________________
ચંડકૌશિક ઉપસર્ગ
ધન ઉપાર્જનના હેતુથી ગભદ્ર કાશી ગયા. ત્યાં સારા પ્રમાણમાં ધનપ્રાપ્તિ થઈ એટલે એણે વિચાર્યું કે-હવે હું ઘેર જઈ સર્વ પ્રકારનાં વિષય સુખ ભોગવી શકીશ. ગંભદ્ર પિતાને ગામ પાછો ફર્યો. ત્યાં પોતાનાં ઘરની જીર્ણ હાલત જોઈ આશ્ચર્યમૂઢ બની ગયે. પડોશીએને પૂછતાં ખબર પડી કે-એની પત્ની તે ભયંકર શૂળવેદના ભેગવી મરણ પામી ચૂકી છે. વિયેગના આઘાતથી તે પિકેક મૂકી રડવા લાગ્યા. પાસે રહેતા લેકેએ એને આશ્વાસન આપી શાંત કર્યો. દિવસે જતાં એને શક હવે હળવે થે. બીજીવાર લગ્ન કરવા એના પડોશીઓએ પ્રેરણા કરી. ગંભદ્રને વૈરાગ્યભાવ પ્રબળ બન્યું હતું.
બીજી પત્ની પણ જે મરી જાય તે ફરીથી મારા માટે તે આવી જ માથાકૂટ ઉપસ્થિત થાય ને?” એમ વિચારી તે હવે ધર્મકાર્યમાં પિતાને સમય વિશેષ કરીને પસાર કરવા લાગે.
એકદા શ્રી ધર્મઘોષસૂરીજી નામના આચાર્ય ભગવંત નગરમાં પધાર્યા. ગંભદ્ર એમની ધર્મદેશના સાંભળવા ગયે.
આ સંસારમાં ચિંતામણિ રત્ન કરતાં પણ અતિ દુર્લભ એ શ્રી જિનેશ્વર પ્રભુને ધર્મ છે. સંસારસાગરમાં અથડાતા કર્મવશ જીવ માટે એ ઉત્કૃષ્ટ આલંબનરૂપ છે. સંસારનાટકમાં રડતાં રડતાં પ્રવેશ કરે [ જન્મ લે ] અને એમાંથી રડતાં રડતાં નીકળી જવાનું [ મરણ પામવું] વિવેકી પુરુષ માટે જરા પણ ગ્ય જ નથી. મોક્ષ એ જ એક માત્ર શાશ્વત અને અખંડ સુખનું સ્થાન છે. ત્યાં જન્મ, જરા અને મરણનું દુઃખ જીવને સ્પશી શકતું જ નથી. સર્વદા મેક્ષ માટે પુરુષાર્થ આદરવો એ જ માનવભવને મુખ્ય હેતુ છે. જન્મ, જરા અને મૃત્યુપી દુખેને ડુંગરાને તેડવા માટે ચારિત્રજીવન એ વ સમાન સાધન છે, જે ગ્રહણ કરવાથી શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે.”
ગુરુ મહારાજને ઉપદેશ ગંભદ્રને હૈયે બરોબર ઊતરી ગયો શુદ્ધ ધર્મની ઓળખાણ થઈ. તત્કાળ પિતાને દીક્ષા આપવા જિતિ
