________________
સંગમદેવને ઉપસર્ગ ચિત્રપટ காமான்களை
તૉ
૩૫-૩૬
)
ગ્રામાનુગ્રામ વિચરતાં પ્રભુ-મહાવીરે ઘણાં મલેચ્છની વસતી ધરાવતા દદ્ધભૂમિ નામના દેશમાં વિહાર કર્યો. ત્યાં પેઢાલ ગામની બહાર પિઢાલ નામના ઉદ્યાનમાં આવેલ પિલાસ ચૈત્યમાં ચૌવિહાર અઠ્ઠમતપ આદરી કાઉસ્સગ ધ્યાને રહ્યા.
અનેક કટાકોટિ દેવદેવીઓથી પરિવરેલ સૌધર્મા–સભામાં સિંહાસને બેઠેલ સૌધર્મેન્દ્ર અવધિજ્ઞાનના ઉપગ વડે શ્રી વિરપ્રભુને પિલાસ-ચૈત્યમાં ધ્યાન અવસ્થામાં જોયા. તત્કાળ પિતાનું આસન ત્યજી અત્યંત ભક્તિભાવે વારંવાર મસ્તક નમાવીને વંદન કરવાપૂર્વક સ્તુતિ કરી, પછી સભાને ઉદ્દેશીને કહ્યું :
“હે દે! શ્રી મહાવીર પ્રભુનું ધૈર્ય ખરેખર અદ્દભુત છે. અહ! શું એમની શક્તિ ! અહા ! શું એમના ગુણે! એમની એકાગ્રતા અને ધ્યાન પણ ખરેખર અજોડ છે ! કઈ મેટા દેવેન્દ્રો પણ આ પ્રભુને પિતાના ધ્યાનમાંથી ચલિત કરવા શક્તિમાન નથી. કદાચ મેરુ ચલાયમાન થાય, પણ આ ભગવંતને તે ત્રણેય ભુવન સાથે મળીને પણ ચલાયમાન ન જ કરી શકે !”
આ સૌધર્મસભામાં ઈર્ષાળુ, વિનયહીન, ગાઢ મિથ્યાત્વી અને અભવ્ય સંગમ નામે એક સામાનિક દેવ હ. ઈન્દ્રમહારાજાની આ પ્રભુસ્તુતિ એ સહન ન કરી શક્યા. ઉદ્ધત બનેલ સંગમ ઈન્દ્ર મહારાજાને કહેવા લાગ્યો :