________________
( ૬૭ )
વિ
લગભગ,સ'વત્સર ૧૬૯૨ પર થઇ ગયેલા કહેવાતા ઉક્ત કવિના વખતમાં હાલના જેવીજ વસ્તુસ્થિતિ હશે એમ યત્કિંચિત્ આભાસદર્શન ઉદ્યુત કાવ્ય આપણને કરાવે છે. જ્યારે પાળેલા ઢારપર પણ આપણને ક્યા છુટે છે ત્યારે આપણી ઉત્પત્તિના કારણભૂત માતાપિતા માટે આપણા હૃદયમાં કેવા સન્માનને ભૉવ સ્ફુરિત થવા જોઇએ? શુ* તેઓની કિમ્મત પશુઓથી પણ અપતર જેમ કાઈ જ્ઞાતિના બંધારણથી વિરૂદ્ધ વર્તન કરનારને તે જ્ઞાતિ બહિષ્કૃત કરે છે તેમ માબાપના વાત્સલ્ય પ્રેમ વિસ્મરનાર પુરૂષ પણ જ્ઞાતિના એક સામાજિક ( Member.) થવાને અમર રહેવાને લાયકની નથી. તે માનુષ પેાતાના જનસમાજને લાંછન લગાડે છે અને તેવા નીચ નરપશુને સમાગમ તથા સપર્ક ઉચ્ચ આચાર વિચારના જનાએ સર્વથૈવ ત્યક્ત કરવા જોઇએ. કારણ કેઃ
स्पर्शः स्याद्यदि कस्यापि मातापितृविद्रोहिणः । सचैलं विहितं स्नानं चांडालात्सोऽधमो नरः ॥
જો કાઈ માતાપિતાના દેહ કરનાર પુરૂષ અડી જાય તા વસ્ત્રસહિત નામ લેવુ કારણકે તે પુરૂષ ચાંડાળ કરતાં પણ અધમ છે.
વિચાર કરતાં જણાશે કે પિતૃત્િ પુરૂષને કેવા અધમ મનુષ્યની ક્રેટિમાં મૂકવામાં આવ્યા છે. આ ગ્રંથના આરંભમાં વદાયું તેમ આ સર્વે દેષ આપી પ્રચલિત શિક્ષણ પદ્ધતિનોજ છે. જો પૂર્વકાલની પરિપાટીપર આયેંગુલે આપણે સ્થાપીશું, જો તે ગુરૂકુલોમાં આપણી સ ંતતિ ધાર્મિક અધ્યયન કરશે તે સત્વર આપણી ઉચ્ચ પરિભાવના સિદ્ધ થતાં શ્રીરામચન્દ્રજી જેવા ખાતા પાલક પુત્રા આ દિવ્ય ભૂમિમાં પ્રતિ થશે અને ભગવત્પ્રસાદની પ્રાપ્તિ સાથે આ દીર્ઘકાળથી સંતપ્ત ભરતવાટિકા વિવિધ ગુણપ્રસૂનયુકત દેવવૃક્ષથી દીપી નીકળશે. સાંપ્રતસમયમાં આપણા ખાલક બાલિકા મેને અપાતું વિદ્યદાન સાજીક ઉન્નતિ કરવાને બદલે અપકૃષ્ટ દશા દેખાડતું રહ્યું છે તેનું વાસ્તવિક કારણું ધાર્મિક પાનના અભાવ છે. પૂર્વકાલીન સદ્ગુરૂ અને વિશિષ્ટ ધર્મપ્રચારકો જે જે રીતે જનસમૂહનું અજ્ઞાનછેદન કરતા હતા તે તે રીતેમાં તેઓએ સારભૂત ધાર્મિક શિક્ષણને પ્રથમ મહત્તા આપેલી હતી. તેને એ દૃઢ નિશ્ચય હતા કે ધાર્મિક વિદ્યા પામેલા આર્ય બાળકે! સંસારમાં સુલભ સફળતા પ્રાપ્ત કરશે અને તેઓએ સિદ્ધ પણ કરી આપ્યું હતું કે એજ ઉત્તમ વિદ્યાની પ્રણાલીના પ્રભાવે તેઓ આ દેશમાં પરમપુરૂષાર્થ સાધક મહાત્મા ઉત્પન્ન કરવાને સમર્થે થયા હતા. તે આ રહસ્યના યથાર્થ જ્ઞાતા હતા કેઃ——
सुजीर्णमन्नं सुविचक्षणः सुतः । सुशासिता श्री नृपतिः सुसेवितः । सुचिन्त्यचोक्तं सुविचार्य यत्कृतम् । सुदीर्घकालेsपि न याति विक्रियाम् ।
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
