાધમે તા કાડીના લાભ વગર પાસ્કાને મહાદુ:ખના ખાડામાં ઉતારે છે. કેટલાંક સ્રીપુરૂષ પાતાના પગ પેસારા પારકા ધરમાં કરીને મહા અના ઉત્પન્ન કરે છે; તે વખતે પુત્રની પિતા પ્રત્યેની ભકિતને નાશ કરે છે; ભાઇ ભાષમાં વૈર ઉત્પન્ન કરાવે છે; વા દપતીના પ્રેમમાં ભંગ પાડે છે. આવા માસા આખર સર્વથી યજાય છે કારણ કે તે સર્પના ભારા સમાન હાઇને પારકામાં વગર કારણે અંટસ ઉત્પન્ન કરે છે. તેએ તપતા રેતીના ઢગલા જેવા હોય છે. પારકા મનુષ્યને આનંદ, સ ંતોષ કે સુખ જોઇને પેાતે બળી રહેલા હોય છે અને પેાતાના સપર્કથી તેઓ બીજાને દહન કરે છે. ડાહ્યા માણસે આવા મનુષ્યાને દૂરથીજ નમસ્કાર કરવા અને તેનું ચલણ પેાતાના ઘરમાં થવાજ ન દેવું. × કાચી બુદ્ધિવાળા પુત્રો કે પતિએ એકદમ ચલિત થઇ જાય છે અને તે માબાપતે કે સ્ત્રીને દોષષ્ટિથી જુએ છે. દુર્જનની ખૂરી શિખવણીથી કેટલાકા માબાપને કાઢી મેલે છે અને નિર્દોષ પત્નીને પીડે છે પરંતુ તેમ કર્યો-પહેલાં વિવેકબુદ્ધિને અનેન્યાયમુદ્ધિને વિચારણા અને નિશ્ચયનુકામ સોંપીને
મલ્હાર. ×
ચલણ થયું જો પરનું ધર્માં, સ્થિતિ ઘરની તે। બગડી જાણે! મેળ વિષે બહુ ભેળ પડે છે, નથી રહેતી બાજી કરમાં;
ધ્રુવ.
''
પર તે પર છે, ઘર તે ધર છે, જુદાઇ જેવી વાનર નરમાં સ્થિતિ. ધરની વાતે ધરમાં શેાભે, જવા ન દેવી અવર જઠરમાં વાવે છે.નિષ ખીજ પરાયાં, સરલ સહેાદરન! અંતરમાં~~ લેશ દ્વેષ પળમાં ઉપજાવે, આપ, મ્હેન, મા, સુત વહુ, વરમાં દુર્લભ મે" તેા ખાટ નિહાળી, અનુચિત આવા પર આદરમાં સ્થિતિ.
ચલણ.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
