________________
૧૪૦
મહાવીર વાણી બીજો કોઈ બીજા કોઈને શુદ્ધ કરી શકતો નથી. ૩. દમવો - સરખાવો ધમ્મપદ બારમો આત્મવર્ગ સ્લો ૩:
अत्तानं चे तथा कयिरा यथञमनुसासति ।
सुदंतो बत दमेथ अत्ता हि किर दुद्दमो ॥ જેમ આપણે બીજાને શિક્ષા કરીએ છીએ તેમ આત્માને શિક્ષા કરવી. આત્માને એવી રીતે દમવો – પલટવો - જોઈએ કે જેથી તે સુદાંત થાય - જ્યારે ત્યારે તોફાન ન કરે, કારણ કે આત્મા ખરેખર દુર્દમ છે - પોતાની જાતને પલોટવી એ મહામુસીબતનું કામ છે. ૪. શૂરવીર - સરખાવો ઘમ્મપદ આઠમો સહસ્ત્રવર્ગ સ્લો, ૪, ૫ :
यो सहस्सं सहस्सेन संगामे मानुसे जिने । एकं च जेय्यमत्तानं स वे संगामजुत्तमो ॥ अत्ता हवे जितं सेय्यो या चायं इतरा पजा।
अत्तदंतस्स पोसस्स निच्चं संयतचारिनो । જે શૂરવીર, સંગ્રામમાં લાખ લાખ માણસોને જીતે તે કરતાં એક પોતાના આત્માને જીતનાર શૂરવીર ઉત્તમ સંગ્રામજિતુ છે.
આમ બીજી પ્રજાઓને જીતવા કરતાં આત્માને જ જીતવો ઉત્તમ છે - શ્રેય છે. જેણે આત્માને પોતાના કાબૂમાં કર્યો છે એવા અને નિરંતર સંયમી પુરુષનું જીત્યું સફળ છે.
સરખાવો હમ, ઈ. “બળવાન તે નથી જે બીજાઓને નીચે પાડી નાખે; આપણામાં બળવાન તે છે જે પોતાના ગુસ્સાને કાબૂમાં રાખે છે;” (પૃ.
૧૩૪)
૫. આત્મા સાથે જ - જુઓ આત્મસૂત્ર - ટિપ્પણ પહેલું ગીતાના શ્લોકો.
૬. જેટલું ભૂંડું - સરખાવો ધમ્મપદ ત્રીજે ચિત્તવર્ગ શ્લોક ૧૦:
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
