________________
ભવ ૧૮ મા
૪
પ્રજાપતિ રાજાને કહે કે તમે વૃદ્ધાવસ્થાના કારણે સેવા કરવા અસમર્થ છે. તે તમારા કુમારને જલ્દી અહીં મેકલે, જેથી સામંત પદવી આપી વધુ મેટા દેશના અધિપતિ બનાવું, જો કુમારાને મોકલવાની તૈયારી ન હોય તેા યુદ્ધ કરવાને તૈયાર થાવ.”
*
દૂત દ્વારા અશ્વગ્રીવના સંદેશે સાંભળી પ્રજાપતિએ તેને કહ્યું : “ હે ભદ્રે ! નાના કુમારા હજી સેવાવિધિને જાણતા નથી. ઉચિત-અનુચિતનું એમને ભાન નથી. હુ. પેાતે જ સ્વામી પાસે હાજર થઈશ.” તે કહ્યું : “અશ્ર્વગ્રીવ રાજા સિહુને વૃત્તાંત સાંભળી પરમ સંતુષ્ટ થયા છે. તમારા કુમારને વધુ રાજ્ય-લક્ષ્મી મળે, તેમાં તમારું શું અકલ્યાણ થવાનુ છે ? ”
દૂતનાં આવાં વચને સાંભળી, વિકટ પરિસ્થિતિમાંથી માર્ગદર્શન મેળવવા રાજાએ પાતાના બુદ્ધિશાળી મંત્રીઓને એકાંતમાં ખેલાવ્યા, દૂતને સ્વસ્થાને મેકવ્યેા. મ`ત્રીઓએ રાજાને સલાહ આપી :
“ સ્વામીની સેવા સાધવાની કોઈપણ ચેાગ્યતા કુમારામાં નથી, એટલે આપ પોતે જ રાજાની સેવામાં હાજર રહેવા ઇચ્છે છે, એમ મધુર વચનાથી દૂતને સમજાવી વિદ્યાય આપે.
""
પ્રજાપતિ રાજાએ પોતાના નિય શાંત વચનાથી તને જણાવ્યો. એ નિણૅય સાંભળીને તે પડકાર કર્યાં :
“અરે, પ્રજાપતિ ! સ્વામીના સ્પષ્ટ આદેશ છે કે કુમારીને મેકલા અથવા યુદ્ધ કરવાને તૈયાર થઈ જાવ.”
આ સમયે જ અચાનક આવી પહેાંચેલા ત્રિધૃકુમારે દૂતના આ દુચન સાંભળ્યાં. મજબૂત લાકડી અને મુષ્ટિના પ્રહાર કરી દૂતને ગળેથી પકડી પાછલા ખારણેથી કાઢી મૂકયો.
તે પેાતાના સ્વામીને બધા વૃત્તાંત કહી સભળાવ્યો. આ સાંભળી અશ્વગ્રીવના હૈયામાં ક્રેાધની જ્વાળા પ્રગટી. કપાળે પરસેવાનાં બિંદુએ ફૂટયા, હેાડ ખાવી તે ચિંતવવા લાગ્યો :
