________________
શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર જીવન-દર્શન જિનશ્વરોએ પાણિગ્રહણ કરેલ નથી? શું શાંતિનાથ, કુંથુનાથ, અરનાથપ્રભુએ ચકવતની સમૃદ્ધિ નથી ભેગવી?”
મિત્રો સાથે આ પ્રમાણે જ્યારે વાર્તાલાપ ચાલતું હતું, તેવામાં જ ત્રિશલામતા વર્ધમાનકુમાર પાસે આવ્યાં. માતાને જોતાં જ કુમાર ઊભા થઈ ગયા. પછી સાત આઠ પગલાં સન્મુખ ગયા. વિનયપૂર્વક માતાને રત્નસિંહાસન ઉપર બેસાડી, અંજલિ જોડીને કહ્યું : “હે માતાજી! આપ તક્લીફ લઈ અહીં શા માટે પધાર્યા ? જે મને બેલાવ્યો હોત, તે હું જ આપની આજ્ઞાથી આપની પાસે આવી જાત !”
અતિ વાત્સલ્યભાવપૂર્ણ ત્રિશલામાતાએ પિતાના મનની ભાવના કુમાર પાસે રજૂ કરતાં કહ્યું :
“હે કુમાર ! તું લગ્નપ્રસ્તાવ સ્વીકાર કર. રાજા અને નગરજનો તારા વિવાહ માટે ખૂબ જ ઉત્કંઠા ધરાવે છે. પુણ્યના પ્રભાવે મારા તે સઘળાય મનેરશે પરિપૂર્ણ થયા છે. એક માત્ર તારે વિવાહ કરી લેવાને આનંદ મને પ્રાપ્ત થયું નથી, તે માટે પ્રાર્થના કરવા આવી છું. આ મિત્રને પણ એટલા જ માટે તારી પાસે મેકલ્યા છે.”
આ સાંભળીને વર્ધમાનકુમારે વિચાર્યું : “એક તરફ માતાને આગ્રહ છે. બીજી તરફ સંસારપરિભ્રમણને ભય છે. માતાને દુ:ખ ન થાય, એ માટે તે હું ગર્ભમાં પણ અંગ સંકેચીને રહ્યો હતો. તે હવે એમનું મન દુભાય તેમ કરવું યંગ્ય નથી. હાં, વળી મારાં ભેગાવલિ કર્મ પણ હજી બાકી રહ્યાં છે.”
આમ વિચારીને કુમારે માતાનું વચન માન્ય કર્યું. ત્રિશલમાતા પણ અતિ સંતેષ અને હર્ષ પામ્યા. રાજા પાસે જઈ આ વૃત્તાંત જણાવે.
બરોબર એ જ વેળા વસંતપુર નગરના રાજા સમરવીરના દૂતે સભામાં પ્રવેશ કર્યો. તેણે રાણી પદ્માવતીની કૂખે ઉત્પન્ન થયેલ યથાર્થ નામગુણસંપન્ન રાજકન્યા યશોદાના વર્ધમાનકુમાર સાથે વિવાહની માંગણી કરી. નિમિત્તજ્ઞના વચન સાંભળીને રાજા સમરવીરના
