________________
ધર્મ-સૂત્ર
૨૧ પગથિયાં ઘસવા શરૂ કરી દીધાં અને એ જ ભક્તિ, પૂજા, આરતી, ધૂપ સાથે આંખમાં આંસુ આવી જાય એવા પ્રાર્થનાના સૂરો નીકળવા લાગ્યા. પૂજારીને થયું કે લાવને ડોશીને મોક્ષધામનું સ્વરૂપ સમજાવું એટલે એક દિવસ એ દેવમૂર્તિની પાછળ લપાઈ ગયો અને જેવાં ડોશી પૂજા પ્રાર્થના કરીને ઊઠ્યાં તેવો જ જાણે કે દેવ ન બોલતા હોય એ રીતે બોલ્યો : ડોશીમા ! આજ તો હું તારી ભકિતથી નુકસાન થઈ ગયો છું, માગ માગ તું માગે તે આપું. મારું વચન અફર છે. ડોશીને મોક્ષધામની જ જરૂર હતી એટલે તેણે તરત જ મોક્ષધામની માંગણી કરી. દેવ બોલ્યા : સાંભળ, હમણાં જ તારું પાડું મરી ગયું ને ? તે જ રીતે તારી ભેંશ મરી જશે, તારા દીકરા મરી જશે, તેમની વહુઓ ય મરી જશે, પછી છેલ્લે તું ય મરી જઈશ એટલે મોક્ષધામ તને મળી જશે. ડોશી તો ફાટ્ય ડોળે આ બધું સાંભળીને હેબતાઈ જ ગઈ અને ગળગળી થઈને કહેવા લાગી કે હે જિન ભગવાન ! હે વિષ્ણુ ભગવાન : હે ભોળાશંકર ! આવું મોક્ષધામ મારે ન ખપે, મારે તો જ્યાં પાડી હોય, ભેંશ હોય, દીકરાઓ હોય, તેમની વહુઓ ય હોય અને હું તેમના ઉપર રોક જમાવતી મારું રાજ્ય ચલાવતી હોઉ એવું મોક્ષધામ જોઈએ. આ સાંભળીને બિચારા દેવ જ શરમાઈ ગયા. અને ડોશી ત્યાંથી વંજે માપી ગઈ છતાં ય તે, પગથિયાં ઘસવાનું હજુ સુધી ચૂકતી નથી. આનું નામ લક્ષ્યની દિશા અને સાધનાની દિશા ઊલટી કહેવાય.
૧૦. હે રાજા! આ દસમું પદ્ય એક રાજરાણી બોલે છે. તેનો પ્રસંગ આ છે: કુરુ દેશમાં “ઇપુકાર' નગરમાં પુકાર નામે રાજા હતો. કમળાવતી તેની રાણી. ભૃગુ નામનો તેનો પુરોહિત. ભૃગુની પત્ની જશા વસિષ્ટગોત્રની. પુરોહિત અને તેની પત્નીએ ઘણી ઘણી માનતાઓ કરી, બાધા આખડીઓ રાખી, પથ્થર એટલા દેવ કર્યા ત્યારે માંડ દીકરાનું મોઢું જોયું. પછી તો બીજો પણ દીકરો તેમને થયો. ભૃગુએ પોતે છોકરાનું ભવિષ્ય જોયું તો માલૂમ પડ્યું કે આ તો બન્ને યુવાન થતાં જ શ્રમણોની દીક્ષા લઈ લેવાના છે. જ્યારે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
