________________
. આ
ચરણમાંથી સોયી બચાવી
અતિમદનિવારણ-સૂત્ર
૨૦૩ (३०६) न तस्स जाई व कुलं व ताणं,
णण्णत्थ विज्जाचरणं सुचिण्णं । णिक्खम्म से सेवइग्गारिकम्म,
ण से पारए होइ विमोयणाए ॥४॥ ૩૦૬. વિદ્યા એટલે જ્ઞાનસંપત્તિ અને આચરણસંપત્તિ એટલે સારી રીતે આચરેલા આચારોની સંપત્તિ. આ બે સિવાય બીજું કોઈ એવું ત્રીજું નથી જે ભિક્ષને દુરાચરણથી બચાવી શકે અર્થાત્ અભિમાની ભિક્ષુને તેના દુરાચરણમાંથી તેની જાત કે તેનું કુલ, મુદ્દલ બચાવી શકતું નથી. આવું ખરું સમજ્યા પછી પણ જે ભિક્ષુ જાતનું કે ગોત્રનું કે વંશનું કે કુળનું અભિમાન કરે અને એમ કરીને બીજા માનવોને હલકા માનવાનું પણ ન ભૂલે તે ભિક્ષુ, ભિક્ષુ નથી પણ ગૃહસ્થ છે – સંસારના પ્રપંચમાં પડેલો સંસારી છે, એટલું જ નહિ પણ તે (ભિક્ષુ), પોતાની જાતને રાગદ્વેષનાં બંધનોમાંથી મુકાવવાને ચ સમર્થ થઈ શકતો નથી. (૨૭) હિંડ્યા મિર્દૂ સુહનવી,
जे गारवं होइ सलोगगामी । आजीवमेयं तु अबुज्झमाणे, पुणो पुणो विप्परियासुवेति ॥५।। ૩૦૭. જે ભિક્ષુ અશ્ચિન છે, લૂખું – સૂકું ખાઈને પોતાની સાધના કરતો રહે છે છતાં ય જો તે, ગૃહસ્થોને ત્યાં ભિક્ષા માગવા છતાં પોતાની સુખ સગવડ માટે પોતાના ઊંચા ગણાતા કુળનો, વંશનો કે ગોત્રનો કે જાતનો ગૌરવ કરે છે અર્થાત્ પોતે અમુક ઉત્તમ કુળનો છે વા અમુક ઉત્તમ વંશનો છે વા અમુક ઉત્તમ ગોત્રનો છે વા અમુક ઉત્તમ જાતનો છે એવું કહેતો ફરી પોતાની બડાઈ બતાવી ખાવાપીવા વગેરેની સગવડ મેળવવા પ્રયાસ કરે છે તો તે સંયમમય આજીવિકાને બરાબર સમજ્યો જ નથી અને એમ અભિમાન કરતો તે વારંવાર ભુલાવામાં પડે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
