________________
મહાવીર વાણી
પ્રસ્તુતમાં અનન્તાનુબંધી કષાયવાળો વા નિશ્ચય સમક્તિ વિનાનો મોહવાળો ગૃહસ્થ બાળક છે. આડા અવળા લીટા દોરવારૂપ શુભ પ્રવૃત્તિઓ છે. શુભ પ્રવૃત્તિઓ કરતાં જ્યાં કોઈ દોષ થતો હોય તો તે, તેને બતાવી તેનાથી બચીને ચાલવા વિશે વળાંક આપવાનો તેને અભ્યાસ ન કરાવવો અને તેને શુભ પ્રવૃત્તિઓથી તદ્દન વિમુખ કરી દેવો એમાં તેનો વિનાશ નથી તો બીજું શું છે ?
જ્યાં પાણીની ઘણી જ તાણ છે ત્યાં પાણી માટે અનેક મનુષ્યો પશુપંખીઓ વલખાં માર્યા કરે છે અને પાણી વિના તરફડી તરફડીને મરી જાય છે, તે જોઈને એક ગૃહસ્થને વિચાર આવ્યો કે એ સ્થળે એક સારો એવો જળાશય બંધાવવો અને એ માટે પાવડા કોદાળા લઈને એ ગૃહસ્થ પોતે જ જમીનને ખોદવા લાગ્યો. ખોદતાં ખોદતાં તેના શરીર ઉપર ધૂળ જામવા માંડી અને પછી તો ગારો પણ ચોંટવા લાગ્યો. એવામાં જડ એવા બીજા કોઈએ તેને કહ્યું કે અરે! આ તો તમે મેલા થવાનો ધંધો માંડ્યો, તમને જ્યારે એવું ખોદતાં આવડે કે ખોદતાં ખોદતાં શરીર ઉપર ધૂળ ન જામે અને ગારો પણ ન ચોંટે ત્યારે જ આ કામ કરવું. હમણાં બંધ કરો અને જે આ મનુષ્યો અને પશુપંખીઓ મરી રહ્યાં છે તેઓ તેમના કર્મના ભોગે મરી રહ્યા છે, એમાં તમે શું કરો ? એમ કહીને પેલા સજ્જનને કૂવો ખોદતાં અટકાવી દીધો. હવે આ અટકી જનાર ગૃહસ્થ ખોદતાં ખોદતાં શરીર ઉપર ધૂળ ન જામે અને શરીરે ગારો પણ ન ચોંટે એ રીતે ખોદવાની કળા કદી પણ મેળવી શકવાનો ખરો ? અને એ રીતે કયારે પણ કૂવો ખોદી શકવાનો ખરો ?
?
૧૬૦
હવે પેલા અટકી જનાર ગૃહસ્થને કોઈ બીજા સજ્જને પોતાની અનુભવેલી વાત કહીને સમજાવ્યું કે ભાઈ ! તમે ખોદવું બંધ ન કરો પણ પૂરા ઉત્સાહથી વધારે ઊંડું ખોદવાના પ્રયત્ન કરો, એમ કરતાં પાણી નીકળતાં જ તમારા શરીર ઉપરની ધૂળ અને આ ગારો બધું જ નીકળી જશે, તમે પોતે સાક્ થશો અને ઠંડા શીતળ સ્વસ્થ બની જશો. એટલે તે ખોદનારે તેમ કર્યું તો તેણે ખરેખર પેલા ગૃહસ્થે જેવું કહ્યું હતું તેવું જ અનુભવ્યું.
પ્રસ્તુતમાં ખોદનારને સ્થાને ગૃહસ્થ છે, ખોદવાનાં સાધનો અને ખોદવાની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org