________________
શૂલપાણિ યક્ષ ઉપસર્ગ
૯૫ પ્રભુએ જાણે આ સાંભળ્યું જ ન હોય તેમ મૌનપણે રહ્યા.
પૂજારીની વારંવારની વિનંતિ છતાં જ્યારે ભગવંતે કંઈ જવાબ ન આ ને રાતવાસે રહ્યા, ત્યારે શૂલપાણિ યક્ષ વિચારવા લાગ્યું :
અહો ! આ કઈ વિચિત્ર વ્યક્તિ લાગે છે ! પૂજારી અને ગામલેકેની ચેતવણી છતાં આ સ્થાન મૂકતા નથી. નશીબાગે ઘણા દિવસે આ મારા હાથે ચડે છે, એટલે એને પણ હું મારે ચમત્કાર દેખાડી દઉં.”
સહુપ્રથમ શૂલપાણિ યક્ષે પ્રલયકાળની ગર્જના સમાન, સર્વને ભય પમાડનાર, ભયંકર અને અસાધારણ અટ્ટહાસ્ય કર્યું. ચારેય તરફ એને અવાજ તથા પડઘે સંભળા. ગામલેકે ભયબ્રાંત બની પરસ્પર કહેવા લાગ્યાઃ “અહા ! એ મહાનુભાવ દેવાર્યને યક્ષ મારતે લાગે છે ! સૌ અફસેસ કરવા લાગ્યા કે-નક્કી આજે એ દેવાર્ય યક્ષના હાથે માર્યા જશે.”
ગાનુયે ઉત્પલ નામે એક નિમિત્તજ્ઞ એજ દિવસે એજ ગામમાં આવ્યો હતે. તેણે પૂર્વે શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુના તીર્થમાં દીક્ષા લીધેલી. પણ પાછળથી દીક્ષા ન પાળી શકવાથી તે પરિવ્રાજક બન્યું હતું. તે અષ્ટાંગ નિમિત્તશાસ્ત્રને જાણકાર હતે. ગામલોક પાસેથી આવી વાતે સાંભળી અને લક્ષણોનું વર્ણન સાંભળ્યું ત્યારે એને શંકા થઈ કેકદાચ તાજેતરમાં જ દીક્ષા લીધેલ તે તીર્થકર શ્રી મહાવીરસ્વામી તે નહિ હોય?”
લેકની વાત સાંભળીને ઉત્પલ તે યક્ષથી ભયભીત બન્યું હતું અને યક્ષમંદિરમાં જવા જેટલી હિંમત એનામાં ન હતી. એથી લાચારી અનુભવતે તે પ્રભુની ચિંતા કરતે જ રહ્યો.
ભયંકર અટ્ટહાસ્યથી પ્રભુ ભય ન પામ્યા, એટલે યક્ષે ભયંકર પિશાચનું રૂપ વિકુવ્યું ઃ બિહામણે તુંબડા જે ચહેરે, લાંબા લટકતા વાળ, હાથીદાંત સમાન બહાર નીકળી આવતા લાંબા દાંત, ચપટી અને ઘર નાસિકા, ગળા તથા છાતી ઉપર લટકતી હાડકાંની મેટી માળા, બગલમાં પકડેલ મડદાનું માંસ એક હાથમાં રાખી ખાવાની ચેષ્ઠા કરતે હોય અને બીજા હાથે લેહી પીતે હોય–એવી મુખમુદ્રા, આ