________________
બીજું લગ્ન કર્યું. શરૂઆતમાં માતા પોતાના પુત્રની જેમ સાચવે છે, આનંદથી રહે છે. છોકરાને કોઈ દિવસ એવી કલ્પના પણ નથી થતી કે મારી આ સાવકી માતા છે. સંસ્કારી માતા પોતાના પુત્રને છોડીને ચાલી ગઈ છે, પણ સદ્ગણની સુવાસ મૂકતી ગઇ છે.
પુત્રની ડોકમાં માદળિયું છે પણ પિતા જાણતો નથી કે આ બાળકની ડોકમાં માદળિયું છે. આ બાળક પિતાને ઘણીવાર પૂછે છે, પિતાજી આ મારી ડોકમાં શું છે? એને કાઢી નાંખોને? ત્યારે પિતા કહે છે, તારી મા અંતિમ સમયે પ્રેમના પ્રતીકરૂપ આ બાંધતી ગઇ છે.
પુત્ર ચતુર હતો, એકવાર માદળિયું ખોલ્યું, અંદરથી ચિઠ્ઠી નીકળી વાંચી, માતાએ લખેલું, વહાલા પુત્ર ! ગમે તેવી કસોટીનો પ્રસંગ આવે તો પણ તું આકુળ-વ્યાકુળ ન થઇશ.
કસોટીમાંથી જે પસાર થાય છે, તે જ માનવ છે માટે તું તારા જીવનમાં માનવતાનો અંતરનાદ જગાવજે. આટલી હિત શિખામણ માતાએ ચિઠ્ઠીમાં લખી હતી.
પુત્ર ચતુર, વિવેકી, ડાહ્યો હતો, દરરોજ માતપિતાની સેવા કરે છે, બંને વખત માતાને વંદન કરે છે, આમ કરતાં સત્તર અઢાર વર્ષનો થયો.
હવે માતાની દષ્ટિ બદલાવા લાગી. તેના દિલમાં દિવાલ ઊભી થઈ. પુત્રના સામું જોતી નથી, ખાવાપીવામાં ઠગવા લાગી પુત્ર બધું સમજે છે પણ સહન કરે છે, કોઈ દિવસ પિતાને પણ કાંઈ કહેતો નથી.
આ છોકરો ભણેલો ગણેલો છે, હોંશિયાર, સ્વરૂપવાન છે, શ્રીમંતનો છોકરો એટલે સારા માગાં આવવા લાગ્યાં પણ ના પાડે છે પિતા કહે છે, બેટા ! હવે તારા લગ્ન કરવાનાં છે પણ આ પુત્ર ના પાડે છે, પિતાજી ! મારે લગ્ન કરવું નથી, લગ્ન એ બંધન છે.
રામચંદ્રજી વનમાં ગયા ત્યારે સીતાજી સાથે હતાં, તો રાવણ સીતાને લઈ ગયો ને રામને ભયંકર યુદ્ધ ખેલવું પડ્યું, જો રામચંદ્રજી એકલા વનમાં હોત તો આ કોઈ ઉપાધિ ન હોત.
તેમ હે પિતાજી ! હું એકલો છું તેમાં મને આપની સેવાનો જે લાભ મળે છે તે પરણ્યા પછી નહિ મળે. માટે એકલા રહેવામાં જ મઝા છે. તેણે સીધી રીતે પિતાજીને ન કહ્યું, આડકતરી રીતે કહ્યું પણ પિતા ન માન્યા. પરાણે એક શ્રીમંતની પુત્રી સાથે તેનાં લગ્ન કરાવી દીધાં.
પરણ્યાની પ્રથમ રાત્રે બંને દંપતી બેઠાં છે. આ સમયે પતિની આંખમાંથી બોર બોર જેવડાં આસું પડે છે, પત્ની પૂછે છે સ્વામિનાથ ! આજે તો આનંદનો દિવસ છે અને આપની આંખમાં આંસુ છે તેનું શું કારણ? આપ મને ખુલ્લા દિલથી વાત કરો, પણ પતિ એક શબ્દ બોલતો નથી.
બે ત્રણ વાર પત્નીએ પૂછયું પણ જેમ જેમ પૂછતી ગઈ તેમ તેમ તેની આંખમાં આંસુ વધતાં ગયાં. ત્યારે પત્ની પૂછે છે હે સ્વામિ ! જો આપ કોઇના પ્રેમમાં પડેલાં હો અને આપના પિતાજીએ મારી સાથે આપનાં પરાણે લગ્ન કર્યા હોય અને તેથી આપના દિલમાં જો દુઃખ થતું હોય તો.... .
આપની બહેન થઈને રહેવા તૈયાર છું. અગર જો આપને કોઈ પ્રતિજ્ઞા હોય તો પણ હું સાથ આપવા તૈયાર છું, આપના મનમાં જે હોય તે કહી દો.
