________________
(as)
છે. માત્ર નીતિના દૃષ્ટિબિંદુથી નિરીક્ષણ કરતાં આપણને માબાપના અપ્રતિમ ગારવની ખબર પડે છે. અને તેની શુશ્રૂષા અવશ્ય કરવી જોઇએ એ નિર્વિવાદરીતે સિદ્ધ થાય છે. એકપણ અતિથિને જમાડીને જમવું' એ ગૃહસ્થાને અવશ્યતા ધર્મ છે. ભલે પુત્રા માબાપને જરા પણ પૂજ્ય ન ગણે, એટલું જ નહિ પણ તેનું ભરણપેાષણ કરવામાં પણ પાછી પાની કરે, તાપણુ આ વિહિત ધર્મ ( ગૃહસ્થે અતિથિને આદર આપવા એ) તેને સાફ આજ્ઞા કરે છે કે પેાતાને ભલે કેવળ શત્રુ રૂપ જણાતા હાય તાપણ માબાપાને અતિથિવત્ ગણીને તેને યેાગ્ય સત્કાર કરવા જોઇએ અને જે તે આ પણ ધર્મથી વિમુખ થયેલા હેય તા તે ગૃહસ્થ નહિ પણ કેવળ ગૃહરક્ષકનું જ કામ કરનારા છે. આર્ય ધર્મના સિદ્ધાન્તા એટલા બધા પ્રમાણભૂત, ચેાકસ, સુનિÇત અને પાયાવાળા છે કે અમુક મનુષ્ય પેાતાની ફરજોની પરિસીમા એકદમ કૂદાવી શકવા પામે નહિ, જો એક કઠાર પુત્રને પેાતાના માતાપિતાને માટે જરા પણ ભક્તિ ઉત્પન્ન ન થાય તા પછી તેને માટે છેલ્લે એટલેાજ આદેશ કરવા રહી જાય છે કે તેઓએ પેાતાના માબાપાને અતિથિતુલ્ય ગણીને પણ તેએનું પાલન કરવુ.
जिनोने जनक और जननीका द्रोह कीना, तिनोने कहियें पाप कौन नांहि कीना हे ? धूर्त, कपूत वो क्या औरका भला करेगा ? जन्मदाताको जिनोने दगा ऐसा दीना हे, पातकमें पूर्ण कोउ घातक न वैसा देखा, फौकट ऊन फंदीका जगतमें जीना है, कहत हे श्यामसुत, सुनो मेरे बंधुजन, मातृपितृसेव येहि पुत्रका गहिना हे. એ પાપી પુત્રનું જીવતર ફાકટજ છે. છે તેણે કાના આદર નથી કર્યો? માબાપને છે. તેની સર્વ ધર્મ ક્રિયાએ ફાગઢ જાય છે. ન કર્યાં તેણે કાઇના મનારથ પૂરા નથી કર્યાં. જેણે માતાપિતાની વાણી ચિત્તે નથી ધરી તેને સર્વ શાસ્ત્રપરિશ્રમ વૃથા સમજવા, જેણે માતૃપિતૃ પૂજન ન કર્યું તેની ગમે તેટલી હરિભક્તિ શી કામની? જેણે માત પિતાને પૂજ્યા નથી તેને વિષે આપણા ગુર્જર કવિરાજ વદે છે —
મા અને બાપને જેણે આદર કર્યાં અનાદર કરનાર સર્વના અનાદર કરે જેણે માતાપિતાના મનેારથ પૂરા
धिक सब साधनको, इश्वर आराधनको, धिक बेद पाठ पुनि, धिक ब्रह्मज्ञानको, धिक ताको जप तप, धिक ताको व्रत नेम,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
