________________
અષ્ટમહાપ્રતિહાય આદિ
વૃક્ષની રચના હેાય છે. ચૈત્યવૃક્ષ એટલે જ્ઞાનનુ' વૃક્ષ. ભગવંતને જે વૃક્ષ નીચે કેવલજ્ઞાન થયું હોય, તે વૃક્ષ,
૮૫
આને અશેકવૃક્ષ નામના પ્રથમ મહાપ્રાતિહા કહેવામાં આવે છે.
:
(૨) સુપુષ્પવૃષ્ટિ સમવસરણની રચનાવખતે આજુબાજુની એક યેાજનપ્રમાણભૂમિમાં પ્રતિહારી દેવા પચરંગી પુષ્પની વૃષ્ટિ કરે છે. આ પુષ્પા સુગંધથી ભરપૂર હોય છે. આને સુરપુષ્પવૃષ્ટિ નામના બીજો મહાપ્રાતિહા કહેવામાં આવે છે.
(૩) દિવ્યધ્વનિ : ભગવંત દેશના દેતા હોય, તે વખતે વાતાવરણમાં ઊંચે સુધી એક પ્રકારને વ્યિ ધ્વનિ પ્રકટે છે. જે તેમની વાણીમાં રહેલી મધુરતા, દિવ્યતા આદિમાં ઉમેરો કરે છે અને માલકોશ આદિ રાગે!ના સૂર પણ પૂરે છે, જેનાના એક સ'પ્રદાય એમ માને છે કે આ દિવ્ય ધ્વનિ ૐકારરૂપ હાય છે. આને દિવ્યધ્વનિ નામના મહાપ્રાતિહાર્ય કહેવામાં આવે છે.
ચેાત્રીશ અતિશયામાં આની સ્પષ્ટ ગણના નથી, પણ વાણીના અતિશયમાં તેને સમાવેશ કરી શકાય.
(૪) ચામર : ભગવંત જ્યારે વિહાર કરતા હાય છે, ત્યારે આગળ ગગનમંડલમાં ૬૪ સુ ંદર ચામરો ચાલતાં હોય છે. તેઓ જ્યારે સમવસરણમાં બિરાજે છે; ત્યારે એક બાજુના ૧૬ એ રીતે આ ૬૪ ચામરા દેવ-દેવીઓ દ્વારા
