________________
(૪૪)
नास्ति मातृसमं देवं नास्ति पितृसमो गुरुः। तयोः प्रत्युपकारोऽपि न कथंचन विद्यते ॥
આર્યસંસારમાં ઘણીવાર એમ બને છે કે પુત્ર જે કે માતૃપિતૃભક્ત હોય છે પરંતુ વધુ (વહુ) એથી ઉલટી હોય છે. આમ જ્યારે બને છે ત્યારે પુત્રની ગેરહાજરીમાં માબાપની પુત્રવધૂ વડે અવગણના થાય છે. આ એક અતિશય દયાનજક વાત છે કે ઘણી પુત્રવધૂઓ પિતાના શ્વસુર અને શ્રદ્ભપ્રતિ અતિ અતિ કઠેર હૃદય રાખી નાનાવિધ કલેશ કરે છે અને તેથી માબાપના છૂપા શાપ પુત્રના ઉદયમાં આડે આવે છે. દરેક પુત્રવધૂની એ ખાસ ફરજ છે કે તેણે પિતાના સાસુ સસરાને કોઈ પણ રીતે ખેદ ઉત્પન્ન ન થાય તેમ આચરણ કરવું. પિતાના પતિમાં માતાપિતાની ભક્તિ ન હોય તે ઉત્પન્ન કરવી પણ ક્યારેય પણ પતિની માતૃપિતૃભકિતને ઉછેદ નહિ કરો, કારણ કે એક પુત્રવધૂના શ્વશુર અને શ્વશ્ર એ તેના બીજા બાપ અને માની સમાન છે. સાસુ સસરાન હમેશ પ્રથમ ભેજન કરાવવું અને તેનું રૂડી રીતે આજ્ઞા પાલન કરવું. આમ કરવાથી ઘરમાં સંપદ્ વધશે અને પતિની ઉન્નતિ થશે. કેટલીક સ્ત્રીઓ સંતાન પ્રાપ્ત કરવા વિવિધ વ્રત આચરે છે, ઉપવાસ પાળે છે અને બાધા લે છે પણ તેઓનું ખરૂં વ્રત સાસુ સસરાની સેવા છે. ઘણું સુશીલ સ્ત્રીઓએ પરમભાવથા સાસુ સસરાની સેવા કીધેલી છે અને ધન, ધાન્ય, સંપત્તિ અને સંતતિના લાભ એના આશીર્વાદથી મેળવ્યા છે. પુત્રવધૂઓ પોતાના વશ પતિને તેઓના કાન ભરી ઉદ્ધત કરે અને પિતાને પતિ માબાપ સામે વચન પ્રહાર તથા કઈ વાર દંડપ્રહાર કે મુષ્ટિપ્રહાર કરે તે જોઈ તેઓ ખુશી થાય એ તેણીઓનું અતિ અઘટિત કર્મ છે. આવી સ્ત્રીઓ પિતાને માટે કંઈ લાભ સંપાદન નથી કરતી એટલું જ નહિ પણ તેણીઓ પિતાના પતિને પાપમાં પ્રેરે છે અને આખર એ પાપના વેગે એ દંપતી કડવા પરિણામને ચાખે છે. આવી સ્ત્રીઓ ઘણું કરીને વાંઝણું રહે છે અને તેઓના ઘરમાંથી લક્ષ્મી હોય તે તે પણ પલાયન કરે છે. કેટલીક પુત્રવધૂઓ સાસુ વા સસરાને માથે પડેલા બે પારકા માણસની પેઠે લેખે છે અને તેને પેટ પૂરતું ખાવા પણ નથી આપતી! શિવ શિવા! ઘણાક સાસુસસરાપર પિતાના પતિઓ ન જાણે તેમ કેટલીક અધમ છેકડુ સ્ત્રીઓ અઘટિત ત્રાસ વર્તાવે છે; ઘીને બદલે જળધારા (પાણી) પીરસે છે! જે રસોઈ કરેલી હોય છે તે પિતાના શ્વસુર, શ્વશ્રને નથી આપતી અને ટાઠા ટુકડા ખવરાવે છે. ઘરનું કામ કરાવે છે અને તડતડ સામા ઉત્તર દે છે. દરેક પુત્રે બારીકીથી તપાસ રાખવી જોઈએ કે આવા અનર્થો ઘરમાં ન થવા પામે, કારણ કે માબાપના અંતઃકરણમાંથી નીકળેલો અશાન્તિને અગ્નિ પુત્રના અનેક જન્મના સંચિત પુણ્ય કર્મોને ભસ્મીભૂત કરી નાખે છે; તેને ખરાબ વિચાર સૂઝાડે છે અને અગમ્ય રતે ઉતારી પાડે છે માની ગાળ તે ઘીની નાળ” એમ જે કહેવાય છે તેના ગુઢાર્થ એમ છે કે મા ગાળ પણ . તેને એક આશીવાદ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
