________________
( ૫ )
બેશરમ, કાળા કાગડાઓને કોર્ટે બંધાયેલી સલજજ શુભ્ર હંસી અને અંતે કઈ સહાયક ન જોઈ તથા અખિલ જગતને દુઃખમય અને ક્રૂર અનુભવી યમરાજને શરણું જનારી સદ્ગુણી સુંદરિયના છુપા અંતઃકરણના શાપથી, એકાંતમાં પત્થરને પીગળાવે તેવા રૂદનથી, ઊણે નિશ્વાસે અને આંતરડીની કદુવાથી આ ભારતવર્ષ આજે કલુષિત થયો છે. આહાહા! માબાપો પોતાના પુત્રને પરણાવી પિતાની પુત્રવધૂઓ પ્રત્યે માયાભરી વર્તણુક ચલાવવાને બંધાય છે તેજ માબાપ ગમે તેવા દુષ્ટ પ્રકારો જવામાં અચકાય નહિ એ કેવી નીચતા દર્શાવે છે? માતા પિતાનું મહત્વ બતાવનારા આ ગ્રંથમાં તેઓની વિરૂદ્ધ કંઈ પણ લખવું એ છે કે કેટલાક પદ્ધતિ પ્રવર્તક જનોને નવાઈ સરખું લાગશે પણ ન્યાયબુદ્ધિની આજ્ઞા પાળનારા લોકની દષ્ટિમાં આ ગ્રંથ અપૂર્ણ ન ભાસે તેટલા સારૂ અમારે અત્ર કેટલાક કઠિણ શબદોને પ્રયોગ કરવો પડ્યો છે. સારા માબાપોએ કેટલી અને કેવી ભૂલો કરતાં અટકવું જોઈએ?
અમારા છોકરા મર્યાદશીલ નથી. બેશરમ છે. ઉદ્ધત છે” ઇત્યાદિ શબ્દ આપણે ઘણુ માબાપને મોઢેથી શ્રવણ કરીએ છીએ. ઘણી વખતે પુત્ર દેષપાત્ર હોય છે તે ઘણી વાર માબાપો પણ ભૂલ કરે છે. કેટલાક ગૃહસ્થાના ઘરમાં સાસુ કે વહુ પુત્ર કે પિતા વચ્ચે સતત અભાવ અને અપ્રીતિ કાયમ રહે છે, કેટલાક સુપુત્રને એવો સિદ્ધાન્ત હોય છે કે “માબાપની સામું થવું જ નહિ અને તેઓનું દિલ દુખાવવું નહિ” પણ માતાપિતાની અને આડી અને અન્યાયયુત્ ચાલેથી તેવા સહનશીલ પુત્રોને પણ માબાપને કહેવાની કઈ કઈવાર ફરજ પડે છે. આવી ભૂલ ન થાય તે માટે દરેક શાણું અને સમજુ માબાપે સાવચેતી રાખવાની છે. ઘણી અજ્ઞાન ધશ્રુઓ પોતાની પુત્રવધૂઓને જમાડવામાં વા તેને ઘટતી છૂટ આપવામાં બહુ સંકેચ ભાવ બતાવે છે અને તે મૂખ તે વિચાર કર્યા વગર પોતાના ઘરના શણગારરૂપ એવી વહુઓના ભાઇ ભાંડુને નિર્જીવ બાબતમાં ભાંડે છે. આ કેવો ધિક્કારવા યોગ્ય આચાર છે ? શું પિતાની પુત્રવધુને નફટ, નભાઈ, ઉલ્લેર, ગોધ એવા અઘટિત શબ્દો વડે સંબોધવાનું કાર્ય સાસુઓને સોપાયેલું છે? નહિ સાસુ એ પિતાની પુત્રવધૂને એક મહાન અધ્યાપક છે. સાસુઓએ પુત્રવધૂઓમાં ઉચ્ચ વાસનાઓ તથા હિતમિત શિક્ષાઓ રેડીને તેઓને આ સંસારની આડકતરી જંજાળમાંથી નિર્ભય પાર ઉતારવાનું જ્ઞાન આપવું જોઈએ. એક શાણું સાસુ એક સુશીલ વહુની પરમ માતા છે. જ્યારે બીજી ટુંકા મનવાળી અણસમજુ સાસુ ગમે તેવી વહુને પણ સંસાર અધોગતિએ લઈ જાય છે. સ્ત્રી પુરૂષ દંપતીને લાયકને આનંદ મેળવતા હોય કે તેઓ વાર્તાવિનોદમાં નિમગ્ન હોય ત્યારે જે માતા કે પિતા હૃદયમાં ઈર્ષ્યાને અવકાશ આપે છે તે કેવલ તેઓના વિચારની તુછતા પ્રકટ કરે છે અને તેઓના સાંકડા દિલની સાક્ષી આપે છે. આશ્ચર્ય છે કે જે માબાપો પિતાના પુત્રના લગ્ન પ્રસંગે આ જેવું સુખી અને સતેજી રહે એવી ભાવનાનું પિષણ કરે છે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com