________________
ભવ ૩ જે
હાથમાં ધારણ કરેલ છત્ર, મસ્તક ઉપર લાંબી લટકતી શિખા, પાસે રાખેલ ત્રિરંડ, સંધ્યા સમયે અસ્ત થતા સૂર્ય સમાન ગેરૂથી રંગાયેલા રાતાં વસ્ત્રોનું પરિધાન, શરીરે ચંદનાદિને લેપ, પગમાં ઉપનહ અને શરીરે સુવર્ણની જનેઈનું ધારણ! આવા વિચિત્ર વેશવાળા પરિવ્રાજક મરીચિને જોઈ સૌ કેઈને કુતૂહલ ઉત્પન્ન થતું.
સંયમમાં મરીચિ શિથિલ તે બન્યા જ હતા, છતાંય એને હૈયે પ્રભુના ધર્મમાં જ દઢ શ્રદ્ધા હતી. ઉપરાંત પોતે સૂત્રાર્થ ભણેલ હતું અને તત્ત્વ-ઉપદેશમાં પણ સમર્થ હતું. કુતૂડલતાથી એની પાસે ધર્મ શ્રવણ કરવા ઘણું લેકે આવતા હતા. તે સૌને મરીચિ સત્ય મુનિધર્મ સમજાવતે, મેક્ષમાર્ગને સત્ય ઉપદેશ જ દેતે અને સંસારથી વૈરાગ્ય પામનારને શ્રી જિન ધર્મમાં સ્થિર કરતે. એના હૈયે હજી સમ્યક્ત્વને દીપક ઝળહળતું હોવાથી શ્રમણ દીક્ષા માટે બધાને શ્રી આદિનાથ પાસે જ એકલતે.
કૌતુક પામતા લેકે જવારે મરીચિને પૂછતા કે, તમે જે સત્યધર્મને ઉપદેશ આપે છે, તેનાથી વિરુદ્ધ વર્તન અને વેશ કેમ રાખે છે ? ત્યારે તે લોકોને કહે :
હે મહાનુભાવે ! હું મેહ વડે ઘેરાયેલું છું, ઇદ્રિ વડે જિતચેલે છું. મારા અવગુણ તરફ તમે દષ્ટિ ન કરે. વૈદ્યની આપેલી પરમ–ઔષધિ જેમ મહારગી પુરુષ તરત સ્વીકારી લે છે તે રીતે તમે ભગવાનને ધર્મ જરૂર સ્વીકારી લે.”
આ પ્રમાણે પિતાની પાસે ધર્મ જાણવા આવેલ લેક પાસે પિતાની શિથિલતાની નિંદા કરી, જાહેર રીતે પિતાની અયોગ્યતાને એકરાર કરી લઈ મુમુક્ષુઓને ભગવાનના સત્યધર્મમાં સ્થિર કરવા મરીચિ તત્પર રહેતે.
એકદા શ્રી કષભદેવ ભગવાન અષ્ટાપદગિરિ ઉપર પધાર્યા, ત્યારે
