________________
ચંદનબાળાના હાથે પ્રભુનું પારણું
૧૨૭ દુર્વચન સાંભળી પ્રાણત્યાગ કર્યો. હવે આ કન્યાની પણ આવી દશા ન થાય, તેની કાળજી રાખવી જોઈએ.”
પછી મધુર વચનો વડે વસુમતીને શાંત કરી. કૌશાંબીમાં જઈ તે વસુમતીને વેચવા રાજમાર્ગે જઈ ઊભે રહ્યા. યોગાનુયોગ ત્યાંથી પસાર થતા ધનાવહ શેઠની નજર વસુમતી ઉપર પડી. તેને જોઈને તે વિચારવા લાગે : “અહો ! મુખાકૃતિ જોતાં જણાય છે કે આ કન્યા કેઈ ઉત્તમ કુળની હોવી જોઈએ! અલંકારરહિત હોવા છતાં એનું લાવણ્ય, શરીરની કાંતિ ચંદ્રની ચાંદની સમાન કેઈ અપૂર્વ ભારૂપ છે. માટે માંગે તેટલું દ્રવ્ય આપી એને મારે ત્યાં રાખી લઉં, જેથી આ કન્યારાન કઈ હીન પુરુષના હાથે દુઃખ ન પામે. વળી એનું રક્ષણ કરતાં કદાચ એનાં સ્વજને સાથે એને સુખદ સમાગમ પણ થઈ જાય.”
રાજસૈનિકને માગ્યા મુજબ મૂલ્ય ચૂકવીને ધનાવહ શેઠ વસુમતીને પિતાના ઘેર તેડી લાવ્યા. પછી તેણે વસુમતીને પૂછયું : “હે પુત્રી ! તું કેની દીકરી છે? તારાં સગાંસંબંધી કોણ-કોણ છે? તેઓ ક્યાં રહે છે?”
રાજકુળના ઉત્તમ સંસ્કારોથી યુક્ત એવી વસુમતી તદ્દન મૌન રહી. એટલે ધનાવડ શ્રેષ્ટિએ વસુમતીને પોતાની પુત્રી તરીકે સ્વીકારીને, પિતાની પત્ની મૂલાને સેપતાં ભલામણ કરીઃ
આને હું દીકરી તરીકે લઈ આવ્યો છું. માટે તું બહુ જ કાળજીપૂર્વક એનું રક્ષણ કરજે.”
વસુમતી શેઠના ઘરે સુખપૂર્વક રહેવા લાગી. એના વિનયપૂર્ણ સવર્તન અને ચંદન સમાન શીતલ સ્વભાવના કારણે ઘરમાં તે બધાને પ્રિીતિપાત્ર બની ગઈ. એનું પહેલાંનું વસુમતી નામ બદલાવી ચંદના એવા નામથી એને સૌ બેલાવવા લાગ્યા. ચંદના સુખેથી ધર્મઆરાધનાપૂર્વક પિતાને સમય પસાર કરવા લાગી.
