________________
૯૦
શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર જીવન-દર્શન નહિ. જે થવાનું હતું તે થઈ ગયું. ગઈ વસ્તુને શેક કરે ઉચિત નથી. મારા પરાક્રમથી હું ઘણું ધન કમાવી આવીશ. જેથી તમે ઘણા વખત સુધી સુખેથી રહી શકશે !”
ધનદેવે વિવિધ પ્રકારના કરિયાણથી પાંચસે ગાડાં ભરાવ્યાં. સ્નાન-વિલેપન કરી, સુગંધી પુપ અને ધવલ વ ધારણ કર્યા. દેવગુરુને નમસ્કાર કર્યો, માતાપિતા અને સ્વજન વર્ગની આજ્ઞા લીધી. ધણા નેકરે અને આયુધ સહિત સુભટો સાથે લીધા. બળવાન શ્રેષ્ઠ જાતિના બળદોને ગાડામાં જોડાવ્યા અને શુભ મુહૂર્ત દૂર દેશાવર જવા પ્રયાણ કર્યું.
માર્ગમાં આવતા દરેક ગામમાં કરિયાણા વેચતા અને નવાં ખરીદ, દેશાંતરના સમાચાર પૂછતે અને દીન દુઃખીને દાન દે ધનદેવ કેમે કરીને ઘણે દૂર આવેલ વર્ધમાનક ગામની નજીક આવી પહોંચ્યા. વચ્ચે વેગવતી નદી આવી. એની જમીન રેતાળ હતી, અને થોડું પાણી હેવાથી કાદવ ઘણે ભેગે થયે હતે. મહામુશ્કેલીએ નદીને અર્થો પંથ કપાયો. હવે બળદો થાકી ગયા અને જમીન ઉપર લથડી પડયા. સારથીઓ લાચાર બન્યા. ધનદેવ ભારે ખેદ પામ્યો. પરિજને આકુળવ્યાકુળ થવા લાગ્યા. હવે શું કરવું ? આ પાંચસો બળદેમાં એક બળદ ખરેખર બળવાન હતે. ધનદેવે તેને યાદ કર્યો. પુષ્પના પૂજન. પૂર્વક સત્કારીને તેને ગાડામાં એક તરફ જોડ્યો. બીજી તરફ અન્ય બળદોને જોડ્યા. એ બળદે પિતાના સામર્થ્ય વડે લીલામાત્રથી બધાં ગાડાને ખેંચી સામે કાંઠે પહોંચાડ્યાં. ગજા ઉપરાંત ભાર ખેંચવાથી આ બળદની ન તૂટી ગઈ. તે જમીન ઉપર ઢળી પડ્યો. શેકાતુર ધનદેવે વૈદ્યને તેડાવી આ ઉપકારી બળદની સારવાર કરાવી. પિતે તેને બંધુ અને મિત્રની જેમ રાતદિવસ સેવા કરવા લાગ્યો.
ઘણ દિવસ પસાર થયા. પરિજન હવે કંટાળ્યા. તેઓએ ધનદેવને કહ્યું: “હે સાર્થવાહ! એક બળદના કારણે આપણે સૌ
