________________
ભવ ૧૮ મે
૩૭
રાજાએ કહ્યું :
આ પૃથ્વી ઉપર અનેક રને પડ્યાં છે, માટે તેમાં અસંભવિત શું છે?”
એટલે મંત્રીઓ બેલ્યા: “હે રાજન! અમે નિશ્ચયપૂર્વક જાણતા નથી, પરંતુ લોકોના મોઢેથી સંભળાય છે કે પ્રજાપતિ રાજાના કુમારો અસાધારણ બળ પરાક્રમવાળા છે.”
આ વાત સાંભળતાં જ રાજાએ ચંડવેગ દૂતને આજ્ઞા કરીઃ “હે ભદ્ર ! તું પ્રજાપતિ રાજા પાસે જા અને કહે કે તેનું મારે અમુક પ્રયજન છે.”
રાજાની આજ્ઞા લઈ ચંડવેગ-દૂત પુરુષના મોટા પરિવાર સાથે પિતનપુર આવી પહોંચ્યા. ત્યાં પ્રજાપતિ રાજાની રાજ્યસભામાં અચલકુમાર, ત્રિપૃષ્ઠકુમાર એ બે રાજપુત્ર, મહાઅમાત્ય, મંત્રી, સેનાપતિ, નગરશેઠ અને પ્રજાજનેની વિશાળ હાજરીમાં નૃત્ય અને સંગીતના તાલ સાથે અતિસુંદર નાટક ચાલી રહ્યું હતું. ત્રિપૃષ્ઠકુમાર આ નાટક જોવામાં વિશેષ લયલીન બની ગયા હતા.
એ વેળા એકાએક ચંડવેગ દૂત રાજસભામાં દાખલ થયે. એને જોતાં જ પ્રજાપતિ રાજા તરત જ ઊભે થયે. દૂતને ભારે આદરસત્કાર કર્યો. રાજા અશ્વગ્રીવના કુશળ સમાચાર પૂછયા. વળી તેની આજ્ઞા માથે ચડાવી.
નાટક થંભી ગયું. રંગમાં ભંગ પડે. ત્રિપૃષ્ઠકુમાર વિશેષ રીતે કોપાયમાન થયે. આવનાર વ્યક્તિને એ ઓળખતે ન હોવાથી એક પુરુષને એણે પૂછ્યું :
અરે? આ કેણ છે? એના આગમનથી પિતાજી કેમ ઊભા થયા? રજા વગર એણે સભામાં કેમ પ્રવેશ કર્યો? દ્વારપાલે એને શા માટે અટકાવ્યો નહિ ?”
જવાબ મળ્યો : “હે કુમાર ! આ રાજાધિરાજ અશ્વગ્રીવને મુખ્ય