________________
૧૦૮
મહાવીર વાણી પુરુષો છે તેઓ તો એ કામભોગોને એકદમ સહેલાઈથી છોડી શકતા નથી. પરંતુ સારી રીતે મહાવ્રતોને આચરનારા જે સાધુ પુરુષો છે, તેઓ જેમ વ્યવહારી વણિક ન કરી શકાય એવા દરિયાને તરી જાય છે, તેમ આ ન કરી શકાય એવા વાસનાના દરિયાને વા કામભોગોના સમુદ્રને તરી જાય છે.
૧. સરખાવો હમ ઈ. “ભોગવિલાસ માણસને સત્યથી ચલિત કરે છે" (પૃ. ૧૪૦) ૨. મૃગચર્મ - સરખાવો ધમ્મપદ દસમો દંડવર્ગ સ્લો- ૧૩:
न नग्गचरिया न जटा न पंका नानासका थंडिलसायिका वा।
रजो च मल्लं उक्कटिकप्पधानं सोधेति मच्चं अवितिण्णकंखं ।। જે મનુષ્ય તૃષ્ણાને સમૂળગી તજી દીધી નથી તે માણસ નાગો જ રહે, જટા રાખે, શરીરે ગારો ચોપડે ના શરીર ઉપરનો મેલ વધાર્યે રાખે, લાંઘણો કરે, સપાટ જગ્યા ઉપર સૂઈ રહે, શરીર ઉપર મેલના થર જમવા દે અને જગતો જ રહે - મટકું ય ન મારે તો પણ તેની શુદ્ધિ થઈ શકતી નથી. ૩. અધીર પુરષો- સરખાવો ગીતા અ, ૬ શ્લોક ૩૬ : __ असंयतात्मना योगो दुष्प्राप इति मे मतिः ।
वश्यात्मना तु यतता शक्योऽवाप्तुमुपायत: ॥ જેણે પોતાના આત્માને કાબૂમાં રાખ્યો નથી તેવો સાધક મહામુસીબતે યોગને સાધી શકે છે અને જેણે પોતાના આત્માને કાબૂમાં રાખેલ છે તેવો પ્રયત્નશીલ સાધક તો ઉપાયો દ્વારા યોગને અનાયાસે સાધી શકે છે એવો મારો મત છે.
મહાવીરવાણીમાં આવેલું આખુંય કામસૂત્ર ધમ્મપદમાં આવેલા ચોવીસમા તૃષ્ણાવર્ગ સાથે સરખાવવા જેવું છે. અહીં “કામ” શબ્દને મુખ્ય કરીને જે જે વાત કહેલી છે તે બધી ધમ્મપદમાં ‘તૃષ્ણા' શબ્દને મુખ્ય રાખીને કહેલી છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org